1 BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY21 V 2017

2 Prąd elektryczny Bezpieczeństwo pracy zależy od przestrzegania i przyswojenia sobie pewnych zasad, które powinny stać się częściowo odruchem bezwarunkowym w czasie wykonywania pracy. Jednym z czynników powodujących duże zagrożenie zdrowia lub życia jest prąd elektryczny.

3 Prąd elektryczny Przepisy BHP uznają za wielkość bezpieczną wartość tzw. napięcia bezpiecznego, które w warunkach normalnych wynosi dla napięcia zmiennego 50 V~ oraz dla napięcia stałego 120 V=. Przeliczając te wielkości na prąd, który jest decydującym kryteriom bezpieczeństwa otrzymamy wielkość bezpieczną prądu przepływającego przez ludzkie ciało jako prąd do 10 mA.

4 Prąd elektryczny Najbardziej szkodliwe jest bezpośrednie oddziaływanie prądu, gdy przepływa przez ludzkie ciało między dwiema kończynami. Najczęściej zdarza się to przy dotknięciu ręką źródła napięcia podczas stania na przewodzącym podłożu lub gdy przepływ następuje między rękami, np. przy dotknięciu jedną ręką źródła prądu podczas trzymania się drugą ręką elementów uziemionych. Wartość bezpiecznego napięcia zależy od rezystancji ludzkiego ciała i można ją wyliczyć z prawa Ohma, znając bezpieczną wartość prądu.

5 Prąd elektryczny Aby ustrzec się niepożądanych skutków oddziaływania prądu należy stosować ochronę przeciwporażeniową polegającą na stosowaniu: zasilania urządzeń niskim napięciem bezpiecznym automatycznego wyłączania zasilania (bezpieczniki przetężeniowe i różnicowe) separacji elektrycznej poprzez zasilanie z transformatora separującego zacisków ochronnych do przewodu uziemiającego izolacji różnych klas osłon i barier

6 Prąd elektryczny W sytuacji porażenia prądem elektrycznym należy:najpierw odłączyć źródło zasilania (np. na tablicy rozdzielczej) jeżeli wystąpiła przerwa w oddychaniu, natychmiast zastosować sztuczne oddychanie jeżeli ustała także praca serca, stosować dodatkowo masaż serca wezwać pogotowie i prowadzić reanimację aż do przybycia lekarza

7 Prąd elektryczny Stopień porażenia organizmu przez przepływający prąd zależy od: napięcia źródła prądu: Organizm ludzki zachowuje się jak rezystancja nieliniowa. Im większe jest napięcie, tym mniejsza staje się rezystancja ludzkiego ciała. Duże znaczenie ma rodzaj źródła prądu, czy jest to prąd zmienny (bardziej niebezpieczny) czy stały. powierzchni styku organizmu ze źródłem napięcia i nacisku na przewodnik pod napięciem: Im większa jest powierzchnia styku i większy nacisk, tym mniejsza rezystancja, a przez to większy prąd płynący przez organizm ludzki.

8 Prąd elektryczny Stopień porażenia organizmu przez przepływający prąd zależy od: wilgotności skóry: Skóra bardziej wilgotna lepiej przewodzi prąd. Sucha skóra człowieka dość znacznie podnosi wartość oporności, nawet do kilku MΩ. długości drogi przepływu prądu elektrycznego przez ciało: Im dłuższa droga, tym większa część organizmu zostaje porażona. temperatury otoczenia: Im wyższa temperatura, tym lepsza przewodność i niższa rezystancja.

9 Prąd elektryczny Szkodliwymi następstwami oddziaływania prądu elektrycznego na organizm ludzki mogą być: oparzenia skurcze mięśni zaburzenia zmysłu równowagi częściowy paraliż śmierć

10 Prąd elektryczny Prąd ~ [mA] Skutki dla człowieka 0,3 - 0,4odczuwalny przepływ prądu w miejscu zetknięcia z elektrodą 0,7 - 1,2 prąd wyraźnie daje się odczuć 1,2 - 1,6 łaskotanie i swędzenie ręki 1,6 - 2,2 cierpnięcie dłoni 2,2 - 2,8 cierpnięcie przegubów 2,8 - 3,5 lekkie usztywnienie rąk 3,4 - 4,5 silne usztywnienie rąk, ból w przedramieniu aż do łokcia 4,0 - 6,0 skurcze dłoni, przedramienia, ramion

11 Prąd elektryczny Prąd ~ [mA] Skutki dla człowieka 6,0 - 9,0pomimo skurczu ramion i dłoni można się jeszcze uwolnić od elektrod 10,0 - 25,0 uwolnienie się od elektrod na skutek skurczu bardzo trudne lub niemożliwe, prąd nie powoduje groźnych następstw, jeśli czas nie przekroczy sec. 25,0 - 60,0 silne i bardzo bolesne skurcze mięśni rąk i klatki piersiowej, możliwość arytmii serca 60, ,0 prawdopodobieństwo nierównej pracy komór i przedsionków serca konieczna natychmiastowa pomoc lekarza powyżej 300,0 zatrzymanie normalnej pracy serca !

12 Zasady kształtowania BHPMikroklimat pomieszczenia, temperatura – wywiera bezpośredni wpływ na samopoczucie oraz wydajność pracy pracowników. W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach pracy powinna wynosić od 20 do 240 C a latem od 23 do 260 C. Jest wskazanym, aby pomieszczenia posiadały klimatyzację. Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny być często, co 3 – 4 godziny wietrzone, zwłaszcza w okresie grzewczym. W czasie wietrzenia należy unikać powstawania przeciągów. Ruch powietrza nie powinien przekraczać od 0,1 do 0,15 m/sek.

13 Zasady kształtowania BHPWilgotność powietrza – wilgotność powietrza w pomieszczeniu wynosząca powyżej 50% jest wilgotnością bardzo pożądaną, ponieważ zapobiega wytwarzaniu się nadmiernego natężenia pola elektrostatycznego w pobliżu komputera. W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym ogrzewaniem wilgotność spada do 30% i potencjał elektrostatyczny ekranu monitora może być szczególnie wysoki. Należy zadbać o zwiększenie wilgotności powietrza w pomieszczeniach zakładając odpowiednie parowniki.

14 Zasady kształtowania BHPPomieszczenia – najbardziej przydatne pomieszczenia dla stanowisk komputerowych powinny posiadać okna skierowane w stronę północną. W pomieszczeniach, których okna skierowane są w innych kierunkach jest wskazane instalowanie żaluzji na oknach. Za pomocą żaluzji lub pionowych zasłon zapobiegamy nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeń i urządzeń pod wpływem światła słonecznego, a jednocześnie eliminujemy olśnienia i odbicia pochodzące od jaskrawych płaszczyzn okien.

15 Zasady kształtowania BHPOświetlenie – poziom i natężenie oświetlenia regulują Polskie Normy: PN–84/E– – Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym. Zalecenia międzynarodowe dla oświetlenia stanowisk komputerowych są uregulowane w normie ISO 924 oraz ISO Najkorzystniejszym jest oświetlenie w przedziale od 300lx do 700lx, o równomierności oświetlenia > 0,65. Bardzo ważnym jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx. Z pola widzenia pracującego powinny być usunięte wszelkie źródła światła emitujące oświetlenie silniejsze od monitora. Zalecane jest stosowanie oświetlenia ogólnego, bez doświetlania oświetleniem miejscowym ze względu na powstawanie zjawiska olśnienia.

16 Normy dźwigania i przenoszenia ładunków

17 Normy dźwigania i przenoszenia ładunków