1 1 Podstawowe zasady programowania dokumentów na lata 2014-2020 W obecnej perspektywie nie koncentrujemy się na zaprogramowaniu poszczególnych funduszy europejskich, ale na wskazaniu celów rozwojowych, które będą osiągane dzięki uzupełnianiu się interwencji finansowanych z różnych funduszy; W latach 2014-2020 środki UE muszą być przeznaczane na cele związane z rozwojem kraju, które wpisują się w Strategię Europa 2020 oraz gwarantują największe efekty mnożnikowe w sferze społecznej, gospodarczej, instytucjonalnej, jak również w wymiarze terytorialnym.

2 2 Główne uwarunkowania europejskie Zintegrowane podejście – objęcie Wspólnymi Ramami Strategicznymi polityki spójności, wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybackiej; Ukierunkowanie na rezultaty – wprowadzenie warunków ex-ante, które kładą nacisk na wartość dodaną inwestycji współfinansowanych z funduszy europejskich; Uwzględnienie wymiaru terytorialnego– lepsze wykorzystanie potencjałów poszczególnych terytoriów; Koncentracja tematyczna – ukierunkowanie wsparcia z funduszy WRS na celach wskazanych w Strategii Europa 2020.

3 3 Dokumenty strategiczne na lata 2014-2020 Dokument określa m.in.: C ele i kierunki wsparcia funduszy objętych Wspólnymi Ramami Strategicznymi ; S trukturę programów operacyjnych na poziomie krajowym i regionalnym ; M echanizmy działania instrumentów terytorialnych ; Z arys finansowania środkami europejskimi ; Z arys systemu wdrażania Umowy Partnerstwa. Umowa partnerstwa

4 4 Strategia Rozwoju Kraju jako podstawa do przygotowania dokumentów strategicznych Strategia Rozwoju Kraju 2020 najważniejszy dokument w perspektywie średniookresowej przyjęta w dn. 25 września 2012 r. Wyzwania dla Polski na lata 2014-2020 określa Celem strategicznym realizowanym do 2020 roku jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności.

5 5 Fundusze WRS jako narzędzie realizacji celów rozwojowych kraju poprzez wszystkie 11 celów tematycznych wskazanych w projektach rozporządzeń UE Zwiększanie konkurencyjności gospodarki Poprawa spójności społecznej i terytorialnej Podnoszenie sprawności i efektywności państwa Fundusze WRS będą realizowały cele rozwojowe określone w Strategii Rozwoju Kraju w ramach 3 obszarów:

6 6 Wymiar terytorialny Podejście terytorialne oznacza odejście od postrzegania obszarów przez pryzmat granic administracyjnych na rzecz ich indywidualnych potencjałów, barier i wzajemnych zależności. Pięć wyodrębnionych obszarów strategicznej interwencji państwa (OSI) wybranych na podstawie zapisów KSRR 2010-2020 A. Polska Wschodnia B. Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne C. Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji E. Obszary przygraniczne D. Obszary, w szczególności wiejskie, o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe Wybór 5 OSI nie oznacza ograniczenia wsparcia tylko do nich, możliwe będzie wspieranie innych obszarów o znaczeniu makro lub regionalnym, w zależności od decyzji IZ.

7 Alokacja

8 1.Badania naukowe, rozwój technologiczny i innowacje; 2.Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno- komunikacyjnych; 3.Podnoszenie konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury; 4.Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; 5.Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem; 6.Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów; 7.Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych; 8.Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników; 9.Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem; 10.Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie; 11.Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej. Wspólne Ramy Strategiczne 11 celów tematycznych wskazanych przez KE

9 Programy na lata 2014-2020

10 10

11 Celem programu operacyjnego dotyczącego gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego jest wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku, sprzyjającej zachowaniu dziedzictwa kulturowego, spójności społecznej i terytorialnej oraz bardziej konkurencyjnej. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 4, 5, 6, 7 i 9. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

12 Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to największy program finansowany z Funduszy Europejskich nie tylko w Polsce, ale i Unii Europejskiej. Główne obszary na które zostaną przekazane środki to: gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klimatu, transport i bezpieczeństwo energetyczne oraz ochrona zdrowia i dziedzictwo kulturowe. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

13 1. Zmniejszenie emisyjności gospodarki wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii (OZE); poprawa efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach, sektorze publicznym i mieszkaniowym; promowanie strategii niskoemisyjnych; rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

