1 01 Departament Rozwoju Regionalnego XXVIII Posiedzenie Komitetu Monitorującego Pełnomocnik Zarządu ds. zrównoważonego rozwoju Edward Reszkowski Włocławek, 12 marca 2012 r.

2 02 Departament Rozwoju Regionalnego 1. Sprawozdanie z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego pod kątem przestrzegania zasady zrównoważonego rozwoju za okres II półrocza 2011 roku

3 03 Departament Rozwoju Regionalnego Obowiązek monitorowania planów i programów, które wyznaczają ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko  Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko / dyrektywa SOOŚ/ - art. 10  Ustawa 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko - dział IV.  Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007- 2013.  Prognoza oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-201.3  Obowiązek monitorowania skutków realizacji postanowień przyjętych w Prognozie ciąży na opracowującym plany i programy zgodnie z zapisami

4 04 Departament Rozwoju Regionalnego Monitorowanie wpływu na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007- 2013 na poziomie projektów:  ocena oddziaływania na środowisko wniosków na etapie weryfikacji formalnej,  ocena wypełniania zasady zrównoważonego rozwoju dokonywana przez asesorów na etapie oceny merytorycznej,  weryfikacja zezwolenia na inwestycje dla przedsięwzięć dla których ocena oddziaływania na środowisko jest wymagana – przed podpisaniem umowy o dofinansowanie,  analiza wskaźników obowiązkowych monitorowania RPO wynikających z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego - wskaźniki pozyskiwane z projektów i bezpośrednich informacji od beneficjentów.

5 05 Departament Rozwoju Regionalnego Oceny oddziaływania projektów na środowisko Realizowane projekty według kwalifikacji:  mogące zawsze negatywnie oddziaływać na środowisko, dla których wymagane jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko /Aneks I Dyrektywy Rady 85/337/EWG/ - 1 projekt  mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko /Aneks II Dyrektywy Rady 85/337/EWG/ - 367 projekty  dla których przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko 56 projektów w tym: 25 indywidualnych projektów kluczowych  dla których odstąpiono od przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko 311 projektów w tym: 30 indywidualnych projektów kluczowych  przedsięwzięcia poza Dyrektywą, dla których przeprowadzenie procedury nie było wymagane – 763 projektów w tym: 31 indywidualnych projektów kluczowych

6 06 Departament Rozwoju Regionalnego Przedsięwzięcia mogące wywierać wpływ na obszar Natura 2000 5 projektów w tym: 3 indywidualne projekty kluczowe  odstąpiono od przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 - Postanowienie Dyrektora RDOŚ 3 projekty w tym: 2 indywidualne projekty kluczowe  przeprowadzono ocenę oddziaływania na obszar Natura 2000 2 projekty w tym: 1 indywidualny projekty kluczowy Przedsięwzięcia realizowane na obszarach chronionych 3 projekty w tym: 2 indywidualne projekty kluczowe

7 07 Departament Rozwoju Regionalnego Najczęściej występujące uchybienia w dokumentacji:  brak wystarczającego uzasadnienia dla odstąpienia od przeprowadzenia pełnej oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć wymienionych w zał. II dyrektywy 85/337, dla których organ podejmujący decyzję rozstrzyga w drodze indywidualnej selekcji czy w danym konkretnym przypadku potrzebne jest przeprowadzenie oceny (czyli wykonanie raportu i przeprowadzenie procedury udziału społeczeństwa).  niepełne wypełnienie wymagań procedury udziału społeczeństwa dla przedsięwzięć, dla których było wymagane.  niepełne uwzględnienie uzgodnień z właściwymi organami.  raporty oddziaływania przedsięwzięć na środowisko bez odpowiedniego streszczenia, analizy wariantów i uwzględnienia skumulowanego oddziaływania.

8 08 Departament Rozwoju Regionalnego W Problemy w procesie oceny wniosków w zakresie oceny oddziaływania na środowisko Dzielenie przedsięwzięć (uzyskiwanie więcej niż jednej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla jednego przedsięwzięcia) lub jego etapowanie bez odniesienia się w kolejnych decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach do poprzednich, często zrealizowanych etapów przedsięwzięcia (oddziaływanie skumulowane) Ocena efektów skumulowanych (prognozując oddziaływania skumulowane należałoby brać pod uwagę oddziaływania generowane przez przedsięwzięcia w fazie eksploatacji czy budowy, jak również te, które są planowane)

