1 __________________________________________ Andrzej Roter Dyrektor Generalny GOSPODARCZE I SPOŁECZNE ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI | SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU | WARSZAWA | 2 czerwca 2016 roku

2 ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI - ZJAWISKO NIEWYWIĄZYWANIA SIĘ Z ZOBOWIĄZAŃ G E N E R A L N E W N I O S K I Duża i rosnąca skala wierzytelności wynika nie tylko z faktu rozwoju gospodarczego, rosnącej skali kredytu handlowego i finansowego oraz wzrostu obrotu bezgotówkowego, ale w znacznym stopniu z niskiego poziomu moralności finansowej przedsiębiorców i konsumentów. Niski poziom skuteczności egzekucji i zarządzania wierzytelnościami może być przyczyną narastającego zjawiska erozji podstawowych instytucji społecznych i poważnych skutków w wielu obszarach życia społecznego, zarówno dla gospodarstw domowych jak i dla przedsiębiorstw i Skarbu Państwa. SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU 2015 SKALA WIERZYTELNOŚCI Wierzytelności w zarządzaniu Członków KPF (saldo na koniec roku - mld PLN) 74,6 Wierzytelności zgłoszone do egzekucji komorniczej w danym roku (mld PLN) 75,1 KOSZTY DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Brak możliwości regulowania zobowiązań | Raport KPF – KRD (%) 27,1 Przeciętny koszt nieterminowej obsługi zobowiązań | Raport KPF – KRD (%) 6,1 Brak wśród kredytobiorców/ konsumentów planowania dochodów i wydatków jako główna przyczyna nieterminowego regulowania zobowiązań kredytowych | Raport KPF – IRG SGH (%) 46,3 Akceptacja społeczna dla przepisywania majątku, by uciec przed wierzycielem | Raport KPF. 2016 28,3 Akceptacja społeczna dla częstej zmiany rachunków bankowych, by uniknąć zajęcia środków przez komornika | Raport KPF. 2016 23,2 PRZECIĘTNY CZAS ODZYSKIWANIA WIERZYTELNOŚCI Czas oczekiwania na zapłatę faktur | Raport KPF – KRD (m-ce) 3,3 Przeciętny czas egzekucji komorniczej - świadczenia pieniężne (m-ce) 8,3 SKUTECZNOŚĆ ODZYSKIWANIA WIERZYTELNOŚCI Przeciętna skuteczność egzekucji komorniczej – sprawy załatwione do ogólnej liczby spraw wpływających w danym roku (%) 16,4

3 G E N E R A L N E W N I O S K I Aktualny poziom skuteczności w odzyskiwaniu należności zwiększa zdolności zakupowe gospodarstw domowych o ok. 2%, a to oznacza „darmowy” efekt w postaci uniknięcia ponoszenia jednomiesięcznych kosztów utrzymania domu, czy około 5 miesięcznych kosztów łączności. Zwiększenie skuteczności w tym obszarze do poziomu ok. 25% powiększa zdolności zakupowe o ok. 5%. Jest to równowartość ok. 2,5 miesięcznych kosztów zakupu koszyka żywności i napojów bezalkoholowych, czy ok. 12 miesięczne „darmowe” korzystanie z usług łączności. SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU 20132014 EFEKT ODZYSKU NA PRZECIĘTNE WYDATKI GOSPODARSTW DOMOWYCH Łączna wartość wierzytelności odzyskanych w procesie windykacji i egzekucji komorniczej (PLN)9 582 000 00010 699 600 000 Poziom rocznego odzysku wierzytelności/gospodarstwo domowe (PLN)686,33759,13 Poziom miesięcznych przeciętnych wydatków/gospodarstwo domowe (GUS - PLN)2 931,122 945,67 Udział kwoty rocznego odzysku w rocznych wydatkach/gospodarstwo domowe (%) 1,952,15 Przeciętne miesięczne wydatki na utrzymanie domu i nośniki energii/gospodarstwo domowe (PLN)609,67592,08 Efekt odzysku jako równowartość liczby "darmowego” koszyka towarów i usług konsumpcyjnych1,131,28 Przeciętne miesięczne wydatki na łączność/gospodarstwo domowe (PLN)149,49147,28 Efekt odzysku jako równowartość liczby "darmowego" zakupu usług łączności/gospodarstwo domowe4,595,15 EFEKT SKORYGOWANEGO ODZYSKU NA PRZECIĘTNE WYDATKI Skorygowana wartość ogółem wierzytelności odzyskanych - dodatkowy 15% efekt odzysku (PLN)24 719 700 00026 284 960 000 Poziom rocznego odzysku wierzytelności/gospodarstwo domowe (PLN)1 770,581 864,88 Poziom miesięcznych przeciętnych wydatków/gospodarstwo domowe (GUS - PLN)2 931,122 945,67 Udział kwoty rocznego odzysku w przeciętnych rocznych wydatkach/gospodarstwo domowe (%) 5,035,28 Przeciętne miesięczne wydatki na żywność i napoje bezalkoholowe/gospodarstwo domowe (PLN)729,85733,47 Efekt odzysku jako równowartość liczby "darmowego” koszyka żywności i napojów bezalkoholowych/gospodarstwo domowe2,432,54 Przeciętne miesięczne wydatki na łączność/gospodarstwo domowe (PLN)149,49147,28 Efekt odzysku jako równowartość określonej liczby "darmowego”, miesięcznego koszyka usług łączności/gospodarstwo domowe11,8412,66 ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI -GOSPODARSTWA DOMOWE

