1 Badania ośrodkowego układu nerwowegoMetody radioizotopowe polegają na podaniu radiofarmaceutyku, którego gromadzenie zależy od określonej funkcji mózgu: stan bariery krew-mózg przepływ krwi w mózgu układy receptorowe badania metaboliczne znaczniki onkofilne

2 Zastosowania kliniczne badań radioizotopowychPadaczka choroby otępienne guzy mózgu choroby naczyniowe

3 METODY OBRAZOWE W OCENIE POŁOŻENIA OGNISKA PADACZKORODNEGOtransmisyjna tomografia komputerowa (TK) - badanie morfologiczne technika rezonansu magnetycznego (MR) - badanie morfologiczne, spektroskopia techniki radioizotopowe (SPECT, PET) - badanie przepływu krwi w mózgu - badanie układów receptorowych badanie metabolizmu glukozy

4 TK W DIAGNOSTYCE PADACZKIW grupie chorych badanych po raz pierwszy we wczesnej fazie choroby stwierdza się zmiany chorobowe w % przypadków. W grupie chorych badanych po raz pierwszy w późnej fazie choroby stwierdza się zmiany chorobowe w 20% przypadków:  guz mózgu, miejscowa atrofia kory mózgowej, zmiany pourazowe, malformacje naczyniowe.

5 TK W DIAGNOSTYCE PADACZKIWskazania do badania TK wczesny okres po urazie głowy (stany naglące) ustalenie występowania zwapnień chorzy po operacjach n-ch z klipsami naczyniowymi u chorych z innymi przeciwwskazaniami do badania MR

6 MR W DIAGNOSTYCE PADACZKITechnika ta jest wolna od artefaktów „kostnych”- dokładniejsza ocena struktur płata skroniowego Technika ta uwidacznia znacznie mniejsze zmiany ogniskowe ogniska glejozy heterotopia kory mózgowej naczyniaki ogniskowa dysplazja kory mózgowej ocena ognisk w okolicy komór bocznych mózgu ocena zakrętu hipokampa

7 MR W DIAGNOSTYCE PADACZKIW badaniu MR w grupie chorych na padaczkę stwierdza się zmiany chorobowe w % przypadków. zalety: uwidacznianie bardzo małych ognisk chorobowych, miejscowego obrzęku mózgu (w badaniu wykonanym we wczesnym okresie po napadzie padaczkowym). wady: obraz niejednoznaczny w przypadku występowania zwapnień w obrębie zmiany chorobowej.

8 Badanie MR w diagnostyce padaczki – zmiana ogniskowa w obrębie lewej okolicy skroniowej

9 Znaczenie badania MR w diagnostyce padaczki-naczyniak prawego płata czołowego

10 Badanie MR w diagnostyce padaczki – glejak w okolicy prawegopłata skroniowego

11 Znaczenie badania MR w diagnostyce padaczki-naczyniak jamisty

12 Padaczka skroniowa Najczęstszą przyczyną padaczki jest sklerotyzacjahypokampa. Pojęcie to wprowadził Falconer i wsp. (1964): zanik komórek piramidowych rogu Amona Zanik warstwy ziarnistej w zakręcie zębatym Selektywny zanik interneuronów hamujących Nietypowy przebieg aksonów Zmiany w aktywności receptorów Zmiany w aktywności układu „second messenger”

13 Techniki obrazowe w ocenie struktury i czynności hypokampówMR: ocena jakościowa, volumetria, spektroskopia, relaxometria T2 SPECT w okresie ictal, interictal PET

14 Padaczka skroniowa Obecnie jedynym skutecznym sposobem leczenia jest leczenie operacyjne (w grupie chorych lekoopornych). Cel badań diagnostycznych: Ocena sklerotyzacji hypokampa Znaczenie lokalizacyjne – przed leczeniem operacyjnym Znaczenie prognostyczne – obecność cech sklerotyzacji – skuteczność zabiegu - 90%, brak objawów sklerotyzacji – skuteczność < 50%.

