1

2 Art. 42 § 1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

3 Art. 42 § 2. Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, 174 lub 177.

4 Art. 42 § 3. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub w art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. § 4. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych w § 3.

5  fakultatywny (art. 42 §1k.k.)  obligatoryjny (art. 42 § 2-4 k.k.)

6 1. skazanie sprawcy będącego uczestnikiem w ruchu, 2. za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, 3. jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

7 Kryteria podziału rodzajowego: 1. kryterium strefy ruchu (pojazdy lądowe, wodne i powietrzne), 2. kryterium napędu (pojazdy mechaniczne, i niemechaniczne), 3. kryterium przeznaczenia(samochody osobowe i ciężarowe, ciągniki rolnicze, autobusy), 4. kryterium ładowności (samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej ładowności do 3,5 t. i przekraczającej 3,5 t.).

8 Zgodnie z art. 2 pkt 31ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2012.1137 ze zm.) pojazdem jest środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane. Wg uchwał SN z 28.2.1975 r. (V KZP 2/74, OSNKW 1975, nr 3-4, poz. 33)pojazdem mechanicznym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower.

9 Stan nietrzeźwości zgodnie z definicją zawartą w art. 115 § 16 k.k. zachodzi, gdy:  1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość albo  2) zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

10 Pojęcia środka odurzającego w rozumieniu art. 178a k.k. obejmuje nie tylko środki odurzające wskazane w ustawie z 29.7.205 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, lecz również inne substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działające na ośrodkowy układ nerwowy, których użycie powoduje obniżenie sprawności w zakresie kierowania pojazdem (uchwała SN z 27.2.2007 r., I KZP 36/06, OSNKW 2007, nr 3, poz. 1)

11 Sprawca oddala się w zamiarze uniknięcia odpowiedzialności, w szczególności uniemożliwia lub utrudnia ustalenie jego tożsamości, okoliczności zdarzenia i stanu nietrzeźwości lub pozostawania pod wpływem środka odurzającego (wyrok SN z 15.3.2001 r. III KKN 492/99, OSNKW 2001, nr 78, poz. 52).

12 Terminowy zakaz – od 1 roku do 15 lat. Zakaz prowadzenia pojazdów orzekany dożywotnio. Początek biegu wykonania zakazu – z chwilą zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdów. W przypadku wcześniejszego zatrzymania – od faktycznego zatrzymania dokumentu. Zakaz obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia.

13

14 Art. 43a § 1. Odstępując od wymierzenia kary, a także w wypadkach wskazanych w ustawie, sąd może orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej; wysokość tego świadczenia nie może przekroczyć 60 000 złotych. § 2. W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1, art. 179 lub art. 180 sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5 000 złotych, a w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 co najmniej 10 000 złotych, do wysokości określonej w § 1.

15 Odstąpienie na zasadach wskazanych przez przepisy części ogólnej kodeksu karnego określające reguły stosowania łaski sędziowskiej, odwołujące się do instytucji odstąpienia od wymierzenia kary jako alternatywy złagodzenia sankcji: - art. 59, 60 § 7, 60a, 61 § 1 k.k. - 14 § 2, 22 § 2, 25 § 2 i 3, 26 § 3 k.k.

16 Odstąpienie na zasadach wskazanych przez przepisy części szczególnej kodeksu karnego, w tym: - art. 146, 147 (dobrowolny powrót sprawcy przestępstwa samowolnego opuszczenia miejsca wykonywania zastępczej służby wojskowej), - art. 150 § 2 (w wyjątkowych wypadkach wobec sprawcy zabójstwa eutanatycznego), - art. 216 § 3 (w wypadku zniewagi), - art. 217 § 2 (w wypadku naruszenia nietykalności cielesnej),

17 Odstąpienie na zasadach wskazanych przez przepisy części szczególnej kodeksu karnego, w tym: - art. 222 § 2 (w wypadku naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego), - art. 233 § 5 (w wypadku fałszywych zeznań), - nadto art. 239 § 3, 250a § 4, art. 264a § 2, art. 295 §1, art. 307 § 1, art. 320, art. 344 § 2 k.k.

