1 1 Prof.zw.dr hab. Włodzimierz Rydzkowski Polityka transportowa Cele, zadania i narzędzia polityki transportowej

2 15.02.20052 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Celem polityki transportowej jest całokształt poczynań państwa, rządu oraz podmiotów centralnych i pośrednich związanych z programowaniem i realizacją rozwoju działalności transportowej. Są to czynności związane z:  Tworzeniem terytorialnej struktury rzeczowo- organizacyjnej  Kształtowaniem zasad ekonomiczno-prawnych funkcjonowania i eksploatacji tego systemu  Oddziaływaniem na potrzeby, w tym popyt rynkowy usług transportowych

3 15.02.20053 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Celami przedmiotowymi transportu w zakresie rozwoju infrastruktury ekonomicznej (technicznej) są:  Rozwój sieci dróg  Rozwój punktów i węzłów transportowych Celami przedmiotowymi transportu w zakresie rozwoju infrastruktury społecznej są:  Rozwój systemu szkolnictwa i oświaty zawodowej  Rozwój nauki i techniki w zakresie transportu

4 15.02.20054 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Celami przedmiotowymi transportu w zakresie jego racjonalizacji funkcjonowania są:  Oddziaływanie na właściwe wyposażenie suprastrukturalne transportu  Rozwój nowoczesnej organizacji i zasad funkcjonowania transportu  Oddziaływanie na urynkowienie (ekonomizację) działalności przedsiębiorstw transportowych i optymalny (rynkowy) podział zadań transportowych  Rozwój (wdrażanie) nowoczesnych systemów obsługi klientów  Oddziaływanie na polepszenie bezpieczeństwa oraz na ograniczenie oddziaływania na środowisko przez transport  Oddziaływanie na deregulację i liberalizację zasad funkcjonowania transportu

5 15.02.20055 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia W polityce lokalnej zadania i cele transportu odnoszą się do:  Wzrostu ilościowego i rozwoju jakościowego urządzeń transportowych  Usprawnienia funkcjonowania transportu przez uruchomienie regularnej komunikacji w transporcie pasażerskim  Dużego nasycenia sprawnym i zróżnicowanym jakościowo taborem przewozowym  Ukształtowania rynku konsumenta na rynku usług transportowych

6 15.02.20056 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia W polityce regionalnej główne zadania polegają na zapewnieniu dostępności do środków komunikacji zbiorowej Ogólnokrajowa polityka transportowa wymaga podjęcia działań odnoszących się do głównych elementów struktury przestrzennej kraju:  Układu węzłowego (system osadniczy)  Układu strefowego (rolnictwo, leśnictwo, gospodarka wodna, rekreacja)  Układu liniowego (infrastruktura)

7 15.02.20057 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia W polityce globalnej procesy dostosowawcze obejmują tworzenie wspólnych normatywów i rozwiązań:  Technicznych  Technologicznych  Organizacyjno-funkcjonalnych  Prawno-ekonomicznych  Ekologicznych  Informatycznych  Kadrowych

8 15.02.20058 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Krajowe podmioty polityki transportowej:  Organy przedstawicielskie (Sejm i Senat)  Rada Ministrów (rząd) i inne organy administracji centralnej  Resorty i związki gospodarcze z Ministerstwem Infrastruktury na czele  Organy władzy samorządowej

9 15.02.20059 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Do zakresu działania Ministra należy tworzenie warunków do:  Budowy, utrzymania i eksploatacji kolei, dróg publicznych, portów lotniczych i morskich  Ruchu drogowego i lotniczego oraz żeglugi śródlądowej i morskiej  Przewozu osób i rzeczy środkami transportu kolejowego,drogowego, morskiego, lotniczego i żeglugi śródlądowej

10 15.02.200510 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Minister wykonuje swoje działania poprzez:  Opracowanie polityki państwa w zakresie transportu  Udział w planowaniu społeczno-gospodarczym i finansowym  Inicjowanie przedsięwzięć i tworzenie warunków w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania transportu  Zapewnienie warunków i udział w kształtowaniu zasad współpracy z zagranicą oraz inicjowanie i realizowanie porozumień międzynarodowych w zakresie transportu  Ogłaszanie taryf i wysokości opłat za usługi transportowe  Realizację zadań z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa

11 15.02.200511 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Kompetencje Ministra są następujące:  Wypracowanie koncepcji i kreowanie polityki transportowej  Przygotowanie decyzji rządowych w sprawie transportu (w tym projekty ustaw)  Nadzór nad standaryzacją techniczną środków trwałych  Ustalanie zasad bezpieczeństwa ruchu oraz eksploatacji  Opracowanie norm w zakresie licencjonowania działalności transportowej  Nadzór nad funkcjonowaniem transportu  Współpraca z innymi resortami

12 15.02.200512 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Międzynarodowe podmioty polityki transportowej:  Komisja Europejska – DGET  Europejska Komisja Gospodarcza ONZ  Europejska Konferencja Ministrów Transportu  Organizacje branżowe jak IRU, IATA, FIATA, Komisja Reńska, OSŻD, IMO

13 15.02.200513 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Przedmiotami polityki transportowej są:  Jednostki administracji państwowej i terenowej (samorządowej)  Przedsiębiorstwa świadczące usługi transportowe  Usługobiorcy (użytkownicy) transportu

14 15.02.200514 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Metody polityki transportowej  Liberalizm, neoliberalizm  Interwencjonizm: protekcjonizm, etatyzm, nacjonalizacja, planowanie, koordynacja Narzędzia protekcjonistyczne:  Dotacje (subwencje), cła, kontyngenty, limity, licencje, kwoty, zakazy

15 15.02.200515 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Narzędzia ekonomiczne (parametryczne):  Stawki taryfowe, podatkowe, celne, ubezpieczeniowe, amortyzacyjne  Premie, subwencje, dotacje, ulgi podatkowe  Stopy oprocentowania kredytu  Normatywy w zakresie podziału zysku, amortyzacji, obowiązkowych depozytów i kaucji  Płace, ich systemy i stawki  Zamówienia rządowe

16 15.02.200516 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Narzędzia pozaekonomiczne (nieparametryczne) – administracyjne:  Zarządzenia i uchwały (nakazy, zakazy)  Koncesje i limity, kwoty, licencje, zezwolenia  Narzędzia polityki kadrowej  Etatyzacja i prywatyzacja  Decyzje lokalizacyjne  Przydziały, rozdzielnictwo, reglamentacja usług  Zalecenia

17 15.02.200517 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Narzędzia pozaekonomiczne (nieparametryczne) – prawne:  Akty normatywne odnoszące się do struktury organizacyjnej, funkcjonalnej i własnościowej podmiotów i systemów  Normatywy techniczne dotyczące konstrukcji i eksploatacji środków trwałych

18 15.02.200518 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Narzędzia pozaekonomiczne (nieparametryczne) – informacyjne:  Zadania planów rocznych, wieloletnich i perspektywicznych  Informacje o spodziewanych zmianach w gospodarce narodowej i świecie  Informacje o sytuacji popytowo-podażowej, preferencjach klientów  Prognozy demograficzne  Informacje o spodziewanych dochodach i wydatkach ludności

19 15.02.200519 Polityka transportowa - cele, zadania, narzędzia Narzędzia pozaekonomiczne (nieparametryczne) – moralne  Odznaczenia, wyróżnienia nadawane przedsiębiorstwom lub (i) ich pracownikom  Apele nakłaniające do określonych postaw i działań  Propagowanie określonych postaw i działań