1 1) Panowie X i Y założyli spółkę, wpłacając po 100 000 PLN do kasy2) Za PLN kupili budynek 3) lecz zabrakło im pieniędzy na maszynę i materiały, wzięli więc kredytu w banku i kupili: 4) maszynę za : 5) oraz materiały za 6) zatrudnili też pracowników, którym wypłacili wynagrodzenia 7) wszystkie materiały zużyli do produkcji wyrobów, które następnie sprzedali za Jak to opisać?

2 Definicja rachunkowościRachunkowość to system ewidencji gospodarczej, odzwierciedlający w formie pieniężnej zjawiska i procesy gospodarcze oraz sytuację majątkową i wyniki działalności podmiotów gospodarczych Główne uregulowania prawne Ustawa o Rachunkowości z dnia 29 września 1994, znowelizowana w dniu Krajowe standardy rachunkowości (Komitet Standardów Rachunkowości) Międzynarodowe Standardy Rachunkowości IV Dyrektywa Unii Europejskiej z dnia 25 lipca 1978 o rocznych bilansach przedsiębiorstw VII Dyrektywa Unii Europejskiej z dnia 13 czerwca 1983 o skonsolidowanych bilansach

3 Rachunkowość jednostki obejmuje:Cel rachunkowości Celem rachunkowości jest rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego Rachunkowość jednostki obejmuje: przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym, okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego składu aktywów i pasywów, wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, sporządzanie sprawozdań finansowych, gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą, poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą

4 Zasady rachunkowości Zasada podwójnego zapisu (zasada bilansowa) - wszystkie stany i zjawiska gospodarcze są przedstawiane dwustronnie Zasada wyższości treści nas formą - zdarzenia ujmuje się w księgach zgodnie z ich treścią ekonomiczną (a nie formalno - prawną) Zasada istotności - wszystkie zdarzenia istotne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego powinny być ujęte w księgach Zasada ostrożności - rachunkowość przedstawia „pesymistyczny” obraz jednostki Zasada periodyzacji - zdarzenia gospodarcze powinny być dzielone na okresy sprawozdawcze i wykazywane w podziale na te okresy Zasada ciągłości - stosowanie przyjętych zasad musi mieć charakter ciągły (jednakowe zasady w kolejnych latach obrotowych), wartość aktywów i pasywów na koniec jednego okresu jest równa ich wartości na początek następnego okresu sprawozdawczego Zasada kontynuacji działalności - przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie Zasada memoriału - w księgach rachunkowych i wyniku finansowym należy ująć wszystkie dotyczące danego roku obrotowego przychody i koszty, niezależnie od terminu ich zapłaty Zasada współmierności kosztów i przychodów - na wynik finansowy okresu wpływają tylko koszty związane z osiągniętymi w tym okresie przychodami

5 = A P Zasada bilansowa Aktywa Pasywa Co jednostka posiada?Skąd to się wzięło ? Aktywa to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które zgodnie z oczekiwaniami spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Pasywa to źródła finansowania (pochodzenia) aktywów znajdujących się w ściśle określonym momencie w jednostce prowadzącej rachunkowość. Wskazują one kto wyposażył jednostkę w środki odpowiedniej wartości i na jakich warunkach A = P

6 Klasyfikacja aktywów i pasywówAktywa Pasywa A. Aktywa trwałe A. Kapitał (fundusz) własny Wartość środków oddanych do dyspozycji jednostki na cały okres jej istnienia Zasoby majątkowe o okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok (z pewnymi wyjątkami) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania (kapitał obcy) B. Aktywa obrotowe Zasoby majątkowe o okresie ekonomicznej użyteczności krótszym niż rok (z pewnymi wyjątkami) Wartość środków oddanych do dyspozycji jednostki na czas określony (zadłużenia w innych podmiotach)

7 Klasyfikacja aktywów A. Aktywa trwałe B. Aktywa obrotoweI. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

8 I. Wartości niematerialne i prawne:Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne: nabyte przez jednostkę aktywa trwałe w postaci praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok przeznaczone do używania na własne potrzeby jednostki 1. Koszty zakończonych prac rozwojowych 2. Wartość firmy 3. Inne wartości niematerialne i prawne: autorskie prawa majątkowe( w tym programy komputerowe), prawa pokrewne, licencje, koncesje prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych know - how 4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne

9 Koszty zakończonych prac rozwojowychMożna zaliczyć do wartości niematerialnych i prawnych jeżeli: produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana podjęto decyzję o wytwarzaniu tego produktu lub zastosowaniu technologii koszty prac rozwojowych zostaną pokryte przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii Okres dokonywania odpisów kosztów (amortyzacji) nie może przekraczać 5 lat

10 Nabyta wartość firmy Różnica pomiędzy ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto (tzn. pomniejszonych o przejęte zobowiązania). Okres dokonywania odpisów kosztów (amortyzacji) nie dłuższy niż 5 lat (w uzasadnionych przypadkach 20 lat) Wartość godziwa: 100 Cena nabycia jednostki: 140 Budynek: 70 Maszyny: 30 Firma X: 140 Pracownicy: ? Pozycja rynkowa: ? Wartość firmy 40

11 II. Rzeczowe aktywa trwałe:1. Środki trwałe a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu) b) budynki, lokale( w tym spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) i obiekty inżynierii lądowej i wodnej c) urządzenia techniczne i maszyny d) środki transportu e) inne środki trwałe 2. Środki trwałe w budowie 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie Środki trwałe rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym okresie użyteczności dłuższym niż 1 rok kompletne i zdatne do użytku przeznaczone do używania na własne potrzeby jednostki w szczególności: nieruchomości, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy

12 Należności Należność: zagwarantowane umową lub obowiązującymi przepisami uprawnienie jednostki do pobrania od dłużnika ustalonej kwoty środków pieniężnych A. Aktywa trwałe III. Należności długoterminowe: należności wymagalne w terminie powyżej 12 m-cy od dnia bilansowego, z pominięciem należności z tytułu dostaw, robót i usług. B. Aktywa obrotowe II. Należności krótkoterminowe: należności z tytułu dostaw, robót i usług oraz część należności z innych tytułów nie zaliczonych do aktywów finansowych któe stają się wymagalne w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego.

13 IV. Inwestycje długoterminoweInwestycja: aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych zasobów, uzyskania z nich przychodów w postaci odsetek, dywidend lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej W szczególności inwestycjami są aktywa finansowe oraz te nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia wyżej wymienionych korzyści Inwestycje długoterminowe to: 1. Nieruchomości 2. Wartości niematerialne i prawne 3. Długoterminowe aktywa finansowe: - udziały i akcje - inne papiery wartościowe - udzielone pożyczki - inne długoterminowe aktywa finansowe 4. Inne inwestycje długoterminowe nie przeznaczone do używania na własne potrzeby płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w okresie dłuższym niż 12 m-cy licząc od dnia bilansowego lub od dnia ich złożenia, wystawienia lub nabycia

14 Aktywa obrotowe I. Zapasy: I. ZapasyRzeczowe aktywa trwałe (zapasy): materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym I. Zapasy 1. Materiały - przeznaczone do zużycia na własne potrzeby 2. Półprodukty i produkty w toku - produkcja niezakończona 3. Produkty gotowe - produkcja zakończona, zdatna do sprzedaży 4. Towary - nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym 5. Zaliczki na dostawy - kwoty wpłacone na poczet przyszłych dostaw

15 I. Inwestycje krótkoterminowe:Aktywa obrotowe I. Inwestycje krótkoterminowe: Te inwestycje które są płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy, licząc od dnia bilansowego lub od daty ich złożenia, wystawienia lub nabycia. III. Inwestycje krótkoterminowe 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe - udziały i akcje - inne papiery wartościowe - udzielone pożyczki - środki pieniężne w kasie i na rachunkach - inne środki pieniężne - inne aktywa pieniężne 2. Inne inwestycje krótkoterminowe

16 A. Kapitał (fundusz) własny B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązaniaKlasyfikacja pasywów A. Kapitał (fundusz) własny I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe

17 A. Kapitał (fundusz) własny B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązaniaBILANS Nazwa jednostki sporządzony na dzień: .... A. Aktywa trwałe A. Kapitał (fundusz) własny I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe Razem Aktywa Razem Pasywa