9 09 Departament Rozwoju Regionalnego 2. Informacja z osiągania wskaźników środowiskowych na poziomie programu według stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku

10 10 Departament Rozwoju Regionalnego Wskaźniki obowiązkowe monitorowania RPO wynikające z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Lp.Nazwa wskaźnika Jednostka miary Działanie 1.1 S.1.1.1. Przyrost powierzchni trwale przekształconej na potrzeby infrastruktury drogowej ha S.1.1.2. Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby infrastruktury drogowej ha S.1.1.3. Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy infrastruktury drogowej szt. Liczba wybudowanych/przebudowanych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego w tym: szt. S.1.1.4.-sygnalizacji świetlnejszt. S.1.1.5.- barier ochronnych i/lub ogrodzeń szt. S.1.1.6. Liczba wybudowanych/przebudowanych osłon przeciwolśnieniowych i/lub ekranów akustycznych szt. S.1.1.7.Liczba wybudowanych/przebudowanych przejść dla pieszychszt.

11 11 Departament Rozwoju Regionalnego S.1.1.8.Liczba wybudowanych/przebudowanych ciągów pieszo-rowerowychszt. Liczba wybudowanej/przebudowanej infrastruktury drogowej przyczyniającej się do ochrony środowiska: szt. S.1.1.9.-urządzenia odwadniające szt. S.1.1.10. -zbiorniki retencyjne szt. S.1.1.11. -inne szt. Działanie 1.2 Liczba wybudowanych/przebudowanych obiektów infrastruktury punktowej transportu zbiorowego zwiększających bezpieczeństwo szt. S.1.2.1.- wysepek szt. S.1.2.2.- urządzeń dla osób niepełnosprawnych szt. S.1.2.3.Liczba wybudowanych/przebudowanych systemów sygnalizacji ulicznej szt. S.1.2.4. Przyrost liczby ludności korzystającej z transportu miejskiego (przyrost miejsc w wozach) %

12 12 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 1.3 S.1.3.1. Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy linii kolejowej szt. S.1.3.2.Pojemność zakupionego taboru kolejowegoosoby S.1.3.3. Liczba wybudowanych/przebudowanych/rozbudowanych obiektów infrastruktury służącej zwiększeniu bezpieczeństwa szt. Działanie 1.4 S.1.4.1. Powierzchnia terenu wokół lotniska zagrożona hałasem w porze nocnej przekraczającej 50 dB (km 2 ) ha S.1.4.2. Powierzchnia terenu wokół lotniska zagrożona hałasem w porze dziennej przekraczającej 60dB (km 2 ) ha Działanie 2.1 S.2.1.1.Ilość oczyszczonych ścieków m³/dobę S.2.1.2.Ilość zużytej energii na wyprodukowanie 1 m³ wodykWh/m 3 S.2.1.3.Zwiększenie przepustowości oczyszczalni ścieków m³/dobę S.2.1.4. Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury ha

13 13 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 2.2 S.2.2.1.Liczba zrekultywowanych lub zlikwidowanych składowisk odpadówszt. S.2.2.2.Powierzchnia terenów zrekultywowanych dzięki realizacji projektuha Zmniejszenie ilości składowanych odpadów w wyniku:t/rok S.2.2.3 -segregacjit/rok S.2.2.4. -poddaniu recyklingowit/rok S.2.2.5.-kompostowaniut/rok S.2.2.6.Ilość unieszkodliwionych odpadów niebezpiecznycht/rok S.2.2.7. Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury ha Działanie 2.3 S.2.3.1. Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych MWh S.2.3.2. Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok Działanie 2.4 S.2.4.1.Ilość energii elektrycznej z biomasy lub biogazuMWh/rok S.2.4.2.Ilość energii elektrycznej z energii wodnejMWh/rok

14 14 Departament Rozwoju Regionalnego S.2.4.3.Ilość energii cieplonej z energii geotermalnejMWh/rok S.2.4.4.Ilość energii cieplnej z energii promieniowania słonecznegoMWh/rok S.2.4.5. Liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci gazowej w wyniku realizacji projektu szt. Działanie 2.5 S.2.5.1.Powierzchnia terenów objętych ochroną przeciwpowodziowąha S.2.5.2.Powierzchnia odtworzonych terenów zalewowychha S.2.5.3.Liczba miejscowości zabezpieczonych przed powodziąszt. S.2.5.4.Objętość retencjonowanej wody w ramach małej i dużej retencjim3m3 Działanie 2.6 S.2.6.1.Długość udrożnionych korytarzy ekologicznychkm S.2.6.2. Powierzchnia terenu objętego programem wzbogacania składu gatunkowego drzewostanu ha S.2.6.3. Liczba zorganizowanych imprez edukacyjnych związanych z dziedziną ochrony i promocji zasobów przyrodniczych szt. S.2.6.4.Liczba odbiorców edukacji ekologicznejosoby S.2.6.5.Powierzchnia obszarów, dla których opracowano plan ochronyha

