1 autor: Mariusz Przybułowski

2 str. 2  Rozpoznanie terenu zdarzenia podczas katastrofy budowlanej (stabilność konstrukcji obiektu, ilość osób poszkodowanych, stan infrastruktury gazowej, elektrycznej, wodnej, wodociągowej).  Organizacja i prowadzenie działań ratowniczych podczas katastrofy budowlanej.  Stabilizacja gruzowiska.  Podstawowe metody lokalizacji osób zagruzowanych bez użycia specjalistycznego sprzętu. Materiał nauczania:

3 str. 3  Katastrofa budowlana – jest to nagłe zniszczenie konstrukcji uniemożliwiające całkowicie dalsze jej użytkowanie (przekroczenie stanu granicznego nośności). Katastrofa stanowi poważne zagrożenie dla życia ludzi i mienia. wiadomosci.wp.pl

4 str. 4  Awaria budowlana – jest to uszkodzenie elementu lub elementów konstrukcyjnych powodujące zaburzenie w eksploatacji obiektu, utratę właściwości użytkowych oraz może także stanowić zagrożenie dla życia ludzi i mienia. rzeszow.uw.gov.pl

5 str. 5  Zdarzenie budowlane – przyjęte w terminologii pożarniczej – miejscowe zagrożenie, w którym wystąpiło zniszczenie lub uszkodzenie budowanego lub istniejącego obiektu budowlanego (jego części lub poszczególnych elementów), stwarzające zagrożenie dla życia i mienia ludzkiego. www.twojapogoda.pl

6 str. 6 Pobrano 18.02.20016 z www.os-psp.olsztyn.pl PRZYCZYNY KATASTROF BŁĘDY PROJEKTOWE BŁĘDY WYKONAWSTWA NIEODPOWIEDNIE WARUNKI EKSPLOATACIJI PRZYCZYNY LOSOWE (OBC. WYJĄTKOWE)

7 str. 7  stok (zawał pochyły),  zawał płaski (uwarstwienie),  pomieszczenie zniszczone (częściowo lub całkowicie wypełnione),  ruina brzegowa,  stożek gruzowy (stos rumowiska). Z. Bednarek, A. Marciniak Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych

8 str. 8 Stok (zawał pochyły),  Powstaje przy zniszczeniu jednej z podpór stropu w stosunku do drugiej lub po obsunięciu się jednej z podpór. Z. Bednarek, A. Marciniak Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych Mat.SGPR Nowy Sącz

9 str. 9 Zawał płaski –uwarstwienie  Występuje przy całkowitym zniszczeniu ścian nośnych oraz działowych  Cechą charakterystyczną tego typu zawałów jest ułożenie się stropów jeden na drugim Mat.SGPR Nowy Sącz Z. Bednarek, A. Marciniak Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych

10 str. 10 Pomieszczenie zniszczone  W większości są to pomieszczenia piwniczne i pierwszych kondygnacji. Proces zagruzowania może przebiegać w dwóch wariantach to znaczy może wystąpić całkowite lub częściowe wypełnienie pomieszczenia http://www.thw-gst-straubing.de/

11 str. 11 Ruina brzegowa  Powstaje w wyniku zniszczenia części ścian zewnętrznych budynku  Zazwyczaj uszkodzeniu ulegają tu piony komunikacyjne i ściany osłonowe. Mat.SGPR Nowy Sącz Z. Bednarek, A. Marciniak Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych

12 str. 12 Stożek gruzowy  Jest to jeden z najtrudniejszych zawałów i prawdopodobieństwo znalezienia ludzi żywych jest bardzo małe. Z. Bednarek, A. Marciniak Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych http://wiadomosci.wp.pl/

13 str. 13 I. Rozpoznanie II. Szacowanie powierzchniowe - (Przeszukanie pośpieszne) III. Powierzchniowe działania poszukiwawczo - ratownicze IV. Kompleksowe działania poszukiwawczo - ratownicze V. Systematyczne usuwanie gruzu Mat.SGPR Nowy Sącz

14 str. 14 Działania Zdobycie informacji:  charakter obiektu, przeznaczenie;  ilość uwięzionych;  lokalizacja ofiar;  typ i rozmiar zniszczeń;  jakie działania ratownicze zostały dotychczas przeprowadzone (jeśli jakieś były) ?  zagrożenia – identyfikacja, lokalizacja, eliminacja. SGPR Nowy Sącz

15 str. 15  szybkie szerokie przeszukanie powierzchniowe obszaru;  wszystkie ofiary chodzące powinny zostać wysłane do rejonu segregacji (zieloni);  wszystkie ofiary znalezione w miejscach umożliwiających ich wydobycie powinny zostać usunięte z miejsca działań;  ofiary wymagające wydobycia – zlokalizowane, zaznaczone, przekazane zespołom do ewakuacji tak szybko jak to możliwe. SGPR Nowy Sącz

