1 AKADEMIA AKTYWNEGO VARSAVIANISTY REWITALIZACJA ZABYTKÓW

2 Organizator: miesięcznik STOLICAPartner: Fundacja Hereditas Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dr Anna Gola (ZABYTKI.DOC)

3 CZĘŚĆ 1 OCHRONA ZABYTKÓW

4 Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003 rUstawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003 r. (wyciąg) Art ) zabytek - nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową; 2) zabytek nieruchomy - nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, o których mowa w p. 1; 3) zabytek ruchomy - rzecz ruchoma, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, o których mowa w p. 1; 4) zabytek archeologiczny - zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem;

5 12) historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny - przestrzenne założenie miejskie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg; 13) historyczny zespół budowlany - powiązaną przestrzennie grupę budynków wyodrębnioną ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane materiały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi; Art Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela polega, w szczególności, na zapewnieniu warunków: 1) naukowego badania i dokumentowania zabytku; 2) prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku; 3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie; 4) korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości; 5) popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury.

6 Art. 7. Formami ochrony zabytków są: 1) wpis do rejestru zabytków (WKZ) 2) uznanie za pomnik historii zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Prezydent RP) 3) utworzenie parku kulturowego tworzony jest w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. (uchwała rady gminy/miasta) 4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (gmina)

7 Art Do rejestru wpisuje się zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków na wniosek właściciela tego zabytku Wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie zabytku ruchomego do rejestru w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę. Procedura wpisu do rejestru zabytków : wszczęcie postępowania oględziny zawiadomienie o zakończeniu (zapoznanie się z dokumentacją) decyzja WKZ o wpis do rejestru z uzasadnieniem i załącznikiem graficznym odwołanie w terminie 14 dni przez stronę postępowania

8 Zabytki wpisane do rejestru zabytkówDo rejestru zabytków wpisano m.in. układy urbanistyczne i zespoły budowlane, dzieła architektury i budownictwa, dzieła budownictwa obronnego, obiekty techniki, cmentarze, parki, ogrody oraz zabytki archeologiczne. W rejestrze zabytków nieruchomych w 2006 r. wpisanych było ok obiektów

9 Gminna ewidencja zabytków m. stGminna ewidencja zabytków m.st. Warszawy została założona na podstawie Zarządzenie Prezydenta m. st. Warszawy nr 2998/ z r. i jest aktualizowana kolejnymi takimi dokumentami. Zarządzenie nr 6157/2014, z dnia r. w § 3 zarządza: „Publikowanie w Biuletynie Informacji Publicznej m.st. Warszawy aktualnego wykazu zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy każdorazowo w terminie 3 dni od dnia wydania zarządzenia wprowadzającego zmiany w tej ewidencji 10766 tyle obiektów w dniu dzisiejszym ujętych jest GEZ

10 BŁĘKITNA TARCZA (proj. prof. Jan Zachwatowicz) symbol zabytku

11 Gdzie można się dowiedzieć, czy dany obiekt jest zabytkiem?Sprawdzić na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa, po adresie budynku lub zadzwonić/napisać do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków

12 CZĘŚĆ 2 REWITALIZACJA

13 Różne definicje REWITALIZACJIKompleksowa akcja podejmowana w obszarach miast, w dzielnicach starych i na obszarach wybranych - wiąże działania remontowe, modernizacyjne, rewaloryzacyjne z działaniem zmierzającym do ożywienia społeczno-gospodarczego Proces przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych w zdegradowanych częściach miast, przyczyniający się do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego i do ożywienia gospodarczego (...) Działania interwencyjne, których zasadniczym celem jest odwrócenie niekorzystnych tendencji na obszarach problemowych Nienaturalne odtwarzanie substancji, która obumarła w sposób naturalny

14 re (znów) + vitalis (zdolny do życia), czyli „przywrócenie do życia”Rewitalizacja: łac. re (znów) + vitalis (zdolny do życia), czyli „przywrócenie do życia”

15 Po co REWITALIZOWAĆ? By pobudzić rozwój społeczny i gospodarczyBy na nowo wykorzystać opuszczone lub nieużywane budynki i przestrzenie miejskie – najczęściej poprzez zmianę funkcji obiektu, (np. otwarcie klubu w dawnej fabryce)

16 Komu służy REWITALIZACJA?Służy LUDZIOM i robiona jest DLA LUDZI w porozumieniu i przy współpracy z mieszkańcami rewitalizowanego terenu.

17 Co można ZREWITALIZOWAĆ?Zrewitalizować można każdy fragment miasta, w którym postępuje degradacja.

18 Co nie jest REWITALIZACJĄ?Przebudowa, nadbudowa, remont, nawet całej ulicy, to jeszcze nie jest kompleksowa rewitalizacja, ale jej fragment – część.

19 Co jeszcze można REWITALIZOWAĆ?Rewitalizacja nie zawsze musi obejmować przestrzeń poprzemysłową czyli postindustrialną, może dotyczyć domów mieszkalnych (kamienice), placów miejskich (np. plac Szembeka, bazar Różyckiego), terenów zielonych (jeziorko Czerniakowskie).

20 REWITALIZACJA WarszawyCELE STRATEGICZNE: Poprawa jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców Warszawy Wzmocnienie poczucia tożsamości mieszkańców poprzez pielęgnowanie tradycji, rozwój kultury i pobudzanie aktywności społecznej Osiągnięcie w Warszawie trwałego ładu przestrzennego

21 WYTWÓRNIA WÓDEK „KONESER”

22 SOHO FACTORY

23 ZADANIE KONKURSOWE Proszę wybrać DOWOLNY ZABYTEK i stworzyć, w dowolnej formie, PROGRAM JEGO REWITALIZACJI Dziękuję za uwagę!