15 15 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 3.1 S.3.1.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.3.1.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 3.2 S.3.2.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.3.2.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 3.3 S.3.3.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.3.3.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 5.2 S.5.2.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.5.2.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 5.3 S.5.3.1. Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok S.5.3.2.Zmiana ilości wytwarzanych odpadówtony/ rok

16 16 Departament Rozwoju Regionalnego S.5.3.3.Zmiana ilości zużycia wodym 3 /rok S.5.3.4.Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczeniam 3 /rok S.5.3.5.Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowychm 3 /rok S.5.3.6.Liczba wdrożonych przedsięwzięć dostosowawczychszt. S.5.3.7. Liczba wdrożonych czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorstw szt. Działanie 5.6 S.5.6.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.5.6.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 6.1 S.6.1.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.6.1.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 6.2 S.6.2.1.Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S.6.2.2. Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha

17 17 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 7.1 S.7.1.1.Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacjiha S.7.1.2.Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacjiszt. S.7.1.3.Liczba zrewitalizowanych obszarówszt. Działanie 7.2 S.7.2.1. Powierzchnia zagospodarowanych placów/terenów zielonych wokół obiektów objętych wsparciem ha

18 18 Departament Rozwoju Regionalnego Wskaźniki obowiązkowe monitorowania RPO wynikające z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego występujące w KSI SIMIK 07-13 Lp.Nazwa wskaźnika Jednostka miary Działanie 1.2 S.1.2.4. Przyrost liczby ludności korzystającej z transportu miejskiego (przyrost miejsc w wozach) % Działanie 1.3 S.1.3.2. Pojemność zakupionego taboru kolejowegoosoby Działanie 2.3 S.2.3.1. Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych MWh S.2.3.2. Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok Działanie 5.3 S.5.3.1.Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok

19 19 Departament Rozwoju Regionalnego S.5.3.2. Zmiana ilości wytwarzanych odpadówtony/ rok S.5.3.3. Zmiana ilości zużycia wodym 3 / rok S.5.3.4. Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczeniam 3 / rok S.5.3.5. Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowychm 3 / rok Działanie 7.1 S.7.1.1. Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacjiha S.7.1.2. Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacjiszt. S.7.1.3. Liczba zrewitalizowanych obszarówszt.

20 20 Departament Rozwoju Regionalnego Monitorowanie osiągania wskaźników środowiskowych na poziomie projektów:  opracowano wskaźniki wynikające z zapisów Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego, które określono jako obowiązkowe i zawarto w zał. Nr 2 do Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie projektów w ramach RPO,  jako wskaźniki środowiskowe określono, część obowiązujących do tej pory wskaźników produktu i rezultatu, które jednocześnie określają wpływ danego przedsięwzięcia na środowisko, zdrowie ludzi i bezpieczeństwo,  zestawienie uzupełniono o dodatkowe wskaźniki oddziaływania na środowisko.

21 21 Departament Rozwoju Regionalnego W Wskaźniki monitorowania RPO wynikające z Prognozy Oddziaływania na Środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Priorytet I Rozwój Infrastruktury technicznej Działanie. 1.1 Infrastruktura drogowa Rok Przyrost powierzchni trwale przekształconej na potrzeby infrastruktury drogowej [ha] Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby infrastruktury drogowej [ha] Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy infrastruktury drogowej [szt] Liczba wybudowanych/przebudowanych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego w tym: sygnalizacji świetlnej [szt] barier ochronnych i/lub ogrodzeń [szt] 2008 szacowana realizacja 2,7900023 realizacja000020 2009 szacowana realizacja 32,0703062 realizacja12,9403013 2010 szacowana realizacja 25,690,916536 realizacja40,960,910129 2011 szacowana realizacja 40,6800544 realizacja49,681,1600107 Razem szacowana realizacja 101,2230,9411605 Razem realizacja103,582,0640269