15 Padaczka skroniowa Diagnostyka radiologiczna – badanie MR wykazuje- zmiany atroficzne hypokampa, - zmianę sygnału na obrazach T2 zal., - zanik wewnętrznej struktury hypokampa To podstawowe trzy objawy w badaniu MR.

16 Sklerotyzacja prawego hypokampa: atrofia, zmiana sygnału MR

17 MRS w diagnostyce padaczkiBadania wskazują, że w ognisku padaczkorodnym następuje: spadek stężenia asparaginianów (NAA), zmienne stężenia choliny i Cr/PCr

18 Wykresy spektroskopowe w rzucie obu hypokampów są podobneBadanie MRS – kontrola Wykresy spektroskopowe w rzucie obu hypokampów są podobne

19 Ognisko padaczkorodne w obrębie spadek NAA Ognisko padaczkorodne w obrębie lewego płata skroniowego. MR nie rozstrzygające Badania MRS - str. lewa, badanie PET- str. lewa

20 Badanie MRS – w rzucie ogniska padaczkorodnego stwierdza się zmniejszone stężenie NAA

21 METODA PET W DIAGNOSTYCE PADACZKIPozwala na miejscową ocenę zużycia glukozy w mózgu:  w fazie „ictal” w obrębie ogniska padaczkorodnego występuje znaczny wzrost zużycia glukozy, w fazie „inter-ictal” w obrębie ogniska padaczkorodnego występuje znamienny spadek zużycia glukozy  czułość metody ocenia się na 70-95%  Inne metody: badanie przepływu krwi w mózgu, badanie układów receptorowych

22 PET w diagnostyce padaczkiW przypadku sklerotyzacji hypokampa ognisko padaczkorodne położone jest w przyśrodkowej części płata skroniowego, dlatego spadek gromadzenia FDG dotyczy przede wszystkim tej okolicy. Ze względu na deaferentację, spadek metabolizmu obserwuje się również w: części bocznej płata skroniowego, wzgórzu, jądrach podstawy, częściowo w płacie czołowym. Znaczenie badania – lateralizacja ogniska

23 PET w diagnostyce padaczkiBadanie PET można wykonać po podaniu 11C-FMZ- antagonisty receptorów benzodiazepinowych. Badanie wykazuje ograniczone gromadzenie znacznika tylko w ognisku padaczkorodnym (na jego rozkład nie wpływa deaferentacja)

24 Padaczka Skroniowa Badanie W Fazie Interictal PET:FDG/FMZ MRI- obraz prawidłowy FDG-obszar obniżonego metabolizmu FMZ-obszar obniżonej dostępności dla receptorów benzodiazepinowych

25 TECHNIKA SPECT W DIAGNOSTYCE PADACZKIBadanie miejscowego przepływu krwi w mózgu w fazie „ictal” - obniżony przepływ krwi w obrębie ogniska padaczkorodnego, w fazie „inter-ictal” - znacznie zwiększony przepływ krwi w obrębie ogniska padaczkorodnego czułość badania wynosi %

26 Badania w fazie Interictal Nieznaczna asymetria w badaniu HM-PAO Wyraźna badaniu PET

27 Badanie HM-PAO SPECT w fazie INTER ICTAL

28 Zapalenie mózgu Rasmussen’a:zaniki lewego pł. czołowego, spadek przepływu krwi (HM-PAO), spadek stężenia NAA

29 Zapalenie mózgu typu Rasmussena: zaniki w obrębie lewego płata czołowego, spadek przepływu krwi w tej okolicy (HM-PAO)

30 Badanie przepływu krwi w mózgu u chorego na padaczkę –Badanie w fazie ICTAL

31 Badanie HM-PAO SPECT w fazie INTERICTAL

32 HM-PAO – ognisko w obrębie zakretu obręczyPadaczka Badanie w fazie ictal MR- obraz prawidłowy HM-PAO – ognisko w obrębie zakretu obręczy

33 Badania receptorowe w diagnostyce padaczki W obrębie ogniska padaczkorodnego stwierdza się znacznie mniejszą ilość receptorów benzodiazepinowych czułość badania wynosi 80%

