1 AUDACITY 1.2.6 Wprowadzenie

2 Audacity - wstęp Jest to rewelacyjny i do tego darmowy program do tworzenia i obróbki dźwięków i muzyki. Pomimo, że otrzymujemy go za darmo jest to profesjonalne narzędzie umożliwiające nam stworzenie studia muzycznego. Edytor otwiera pliki: WAV, AIFF, AU, MIDI, MP3 i OGG, zapisuje zbiory WAV, MP3 i OGG. Dodatkowo możliwe jest tworzenie projektów Audacity (.aup). Projekty te nie mogą być jednak odczytywane przez zwykłe odtwarzacze multimedialne.

3 Audacity - wstęp Po doinstalowaniu dodatku, również darmowego, możemy zapisywać nasze nagrania, mixy, dźwięki w formacie mp3, a następnie edytować je w Audacity, lub odtwarzać je w odtwarzaczach mp3, czy chociażby w Winampie. Do dyspozycji mamy wiele narzędzi np. odszumianie, korekcja basu, sopranu i wiele innych.

4 Audacity - wstęp Program jest bardzo intuicyjny, pozwala na używanie standardowych skrótów klawiszowych występujących w innych programach, dzięki czemu nie musimy się uczyć od nowa i unikamy zamieszania.

5 Audacity - wstęp Audacity można używać m.in. do:Nagrywania plików audio - bezpośrednio z mikrofonu lub miksera, tworzenie cyfrowych kopii. Konwersji kaset i nagrań do postaci cyfrowej lub na płyty CD. Edycji plików w formatach Ogg Vorbis, MP3 i WAV. Wycinania, kopiowania, sklejania i mieszania ze sobą dźwięków. Nakładania różnych efektów np. normalizer, zmiany prędkości lub wysokości dźwięku nagrania, crossfading i.t.p.. …

6 Audacity – okno programuPrzykładowe okno widoku programu Audacity

7 Audacity – okno programuMożemy do programu załadować wiele ścieżek, a późnej złączyć wszystkie w jedną, dowolnie kopiować dźwięki z jednego kanału do drugiego, jakby były zwykłym tekstem...

8 Audacity – wykres falowyWykres falowy pliku dźwiękowego

9 Audacity - ikony i suwakiIkony z narzędziami znajdujące się w lewym górnym rogu programu służą do manipulacji wykresem falowym pliku dźwiękowego: Narzędzie zaznaczania. Narzędzie obwiedni - pozwala na zmianę głośności dowolnej partii nagrania poprzez manipulację obwiednią. Wykresu.

10 Audacity - ikony i suwakiNarzędzie rysowania - pozwala na edycję pojedynczych sampli. Jest to potrzebne, aby np. ustawić pierwszą i ostatnią próbkę w pliku na wartość 0, co pozwoli uniknąć przesterowań. Lupa - powiększa wybrane partie utworu. Narzędzie do przesuwania w czasie - pozwala ręcznie przenosić pliki na linii czasu (funkcja bardzo przydatna jeżeli miksujemy większą ilość plików dźwiękowych).

11 Audacity - ikony i suwakiDuże, okrągłe ikony znajdujące się powyżej okna z wykresem falowym służą do odtwarzania i nagrywania dźwięku:

12 Audacity - ikony i suwakiSkok na początek próbki Rozpoczęcie odtwarzania Rozpoczęcie nagrywania Pauza Zatrzymanie odtwarzania/nagrywania Skok na koniec próbki

13 Audacity - ikony i suwakiMonitor poziomu wyjściowego np. podczas odtwarzania utworu i monitor poziomu wejściowego np. podczas nagrywania utworu.

14 Audacity - ikony i suwakiSuwaki znajdujące się po prawej stronie pozwalają nam na zmianę głośności poziomu wyjściowego (nagrywania) i poziomu wejściowego (odtwarzania):

15 Audacity - ikony i suwakiIkony poniżej suwaków pozwalają nam na wycinanie i wklejanie fragmentów nagrania oraz zmiany wielkości wykresu falowego: wytnij fragment nagrania kopiuj fragment nagrania

16 Audacity - ikony i suwakiwklej fragment nagrania wytnij poza zaznaczeniem wytnij zaznaczenie cofnij i przywróć powiększ i pomniejsz dopasuj zaznaczenie do okna i pokaż cały projekt w oknie

17 Audacity – wczytujemy plikWczytujemy plik muzyczny Plik muzyczny możemy w wczytać z menu, a mianowicie: Plik->Otwórz. Następnie wyszukujemy pliki, które mają być odpalone i zaznaczamy 1 bądź też więcej utworów. Jest to bardzo przydatna opcja, gdyż pozwoli nam ona na: miksowanie, składanie wielu utworów w jeden, dzielenie utworów na wiele mniejszych.

