1 (acquired immune deficiency syndrome) Wirus, wywołujący AIDS (acquired immune deficiency syndrome) – zespół nabytego niedoboru odporności. Human immunodeficiency virus

2 HIV - Human immunodeficiency virus (ludzki wirus niedoboru odporności)Zidentyfikowany w 1983 r Dawnej określany jako: Lymphadenopathy associated virus (LAV) Human T-cell lymphotropic virus (HTLV-III) AIDS-related virus (ARV)

3 Systematyka HIV: Rodzina: Retroviridae Podrodzina: LentiviridaePodtyp HIV I Podtyp HIV II

4 Struktura HIV

5 HIV

6 Genom HIV-1 / HIV-2 GAG POL ENV HIV-1 HIV-2 NEF

7 Geny HIV: Gag – koduje białka strukturalne macierzy (P17),kapsydu (P24) i nukleokapsydu (P7) wirionu Pol – koduje enzymy, zaangażowane w proces replikacji : -odrotną transkryptazę (RT) -integrazę -proteazę Env – koduje białka otoczki: - gp 160 – prekursor gp120 i gp41

8 Zjawisko quasispeciesOdwrotna transkrypcja – sprzyja zmienności 1 mutacja punktowa na 1 cząstkę wirusa na 1 cykl replikacyjny

9 Początkowe etapy zakażenia HIV drogą naturalną - przez błony śluzowe. Wirus wykorzystuje komórki dendrytyczne jako środek transportu do okolicznych węzłów limfatycznych. HIV błona śluzowa węzeł chłonny komórka dendrytyczna CD4 limfocyt T CD4+ CCR5

10 Proces wnikania HIV do komórki docelowej

11

12

13 Najważniejsze receptory wykorzystywane przez różne szczepy wirusa w zakażaniu komórek CXCR4 CCR5 CD4 HIV szczep T-tropowy M-tropowy

14 Blokowanie koreceptorów dla HIVreceptor dla ß-chemokin ß-chemokina Aby wniknąć do komórki, HIV musi przyłączyć się do dwóch receptorów powierzchniowych: CD4 i receptora dla ß-chemokin. Jeśli koreceptor jest zablokowany przez chemokinę, wirus nie może wniknąć do komórki.

15 Cykl życiowy HIV Replikacja kopii wirusa dziennie

16

17

18 Cząstki wirusa odpączkowujące z powierzchni komórki

19 Terapia AIDS - możliwość blokowania różnych etapów cyklu życiowego HIVwnikanie odwrotna transkrypcja KOMÓRKA integracja translacja formowanie wirionów uwalnianie chemokiny związki blokujące receptory dla chemokin inhibitory odwrotnej transkrypcji np.: zydowudyna lamiwudyna stawudyna efawirenz integraz białek: -białka TAT -białka REV proteaz sakwinawir rytonawir indynawir integraza transkryptaza HIV proteaza

20

21

22

23

24 Patogeneza zakażenia HIV- mechanizmy niszczenia komórek układu odpornościowego 1. CD4 GP120 HIV niezakażona komórka T4 zakażona komórka T4 nowe cząstki wirusa Uszkodzenie błony komórkowej przez odpączkowujące z powierzchni komórki wiriony

25 Patogeneza zakażenia HIV- mechanizmy niszczenia komórek układu odpornościowego 2. CD4 komórki niezakażone zakażona komórka syncytium Typowym efektem cytopatycznym, wywoływanym przez HIV jest fuzja komórek CD4 i formowanie wielojądrzastych syncytiów. in vitro

26 Patogeneza zakażenia HIV- mechanizmy niszczenia komórek układu odpornościowego 3. komórka cytotoksyczna zakażona komórka T4 przeciwciała Zainfekowana komórka prezentuje na swojej powierzchni antygeny wirusa, dzięki czemu jest rozpoznawana przez komórki układu odpornościowego i niszczona.

27 Patogeneza zakażenia HIV- mechanizmy niszczenia komórek układu odpornościowego 4. wolne GP120 we krwi niezakażona komórka T4 komórka cytotoksyczna niezakażona komórka T4 Efekt obserwatora Komórka prezentuje na swojej powierzchni antygeny lub całe cząstki wirusa. Mimo, że nie jest zakażona, jest rozpoznawana przez komórki układu odpornościowego i niszczona.

28 Diagnostyka poekspozycyjna

29 Diagnostyka poekspozycyjnapersonel medyczny

30 Diagnostyka poekspozycyjnapersonel medyczny osoby, wykazujące zachowania ryzykowne

31 Diagnostyka poekspozycyjnapersonel medyczny osoby, wykazujące zachowania ryzykowne dzieci matek zakażonych

32

33 Typowy przebieg zakażenia HIV

34 TEST ELISA (Enzyme Linked Immunoabsorbent Assay)Badania przesiewowe – badania surowicy w kierunku obecności przeciwciał anty-HIV TEST ELISA (Enzyme Linked Immunoabsorbent Assay)

35 Schemat testu ELISA Faza stała- zrekombinowaneantygeny HIV1 lub HIV1/HIV2 Czułość i swoistość: 98,2-100%

36 Wyniki fałszywie – Wyniki fałszywie + późna serokonwersjaobecność PC anty-HIV IgM (wykrycie nie jest możliwe) Wyniki fałszywie + błędy techniczne zła jakość próbek (zhemolizowane, ogrzewane) współistnienie innych zakażeń alkoholowe zapalenie wątroby

37 Test potwierdzenia: Western – blotting

38 jako test potwierdzenia w diagnostyce HIVWestern blotting jako test potwierdzenia w diagnostyce HIV + gdy reakcja z co najmniej 2 antygenami otoczki i 1 nukleokapsydowym

39 Diagnostyka dziecka matki zakażonej2% zakażonych dzieci rozwija AIDS w pierwszych dwóch miesiącach życia

40 Diagnostyka dziecka matki zakażonejRozpoznanie zakażenia HIV u dziecka do 18 m-ca życia – 2x stwierdzenie obecności wirusa jedną lub więcej następujących metod: Hodowla wirusa Oznaczenie materiału genetycznego wirusa metodą PCR Oznaczenie antygenu p24 U każdego dziecka matki HIV+ do 5 roku życia: Morfologia krwi obwodowej z rozmazem Profil immunologiczny (stosunek CD4 do CD8) Hodowla wirusa, PCR HIV