34 Badanie SPECT z zastosowaniem IOMAZENILU

35 Metody obrazowe w diagnostyce padaczkiBadania obrazowe spełniają istotną rolę w diagnostyce padaczki. Pozwalają na: - wykluczenie morfologicznie uchwytnej przyczyny padaczki (guz, naczyniak inne) - w przypadku sklerotyzacji hypokampa umożliwiają lateralizację ogniska padaczkorodnego Pozwalają na prognozowanie przebiegu leczenia

36 Otępienie Pojęciem „otępienie” określa się zespół objawów klinicznych charakteryzujących się nabytymi, uogólnionymi, postępującymi uszkodzeniami funkcji intelektualnych i osobowości, bez zaburzeń świadomości Otępienie jest końcowym etapem szeregu schorzeń (nie jest jednostką chorobową)

37 Podział otępień wg klasyfikacji międzynarodowejF 00 Otępienie w chorobie Alzheimera F 01 Otępienie naczyniowe ( o ostrym początku, wielozawałowe, podkorowe, korowe i podkorowe, inne rodzaje) F 02 Otępienie w innych chorobach: choroba Picka, Creutzfeldta-Jakoba, Parkinsona, HIV, inne F 03 Otępienie bliżej nieokreślone

38 Podział otępień –zespoły pierwotneChoroba Alzheimera Choroba rozsianych ciał Lewy’ego Otępienie czołowo-skroniowe Choroba Picka Pląsawica Choroba Parkinsona Choroba Wilsona Postępujące porażenie nadjądrowe Zespół oliwkowo-mostowo-móżdżkowy

39 Podział otępień - zespoły wtórneNaczyniopochodne W przebiegu niedotlenienia mózgu Urazowe Toksyczne W przebiegu zaburzeń niedoborowych (niedobór wit B12, tiaminy, kwasu foliowego) Metaboliczne (zaburzenia czynności tarczycy) Guzy, krwiaki mózgu Neuroinfekcje Inne: wodogłowie, SM, choroby immunologiczne

40 Otępienie Otępienie jest problemem medycznym i społecznym.Występuje ono u 3% osób po 65 roku życia i aż u 10% osób po 75 roku życia. W okresie dwudziestu ostatnich lat liczba chorych podwoiła się.

41 Techniki diagnostyczneTK NMR Funkcjonalne metody radioizotopowe (SPECT, PET) Żadna z tych metod obrazowych nie pozwala na całkowicie jednoznaczne rozpoznanie typu schorzenia prowadzącego do otępienia.

42 Zmiany w OUN związane z wiekiemPonieważ obraz mózgowia ulega pewnym zmianom wraz z wiekiem, należy je określić i nie mylić z objawami chorobowymi. Zmniejszanie się liczby neuronów Poszerzenie komór, zanik zakrętów Uogólnione zmiany w obrębie istoty białej

43 Zmiany w badaniach obrazowych zależne od wiekuZmianom tym towarzyszą: W badaniu HM-PAO-SPECT: narastająca asymetria w rozkładzie radioaktywności, spadek przepływu krwi w obrębie płatów czołowych, ogólny spadek przepływu krwi w mózgu. W badaniu TK zmiany zanikowe W badaniu NMR zmiany zanikowe, ogniska hyperintensywne w obrębie istoty białej

44 Schorzenia prowadzące do otępieniaChoroba Alzheimera: została wyodrębniona, ponieważ towarzyszy jej szereg dość charakterystycznych zmian w mózgowiu : histologicznych : blaszki starcze (plaques), zwyrodnienie neurofibrylarne neuronów (neurofibryllary tangles), amyloid. neuroprzekaźnikowych w zakresie układu: cholinergicznego, noradrenergicznego, serotoninergicznego.