14 2. Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu rozwój infrastruktury środowiskowej; dostosowanie do zmian klimatu; ochrona i zahamowowanie spadku różnorodności biologicznej; poprawa jakości środowiska miejskiego. 3. Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego rozwój drogowej infrastruktury w sieci TEN-T; poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego; poprawa bezpieczeństwa w ruchu lotniczym; transport intermodalny, morski i śródlądowy. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

15 4. Infrastruktura drogowa dla miast poprawa dostępności miast i przepustowości infrastruktury drogowej (rozwój infrastruktury drogowej w miastach i tras wylotowych z miast, budowa obwodnic). 5. Rozwój transportu kolejowego w Polsce rozwój kolei w TEN-T, poza siecią i kolei miejskich. 6. Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach infrastruktura i tabor dla publicznego transportu zbiorowego w miastach i na ich obszarach funkcjonalnych. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

16 7. Poprawa bezpieczeństwa energetycznego rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu gazu ziemnego i energii elektrycznej; budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego; rozbudowa terminala LNG. 8. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury inwestycje w ochronę i rozwój dziedzictwa kulturowego oraz zasobów kultury, np. instytucji kultury, szkół artystycznych. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

17 9. Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia wsparcie infrastruktury systemu państwowego ratownictwa medycznego; wsparcie infrastruktury szpitali ponadregionalnych i współpracujących z nimi jednostek diagnostycznych w zakresie chorób „aktywności zawodowej” i opieki nad matką i dzieckiem. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

18 Celem programu operacyjnego dotyczącego innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą przedsiębiorstw będzie znaczące pobudzenie innowacyjności gospodarki, zwiększenie nakładów prywatnych na B+R, wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo- rozwojowej, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 1, 3 i 4. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

19 Program jednofunduszowy finansowany w całości ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. 19

20 Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa –Projekty B+R przedsiębiorstw –Prace B+R finansowane z udziałem funduszy kapitałowych –Sektorowe programy B+R Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I –Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw –Otwarte innowacje - wspieranie transferu technologii –Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw Zwiększenie intensywności współpracy w ramach krajowego systemu innowacji 20

21 Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach –Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R –Wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw –Instrumenty finansowe Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego –Badania naukowe i prace rozwojowe Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki Wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych Zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R 21

22 Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Projekty B+R przedsiębiorstw –Wsparcie obejmuje realizację przez przedsiębiorstwo (samodzielnie lub jako lidera konsorcjum) badań, głównie badań przemysłowych lub eksperymentalnych prac rozwojowych w celu opracowania nowych lub istotnie ulepszonych rozwiązań, łącznie z przygotowaniem prototypów doświadczalnych oraz instalacji pilotażowych. –W zakresie finansowania prac B+R przez przedsiębiorstwa odrębnych schematem finansowania mogą być objęte projekty dotyczące realizacji przez przedsiębiorstwo lub konsorcjum z udziałem przedsiębiorstwa prac badawczo-rozwojowych związanych z wytworzeniem instalacji pilotażowej/demonstracyjnej. 22 (1/2)

23 Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Prace B+R finansowane z udziałem funduszy kapitałowych –Wsparcie kierowane jest do przedsiębiorstw znajdujących się na wczesnym etapie rozwoju i prowadzących prace B+R w obszarze zaawansowanych technologii. Celem jest wspieranie procesu komercjalizacji wyników prac B+R z udziałem funduszy venture capital. Sektorowe programy B+R –Programy sektorowe służą realizacji dużych przedsięwzięć B+R, istotnych dla rozwoju poszczególnych branż/sektorów gospodarki. W programach sektorowych inicjatorem wspólnego przedsięwzięcia jest grupa przedsiębiorstw, które występują w imieniu branży, przedstawiając zarys agendy badawczej wraz z konkretnym zapotrzebowaniem sektora na prace B+R. W ramach programów sektorowych przedsiębiorstwa mogą współpracować z sektorem nauki (nie jest jednak konieczna współpraca w ramach konsorcjum). 23 (2/2)

24 Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw –Wsparcie jest kierowane do przedsiębiorstw, w tym do MŚP i obejmuje tworzenie oraz rozwój infrastruktury B+R poprzez inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służy tworzeniu innowacyjnych produktów i usług. Oferowane wsparcie przyczyni się do powstawania działów badawczo-rozwojowych i laboratoriów w przedsiębiorstwach oraz tworzenia centrów badawczo-rozwojowych. Otwarte innowacje - wspieranie transferu technologii –Wsparcie w ramach instrumentu kierowane jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) zainteresowanych pozyskaniem technologii w formie patentu lub nieopatentowanej wiedzy technicznej oraz realizacją inwestycji rozwojowej opartej o implementację pozyskanej technologii. Celem instrumentu jest wykorzystanie formuły otwartych innowacji (open innovation) dla podniesienia poziomu innowacyjności przedsiębiorstw, a także stworzenie efektywnego (łączącego kapitał prywatny z publicznym) modelu finansowania innowacyjnych przedsięwzięć 24 (1/4)