18 Typy operacji gospodarczychAktywa Pasywa 1) + A + P 2) - A - P - A1 - P1 3) 4) + A2 + P2 A = P

19 Zapis operacji gospodarczychOperacje gospodarcze ewidencjonuje się w księgach rachunkowych na podstawie dowodów księgowych Księgi rachunkowe Dowody księgowe Dowody źródłowe: 1) zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów 2) zewnętrzne własne - przekazywane w oryginale kontrahentom 3) wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki Dowody „pochodne” 1) zbiorcze - służące do dokonywania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych 2) korygujące 3) zastępcze - wystawione do czasu otrzymanie dowodu źródłowego 4) rozliczeniowe - ujmujące już dokonane zapisy według nowych kryteriów 1) dziennik - chronologiczne ujęcie zdarzeń 2) księga główna - systematyczne ujęcie zdarzeń na kontach księgowych (kontach syntetycznych) 3) księgi pomocnicze - uszczegółowienie i uzupełnienie zapisów kont księgi głównej (konta analityczne) 4) zestawienia obrotów i sald - zbiorcze zestawienie kont wraz z obrotami i saldami (oraz ich sumą) 5) wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz)

20 Dowody księgowe Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:1. określenie rodzaju dowodu i numeru identyfikacyjnego 2. określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej 3. opis operacji gospodarczej oraz jej wartość 4. podpis wystawcy oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów 5. wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych - dekretację

21 A. Kapitał (fundusz) własny B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązaniaKsięga główna - konta syntetyczne WNiP A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe A. Kapitał (fundusz) własny I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe Kap. pods. Kap. zap. Zapasy Zob. krót. Kasa Rach. bież

22 Konta syntetyczne - budowaAktywa Pasywa Dt (Wn) Ct (Ma) Dt (Wn) Ct (Ma) Rachunek. bank. Kredyt. bank. Sp - - 4 Sp 30 000 4 15 000 30 000 15 000 + + 1 1 10 000 10 000 40 000 15 000 15 000 40 000 Sk 25 000 Sk 25 000 40 000 40 000 40 000 40 000

23 Konta syntetyczne - zasada działaniaZasada podwójnego zapisu: Operacja gospodarcza rejestrowana jest: - na co najmniej dwóch kontach - po ich przeciwnych stronach - w tej samej kwocie Aktywa Pasywa Rach. bieżący Kredyt bankowy 1) + A + P 1 1 Kasa Zob. wobec dost. 2) - A - P 1 1 - A1 + A2 Kasa Materiały 3) 1 1 - P1 + P2 Wynik finansowy Kapitał zapasowy 4) 1 1

24 Poziomy podział konta 1 Rzeczowe aktywa trwałe Środki trwałeGrunty Rzeczowe aktywa trwałe Środki trwałe Budynki Budynki, lokale .. Lokale Urz. tech i masz. Śr. trwałe w budowie Obiekty inżynierii w. i l. Śr. transp. Inne śr. trw. Zal. na śr. trw. w bud.

25 ... Poziomy podział konta 2 Środki trwałe Zobowiązania wobec dostawców1 1 30 000 30 000 Analityka do konta „Środki trwałe” Analityka do konta „Zob. wobec dost.” Grunty Śr. transp. Bimet PL Leasing 1 30 000 ... Budynki, lokale .. Axel Inne śr. trw. Urz. tech i masz. Copa 1 30 000

26 Łączenie kont aktywnych z pasywnymiNależności od X Zobow. wobec X + A - A - P + P R - ki z X + A - A - P + P

27 Podział pionowy kont Przed podziałem Po podziale Składnik XSkładnik X - konto 1 1 3 1 3 2 2 4 5 6 6 Składnik X - konto 2 4 5

28 Podział pionowy konta środki trwałePrzed podziałem Po podziale Środki trwałe Środki trwałe wartość początkowa zmiany ilościowo - wartościowe wartość początkowa zmiany ilościowo - wartościowe zmiany wartościowe - zużycie Umorzenie środków trwałych zmiany wartościowe - zużycie

29 Operacje wynikowe 1 2 3 4 Aktywa PasywaB. III Inwestycje krótkoterminowe: Kapitały własne: 2 B. I. Zapasy: Kapitały własne: B. III Inwestycje krótkoterminowe: 3 B. I. Zapasy: Kapitały własne: B. III Inwestycje krótkoterminowe: 4 B. I. Zapasy: Kapitały własne: B. II Należności krótkoterminowe: B. III Inwestycje krótkoterminowe: Kapitały własne1 - kapitały własne0 = wynik finansowy =

