1 Badanie przedmiotowe brzucha
2 Linie orientacyjne i okolice brzuchaNadbrzusze (o. nadpępkowa, o. podżebrowa prawa i lewa) Śródbrzusze (o. pępkowa, o. boczna prawa i lewa) Podbrzusze (o. pachwinowa prawa i lewa, o. łonowa)
3 Lokalizacja poszczególnych narządówO. nadpępkowa- żołądek, trzustka, lewy płat wątroby Prawe podżebrze- wątroba, pęcherzyk żółciowy Lewe podżebrze- śledziona
4 Lokalizacja poszczególnych narządówO. pępkowa- sieć duża, j. czcze, okrężnica poprzeczna O. prawa boczna- okrężnica wstępująca O. lewa boczna- okrężnica zstępująca O. łonowa- j. cienkie, przepełniony pęcherz moczowy, u kobiet powiekszona macica
5 Oglądanie brzucha Wielkość i kształt- zmniejszenie (zapadnięcie) brzucha- nowotwory złośliwe - powiększenie brzucha- otyłość, ciąża, duże guzy brzucha, płyn przesiękowy, wysiękowy, wzdęcie brzucha
6 Badanie palpacyjne Ograniczone zwiększenie napięcia- odruchowy stan skurczowy mięśni powłok (zapalenie wyrostka, pęcherzyka żółciowego) Zwiększone napięcie mięśni całego brzucha (rozlane zapalenie otrzewnej, zebranie się w brzuchu większej ilości płynu lub gazu) Bolesność uciskowa- ograniczona lub rozlana
7 Badanie palpacyjne Punkt Mc Burneya- środek linii łączącej pępek z kolcem biodrowym przednim górnym Objaw Blumberga- powolne, ostrożne uciskanie powłok brzusznych powoduje mniejszy ból niż nagłe cofnięcie ręki po ucisku
8 Opukiwanie brzucha Odgłos opukowy bębenkowy- spowodowany obecnością gazów w jelitach Odgłos metaliczny- gaz obecny w jelitach znajduje się pod dużym ciśnieniem Odgłos stłumiony- płyn w j. otrzewnej, guz brzucha
9 Osłuchiwanie brzucha Głośne przelewanie- biegunkaPrzelewanie o odgłosie metalicznym- niedrożność mechaniczna Perystaltyka nieobecna Szmer skurczowy w nadbrzuszu
10 Badanie wątroby OpukiwanieBadanie palpacyjne- powiększenie gdy przekrwienie bierne, nowotwory wątroby, przerzuty, stłuszczenie, marskość, torbiel, białaczki, zakrzepica ż. wrotnej
11 Badanie pęcherzyka żółciowegoW warunkach prawidłowych jest niewyczuwalny Powiększenie- wodniak, ropniak, rak głowy trzustki, rak brodawki Vatera, przewlekłe zapalenie trzustki
12 Objawy związane z patologią pęcherzyka żółciowegoObjaw Curvoisiera- stwierdzenie powiększonego, elastycznego i mało bolesnego pęcherzyka u chorego ze stopniowo i bezboleśnie rozwijającą się żółtaczką zastoinową, przemawia raczej za jej nowotworowym pochodzeniem, natomiast przeciwko kamicy żółciowej
13 Objawy związane z patologią pęcherzyka żółciowegoObjaw Chełmońskiego- krótkotrwały ból w prawym podżebrzu podczas uderzenia ręką tej okolicy
14 Badanie śledziony Opukiwanie Badanie palpacyjnePowiększenie śledziony- ostre choroby zakaźne, bakteryjne zapalenie wsierdzia, białaczki ostre i przewlekłe, zawał śledziony, torbiele i guzy
15 Badanie żołądka i jelitŻołądek- na lewo od linii pośrodkowej ciała, obmacywanie nadbrzusza- bolesność uciskowa, obecność guza, wywiad Jelito- okrężnica esowata- lewa okolica pachwinowa, okrężnica poprzeczna- okolica pepkowa Prawidłowa okrężnica jest przesuwalna i nie wrażliwa na ucisk
16 Badanie trzustki, odbytnicy i odbytuTrzustka- położona poprzecznie w okolicy nadpępkowej Odbyt- badanie oglądaniem
17 Badanie nerek Leżą w okolicach lędźwiowychBadanie palpacyjne- powiekszone (wyczuwalne)- opadnięcie nerki, wodonercze, roponercze, rak, zwyrodnienie torbielowate nerek Objaw Goldflama