25 Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw –W ramach Programu planowana jest realizacji kilku instrumentów wsparcia związanych ze świadczeniem proinnowacyjnych usług na rzecz przedsiębiorstw przez różnego rodzaju podmioty. Usługi te powinny być dostosowane do potrzeb odbiorców oraz w sposób kompleksowy przyczyniać się do powstawania innowacji (od badań do komercjalizacji). –Jeden z instrumentów będzie polegał na współfinansowaniu świadczenia na rzecz MŚP usług proinnowacyjnych przez instytucje otoczenia biznesu. –Ponadto w ramach proinnowacyjnych usług przewiduje się możliwość wsparcia Krajowych Klastrów Kluczowych (KKK) w zakresie specjalistycznych usług doradczych w zakresie internacjonalizacji oraz rozwoju współpracy z podmiotami zewnętrznymi. 25 (2/4)

26 Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw –Wsparciem będą objęte również projekty związane z ochroną własności intelektualnej. Wsparcie służy pokryciu kosztów zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego (z wyłączeniem zgłoszenia dotyczącego ochrony na terytorium Polski) oraz kosztów związanych z ochroną własności przemysłowej, a także prowadzeniem analiz czystości patentowej (freedom-to-operate). –Z kolei wsparcie w postaci tzw. bonów na innowacje umożliwia rozwijanie kontaktów MŚP z jednostkami naukowymi. Przedmiotem wsparcia jest zakup usługi związanej z opracowaniem nowego produktu lub usługi, projektu wzorniczego, nowej technologii produkcji albo znaczącym ulepszeniem wyrobu końcowego lub technologii produkcji. 26 (3/4)

27 Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw –Ponadto finansowanie kierowane jest na działania o charakterze systemowym, prowadzone przez Urząd Patentowy RP, związane z kształtowaniem praktycznych umiejętności przedsiębiorców w zakresie wykorzystania ochrony własności przemysłowej, profesjonalizacją usług (zgodnie z popytem zgłaszanym przez przedsiębiorstwa), takich jak wykonywanie specjalistycznych analiz bibliometrycznych dla przedsiębiorców, informowanie zainteresowanych podmiotów o nowych zgłoszeniach patentowych i udzielonych patentach z danej dziedziny techniki czy badanie rodziny patentowej. 27 (4/4)

28 Zwiększenie intensywności współpracy w ramach krajowego systemu innowacji –Wsparcie obejmuje projekty o charakterze pilotażowym, które służą testowaniu nowych form wsparcia oraz mają na celu zwiększenie wiedzy i skłonności przedsiębiorstw do podejmowania działalności B+R+I. 28

29 Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R –Wsparcie w tym zakresie służy zapełnieniu luki finansowej pomiędzy etapem prowadzenia przez przedsiębiorstwo prac badawczo-rozwojowych a wprowadzeniem nowego produktu na rynek. Wsparcie może być w szczególności przeznaczone na wdrożenie wyników prac B+R uzyskanych w wyniku realizacji projektów współfinansowanych ze środków I osi priorytetowej programu. –Planowana jest realizacja instrumentu wspierającego MŚP, które zainteresowane są wdrożeniem innowacji o charakterze technologicznym. W procesie udzielania wsparcia wykorzystane zostaną doświadczenia związane z realizacją analogicznych instrumentów w perspektywie finansowej 2007-2013. –Ponadto przewiduje się utworzenie funduszu gwarancyjnego dla projektów innowacyjnych, charakteryzujących się wysokim poziomem ryzyka, realizowanych przez MŚP. Fundusz gwarancyjny będzie zapewniał gwarancje dla instytucji finansowych udostępniających kapitał firmom wdrażającym innowacje, które są związane z wynikami działalności B+R. 29

30 Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw –Finansowaniem zostaną objęte projekty mające na celu świadczenie na rzecz innowacyjnych przedsiębiorstw z sektora MŚP specjalistycznych usług doradczych z zakresu internacjonalizacji oraz programy służące umiędzynarodowieniu działalności przedsiębiorstw, reprezentujących obszary określone w Krajowej Inteligentnej Specjalizacji. 30

