1
2
3 Aby dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych, nasze jedzenie powinno być różnorodne i urozmaicone. Niektóre pokarmy powinniśmy spożywać codziennie. Należą do nich: produkty zbożowe, warzywa i owoce, mleko lub przetwory mleczne oraz np. mięso lub ryby. Graficznym przedstawieniem grup pokarmów, które należy spożywać codziennie, jest piramida żywienia.
4
5
6 Cukry – są konieczne do właściwego funkcjonowania organizmu. Stanowią źródło energii potrzebnej do utrzymania procesów życiowych i wykonywania wszelkich czynności. Występują w produktach zbożowych (np. kaszach, makaronie, pieczywie), ryżu, ziemniakach, mleku, owocach i warzywach oraz słodyczach. Należy pamiętać, że jedzenie zbyt dużej ilości cukrów w postaci słodyczy jest szkodliwe i może prowadzić np. do nadwagi.
7 Tłuszcze – stanowią największe źródło energii dla organizmu ludzkiego. Energia ta potrzebna jest do ogrzania ciała i utrzymywania jego stałej temperatury. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (zawarte w takich produktach, jak mięso, wędliny, masło, smalec) zawierają cholesterol, który w zbyt dużej ilości może być przyczyną wielu chorób. Wyjątek stanowi tłuszcz rybi. Nadmierna zawartość tłuszczów w pożywieniu może także prowadzić do otyłości. Zaleca się zatem spożywanie ich w umiarkowanej ilości, z przewagą tłuszczów roślinnych (zawartych np. w oleju czy maśle roślinnym).
8 Białko jest konieczne do życia, ponieważ stanowi budulec dla mięśni, kości, skóry, krwi i tkanek – wszystkich komórek w organizmie. Szczególnie duże zapotrzebowanie jest na nie, kiedy organizm intensywnie się rozwija. Białko zawarte jest w mleku i jego przetworach, jajach, rybach, mięsie, ziemniakach oraz nasionach roślin strączkowych. Warzywa strączkowe zawierają białko o najwyższej wartości żywieniowej spośród wszystkich białek roślinnych.
9 Witaminy – regulują przebieg różnych procesów zachodzących w organizmie i wzmagają odporność na choroby. Są niezbędne dla zachowania zdrowia. Wpływają np. na funkcjonowanie układu nerwowego, pobudzają tworzenie się nowych komórek i tkanek, utrzymują skórę i błony śluzowe w prawidłowym stanie, są konieczne dla właściwego funkcjonowania wzroku. Witaminy występują w produktach spożywczych w niewielkich ilościach. Najwięcej jest ich w świeżych owocach i warzywach. Witaminy są składnikami wrażliwymi na wysoką temperaturę i światło. Aby zachować jak największe ilości witamin w gotowanych warzywach i owocach, należy je wrzucać do wrzącej wody i gotować pod przykryciem.
10 Sole mineralne – utrzymują i regulują równowagę wewnętrzną organizmu. Ułatwiają wzrost i regenerację komórek. Pomagają w uwalnianiu energii ze składników odżywczych oraz w tworzeniu tkanek. Są niezbędne do prawidłowego rozwoju kości i zębów. Znajdują się w owocach, warzywach, mleku i jego przetworach, jajach, rybach, grzybach, ciemnym pieczywie, nasionach roślin strączkowych.
11 Woda – dzięki niej inne składniki odżywcze są rozprowadzane przez krew do poszczególnych komórek. Woda oczyszcza organizm z ubocznych produktów przemiany materii oraz reguluje wiele zachodzących w nim procesów. Odgrywa istotną rolę np. w regulowaniu ciepłoty ciała. Prawie każdy pokarm zawiera wodę – jest jej szczególnie dużo w owocach i warzywach. Codziennie należy wypijać około 2 litrów płynów. Niedobór wody w organizmie powoduje jego odwodnienie.
12 Posiłki należy spożywać regularnie, o ustalonych porach. Młodzież w wieku 10 –12 lat powinna zjadać ich 5 dziennie. Starajmy się nie dojadać między posiłkami – sięgajmy jedynie po świeże owoce lub warzywa.
13 Śniadanie – jest bardzo ważnym posiłkiem, ponieważ organizm potrzebuje energii, aby aktywnie rozpocząć dzień. Nie może być ono zbyt obfite. Powinno się składać z produktów zbożowych, mlecznych oraz owoców. Obiad – najobfitszy posiłek w ciągu dnia, złożony z dwóch dań zawierających wszystkie zalecane składniki w odpowiednich ilościach. Kolacja – posiłek, który należy spożywać przynajmniej dwie godziny przed snem. Kolacja, podobnie jak śniadanie, nie powinna być obfita.
14 Drugie śniadanie – posiłek spożywany między śniadaniem a obiadem, niezbyt obfity, lecz dostarczający organizmowi potrzebnej energii. Podwieczorek – podobnie jak drugie śniadanie, podwieczorek powinien być lekki. Spożywamy go między obiadem a kolacją.
15 Iwona Koprukowniak (kl.6a) Patryk Nguyen (kl.6a) Hubert Świątek (kl.6a) Pod opieką: p. Katarzyny Bryłowskiej i p. Anny Szum