45 Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu NMRChoroba Alzheimera powoduje pierwotne zmiany głównie w korze mózgowej (otępienie korowe). Uogólniony zanik kory mózgowej ze szczególnym nasileniem w obrębie płatów skroniowych- hipokampów Uogólnione poszerzenie układu komorowego i przestrzeni płynowych Poszerzenie bruzdy Sylwiusza (objaw typowy, ale nie patognomoniczny) Zmiany w obrębie istoty białej nie występują lub są mało nasilone (jak w grupie kontrolnej)

46 szczególnie bruzdy SylwiuszaChoroba Alzheimera: Poszerzenie układu komorowego i bruzd, szczególnie bruzdy Sylwiusza (Okazaki i wsp.1993) Badanie TK mózgowia

47 Choroba Alzheimera – badanie MR Znaczne zaniki korowe Atrofia obustronna hypokampów

48 Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu spektroskopii-NMRSpadek stężenia NAA - marker neuronalny (spadek wartości NAA/Cr) Wzrost stężenia mioinozytolu (zmniejszona aktywność układów enzymatycznych konwertujących MI do fosfatydylo-inozytolu.

49 Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu HM-PAO-SPECT/PETSymetryczny spadek przepływu krwi i metabolizmu glukozy w okolicach ciemieniowo-skroniowych. W stanach zaawansowanych dodatkowo spadek metabolizmu w okolicach czołowych W badaniu PET stwierdzono uogólniony spadek metabolizmu dla tlenu i glukozy ze szczególnym nasileniem w obu okolicach ciemieniowo-skroniowych

50 Choroba Alzheimera, badanie HM-PAO SPECT

51 Choroba Alzheimera badanie HM-PAO SPECT

52 Choroba Alzheimera, badanie HM-PAO SPECT: Uogólniony spadek przepływu krwi w obrębie kory mózgowej, szczególnie w okolicy skroniowo-ciemieniowej obustronnie (Mountz i wsp.2001)

53 Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PETBadania prospektyne wskazują, że metody te (głównie PET) pozwalają na rozpoznanie schorzenia przed wystąpieniem pełnoobjawowej choroby: w grupie 132 chorych podających zaburzenia pamięci badanie SPECT trafnie wskazało na obecność AD u 77% chorych, tylko u 19% chorych z prawidłowym wynikiem CBF rozwinęła się choroba Alzheimera

54 Choroba Alzheimera w badaniu SPECT/PETZe względu na tak charakterystyczny wzorzec zaburzeń metabolicznych uznaje się, że badanie PET i SPECT ma większą wartość diagnostyczną niż TK czy NMR. (w 1996 r. uznano badanie radioizotopowe za podstawowe w rozpoznaniu schorzenia).

55 Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PETInne prace wskazują, że badanie CBF może być zawodne w początkowej fazie rozwoju choroby: Typowy wzorzec zaburzeń w przepływie krwi występuje u 24-58% chorych w początkowym okresie choroby. Peranni i wsp. (1988), Messa i wsp. (1994), McMurdo i wsp. (1994)

56 Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PETPodkreśla się możliwość występowania innego wzorca zaburzeń przepływu krwi: spadek przepływu w tylnej części zakrętu obręczy i przedklinku (zwłaszcza w początkowym okresie schorzenia).

57 Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET97% chorych na chorobę Alzheimera wykazuje zaburzenia w metabolizmie glukozy (PET). W grupie tej swoistość typowego wzorca wynosi 68% Salmon i wsp. (1994) chorych

58 Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PETWyniki badań przepływu krwi w mózgu wskazują, że choroba Alzheimera nie jest jednorodną jednostką chorobową i może obejmować różne okolice mózgowia. Badanie przepływu krwi w mózgu z dużą dokładnością pozwala na rozpoznanie choroby, ale głównym celem badania jest raczej wykluczenie innych przyczyn otępienia.

59 Chorobie Alzheimera często towarzyszą zmiany naczynio-pochodne FDG-PET Chorobie Alzheimera często towarzyszą zmiany naczynio-pochodne Diagnostyka powinna obejmować zarówno CT/MR, jak i SPECT/PET Badanie TK

60 Choroba Alzheimera i zmiany naczyniopochodneBadanie HM-PAO SPECT

61 Efekt leków Dotychczasowe obserwacje są niejednoznaczne.Szelies i wsp. (1986) - podawanie agonisty receptorów muskarynowych (RS 86) powoduje wzrost metabolizmu dla glukozy w mózgu. Heis i wsp. (1988) - podawanie piracetamu powoduje wzrost metabolizmu dla glukozy