16 str. 16 Prowadzenie obserwacji:  pomyśl o jakiej porze dnia/ tygodnia doszło do zdarzenia;  w którym miejscu zawału jest największe prawdopodobieństwo, że mogą się znajdować ludzie;  oszacuj zniszczenia struktury, określ miejsca bezpieczne.  rozpocznij szacowanie niezbędnej pomocy;  wskaż obszary rozpoczęcia poszukiwań Mat.SGPR Nowy Sącz

17 str. 17 Dowodzenie i kontrola  sporządź prowizoryczne szkice i podstawowe plany do skutecznego zorganizowania i wyekwipowania ratowników;  wykorzystaj zebrane informacje do szczegółowego oszacowania wymaganych środków;  zgłoś jak najwcześniej zapotrzebowanie na specjalistyczny sprzęt i siły ratownicze;  ustanów wewnętrzny kordon;  utwórz punkt dowodzenia Mat.SGPR Nowy Sącz

18 str. 18 Każdy strażak i ratownik, wchodząc w strefę zagrożenia, powinien znać lokalizację stref(y) bezpieczeństwa oraz ustalony sygnał do nagłego opuszczenia gruzowiska. W razie nieoczekiwanego zdarzenia, kierujący i dowodzący zespołami powinni „przeliczyć głowy” będąc już w strefie bezpieczeństwa, tak aby upewnić się, że wszyscy ratownicy wycofali się w bezpieczne miejsce (oraz sprawdzić czy ktoś z ekipy nie potrzebuje wsparcia). GRUZOWISKO REJON KONCENTRACJI W RAZIE NIEBEZPIECZEŃSTWA STREFA BEZPIECZEŃSTWA Mat. własny

19 str. 19 Metoda biologiczna  za pomocą ludzkich zmysłów i umiejętności - (Zadaniem ratowników jest nawoływanie a następnie nasłuchiwanie)  wykorzystując psy poszukiwawcze http://www.thw-gst-straubing.de/

20 str. 20 Metoda techniczna - przy pomocy urządzeń technicznych (elektronicznych) – geofony, kamery wziernikowe Mat. własny

21 str. 21  Zabezpieczenie terenu (odgrodzenie, usunięcie osób postronnych)  Zachowaj bezpieczeństwo (ostre krawędzie, niestabilne elementy, wycieki z instalacji itp.) Wykorzystaj metodę BIOLOGICZNĄ  Ustaw ratowników w rzędzie, odstępach ok. 2 m. ( w zależności od gruzowiska rozstawienie „tryalrierą”, bądź okrążające)  Ogłoś ciszę na terenie akcji (użyj megafonu)  Nawołuj osoby poszkodowane „TU GRUPA RATOWNICZA JEŚLI KTOŚ NAS SŁYSZY NIECH ZASTUKA”  Ratownicy poruszają się na przód co ok. 2 m., następnie zarządzamy ciszę i nasłuchujemy odgłosów z gruzowiska ( jeśli ratownik zlokalizuje sygnał zaznacza miejsce ustalonym z dowódcą znakiem X)  Po przeszukaniu całości gruzowiska skupiamy się na miejscach wcześniej oznaczonych, gdzie mogą przebywać osoby uwięzione (wprowadzamy sprzęt elektroniczny).

22 str. 22  Jeżeli zlokalizujemy osoby poszkodowane starajmy się je wydobyć, zachowując zasady bezpieczeństwa  Przy dużej liczbie poszkodowanych rozważamy wykonanie TRIAGE  Jeżeli brak możliwości dotarcia do osób zasypanych, z którymi nie ma kontaktu lub nie wiemy gdzie mogą się znajdować – oczekujemy na specjalistyczną grupę poszukiwawczą, która wprowadzi do działań techniczne środki oraz psy ratownicze.  Jeżeli na miejscu obecna jest specjalistyczna grupa poszukiwawcza – podporządkowujemy się jej dowódcy.  zorganizuj regularne zmiany i wypoczynek zespołów poszukiwawczych;  skontaktuj się z policją czy nadal są jakieś osoby zaginione;  Zakończenie działań następuje dopiero w sytuacji, gdy doliczymy się wszystkich osób i odkryjemy ostatnią cegłę.