22 22 Departament Rozwoju Regionalnego W Rok Liczba wybudowanych/przebud owanych osłon przeciwolśnieniowych i/lub ekranów akustycznych [szt] Liczba wybudowanych/przebudowanych przejść dla pieszych [szt] Liczba wybudowanych /przebudowanych ciągów pieszo- rowerowych [szt] Liczba wybudowanej/przebudowanej infrastruktury drogowej przyczyniającej się do ochrony środowiska: urządzenia odwadniające [szt] zbiorniki retencyjne [szt] 2008 szacowana realizacja 000230 realizacja0015210 2009 szacowana realizacja 051102976 realizacja092230 2010 szacowana realizacja 3185364401 realizacja390214411 2011 szacowana realizacja 0207244080 realizacja0526600 Razem szacowana realizacja 3443701 1687 Razem realizacja 3151441451

23 23 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.1 Rozwój infrastruktury wodno-ściekowej Rok Ilość oczyszczonych ścieków [m 3 /dobę] Ilość zużytej energii na wyprodukowane 1m 3 wody [kWh/m 3 ] Zwiększenie przepustowości oczyszczalni ścieków [m 3 /dobę] Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury [ha] 2009 szacowana realizacja 00,5600,068 realizacja 00,5600,068 2010 szacowana realizacja 1 6160,6500 realizacja 598000 2011 szacowana realizacja 4301,854000 realizacja 130000 Razem szacowana realizacja 20463,064000,068 Razem realizacja 7280,5600,068

24 24 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.3 Rozwój infrastruktury w zakresie ochrony powietrza Rok Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych [MWh] Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza [tony/rok] dwutlenek siarkitlenki azotupyły dwutlenek węgla 2008 szacowana realizacja 0,680000 realizacja 00000 2009 szacowana realizacja 0,540000 realizacja 00000 2010 szacowana realizacja 13 076,310,960,22,43271,68 realizacja 1,0800,060,150 2011 szacowana realizacja 1 017,360,670,070,9138,6 realizacja 5 427,732,710,546,59580,42 Razem szacowana realizacja 14 094,881,630,273,33410,28 Razem realizacja 5 428,612,710,66,74580,42

25 25 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.5 Rozwój infrastruktury bezpieczeństwa powodziowego i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska Rok Powierzchnia terenów objętych ochroną przeciwpowodziową [ha] Powierzchnia odtworzonych terenów zalewowych [ha] Liczba miejscowości zabezpieczonych przed powodzią [szt] Objętość retencjonowanej wody w ramach małej i dużej retencji [m 3 ] 2010 szacowana realizacja 440000 realizacja 0000

26 26 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet III Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 3.1 Rozwój infrastruktury edukacyjnej Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego lub leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2011 szacowana realizacja03,08 realizacja00

27 27 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.2.1 Wsparcie inwestycji mikro przedsiębiorstw Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2009 szacowana realizacja 0,580 realizacja 0,580 2010 szacowana realizacja 0,010,049 realizacja 0,010,049

28 28 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.2.2 Wsparcie inwestycji przedsiębiorstw Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2009 szacowana realizacja 00,09 realizacja 00,29 2010 szacowana realizacja 03,8 realizacja 04,01

29 29 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.3 Wsparcie przedsiębiorstw w zakresie dostosowania do wymogów ochrony środowiska Rok Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza [tony/rok] Zmiana ilości wytwarzany ch odpadów [tony/rok] Zmiana ilości zużycia wody [m 3 /rok] Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczenia [m 3 /rok] Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowych [m 3 /rok] Liczba wdrożonych przedsięwzięć dostosowawc zych [szt] Liczba wdrożoncyh czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorst w [szt] dwutlenek siarki tlenki azotu pyły dwutlenek węgla 2010 szacowana realizacja 0,990,540,2505,470-1800021 realizacja 0001000-1800021 2011 szacowana realizacja 0000000130021 realizacja 0000000000

30 30 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.6 Kompleksowe uzbrojenie terenów pod inwestycje Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2011 szacowana realizacja 049,56 realizacja00

31 31 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet VII Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających ochrony Działanie 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast Rok Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacji [ha] Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacji [szt] Liczba zrewitalizowanych obszarów [szt] 2010 szacowana realizacja 164,2270097 realizacja 1536 6281 2011 szacowana realizacja 8,0306 realizacja 000

32 32 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet VII Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających ochrony Działanie 7.2 Adaptacja do nowych funkcji społeczno-gospodarczych terenów po-przemysłowych o po-wojskowych Rok Powierzchnia zagospodarowanych placów/terenów zielonych wokół obiektów objętych wsparciem [ha] 2011 szacowana realizacja 1,071 realizacja0

33 33 Departament Rozwoju Regionalnego DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