18 W razie skazania sprawcy za przestępstwa w art. 178a § 1 i 4, art. 179 oraz art. 180 k.k. ( orzeczenie obligatoryjne na podstawie art. 43a § 2 k.k.) oraz w wypadku orzeczenia kary ograniczenia wolności (orzeczenie fakultatywne – na podstawie przepisu art. 34 § 3 k.k. oraz na podstawie art. 86 § 3 k.k.).

19 w wypadku zastosowania wobec sprawców środków probacyjnych w postaci warunkowego umorzenia postępowania karnego (zgodnie z art. 67 § 3 k.k.) albo warunkowego zawieszenia wykonania kary (art. 72 § 2 k.k.)

20

21 Art. 43b Sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w określony sposób, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego.

22 Podanie wyroku do publicznej wiadomości ma charakter fakultatywny. Ustawodawca pozostawił go do uznania sadu, po zaistnieniu ustawowych przesłanek. Inaczej jest na podstawie art. 215 k.k., gdzie podanie wyroku do publicznej wiadomości zostaje orzeczone obligatoryjnie na wniosek pokrzywdzonego przy przestępstwach zniesławienia (art. 212 § 1 i 2 k.k.). Sąd nie jest jednak związany wnioskiem co do sposobu podania wyroku do wiadomości publicznej.

23

24 Art. 44. § 1. Sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa. § 2. Sąd może orzec, a w wypadkach wskazanych w ustawie orzeka, przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa.ustawie § 3. Jeżeli orzeczenie przepadku określonego w § 2 byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego czynu, sąd zamiast przepadku może orzec nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa. § 4. Jeżeli orzeczenie przepadku określonego w § 1 lub 2 nie jest możliwe, sąd może orzec przepadek równowartości przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa lub przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa. § 5. Przepadku przedmiotów określonych w § 1 lub 2 nie orzeka się, jeżeli podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi. § 6. W razie skazania za przestępstwo polegające na naruszeniu zakazu wytwarzania, posiadania, obrotu, przesyłania, przenoszenia lub przewozu określonych przedmiotów, sąd może orzec, a w wypadkach przewidzianych w ustawie orzeka, ich przepadek.ustawie § 7. Jeżeli przedmioty wymienione w § 2 lub 6 nie stanowią własności sprawcy, ich przepadek można orzec tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie; w razie współwłasności orzeka się przepadek udziału należącego do sprawcy lub przepadek równowartości tego udziału.ustawie

25 Zgodnie z art. 44 k.k. przepadek przedmiotów obejmuje trzy grupy: 1) przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z popełnienia przestępstwa (producta sceleris); 2) przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa (instrumenta sceleris); 3) przepadek przedmiotów, których wytwarzanie, posiadanie, obrót, przesyłanie, przenoszenie lub przewóz jest zakazane przez ustawę.

26 1. przedmioty (art. 44 § 1, 2, 6 k.k.), 2. równowartość przedmiotów (art. 44 § 4 k.k.), 3. korzyść majątkową (art. 45 § 1 k.k.), 4. równowartość korzyści majątkowej (art. 45 § 1 k.k.), 5. udział we własności przedmiotów (art. 44 § 7 k.k.), 6. równowartość udziału we własności przedmiotów (art. 44 § 7 k.k.), 7. udział we własności korzyści majątkowej (art. 45 § 5 k.k.), 8. równowartość udziału we własności korzyści majątkowej (art. 45 § 5 k.k.),

27 Funkcja prewencyjna – uświadomienie społeczeństwu i sprawcy nieopłacalności wkraczania na drogę przestępstwa przez odebranie osiągniętych z niej pożytków. Funkcja represyjna – orzeczenie przepadku związane jest z dolegliwością dla sprawcy czynu zabronionego bądź dla innych podmiotów.