18 Audacity – wczytujemy plikOtwieranie kilka utworów w jednym oknie. Należy zaznaczyć np. w Total Commanderze lub też w okienku windowsowym kilka plików, a następnie przeciągnąć te pliki na nowo otworzone okno programu Audacity. W ten sposób mamy otwarte wszystkie te pliki dźwiękowe w jednym oknie. W wielu przypadkach ułatwi to nam prace nad ich obróbką.

19 Audacity – menu ścieżki dźwiękowejOperacje na ścieżce dźwiękowej. Gdy prawym klawiszem myszy klikniemy na strzałkę obok nazwy dźwięku rozwinie się nam menu, z którego będziemy mogli dokonać operacji na danej ścieżce dźwiękowej. Możemy np. zmienić sposób wyświetlania dźwięku, możemy również zmienić częstotliwość próbkowania oraz rozdzielczość próbkowania. Wiąże się to z tym, że im mniejsza częstotliwość próbkowania i mniejsza rozdzielczość - plik będzie zajmował mniej miejsca, ale jakość naszego dźwięku będzie gorsza - coś za coś.

20 Audacity – menu ścieżki dźwiękowejPrzy menu ścieżki widoczne są również dwa buttony: cisza i solo. Gdy klikniemy na "cisza" cały kanał zostanie wyciszony i gdy damy play to odtworzą się wszystkie kanały aktywne oprócz tych wyciszonych. Gdy zaś damy solo to będzie widoczny tylko ten kanał reszta zostanie wyciszona. Możemy też łapać i przesuwać do góry daną ścieżkę lub w dół. W każdej chwili możemy zamknąć daną ścieżkę klikając na krzyżyku obok jej nazwy.

21 Audacity - nagrywanie NagrywanieDzięki Audacity można nagrywać dźwięk bezpośrednio z mikrofonu lub miksera oraz tworzyć cyfrowe kopie z kaset magnetofonowych, płyt winylowych czy minidysków. Aby nagrać dźwięk musimy wybrać źródło sygnału wejściowego. Może to być np. mikrofon, wejście liniowe lub też inne źródło. Następnie ustawiamy poziom głośności wejściowej i rozpoczynamy nagrywanie.

22 Audacity - nagrywanie Podłączenie nagrywanych źródeł dźwiękuW zależności od źródła dźwięku, które chcemy nagrać, sposoby podłączeń będą inne. wokale - konieczne będzie podłączenie mikrofonu, audycje radiowe, muzyka z kaset magnetofonowych, brzmienia keyboardów - radia, gramofony i keyboardy podłączymy do wejścia liniowego, dźwięk z płyt CD - wykorzystamy programy zrzucające ścieżki audio na dysk (tzw. rippery).

23 Audacity - nagrywanie Dla ułatwienia pokażemy z jakich narzędzi po kolei należy skorzystać. Wybierz źródło sygnału wejściowego: Ustaw poziom głośności sygnału wejściowego: Rozpocznij nagrywanie:

24 Audacity - nagrywanie Jeżeli dobrze wybraliśmy źródło sygnału wejściowego to podczas trwania nagrywania powinniśmy zobaczyć widok ścieżki oraz zmieniającą się głośność sygnału wejściowego. wciśniecie pauzy spowoduje przerwanie nagrywania powtórne naciśnięcie pauzy spowoduje kontynuację nagrywania w tej samej ścieżce po przyciśnięciu tego przycisku nastąpi zatrzymanie nagrywania po przyciśnięciu tego przycisku rozpocznie się ponownie nagrywanie, ale już na nowej ścieżce.

25 Audacity - nagrywanie Wykres falowy uzyskanego dźwięku.Jeżeli wykres skupia się tylko w środkowej części ścieżki, to dźwięk osiąga niewysokie wartości i jest bardzo cichy. W tym przypadku powinniśmy zwiększyć głośność zewnętrznego urządzenia i wejścia karty dźwiękowej (w mikserze).

26 Audacity - nagrywanie Czasami zajść może sytuacja całkiem odwrotna. Wykres falowy "rozsadza" ścieżkę, a w nagraniu pojawiają się wyraźne trzaski (przesterowania). W tym przypadku konieczne będzie zmniejszenie głośności posiadanych urządzeń i powtórzenie nagrania.