62 Badania receptorowe w chorobie AlzheimeraBadania patologiczne wskazują na redukcję ilości neuronów Ach położonych w jądrach podstawnej części przodomózgowia mających połączenie z korą mózgową Redukcja aktywności acetyltransferazy Zmniejszenie ilości receptorów typu M2

63 Badania receptorowe w chorobie AlzheimeraW badaniach SPECT zastosowano 123I-QNB – agonista dla receptorów muskarynowych M1, M2 spadek gromadzenia znacznika w płacie/płatach ciemieniowych, uogólniony spadek gromadzenia znacznika Badania receptorów benzodiazepinowych – zaburzenia rozkładu znacznika Badania układu dopaminergicznego- spadek czynności rec. D2

64 Otępienie naczyniopochodneJest drugą przyczyną występowania otępienia (13-24%). Otępienie spowodowane jest licznymi ogniskami zawałowymi – objawy chorobowe występują, gdy objętość ognisk zawałowych przekracza 100 ml. Należy do tzw. otępień korowo-podkorowych.

65 Otępienie naczyniopochodneOgniska zawałowe położone są bardzo heterogennie Często MID współwystępuje z chorobą Alzheimera. TK i NMR nie są badaniami swoistymi – mimo występowania ognisk zawałowych, otępienie nie musi wynikać z ich obecności, ale brak ognisk zawałowych wyklucza ten typ otępienia

66 Otępienie naczyniopochodneTypowymi objawami w badaniu MR są: - ogniska zawałowe korowe i podkorowe, - poszerzenie komór bocznych i przestrzeni płynowych - ogniska w obrębie istoty białej

67 Otępienie naczynio-pochodne (MID) – badanie MR

68 Otępienie naczyniopochodneW badaniach SPECT/ PET występują liczne ogniska zmniejszonego przepływu krwi i metabolizmu.

69 Otępienie na tle naczyniowym (MID): zaniki korowo-podkorowe Ogniska niedokrwienne w różnych okolicach kory mózgowej Przepływ krwi w okolicach skroniowo-ciemieniowych prawidłowy (Mountz i wsp. 2001)

70 Otępienie czołowo-skronioweZwiązane jest z atrofią płatów czołowych i skroniowych, zanikiem neuronów, gliozą obecnością ciałek Picka. Charakteryzuje się wczesnymi zaburzeniami osobowości, zachowania Wyróżnia się trzy typy otępienia: - choroba Picka - degeneracja płata czołowego -otępienie z towarzyszącym uszkodzeniem neuronu ruchowego

71 Otępienie czołowo-skroniowe – badanie SPECT/PETW badaniu SPECT - znaczna redukcja przepływu krwi w obrębie płatów czołowych (Venneri 1996, Starkstein 1994, Pickut 1997). W badaniach PET - poza znaczną redukcją zużycia glukozy w obrębie okolic czołowych i/lub skroniowych, następuje upośledzenie metabolizmu w przyśrodkowej części płata skroniowego, w prążkowiu i we wzgórzu.

72 Atrofia płata czołowego Badanie MR- zaniki korowe okolicy Choroba Picka: Atrofia płata czołowego Badanie MR- zaniki korowe okolicy czołowej i skroniowej

73 Choroba Picka, badanie HM-PAO SPECT

74 Choroba Picka: badanie MRI-zaniki korowe w okolicy bruzdy Sylwiusza, ale bez zmian w obrębie płata czołowego Badanie HM-PAO SPECT-znaczna redukcja przepływu krwi w obrębie płatów czołowych (Mountz i wsp. 2001)

75 Choroba Picka – badanie FDG-PET Spadek metabolizmu w obrębie płatów czołowych

76 Choroba Parkinsona U 10% (20-40% Mayeux i wsp. 1990) - chorych na chorobę Parkinsona rozwija się otępienie. Wyniki niektórych badań sugerują, że przebieg otępienia w chorobie Parkinsona i Alzheimera jest zbliżony. W badaniach PET wzorzec zaburzeń metabolicznych jest taki sam. Różnica między PD i PDD – PDD pacjenci wykazują niższy metabolizm w obrębie angular gyri.