30 Operacje wynikowe Aktywa, zobowiązania Zapasy Kapitały własne Sp Sp30 000 40 000 Sp Koszty 20 000 3 3 20 000 R-ki z d. i o. 4 25 000 25 000 4 Przychody Środki pieniężne Sp 10 000

31 Podział pionowy konta wynik finansowyKapitały własne Kapitał podst. Podział pionowy konta wynik finansowy Kapitał. zap ... Wynik finansowy Wynik finansowy Zmniejszenia wyniku - koszty Zwiększenia wyniku - przychody - P + P Koszty Przychody Zmniejszenia wyniku - koszty Zwiększenia wyniku - przychody - P + P

32 Klasyfikacja kosztów i przychodów

33 Ogólny schemat ewidencji kosztów i przychodówKonta bilansowe Koszty zw.dział. oper. Wynik finansowy Przychody ze sprzed. Konta bilansowe 1 1 I I VI VI 6 6 Pozost. koszty oper. Pozost. przych. oper. 2 2 II II VII VII 7 7 Koszty finansowe Przych. finansowe 3 3 III III VIII VIII 8 8 Straty nadzw. Zyski nadzw. 4 4 IV IV IX IX 9 9 Podatek dochodowy 5 5 V V

34 Schemat ewidencji kosztów i przychodów w działalności handlowejKoszty zw.dział. oper. Wart. sprzed. tow. w cenie zakupu Przychody ze sprzed. towarów Towary Wynik finansowy Konta bilansowe 1 1 I I IV IV 4 4 Konta bilansowe Koszty handlowe 2 2 II II Koszty zarządu 3 3 III III

35 Schemat ewidencji kosztów i przychodów w działalności usługowejKoszty zw.dział. oper. Koszt własny sprzedaży Konta bilansowe Przychody ze sprzed. usług Koszty dział. usł. Wynik finansowy Konta bilansowe 1 1 3 3 I I II II 5 5 Koszty zarządu 2 2 4 4

36 Schemat ewidencji kosztów i przychodów w działalności produkcyjnejKoszty zw.dział. oper. Koszt własny sprzedaży Konta bilansowe Konta bilansowe Koszty produkcji Wyr. gotowe Wynik finansowy 1 1 3 3 4 4 I I Przych. ze sprzed. WG Koszty zarządu II II 6 6 2 2 5 5

37 Zakup – VAT naliczony (operacja 1)Faktura VAT (oryginał) Nazwa Ilość Cena netto Wartość VAT Brutto Towar A 10 szt 10 PLN 100 PLN 22% 122 PLN RAZEM 22 PLN 330 Towary 731 Przych. ze. sp. tow 1) 100 100 (2 150 (3 732 Wart. sprz. tow.w cenie zak 211 R-ki z dost 201 R-ki z dost 223 R-ki z tyt. VAT 3) 183 2) 100 122 (1 1) 22 33 (3 Sprzedaż – VAT należny (operacje 2 i 3) Faktura VAT (kopia) Nazwa Ilość Cena netto Wartość VAT Brutto Towar A 10 szt 15 PLN 150 PLN 22% 183 PLN RAZEM 33 PLN

38 1) Nabycie środka trwałego: 1.1) Zakup środka trwałego:Środki trwałe - Zespół 0 kont 1) Nabycie środka trwałego: wartość początkowa środka trwałego to: cena nabycia – dla zakupionych środków trwałych koszt wytworzenia – dla śr. trw. wytworzonych we własnym zakresie cena sprzedaży – dla śr. trw. z darowizny lub z aportu łącznie z kosztami montażu i innymi niezbędnymi do uzdatnienia do eksploatacji wartość początkową powiększają koszty ulepszenia ST (przebudowy, rozbudowy, modernizacji) 1.1) Zakup środka trwałego: 011 Środki trwałe 201 R-ki z d i o 081 Środki trw. w budowie 1 1 3 3 2 2 221 R-ki z tyt. VAT 1 2

39 1) Nabycie środka trwałego:1.2) Budowa środka trwałego we własnym zakresie: 011 Środki trwałe 201 R-ki z d i o 081 Środki trw. w budowie 1 1 4 4 221 R-ki z tyt. VAT 1 762 Poz. k. oper. 4’ 4’ 311 Materiały na składzie 2 2 772 Straty nadzw. 231 R-ki z tyt. wynagr 4’’ 4’’ 3 3