27 Audacity - nagrywanie Najlepsze ustawienia miksera uzyskamy zapewne dopiero po kilku próbnych nagraniach i odsłuchach. Bardzo przydatna może się tu okazać możliwość podglądu poziomu dźwięku w czasie nagrywania. Warto też podkreślić, że niektóre błędy na tym etapie mogą wynikać nie tylko z nieprawidłowego ustawienia głośności, ale też ze złego podłączenia urządzeń i użycia fatalnej jakości kabli. Warto zbadać wszystkie źródła zakłóceń. Pamiętajmy, że szum powstały na etapie nagrywania może być już niemożliwy do usunięcia.

28 Audacity - nagrywanie Możemy nagrywać wiele ścieżek. Abyodsłuchać tylko jedną z nagranych ścieżek musimy posłużyć się opcjami ścieżki. Naciskamy przycisk Solo przy ścieżce, którą chcemy odsłuchać. Spowoduje to chwilowe wyciszenie pozostałych ścieżek. Następnie aby odsłuchać naciskamy przycisk Play

29 Audacity - nagrywanie Aby znów były słyszalne wszystkie ścieżki ponownie naciskamy przycisk Solo. Naciśnięcie przycisku Cisza, który znajduje się również w opcjach ścieżki, spowoduje chwilowe wyciszenie danej ścieżki.

30 Audacity - efekty Efekty w AudacityZanim wybierzesz efekt (menu Efekty), powinieneś zaznaczyć dźwięk, który chcesz zmienić. Aby zaznaczyć dźwięk, kliknij i przeciągnij używając Narzędzia Zaznaczania lub wybierz polecenie “Zaznacz Wszystko” z menu Edytuj. Wiele elementów menu jest nieaktywnych podczas nagrywania, odtwarzania lub zatrzymania ścieżki. Aby je aktywować, naciśnij żółty przycisk Zatrzymaj.

31 Audacity - efekty Bass BoostEfekt ten pozwala na wzmocnienie basu o wybraną liczbę decybeli. Efekt Echa Efekt pozwala na wygenerowanie echa z określonym opóźnieniem i zadanym współczynniku zaniku.

32 Audacity - efekty Filtr FFTCiekawy efekt pozwalający na modyfikację częstotliwościową utworu. Możemy tu za pomocą przesunięć myszki modyfikować wzmocnienie lub osłabienie danych częstotliwości. Bardzo ciekawe narzędzie, można poeksperymentować i podbić przykładowo basy i wysokie tony. Przy słuchawkach efekt zmieniania niskich częstotliwości może być znacznie bardziej widoczny - głośniczki mogą nie przenosić tak niskich częstotliwości...

33 Audacity - efekty Korekcja graficznaKorekcja graficzna podobnie jak korekcja FFT pozwala na ustawienia za pomocą myszki wzmacniania lub osłabiania poszczególnych częstotliwości. Tu na przykład wzmocnione zostały niskie i wysokie tony. W okienku mamy różne nastawy i wybierając poszczególne klikamy na "Załaduj zdefiniowane krzywe" i zostanie ustawiony odpowiedni nastaw w korektorze graficznym. Dajemy ok i zostanie zastosowany na zadanym utworze.

34 Audacity - efekty Narastanie poziomu i Cross Fade In, oraz Cross Fade Out Narastanie poziomu i Cross Fade In pozwalają nam na wykonanie łagodnych przejść pomiędzy utworami, lub gdy mamy nagranie i zaczyna się ono bardzo głośnymi tonami to możemy je troszkę wyciszyć rosnąco, czyli głośność utworu będzie rosnąć aż do osiągnięcia właściwego poziomu. Na obrazku obok pokazane są dwie ścieżki identyczne, z tym, że na tej drugiej został wykonany efekt narastanie poziomu, przez co utwór zaczyna się łagodnie.

35 Audacity - efekty Innym ciekawym zastosowaniem jest na przykład rozdzielenie utworów. Przykładowo nagrywamy koncert znajomych i wówczas utwory są nagrane jeden za drugim prawie bez przerwy między utworami i bez ich wyciszenia kiedy się kończy jeden utwór i bez łagodnego wzmocnienia kiedy zaczyna się następny. Możemy temu zaradzić. Generujemy ciszę pomiędzy nimi.

36 Audacity - efekty W następnym kroku zaznaczamy kawałek drugiego utworu i dajemy Efekty->narastanie poziomu (lub Cross Fade In). Wówczas otrzymujemy łagodne zaczęcie się nowego utworu. Zostaje nam jeszcze sprawienie, by wcześniejszy utwór wyciszył się również łagodnie. Zaznaczamy więc końcówkę tego utworu i dajemy: Efekty->Cross Fade Out.