31 Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Instrumenty finansowe –wsparcie w zakresie tworzenia przedsiębiorstw na bazie innowacyjnych pomysłów (tzw. preinkubacja), –zasilenie kapitałowe nowo powstałych firm, –inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa z wykorzystaniem funduszy VC, m.in. w celu komercjalizacji wyników prac B+R, –inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa przy użyciu mechanizmów finansowania syndykatowego (grupowego) przez aniołów biznesu, –wsparcie przedsiębiorstw poprzez instrument pożyczkowy w celu uzupełnienia wsparcia udziałowego udzielanego innowacyjnym start-up’om. –Uzupełnienie ww. instrumentów finansowych będzie stanowiło wsparcie w postaci dotacji dla przedsiębiorstw poszukujących źródeł finansowania innowacyjnych przedsięwzięć wśród inwestorów branżowych lub na rynku kapitałowym (na Giełdzie Papierów Wartościowych, rynku NewConnect oraz Catalyst). Wsparcie w tym zakresie będzie polegało na finansowaniu usług doradczych oraz analiz rynkowych. 31

32 Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Badania naukowe i prace rozwojowe –Wsparcie obejmuje projekty polegające na prowadzeniu badań naukowych i prac rozwojowych, realizowane przez konsorcja naukowe i naukowo-przemysłowe (przy czym liderem tych projektów jest zawsze jednostka naukowa). Dzięki zaangażowaniu przedsiębiorstw do realizacji projektów, zapewnione będzie wsparcie w zakresie komercjalizacji wyników badań. Wsparcie kierowane jest na przedsięwzięcia realizowane w ramach procesu inteligentnej specjalizacji na poziomie krajowym lub regionalnym. 32

33 Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki –Wsparcie jest kierowane do wybranych projektów dużej, strategicznej infrastruktury badawczo-rozwojowej, o charakterze ogólnokrajowym i międzynarodowym, znajdujących się na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej. Celem realizowanych projektów jest również stworzenie skutecznego dostępu do tej infrastruktury dla przedsiębiorstw i innych zainteresowanych podmiotów. 33

34 Wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych –Wspierane są Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB), tworzone w Polsce we współpracy z renomowanymi ośrodkami naukowymi z innych państw. Celem MAB jest realizacja wysokiej jakości badań naukowych i prac rozwojowych, prowadzonych przez zespoły wybitnych naukowców zagranicznych i polskich. Wsparcie powinno przyczynić się do stworzenia w Polsce wyspecjalizowanych, wiodących w skali światowej jednostek naukowych, stosujących najlepsze światowe praktyki w zakresie: –identyfikowania programów i tematów badawczych, –polityki personalnej oraz zarządzania pracami B+R, –komercjalizacji wyników prac B+R. 34

35 Zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R –rozwój kadr B+R w projektach zespołowych prowadzonych przez wybitnych uczonych z całego świata w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach pracujących w najbardziej innowacyjnych obszarach, z udziałem partnera zagranicznego; –realizacja projektów badawczych w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem powrotów do kraju wybitnych naukowców polskiego pochodzenia lub osób mających przerwę w pracy badawczej; –rozwój kadr B+R pod kierunkiem naukowca posiadającego wybitne doświadczenie we współpracy z gospodarką w projektach zespołowych, z udziałem studentów, doktorantów i młodych doktorów, prowadzonych w zakresie rozwoju technologii lub świadczenia usług badawczych dla przedsiębiorstw; 35

36 Zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R –rozwój umiejętności w zakresie zarządzania badaniami naukowymi, współpracy z przedsiębiorstwami lub w zakresie najnowszych osiągnięć naukowych oraz komercjalizacji wyników prac B+R (w ramach ww. wymienionych instrumentów oraz nowych instrumentów zwiększających kompetencje kadr jednostek naukowych i stopień komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych); –prowadzenie projektów badawczych przez doktorantów (studiujących m.in. w ramach międzynarodowych studiów doktoranckich) lub naukowców odbywających staże w przedsiębiorstwach oraz projektów badawczych realizowanych w ramach programów finansowania pierwszych zespołów badawczych przez uczonych na wczesnym etapie kariery naukowej; –podnoszenie kwalifikacji kadr przedsiębiorstw poprzez wsparcie realizowanych przez nich projektów badawczych oraz ich staży w jednostkach naukowych (związanych z realizacją projektów badawczych, w tym zlecanych przez przedsiębiorstwa). 36

37 Celem programu operacyjnego dotyczącego rozwoju cyfrowego jest stworzenie warunków do powszechnego wykorzystania technologii cyfrowych, zapewnienie masowego dostępu do szerokopasmowego Internetu, podniesienie kompetencji cyfrowych różnych grup społecznych. Program ten wpisuje się w cel tematyczny nr 2.