77 Choroba Parkinsona W badaniu SPECT:- grupa PD nie różni się od grupy kontrolnej - grupa PDD przedstawia taki sam wzorzec zaburzeń przepływu jak grupa AD (Spampinato i wsp. 1991)

78 Wodogłowie wewnętrzne normotensyjneDiagnostyka otępienia na tle wodogłowia jest bardzo istotna ze względu na potencjalną możliwość leczenia. Skuteczność leczenia jest duża u chorych, u których wodogłowie jest wynikiem krwawienia podpajęczynówkowego lub zapalenia opon mózgowych. Typowymi objawami są otępienie, ataxia, nie trzymanie moczu. W badaniu PET zużycie glukozy jest ogólnie obniżone ale bez różnic regionalnych.

79 Wodogłowie wewnętrzne normotensyjneW badaniu SPECT mogą występować różne wzorce zaburzeń przepływu krwi w mózgu, ale: - Występuje korelacja między nasileniem otępienia a zaburzeniami przepływu krwi w okolicy czołowej lewej (Granado i wsp. 1991). -Wzorzec zaburzeń przepływu krwi typowy dla AD może wskazywać na brak poprawy po leczeniu operacyjnym -Badania TK i MR przedstawiają wodogłowie, jednak nie pozwalają na ocenę, czy założenie zastawki będzie skuteczne.

80 wodogłowia normotensyjnego Badanie FDG-PET nie wykazuje Otępienie w przebiegu wodogłowia normotensyjnego Badanie FDG-PET nie wykazuje Ogniskowych zaburzeń metabolicznych (Buck i wsp. 1999)

81 Otępienie w przebiegu wodogłowia normotensyjnego: Badanie MR – poszerzenie układu komorowego Badanie NH3-PET- uogólniony spadek przepływu krwi w mózgu

82 Choroba Creutzfeldt-Jakob’aPodostre gąbczaste zapalenie mózgu z szybko narastającymi objawami otępienia Ponieważ liczba chorych jest mała, badania obrazowe są dość zróżnicowane PET – uogólniony spadek metabolizmu dla glukozy, spadek metabolizmu w okolicy skroniowej SPECT- spadek przepływu krwi w jądrach podkorowych, różnych okolicach kory mózgowej.

83 Choroba Creutzfeldta-Jakoba Badanie HM-PAO SPECTBadanie HM-PAO SPECT w chorobie Creutzfeldt’a-Jakoba: Ogniska obniżonego przepływu krwi w obrębie kory mózgowej, jądrach podkorowych (Miller i wsp.1998).

84 Postępujące porażenie nadjądrowe-Klinicznie: otępienie, parkinsonizm, zaburzenia ruchu gałek ocznych. -Występuje w 6-7 dekadzie życia -PET – uogólniony spadek metabolizmu-szczególnie w płacie czołowym (superior frontal cortex - Foster i wsp. 1988) -SPECT – znamienna hypoperfuzja tylko w korze czołowej (superior frontal cortex) – odróżniająca się od innych typów otępienia (obraz zbliżony, ale o mniejszym nasileniu, do występującego w chorobie Picka)

85 Otępienie alkoholowe – objaw Wernicke-Korsakoff’aKlinicznie zaburzenia orientacji i pamięci świeżej, konfabulacje. Często towarzyszy niedobór tiaminy (jako wynik zbyt ubogiej diety). W badaniach patologicznych-wynaczynienia w ciałkach suteczkowatych

86 Otępienie alkoholowe – objaw Wernicke-Korsakoff’aPET - uogólniona redukcja metabolizmu dla glukozy (Kessler i wsp.1984) SPECT- obustronny spadek przepływu w okolicach czołowych i skroniowych ( W-K S) Uogólniony spadek przepływu, bez zmian ogniskowych oraz cechy zaników mózgowych w NMR (Sharp i wsp. 1986) (ARD)

87 Zespół Downa Zespół spowodowany trisomią chromosomu 21.W obrazie patologicznym mózgowia u chorych po 35 roku życia stwierdza się wszystkie typowe cechy dla choroby Alzheimera. PET- uogólniona redukcja metabolizmu w grupie starszych chorych w porównaniu do młodszych. Obraz PET nie różni się od obrazu w chorobie Alzheimera Badanie SPECT – podobne wyniki

88 Otępienie w przebiegu AIDSOtępienie może towarzyszyć innym objawom klinicznym lub występować jako jedyny objaw kliniczny.