37 Audacity - efekty NormalizujEfekt normalizacji pozwala na automatyczne dopasowanie ścieżek dźwiękowych do jednego poziomu. Jest to przydatne, gdy na przykład nagrywamy płytę i potrzebujemy, by utwory były w miarę tak samo głośne, czyli dopasowuje poziom wszystkich utworów do jednego standardu. Gdy utwór jest zbyt głośny zostanie trochę przyciszony, gdy natomiast jest zbyt cichy zostanie wzmocniony.

38 Audacity - efekty Poniżej efekt po znormalizowaniu. Jak widać górna ścieżka zostanie trochę wyciszona, natomiast dolna wzmocniona.

39 Audacity - efekty Wyciszanie i wzmacnianieOpcje wyciszania i wzmacniania pozwalają na ściszenie zaznaczonego fragmentu, lub też jego wzmocnienie. Przy wzmocnieniu uruchamia się menu, w którym możemy wybrać wielkość wzmocnienia. Jednak gdy wzmocnimy o za dużo decybeli, wówczas button ok przestanie być aktywny aż do czasu gdy podznaczymy opcję "Allow clipping", czyli gdy pozwolimy aby program wzmocnił dźwięk ponad to ile może bez zniekształceń. Wybierając tę opcję automatycznie godzimy się na zniekształcenia w utworze, gdyż zostanie on wzmocniony tak, że nastąpi jego obcięcie u góry i/lub u dołu.

40 Audacity - efekty Zmień prędkośćOpcja umożliwiająca zmianę prędkości odtwarzania dźwięku. Coś w stylu szybkie przewijanie w na podglądzie w magnetofonie, gdy przyspieszymy, lub staje się bardziej basowy, gdy zwolnimy. Zmienia się też tu częstotliwość naszego nagrania, czyli głos staje się trochę nienaturalny.

41 Audacity - efekty Zmień tempoCiekawa opcja pozwalająca na zwiększenie prędkości. Na przykład gdybyśmy nagrali siebie jako czytających rozdział wybranej książki w ciągu powiedzmy 2 minut, to możemy przyspieszyć to, a tym samym skrócić czytanie 1,5 minuty. To tak jakbyśmy chcieli te pół minuty zaoszczędzić. Jeśli zwiększymy prędkość zbyt dużo dźwięki staną się jednak prawie nieczytelne. Ciekawe jest to, że nasz głos nie staje się ani dziecinny, ani upiorny jak w poprzedniej opcji.

42 Audacity - efekty Zmiana wysokościZmienia wysokość tonów, czyli nasz głos staje się grubszy lub przechodzi w dziecięcy. Filtr górnoprzepustowy i filtr dolnoprzepustowy Filtr górnoprzepustowy i dolnoprzepustowy są to filtry pozwalające na odfiltrowanie utworu od zadanej częstotliwości z dołu lub z góry.

43 Audacity – instalacja biblioteki mp3By móc zapisywać pliki w formacie mp3 należy pamiętać o doinstalowaniu biblioteki, która to umożliwi. Samo Audacity w sobie tego rozszerzenia nie zawiera i trzeba to zrobić indywidualnie. Należy zatem wejść na stronę: I stamtąd pobrać plik Lame - pod tekstem "For Audacity on Windows" - jest link, skąd go można pobrać.

44 Audacity – instalacja obsługi mp3Plik należy rozpakować, można za pomocą Total Commandera i skopiować najlepiej do katalogu, gdzie jest zainstalowane Audacity. Przykładowo: c:\Program Files\Audacity\Plug-Ins. Następnie przy pierwszej próbie zapisu pliku mp3 dostaniemy komunikat, że potrzebna jest nam biblioteka Lame, wówczas jest właśnie ten moment, kiedy należy wskazać gdzie ten plik o nazwie lame_enc.dll leży i tu kończy się instalacja biblioteki. Od tej pory możemy zapisywać nasze utwory, dźwięki w formacie mp3.

45 Audacity - słownik SAMPLE – są to najczęściej pojedyncze dźwięki instrumentów naturalnych (np. sample perkusyjne) lub odpowiednio wycięte części innych utworów. DITHERING - proces polegający na dodaniu do odtwarzanego strumienia dźwiękowego niskopoziomowego szumu (neutralnego dla naszych uszu), w zamian za redukcję zakłóceń.

46 Audacity - słownik DITHERING Poprawia liniowość charakterystyki, zmniejsza zniekształcenia, zwiększa zakres liniowości. Typ sygnału dither (kształt f. prawdopodobieństwa): • trojkątny (triangular) • prostokątny (rectangular) – lepszy SNR, ale wprowadza modulację szumu • kształtowany (shaped) – większość energii szumu przesuwana do pasma wyższych częstotliwości.