38 Dofinansowanie z programu Polska Cyfrowa kierowane będzie przede wszystkim na projekty inwestycyjne poszerzające dostęp do sieci szerokopasmowych. Jednocześnie kontynuowane będzie wdrażanie systemów stwarzających możliwość załatwiania wielu spraw urzędowych, związanych z edukacją czy usługami zdrowotnymi on-line. Aby w pełni wykorzystać potencjał nowych internetowych rozwiązań finansowane będą też działania pomagające odnaleźć się w wirtualnej rzeczywistości osobom, które mogą mieć z tym problemy, np. w wieku 50+ lub niepełnosprawnym. Specjalne wsparcie będzie też skierowane na wzmocnienie i wykorzystanie potencjału młodych, kreatywnych programistów.

39 Powszechny dostęp do szybkiego Internetu inwestycje w zakresie szybkiego szerokopasmowego Internetu (budowa, rozbudowa lub przebudowa sieci dostępowej o parametrach co najmniej 30 Mb/s), budowa, rozbudowa i przebudowa sieci szkieletowej i dystrybucyjnej zapewniającej szerokopasmowy dostęp do Internetu, jako uzupełnienie istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym powstałej w ramach perspektywy finansowej 2007-2013, dostarczanie usług dostępu do Internetu o parametrach niższych niż 30 Mb/s – wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, na obszarach szczególnie zagrożonych trwałym wykluczeniem cyfrowym ze względu na bardzo niskie nasycenie usługami szerokopasmowego dostępu do internetu lub ich brak, gdzie budowa sieci zgodnie z wymaganiami EAC (Europejska Agenda Cyfrowa) nie jest uzasadniona ekonomicznie. Projekty będą realizowane na obszarach, gdzie nie można zapewnić szerokopasmowego dostępu do Internetu na warunkach rynkowych, z uwzględnieniem właściwych przepisów o pomocy publicznej.

40 E-Administracja i otwarty rząd udostępnianie e-usług publicznych online i aplikacji, z których będzie można skorzystać w sieci, np.: usługi świadczone przez administrację publiczną, aplikacje edukacyjne online, telewizja internetowa, transmisja muzyki i wideo w wysokiej jakości oraz wiele innych. tworzenie nowoczesnych e-usług elektronicznych, które umożliwią skrócenie czasu realizacji w urzędach poszczególnych typów spraw. Umożliwi to również załatwienie sprawy bez opuszczania domu bądź miejsca pracy, włączając w to płatności (szeroki katalog usług dostępnych online), dziedzictwo kulturowe, zwiększoną dostępność informacji naukowych i administracyjnych. Będzie to również podstawą do rozwoju innowacyjnych i kreatywnych przedsięwzięć biznesowych.

41 E-Administracja i otwarty rząd Priorytetowo będą traktowane projekty w następujących obszarach: –rynek pracy, –ubezpieczenia i świadczenia społeczne, –ochrona zdrowia, –prowadzenie działalności gospodarczej, –wymiar sprawiedliwości i sądownictwo, –prezentacja i udostępnianie danych przestrzennych i statystycznych, –nauka i szkolnictwo wyższe, –podatki i cła, –sprawy administracyjne, w szczególności obywatelskie zamówienia publiczne, –bezpieczeństwo i powiadamianie ratunkowe, –rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich.

42 Cyfrowe kompetencje społeczeństwa rozwój cyfrowych umiejętności społeczeństwa, głównie na obszarach wiejskich i w małych miastach. Bardziej aktywny udział w życiu społecznym oraz częstsze angażowanie się na rzecz społeczności lokalnych i działalność w organizacjach pozarządowych, kampanie edukacyjno-informacyjne, które będą promować korzyści, jakie daje rozwój cyfrowych umiejętności, wzmocnienie i rozwinięcie potencjału programistów, który będzie można wykorzystać dla cyfrowego rozwoju kraju.