4 SKALA WIERZYTELNOŚCI I ODZYSKU 2013 2014 Saldo wierzytelności w windykacji na koniec roku (PLN)46 300 000 00059 490 000 000 Wierzytelności zgłoszone do egzekucji komorniczej (PLN)73 460 000 00067 010 000 000 Łączna wartość wierzytelności w procesie odzyskiwania (PLN)110 500 000 000114 602 000 000 Szacunkowa łączna wartość wierzytelności odzyskanych (PLN) 9 582 000 00010 699 600 000 WYNIK FINANSOWY Wynik finansowy brutto przedsiębiorstw (GUS-PLN)131 800 000 000135 900 000 000 Nominalny wynik finansowy brutto - skorygowany "0%" efekt odzysku (PLN)122 218 000 000125 200 400 000 Wskaźnik wyniku finansowego brutto - skorygowany o "0%" efekt odzysku (%) 92,7392,13 NAKŁADY INWESTYCYJNE Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw ogółem (GUS - PLN)115 017 000 000131 848 100 000 Skorygowane nakłady inwestycyjne - "0%" efektu odzysku (PLN)105 435 000 000121 148 500 000 Nakłady inwestycyjne względnie skorygowane efektem "0%" efektem odzysku (%) 91,6791,88 KOSZT DODATKOWYCH KREDYTÓW Roczny koszt utrzymywania kredytów - efekt nieregularnych wierzytelności 2 018 360 0002 078 048 000 POTENCJAŁ DLA POPRAWY WYNIKÓW FINANSOWYCH Skorygowana wartość wierzytelności odzyskanych - dodatkowy 15% efekt odzysku24 719 700 00026 284 960 000 Skorygowany wynik finansowy brutto przedsiębiorstw146 937 700 000151 485 360 000 Względny łączny efekt odzysku - tj. aktualny powiększony o ok. 15% (%) 111,49111,47 G E N E R A L N E W N I O S K I Pomimo aktualnie niskiej skuteczności w odzyskiwaniu należności, jego efekty mają istotne znaczenie dla pozycji finansowej i możliwości inwestycyjnych polskich przedsiębiorstw – można szacować, iż kwota odzyskanych należności stanowi ok. 7-8% wkładu w wynik finansowy brutto lub równowartość ok. 8% nakładów inwestycyjnych. Ogromna skala należności utraconych to istotna rezerwa dla możliwości poprawy pozycji finansowej przedsiębiorstw - odzyskanie już jedynie co czwartej złotówki z aktualnych należności mogłoby odpowiadać za wzrost wyniku brutto przedsiębiorstw o ponad 11%. SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI -PRZEDSIĘBIORSTWA