89 Otępienie w przebiegu AIDSSPECT – opisano różne wzorce: - spadek przepływu krwi w okolicach czołowych i ciemieniowych. - rozsiane ogniska hypoperfuzji Leczenie azathioprine prowadzi do normalizacji obrazu PET wraz z ustępowaniem objawów immunologicznych i neurologicznych.

90 Otępienie w przebiegu AIDSPET- w gr. o mniejszym zaawansowaniu choroby występuje wzrost metabolizmu dla glukozy w obrębie jąder podstawy i wzgórzu. W gr. z nasilonymi objawami chorobowymi – spadek metabolizmu w strukturach odpowiedzialnych za płynność mowy Mimo, iż schorzenie obejmuje istotę białą, nie stwierdza się korelacji między nasileniem zmian klinicznych i zaburzeniami metabolizmu (Rottenberg i wsp. 1987)

91 Badanie FDG-PET u chorego na otępienie w przebiegu AIDS Ogniskowe zaburzenia metaboliczne

92 Depresja - badanie MR prawidłowe, badanie HM-PAO SPECT – znaczna redukcja przepływu krwi w okolicach czołowych (u chorych na głęboką depresję obserwuje się spadek przepływu krwi w okolicach czołowych-bez zmian morfologicznych w mózgowiu

93 Diagnostyka obrazowa w rozpoznawaniu schorzeń otępiennychMimo, iż obrazowe metody diagnostyczne nie pozwalają na całkowicie pewne rozpoznanie typu otępienia, należą one obecnie do kanonu technik badawczych. Wyniki badań obrazowych wymagają wspólnej oceny wraz z obrazem klinicznym

94 Obrazowe badania diagnostyczne w ocenie ostrej fazy zawału mózgu

95 Badania diagnostyczneJednoznaczne rozpoznanie zawału mózgu we wczesnej fazie ma istotne znaczenie kliniczne, decydujące niejednokrotnie o formie leczenia. Zmiany czynnościowe i morfologiczne zachodzące w wyniku ostrego niedokrwienia są niewidoczne w rutynowych badaniach diagnostycznych (TK, MR).

96 Badanie TK i MR w diagnostyce ostrego niedokrwienia mózguKonwencjonalne badanie MR (T2–zal.) uwidacznia obszar zawału po co najmniej 8÷10 godzinach. Badanie TK uwidacznia zawał przeważnie po 12÷24 godzinach.

97 Badania diagnostyczneW ostrej fazie niedokrwienia znaczenie kliniczne odgrywają dwa typy badań obrazowych MR: – tzw. dyfuzyjne (DWI), – tzw. perfuzyjne (PWI). Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECT po podaniu 99mTc–HMPAO lub innego znacznika przepływowego.

98 Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECTBadanie polega na podaniu i.v. radiofarmaceutyku 99mTc–HMPAO gromadzącego się w mózgu proporcjonalnie do przepływu krwi. Każde zaburzenie przepływu krwi powoduje natychmiastową zmianę w rozkładzie radioaktywności. Czas wystąpienia zaburzeń w ukrwieniu nie ma znaczenia dla wyniku badania.

99 Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECTBadanie ma znaczenie: – diagnostyczne, – rokujące. Badanie koreluje z wynikami innych technik diagnostycznych.

100 Badanie przepływu krwi w mózgu (wynik prawidłowy)

101 Badanie przepływu krwi w mózgu (rekonstrukcja 3D)

102 Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu)

103 Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu)

104 Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu)

105 Badania receptorowe układu nerwowegoTrwają prace nad zastosowaniem znaczników dla receptorów: muskarynowych, opiatowych, serotoninergicznych

106 Układ receptorów dopamniergicznychBeta-CIT IMBZ Rec DOPA Wychwyt zwrotny

107

108

109

110

111

112