43 Celem programu operacyjnego dotyczącego rozwoju kompetencji i umiejętności, włączenia społecznego oraz dobrego rządzenia jest wzrost poziomu zatrudnienia oraz spójności społecznej, a także poprawa administracji publicznej. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 8, 9, 10 i 11. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

44 Program Wiedza Edukacja Rozwój jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz ze środków specjalnej linii budżetowej Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (Youth Employment Initiative – YEI). Na realizację Programu Unia Europejska przeznaczy ponad 4,4 mld euro z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz 252,4 mln euro ze specjalnej linii budżetowej Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych.

45 Zakres wsparcia PO WER opiera się na dwóch filarach: poprawie funkcjonowania poszczególnych polityk sektorowych; interwencji w obszarach, dla których większą efektywność zapewni wsparcie z poziomu krajowego: –wsparcie ludzi młodych, –szkolnictwo wyższe, –innowacje społeczne, mobilność i współpraca ponadnarodowa.

46 Osoby młode na rynku pracy wsparcie ludzi młodych, do 29 roku życia bez pracy, w tym w szczególności osób, które nie uczestniczą w kształceniu i szkoleniu (tzw. młodzież NEET) poprzez pomoc w zakresie określenia ścieżki zawodowej, szkolenia i egzaminy, staże, praktyki, subsydiowane zatrudnienie, dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej, wsparcie w zakresie mobilności międzysektorowej i geograficznej. Integralną częścią działań wspierających osoby młode jest Inicjatywa dla młodych.Inicjatywa dla młodych.

47 Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji poprawa efektywności wybranych polityk publicznych kluczowych z punktu widzenia strategii Europa 2020 i krajowych programów reform (np. modernizacja instytucji rynku pracy, rozwój polityki edukacyjnej, poprawa jakości działań skierowanych do osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym).

48 Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju rozwój szkolnictwa wyższego (np. zapewnienie kształcenia odpowiadającego potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa, podniesienie jakości studiów doktoranckich, zwiększenie otwartości i mobilności międzynarodowej, poprawa jakości dydaktyki i systemów zarządzania kształceniem).

49 Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa zwiększenie wykorzystania innowacji społecznych w ramach polityk publicznych, wzmocnienie potencjału rozwojowego osób i instytucji z wykorzystaniem programów mobilności ponadnarodowej, rozwój współpracy polskich podmiotów z partnerami zagranicznymi.

50 Wsparcie dla obszaru zdrowia przeciwdziałanie dezaktywizacji zawodowej z przyczyn zdrowotnych (głównie poprzez działania profilaktyczne), wspieranie systemu kształcenia zawodowego, przeddyplomowego i podyplomowego kadr medycznych, poprawa efektywności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, w szczególności na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej.

51 Celem programu operacyjnego dotyczącego Polski Wschodniej jest wzmocnienie pozycji rozwojowej i konkurencyjnej pięciu województw wschodnich, wzmacnianie przewag konkurencyjnych wynikających z ponadregionalnych specjalizacji, poprawa dostępności transportowej, wzmacnianie atrakcyjności inwestycyjnej i konkurencyjności wybranych miast. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 1, 3 i 7. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

52 Celem programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich jest poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 1-6 oraz 8-10. Celem programu dotyczącego rozwoju obszarów morskich i rybackich jest podnoszenie konkurencyjności sektora rybołówstwa i akwakultury, ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów oraz wsparcie w zakresie wdrażania unijnego systemu kontroli, inspekcji i egzekwowania. Program ten wpisuje się w cele tematyczne nr 1, 3, 8, 9 i 11. Programy wpisują się w ww. cele tematyczne

53 Celem regionalnych programów operacyjnych jest zwiększanie konkurencyjności regionów oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i skoncentrowane niwelowanie barier rozwojowych. Nacisk położony będzie przede wszystkim na wspieranie przedsiębiorczości, edukacji, zatrudnienia i włączenia społecznego, technologii informacyjno-komunikacyjnych, infrastruktury ochrony środowiska, energetyki oraz transportu. Programy te realizować będą wszystkie cele tematyczne określone w Umowie Partnerstwa. Programy wpisują się w te cele tematyczne

54 Potencjał wnioskodawcy i partnerów w projektach współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego 54

55 Potencjał wnioskodawcy i partnerów (EFS) Potencjał wnioskodawcy i partnerów wykazywany jest przez wnioskodawcę w kontekście oceny zdolności do efektywnej realizacji projektu jako opis doświadczenia oraz zasobów jakimi dysponuje i jakie zaangażuje w realizację projektu. Wnioskodawca powinien w tym zakresie opisać ewentualne partnerstwo nawiązane do realizacji projektu i możliwość korzystania z doświadczenia i zasobów wszystkich podmiotów tworzących dane partnerstwo. Opis: –1) potencjał finansowy wnioskodawcy/partnerów, –2) potencjał kadrowy/merytoryczny wnioskodawcy/partnerów, –3) potencjał techniczny wnioskodawcy/partnerów. 55