40 2) Umorzenie środków trwałychumorzenie środków trwałych to utrata ich wartości w wyniku normalnego użytkowania umorzenie (utrata wartości ŚT) stanowi dla przedsiębiorstwa koszt – amortyzację metody umarzania/amortyzacji: liniowa degresywna (np. od wartości netto ST) progresywna naturalna okres umarzania ŚT jest uzależniony od okresu jego ekonomicznej użyteczności początek i koniec umarzania ŚT: początek nie wcześniej niż w momencie przyjęcia do użytkowania, z reguły od początku m-ca następnego po przyjęciu do użytkowania koniec: nie później niż w momencie zrównania umorzenia z wartością początkową lub przeznaczenia ŚT do likwidacji, sprzedaży, stwierdzenia niedoboru

41 2) Umorzenie środków trwałychMetoda liniowa: r W 100% r%*W m = r = lub r% = r = 12 t t 100% 011 Środki trwałe WP 071 Umorzenie ŚT 4*Amortyzacja 1 1

42 3) Pozostałe zmniejszenia wartości ŚT3.1) Trwała utrata wartości Następuje, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że środek trwały nie przyniesie w przyszłości korzyści ekonomicznych np. wskutek: zmiany technologii produkcji, wycofania z używania, przeznaczenia do likwidacji Wymaga odpisu korygującego wartość środka trwałego do wartości sprzedaży netto 011 Środki trwałe WP 071 Umorzenie ŚT 762 Pozost. k oper lub 772 Straty nadzw 1 1

43 3) Pozostałe zmniejszenia wartości ŚT3.2) Likwidacja i sprzedaż 011 Środki trwałe 071 Umorzenie ŚT 762 Pozost. k oper lub 772 Straty nadzw WP 2 2 1 1 3 3 761 Pozostałe przychody operacyjne 201 R-ki z odbiorcami 1a 1 221 R-ki z tyt. VAT 1b

44 701Przychody ze sprzedażyŚrodki pieniężne - Zespół 1 kont 1) Operacje kasowe: ewidencjonowane na koncie Kasa wpływy dokumentowane dowodem KP - Kasa przyjmie wypływy dokumentowane dowodami źródłowymi (faktury obce, listy płac, delegacje lub dowodem zastępczym KW - kasa wyda 131 Rachunek bieżący 101 Kasa 201 R-ki z d i o 1 1 4 4 201 R-ki z d i o 231 R-ki z tyt. wynagr. 2 2 5 5 234Inne r-ki z pracow. 701Przychody ze sprzedaży 6 6 3 3 Koszty działalności 7 7

45 701 Przychody ze sprzedaży2) Operacje bankowe: ewidencjonowane na koncie Rachunek bieżący ewidencja odbywa się wyłącznie na podstawie dokumentów bankowych WB - wyciąg bankowy 101 Kasa 131 Rachunek bieżący 147 Śr. pień w drodze 201 R-ki z d i o 1a 1a 1b 1b 5 5 201 R-ki z d i o 231 R-ki z tyt. wynagr. 2 2 6 6 751 Przychody finansowe 752 Koszty finansowe 3 3 7 7 701 Przychody ze sprzedaży Koszty działalności 4 4 8 8 101 Kasa 9 9

46 3a) Czeki obce gotówkowe: 3b) Czeki obce rozrachunkowe:ewidencjonowane na koncie Inne środki pieniężne (analityka - Czeki obce gotówkowe, czeki obce rozrachunkowe) 3a) Czeki obce gotówkowe: 201 R-ki z d i o 149 Inne śr. pien. 101 Kasa 1 1 2 2 Czeki obce gotówkowe 1 2 3b) Czeki obce rozrachunkowe: 201 R-ki z d i o 149 Inne śr. pien. 147 Śr. pien. w drodze 131 Rach.bież. 1 1 2 2 3 3 Czeki obce rozrach. 1 2

47 4) Czeki własne, potwierdzone:131 Rach.bieżący 139 Inne rach. bank 201R-ki z d. i o. 1 1 2 2 Rachunek czeków potw. 1 2 5) Kredyty bankowe: 131 Rach.bieżący 134 Kredyty bankowe 1 1 2a,b 2a 752 Koszty finansowe 2b

48 6) Weksle obce: 7) Weksle własne:ewidencjonowane na koncie Weksle obce 145 Weksle obce 201 R-ki z d i o 131 Rach. bież. 1a 1 2 2 751 Przychody finansowe 3 3a 1b 752 Koszty finansowe 7) Weksle własne: 3b ewidencjonowane na koncie Zobowiązania wekslowe 205 Zob. wekslowe 131 Rach. bież 201 R-ki z d. i o. 2 2 1 1a 752 Koszty finansowe 1b