23 str. 23  NIE WOLNO DOPROWADZAĆ DO CHAOSU I BEZŁADU NA GRUZOWISKU  NA GRUZOWISKU PRZEBYWAJĄ TYLKO EKIPY PROWADZĄCE DZIAŁANIA RATOWNICZE  NALEŻY DBAĆ O BEZPIECZEŃSTWO RATOWNIKÓW, ABY NIE ONI STALI SIĘ POSZKODOWANYMI, KTÓRYCH TRZEBA LOKALIZOWAĆ I WYDOBYWAĆ  KONSTRUKCJA BUDYNKU ULEGA CAŁKOWITEJ ZMIANIE PO KATASTROFIE, I NALEŻY JĄ TRAKTOWAĆ Z OGRANICZONYM ZAUFANIEM, GDYŻ W KAŻDEJ CHWILI STRUKTURA GRUZOWISKA MOŻE ULEC ZMIANIE.

24 str. 24  Ustabilizowanie naruszonych konstrukcji budowlanych podczas akcji ratowniczej to obowiązek każdego ratownika.  Tylko znajomość technik wykonywania drewnianych konstrukcji podporowych jest w stanie zwiększyć sprawność działań, poprawić efektywność współpracy między różnymi jednostkami i zapewnia właściwy poziom bezpieczeństwa.  Niedopuszczalne są sytuacje, w których stabilizację wykonuje się za pomocą bezładnie wyciętych okrąglaków sosnowych. Takie prowizoryczne konstrukcje nie spełniają wymogów bezpieczeństwa ani wytrzymałości i dają ratownikom złudne poczucie bezpieczeństwa.

25 str. 25 Cała konstrukcja zbijana jest za pomocą gwoździ o odpowiedniej długości i grubości, wbijanych zgodnie ze schematem http://www.ppoz.pl/

26 str. 26  podciąg – deska, która tworzy górną część każdej podpory. Jej zadaniem jest przeniesienie obciążenia podpieranego elementu na całą konstrukcję podpory;  podwalina – podwalina jest podstawą, która odbiera obciążenie z wyższych elementów podpory i przenosi je na podłoże;  słup – pionowy (czasem skośny) element podpór, który przenosi obciążenie z wyższych elementów konstrukcji podporowej aż do jej podstawy;  kliny – zapewniają regulację konstrukcji podporowej.  plakietki – drewniane łączniki montowane gwoździami. Wykonuje się je ze sklejki drewnianej. Ich grubość jest stała i wynosi 19 mm +/– 1 mm. Niektóre schematy wymuszają użycie niestandardowych długości i szerokości plakietek, dlatego ważne jest posiadanie większych arkuszy sklejki. Główne zadanie tego elementu to przymocowanie słupa z podciągiem i podwaliną.  deski – Służą do wykonywania zagęszczeń (elementów poziomych nadających sztywność) oraz zastrzałów (elementów skośnych nadających sztywność);  pręty stalowe – w niektórych sytuacjach wymagane jest zabezpieczenie podpory poprzez osadzenie jej wprost do podłoża lub elementu konstrukcyjnego za pomocą prętów stalowych. Są to pręty żebrowane o długości około 1 m i szerokości 1 cala.

27 str. 27 Podpory dzielimy na:  podpory T i podwójne T,  podpory wertykalne  wielosłupowe,  podpory horyzontalne, podporę K,  podpory filarowe,  podpory pochyłe,  podpory skośne,  podpory stabilizujące otwory okienne i drzwiowe,  podpory bezgwoździowe układane w stosy. http://www.ppoz.pl/

28 str. 28 Wiadomo, że każda akcja jest inna, determinują ją warunki panujące w danym miejscu i danej chwili. Jednak, jeśli to tylko możliwe, należy działać według następujących kroków:  zabezpiecz (ogrodź, oddziel, oznakuj, zakaż wstępu),  usuń (usuń elementy niebezpieczne, zdejmij elementy luźne, w miarę możliwości zburz, przewróć to, co zagraża),  stabilizuj (jeśli trzeba prowadzić działania w strefie niebezpiecznej i występują elementy budynku, które stanowią zagrożenie, a nie można ich usunąć).

29 str. 29 Przykłady podpór Podpory pojedyncze T Podpora okienna/drzwiowa http://www.ppoz.pl/

30 str. 30 Przykłady podpór Podpora filarowaPodpora pochyła http://www.ppoz.pl/

31 str. 31  Z. Bednarek, A. Marciniak, Działania ratownicze podczas katastrof budowlanych, Kraków 1995.  Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w KSRG, Warszawa 2012.  R. Podlasiński, Podręcznik wykonywania drewnianych konstrukcji podporowych, Warszawa 2014.  Materiały SGPR Nowy Sącz  Materiały własne  http://www.ppoz.pl/  http://www.thw-gst-straubing.de/ Pobrano 18.02.20016 z www.os-psp.olsztyn.pl