56 Potencjał wnioskodawcy i partnerów (EFS) Opisu potencjału społecznego – wykazanie obecności wnioskodawcy i partnerów (jeśli dotyczy) i „zakorzenienia” działań podejmowanych przez niego i przez partnerów w przeszłości (w okresie ostatnich trzech lat w stosunku do roku, w którym składany jest wniosek o dofinansowanie (np. jeżeli wniosek składany jest w 2015 roku opis działań może dotyczyć okresu 2012-2015) w obszarze planowanej interwencji, nawet w sytuacji gdy nie realizował on dotąd projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych. Opis potencjału społecznego powinien dawać możliwość oceny zdolności społecznych wnioskodawcy i partnerów do podjęcia i efektywnej realizacji określonego przedsięwzięcia. 56

57 Potencjał wnioskodawcy i partnerów (EFS) Zdolności społeczne opisywane powinny być w kontekście szeroko rozumianego kapitału społecznego wnioskodawcy i partnerów (jeśli dotyczy) wyrażonego poprzez: –umiejętności do samoorganizowania się i współpracy –zaangażowanie w poprawę sytuacji społeczności (grupy docelowej), na rzecz której podejmowane będą działania w ramach projektu. Wnioskodawca powinien przedstawić kapitał społeczny swój i partnerów poprzez opis efektów dotychczas zrealizowanych przez siebie i partnerów (jeśli dotyczy) projektów / działań / akcji na rzecz społeczności, czy podjętej współpracy z innymi organizacjami / instytucjami publicznymi. 57

58 Potencjał wnioskodawcy i partnerów (EFS) Opis potencjału społecznego powinien umożliwić ocenę umiejscowienia planowanego do realizacji projektu w kontekście szerszych działań podejmowanych przez wnioskodawcę i partnerów (jeśli dotyczy) w ramach prowadzonej działalności. Oceniający powinni mieć możliwość szerszego spojrzenia na działalność wnioskodawcy i partnerów prowadzoną w okresie ostatnich trzech lat w stosunku do roku, w którym składany jest wniosek o dofinansowanie oraz określenia poziomu doświadczenia merytorycznego i skuteczności wnioskodawcy i partnerów. Opisując potencjał społeczny swój i partnerów (jeśli dotyczy) wnioskodawca powinien przede wszystkim uzasadnić dlaczego doświadczenie jego i partnerów (jeśli dotyczy) jest adekwatne do realizacji projektu. 58

59 Potencjał wnioskodawcy i partnerów (EFS) Adekwatność doświadczenia powinna być rozpatrywana w szczególności w kontekście dotychczasowej działalności (i możliwości weryfikacji jej rezultatów) danego wnioskodawcy i partnerów prowadzonej w okresie ostatnich trzech lat w stosunku do roku, w którym składany jest wniosek o dofinansowanie: –a) w obszarze, w którym udzielane będzie wsparcie przewidziane w ramach projektu; –b) na rzecz grupy docelowej, do której kierowane będzie wsparcie przewidziane w ramach projektu; –c) na określonym terytorium, którego dotyczyć będzie realizacja projektu. 59

60 Inne programy UE – warto wiedzieć … 60

61 ERASMUS+ - czyli „Erasmus dla wszystkich” http://erasmusplus.org.pl/ http://erasmusplus.org.pl/ Nowy program „COSME” („Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw”) będzie wspierał europejskie MŚP w ich dążeniach do osiągnięcia wzrostu i konkurencyjności na rynku światowym. Program Unii Europejskiej na rzecz przemian i innowacji społecznych (PSCI) skupia trzy wcześniej obowiązujące programy: „PROGRESS”, „EURES” oraz „Europejski Instrument Mikrofinansowy”. http://ec.europa.eu/social/home.jsp?langId=pl http://ec.europa.eu/social/home.jsp?langId=pl Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym którego celem jest promowanie spójności społecznej w Unii poprzez przyczynienie się do osiągnięcia celu strategii „Europa 2020” zakładającego zmniejszenie do 2020 r. liczby osób ubogich i wykluczonych społecznie lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym o przynajmniej 20 mln. Pomoc z Funduszu może być świadczona w odniesieniu do niedoboru żywności, bezdomności oraz deprywacji materialnej dzieci. 61