5 G E N E R A L N E W N I O S K I Pomimo niskiej skuteczności w odzyskiwaniu należności, jego efekty mają istotne znaczenie dla Budżetu Państwa – można szacować, iż kwota odzyskanych należności stanowi ok. 9% wkładu w kwotę podatku dochodowego przedsiębiorstw. Skala należności utraconych to istotna rezerwa dla możliwości poprawy wpływów podatkowych do Budżetu Państwa - odzyskanie jedynie co 4 złotówki z aktualnych należności może odpowiadać za wzrost przychodów budżetowych o prawie 1,5% i obniżenie deficytu o ok. 10%. AKTUALNY EFEKT PODATKOWY ODZYSKU 2013 2014 Podatek dochodowy przedsiębiorstw (GUS - PLN)19 205 900 00019 155 900 000 Aktualny efekt podatkowy skutecznego odzysku należności (PLN)1 396 289 3311 508 171 211 Efekt względy dla podatku dochodowego braku odzysku (%) 92,7392,13 Podatek dochodowy skorygowany o efekt wyższego kosztu kredytów (PLN)1 690 404 8111 801 084 233 Udział efektu skorygowanego odzysku dla wielkości podatku dochodowego (%) 8,809,40 SKORYGOWANY EFEKT PODATKOWY ODZYSKU Podatek dochodowy skorygowany dodatkowym 15% efektami odzysku wierzytelności (PLN)21 411 766 10321 352 747 665 Efekt podatkowy dodatkowego 15% odzysku wierzytelności (PLN)2 205 866 1032 196 847 665 Łączny skorygowany efekt podatkowy odzysku wierzytelności (PLN)3 896 270 9153 997 931 898 Udział efektu odzysku należności dla kwoty podatku dochodowego przedsiębiorstw (%) 18,2018,72 EFEKT DOCHODOWY ODZYSKU Dochody budżetu (GUS – PLN)279 151 200 000285 083 100 000 Łączny efekt podatkowy skorygowanego odzysku/dochody budżetu (%)1,40 Deficyt (GUS – PLN)-42 194 100 000-28 977 500 000 Skorygowany deficyt (%) 90,7786,20 NAKŁADY INWESTYCYJNE Nakłady inwestycyjne ogółem115 017 000 000131 848 100 000 50% kwoty pozostałej do windykacji i egzekucji = dodatkowe nakłady na inwestycje43 282 500 00042 730 250 000 Dynamika wzrostu inwestycji w stosunku do aktualnych nakładów na inwestycje 137,63132,41 SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI -BUDŻET PAŃSTWA

6 PODSUMOWANIE  Niski poziom skuteczności w odzyskiwaniu należności, zarówno na drodze polubownej jaki i egzekucji komorniczej ma bardzo poważne i negatywne konsekwencje zarówno ekonomiczne, jak i gospodarcze.  Efekty niskiego poziomu skuteczności odczuwają gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa oraz Skarb Państwa, stanowiąc jedno z istotnych źródeł niskiego poziomu moralności finansowej.  Poprawa skuteczności i większe kwoty odzyskanych środków, wprowadzone na nowo do obrotu gospodarczego, mogą stanowić silny impuls do poprawy pozycji finansowej przedsiębiorstw, likwidacji zatorów płatniczych, poprawy ich zdolności do inwestycji (efekt dla wzrostu gospodarczego), poprawy pozycji finansowej gospodarstw domowych i ich zdolności zakupowych (efekt dla wzrostu gospodarczego), oraz do zwiększenia dochodów Skarbu Państwa (ważnym czynnikiem obniżenia deficytu budżetowego).  Brak jest w Polsce aktualnie Urzędu, który mógłby być uznany za lidera merytorycznego, inicjującego i dbającego o wdrażanie zmian w otoczeniu prawnym dla poprawy skuteczności odzyskiwania należności oraz o tworzenie właściwego klimatu społecznego i gospodarczego wokół problematyki zarządzania wierzytelnościami/egzekucji komorniczej dla przeciwdziałania erozji podstawowych instytucji społecznych takich jak lojalność i zobowiązanie do spłaty długów oraz do podnoszenia poziomu moralności finansowej wśród gospodarstw domowych i przedsiębiorców. SKUTECZNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ A ROZWÓJ GOSPODARCZY KRAJU ZNACZENIE EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA WIERZYTELNOŚCIAMI -PODSUMOWANIE