49 Wynagrodzenia

50 Obrót materiałowy - zakup 300 Rozliczenie zakupu mat.ewidencja przyjęcia, wycena według rzeczywistych cen zakupu Faktura VAT 201 R-ki z d i o 300 Rozliczenie zakupu mat. 311 Materiały Fa VAT PZ 1 1 2 2a 244 244 244 200 221 R-ki z tyt. VAT 2b 44

51 Obrót materiałowy - zakup 300 Rozliczenie zakupu mat.ewidencja przyjęcia, wycena według stałych cen ewidencyjnych = 95 Faktura VAT 201 R-ki z d i o 300 Rozliczenie zakupu mat. 311 Materiały Fa VAT PZ 2 2 1 1 244 244 190 190 341 Odch. od cen ewid. mat. Pk 3a 3a 10 10 221 R-ki z tyt. VAT Pk 3b 3b 44 44

52 Obrót materiałowy - zakup 300 Rozliczenie zakupu mat.ewidencja przyjęcia, wycena według stałych cen ewidencyjnych = 105 Faktura VAT 201 R-ki z d i o 300 Rozliczenie zakupu mat. 311 Materiały Fa VAT PZ 2 2 1 1 244 244 210 210 341 Odch. od cen ewid. mat. Pk 3a 3a 10 10 221 R-ki z tyt. VAT Pk 3b 3b 44 44

53 Obrót materiałowy - rozchódewidencja rozchodu, wycena według stałych cen ewidencyjnych Saldo k. odch. od cen ewid WN = N = WN*rozchód w cenach ewid Strona Wn konta Materiały 311 Materiały 411 Zużycie materiałów 200 1 1 100 100 341 Odch. od cen ewid. mat. 2 2 20 10 10

54 Obrót materiałowy - rozchód 742 Wartość sprzed. mat w cenie zakupuewidencja rozchodu, wycena według rzeczywistych cen zakupu 311 Materiały 411 Zużycie materiałów RW 1 1 ** ** 742 Wartość sprzed. mat w cenie zakupu WZ 2 2 ** ** metody wyceny rozchodu: FIFO LIFO średnich ważonych

55 Metody wyceny rozchoduFIFO RW = 300* * *11 = = 6950 LIFO RW = 500* * *10 = = 7200 średnie ważone: Xśr = 300* * *11 = 10,78 RW = 650 * 10,78 = 7007

56 Ogólny schemat rozliczania kosztów 1Konta bilansowe Zp.4. Koszty wg rodzaju 490 Rozlicz. kosztów. Zp.5. Koszty wg nośników mpk: Produkcja podst. 1 2 2a Produkcja pomoc. Koszty wydziałowe 2b Koszty sprzedaży Koszty ogólnozakł. 2c PKO, KF, SN Koszty zakupu 3 3

57 Ogólny schemat rozliczania kosztów 2Zp.5. Koszty wg nośników mpk: Zp. 7 KWS. Produkcja podst. Koszty wydziałowe Produkcja pomoc. Zp 6. Wyroby gotowe 5 5 6 8 9 9 5/6 Koszty zakupu 4a 4a 4b 4b Koszty sprzedaży 7a Koszty ogólnozakł. 7b 7

58 Ustalanie wyniku finansowego - wariant porównawczyZp. 7 KWS. 490 Rozlicz. kosztów Zp.8 Wynik finansowy 1 1 3 3 3 3 7. Przych. ze sprzed. WG Zp.4. Koszty wg rodzaju 2 2 6 6 Zp.7. Wartość sprzed. mat. w cenie zak. Zp.7. Przych. ze sprzed. mat. 4 4 7 7 Zp.7. PKO, KF, SN Zp.7. PPO, PF, ZN 5 5 8 8

59 Ustalanie wyniku finansowego - wariant kalkulacyjnyZp.8 Wynik finansowy Zp.7. KWS 7. Przych. ze sprzed. WG 1 1 5 5 Zp.7. Wartość sprzed. mat. w cenie zak. Zp.7. Przych. ze sprzed. mat. 2 2 6 6 Zp.7. PKO, KF, SN Zp.7. PPO, PF, ZN 3 3 7 7 Zp.7. Podatek dochodowy 4 4