62 Pomoc makrofinansowa (MFA) jest instrumentem stabilizacji gospodarczej, ma charakter nadzwyczajny i jest uruchamiana w konkretnych przypadkach, aby pomóc państwu będącemu beneficjentem w przezwyciężeniu krótkoterminowych trudności w zakresie bilansu płatniczego. Instrument ten jest również motorem reform strukturalnych w będących beneficjentami państwach sąsiednich zgodnie z założeniami unijnej polityki przedakcesyjnej i polityki sąsiedztwa. Program „Sprawiedliwość” będzie opierał się na doświadczeniach trzech poprzednich programów: „Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych”, „Wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych” oraz „Profilaktyka narkotykowa i informacja o narkotykach”. Ogólnym celem tego nowego programu jest przyczynienie się do stworzenia prawdziwej europejskiej przestrzeni sprawiedliwości poprzez propagowanie współpracy sądowej w sprawach cywilnych i karnych. Wspierane działania będą miały w szczególności na celu propagowanie stosowania prawodawstwa Unii w dziedzinach współpracy sądowej w sprawach cywilnych i karnych, ułatwianie dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz zmniejszenie popytu na narkotyki i podaży narkotyków. http://ec.europa.eu/justice/grants1/programmes-2014- 2020/justice/index_en.htm http://ec.europa.eu/justice/grants1/programmes-2014- 2020/justice/index_en.htm 62

63 Program ochrony konsumentów ma wspierać cel polityczny, jakim jest priorytetowe traktowanie konsumenta i zwiększanie jego praw na jednolitym rynku. Aby to osiągnąć, program wniesie wkład w ochronę zdrowia, bezpieczeństwa i interesów ekonomicznych konsumentów, jak również będzie wspierał ich prawo do informacji, edukacji i podejmowania działań w celu ochrony swoich interesów. Program zapewni uzupełnienie, wspieranie i monitorowanie polityki państw członkowskich. Nowy program „Prawo i Obywatelstwo” jest następcą trzech poprzednich programów „Prawa podstawowe i obywatelstwo”, „Daphne III” oraz części „Walka z dyskryminacją i różnorodność” i „Równość płci” programu „Zatrudnienie i solidarność społeczna” („PROGRESS”). Celem tego programu jest przyczynienie się do stworzenia przestrzeni, w której prawa osób będą propagowane i chronione poprzez poprawę wykonywania praw wynikających z obywatelstwa Unii Europejskiej, promowanie zasady niedyskryminacji, przyczynianie się do ochrony danych osobowych, a także zwiększanie ochrony praw dziecka oraz praw wynikających z unijnych przepisów konsumenckich. http://ec.europa.eu/justice/grants1/programmes-2014- 2020/rec/index_en.htm 63

64 Program „Europa dla obywateli” ma na celu wzmocnienie pamięci o przeszłości i tożsamości Unii poprzez stymulowanie debaty i refleksji oraz tworzenie sieci kontaktów. Jego celem jest również zwiększenie zdolności uczestnictwa obywatelskiego na szczeblu Unii poprzez budowanie wiedzy na temat procesu kształtowania polityki Unii oraz promowanie możliwości w zakresie społecznego zaangażowania i wolontariatu na szczeblu Unii. http://eacea.ec.europa.eu/europe-for-citizens_en http://eacea.ec.europa.eu/europe-for-citizens_en Program „Kreatywna Europa” na rzecz kultury i działań związanych z mediami będzie wspierać wspólne dziedzictwo kulturowe obywateli europejskich i będzie dążyć do zwiększenia obiegu europejskich utworów o charakterze twórczym wewnątrz UE oraz poza jej terytorium. http://eacea.ec.europa.eu/creative-europe_en http://eacea.ec.europa.eu/creative-europe_en http://kreatywna-europa.eu Program „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” http://ec.europa.eu/chafea/health/ http://ec.europa.eu/chafea/health/ Europejski Ochotniczy Korpus Pomocy Humanitarnej (EU Aid Volunteers - EUAV) http://eacea.ec.europa.eu/eu-aid-volunteers_enhttp://eacea.ec.europa.eu/eu-aid-volunteers_en 64

65 Powodzenia! 65 Iwona Janicka tel. 785 83 66 13, [email protected]@iwonajanicka.pl Biuro: 663 83 63 73; [email protected]@fal.org.pl