1 Anna Adryjanek

2

3  intuicja językowa, wrażliwość na dźwiękowy aspekt tekstu (inteligencja językowa, muzyczna)  dostrzeganie związków przyczynowo- skutkowych, (inteligencja matematyczna i przyrodnicza)  uczenie się za pomocą rysunków, schematów, map myślowych, kolorowania treści, zakreślania, malowania (inteligencja wzrokowo-przestrzenna i kinestetyczna)  bogata wiedza ogólna ucznia – pozwala na występowanie w roli eksperta;  błyskotliwość ucznia  radość poznawcza, ciekawość

4  Kłopoty z analizą strukturalną i interpretacją tekstu  Oszczędność, lakoniczność wypowiedzi  PDF

5

6  Podkreślanie słów według wybranego klucza, np. części mowy  Rysowanie obiektów, kolorowanie według przekazu treściowego  Budowanie wypowiedzi na podstawie rysunku

7  narracyjność  opis walorów przestrzeni  zwrócenie uwagi na stosunki przestrzenne, wskazane w tekście: linie, proporcje

8  zwrócenie uwagi na metaforyczność tekstu  tworzenie własnej interpretacji przestrzeni: „przestrzeń …trójwymiarowa, wielowymiarowa, pewne miejsca jak gdyby otwierają się w nieskończoność…”

9  zwrócenie uwagi na kolor przestrzeni opisywanej: szarość, ciemność  tworzenie własnej interpretacji symboliki tekstu

10

11  struktura i „dane graficzne/językowe”  znaczenia dosłowne i ich „sensy”  idee, intencje, konteksty

12  szukania informacji, liczenia, podkreślania, porządkowania treści pod różnymi względami,  odkrywania struktury (kompozycji czy budowy).

13  odkrywania znaczeń i sensów, związków przyczynowo-skutkowych,  definiowania w oparciu o kontekst, treść,  wyjaśniania sformułowań, przetwarzania i przekształcania informacji na dane w tabelach, wykresach, mapach myślowych itp.

14  twórczości, kreatywności,  wyzwalają myślenie holistyczne, krytycyzm, sprzyjają kształtowaniu opinii i postaw.

15  Uczeń za ich pomocą pozyskuje określony zbiór informacji z tekstu.  Uwaga ucznia kierowana na nazwy pojęć, fakty, problemy poruszane w tekście.  Samodzielność – uczeń jedynie ukierunkowany na właściwe tropy za pomocą instrukcyjnych poleceń, pozyskuje wiedzę w wyniku własnych procesów myślowych.  Dokonywanie pewnych wyborów, co wiąże się z uczeniem na poziomie zapamiętywania i rozumienia.

16  Przeczytaj tekst i podkreśl wszystkie pojęcia fachowe, które wiążą się z następującymi dziedzinami nauki: antropologia (także archeologia) i genetyka.  karta pt. Jak długo Słowianie goszczą w Europie Środkowej?

17  Wymagają od ucznia wstępnego przetworzenia uzyskanych informacji.  Ich formuły są typowe i nietypowe, prowokują ucznia do wykonania nietypowych operacji.  Ich zaletą jest dostarczanie bodźców do samodzielnego przetwarzania informacji wprost: z tekstu na rysunek, tabelę, wykres, służą wnioskowaniu, uogólnianiu, systematyzowaniu treści.

18  Przedstaw w formie czytelnego schematu, w jaki sposób genetycy wnioskują o pochodzeniu populacji.  karta pt. Jak długo Słowianie goszczą w Europie Środkowej?

19  wyszukać w tekście właściwe zdania, określające działania genetyków, które wiodą do tworzenia teorii czy formułowania wniosków, a nie same wnioski;  uogólnić je i nazwać;  uszeregować linearnie lub równolegle;  ustalić, czym jest schemat;  określić właściwą formę schematu;  nadać jej graficzny kształt.

20  Uczeń staje przed problemem-uczenie się umiejętności.  Działania rutynowe i schematyczne - zapamiętywanie treści lub nauka według ustalonych algorytmów (zastosowanie wzoru matematycznego, części rozprawki, charakterystyki), trening strategii (tekst z lukami na rodzajniki).

21 „ Odszukałeś większość informacji wskazanych w zadaniach, zdefiniowałeś poprawnie znaczenia pojęć w oparciu o kontekst, wyszukałeś właściwe argumenty dla obu teorii o powstaniu Słowian. Popraw schemat w zadaniu 5, bo wyraża on samą teorię genetyków, a nie sposób, w jaki ją tworzą.”

22  przetwarzanie trójstopniowe: informacja- wnioski-koncepcja,  prowokowanie do „obejścia” wątpliwości,  ustalanie pewnych decyzji,  postępowanie według samodzielnie stworzonej reguły czy strategii,  sfinalizowanie całości konkretnym „wytworem” intelektualnym.

23  Wyobraź sobie, że jesteś jednym z genetyków, który pracował nad odkryciem pochodzenia Słowian. Przygotuj konspekt wykładu, w którym obalisz teorię allochtoniczną. Konspekt powinien zawierać jasną tezę oraz argumenty ją potwierdzające.  karta pt. Jak długo Słowianie goszczą w Europie Środkowej?

24  Żródła:  „Raport o stanie edukacji 2013” http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee- lista/raporty/150-raport-o-stanie-edukacji/1052-raport-o-stanie-edukacji- 2013-licza-sie-nauczyciele.htmlRaport o stanie edukacji 2013  Bogdanowicz M., Adryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole, Gdynia 2005, Operon.  Borek A. i Domerecka A., Nauczyciele aktywizują, uczniowie się nudzą, czyli jak są zorganizowane procesy edukacyjne w polskich szkołach – analiza danych dotyczących wymagania „procesy edukacyjne są organizowane [w:] Jakość edukacji. Dane i wnioski z ewaluacji zewnętrznych prowadzonych w latach 2010–2011pod red. G. Mazurkiewicza, Kraków 2013,Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,81–109.  Bortnowski S., Czy naprawdę nowa metodyka? Kwartalnik Edukacyjny, 2011(3), 46–55.  http://sklep.operon.pl/gimnazjum/jezyk_polski/czytam_ze_zrozumieniem_ze szyt_dla_uczniow_gimnazjum.html http://sklep.operon.pl/gimnazjum/jezyk_polski/czytam_ze_zrozumieniem_ze szyt_dla_uczniow_gimnazjum.html  http://sklep.operon.pl/szkoly_ponadgimnazjalne/jezyk_polski/czytam_ze_zro zumieniem_zeszyt_dla_uczniow_liceum.html http://sklep.operon.pl/szkoly_ponadgimnazjalne/jezyk_polski/czytam_ze_zro zumieniem_zeszyt_dla_uczniow_liceum.html  Jak uczyć czytania ze zrozumieniem – sprawdzona metoda uzupełniona kartami pracy https://www.operon.pl/Aktualnosci/Warto-czytac/Jak-uczyc- czytania-ze-zrozumieniem-sprawdzona-metoda-uzupelniona-kartami-pracy Jak uczyć czytania ze zrozumieniem – sprawdzona metoda uzupełniona kartami pracy  Walczak D., Początkujący nauczyciele. Raport z badania jakościowego, Warszawa 2012 Instytut Badań Edukacyjnych.