1 BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWESCENARIUSZ POŻAROWY ZASADY OPRACOWYWANIA mgr inż. Paweł Jabłoński
2 Program szkolenia 1. Podstawy prawne 2. Definicje i przepisy3. Cel opracowania scenariusza 4. Podstawy opracowania 5. Elementy scenariusza 6. Odpowiedzialność i zagrożenia 7. Porady praktyczne 6. Przykłady scenariuszy 7. Gdzie powinien znajdować się scenariusz 8. Wnioski i podsumowanie
3 Podstawy prawne Formalne określenie „scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru” wprowadzono po raz pierwszy do rozporządzenia MSWiA z dnia 16 czerwca 2003 w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. Rozporządzenie to już nie obowiązuje i zostało zastąpione rozporządzeniem MSWiA z dnia 2 grudnia 2015 o tym samym tytule. § 2, ust. 3 rozporządzenia zawiera definicję scenariusz pożarowego: SCENARIUSZ POŻAROWY – należy przez to rozumieć opis sekwencji możliwych zdarzeń w czasie pożaru, reprezentatywnego dla danego miejsca jego wystąpienia lub obszaru oddziaływania, w szczególności dla strefy pożarowej lub strefy dymowej, uwzględniający przede wszystkim: a) sposób funkcjonowania urządzeń przeciwpożarowych, innych technicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego, urządzeń użytkowych lub technologicznych, oraz ich współdziałanie i oddziaływanie na siebie, b) rozwiązania organizacyjne niezbędne do właściwego funkcjonowania projektowanych zabezpieczeń.
4 § Podstawę uzgodnienia stanowią dane niezbędne do stwierdzenia zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, dotyczące warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu budowlanego, zależne od przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, sposobu magazynowania lub składowania, występujących w obiekcie budowlanym zagrożeń pożarowych oraz warunków technicznych obiektu budowlanego, obejmujące w szczególności: ………….. 11) informacje o doborze urządzeń przeciwpożarowych i innych urządzeń służących bezpieczeństwu pożarowemu, dostosowanym do wymagań wynikających z przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej i przyjętych scenariuszy pożarowych, z podstawową charakterystyką tych urządzeń; § Uzgodnienia projektu budowlanego dokonuje się w toku wzajemnej współpracy projektanta z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w trakcie sporządzania przez projektanta projektu budowlanego polegającej na: …………. 3) opracowaniu scenariusza pożarowego dla obiektu budowlanego objętego obowiązkiem stosowania systemu sygnalizacji pożarowej.
5 Cel opracowania scenariuszaCele opracowania scenariuszy mogą być różne i mogą służyć do określenia różnych celów np.: zapewnienie właściwego doboru urządzeń przeciwpożarowych, możliwość bezpiecznej ewakuacji ludzi m.in. poprzez sterowanie urządzeniami przeciwpożarowymi, dobór odpowiednich materiałów i wyrobów budowlanych, zapewnienie właściwego szkolenia personelu, planowanie operacyjne na potrzeby działań ratowniczo-gaśniczych, analiza potencjalnych skutków pożaru dla ludzi i konstrukcji budynku.
6 Elementy scenariusza:Podstawowe informacje o obiekcie. Podstawy opracowania scenariusza. Warunki ochrony przeciwpożarowej. Podstawowe zagrożenia i priorytety w zabezpieczeniu przeciwpożarowym obiektu. Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru. Instalacja sygnalizacji pożaru. Dźwiękowy system ostrzegaczy. Instalacja wentylacji pożarowej. Scenariusz pożarowy
7 Podstawowe informacje o obiekciePrzeznaczenie budynku w tym funkcje na poszczególnych kondygnacjach. Podstawowe założenia pożarowe tzn. potencjalne miejsca powstania pożaru oraz ich przypisanie do określonych części budynku (jedne pożar w jednej strefie pożarowej). Dozór budynku lub jego brak Współdziałanie personelu lub innych służb.
8 Podstawy opracowania scenariuszaProjekty budowlane oraz wykonawcze uzgodnione przez rzeczoznawcę ds. ppoż.: Architektury, Instalacji sygnalizacji pożaru, Instalacji wentylacji pożarowej, Dźwiękowe systemu ostrzegawczego Instalacji tryskaczowej, Instalacji gaszenia gazem Analiza CFD wentylacji pożarowej.
9 Warunki ochrony przeciwpożarowejZawierają pełną informację z zakresu ochrony przeciwpożarowej o obiekcie tzn: WYSOKOŚĆ, LICZBA KONDYGNACJI, KATEGORIA ZAGROŻENIA LUDZI, MAKSYMALNE OBCIĄŻENIE OGNIOWE, ZAGROŻENIE WYBUCHEM, KLASA ODPORNOŚCI POŻAROWEJ BUDYNKU, STREFY POŻAROWE, WARUNKI EWAKUACJI, USYTUOWANIE BUDYNKU, DROGI POŻAROWE, INSTALACJE UŻYTKOWE – ZABEPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE, INSTALACJE ORAZ URZĄDZENI PRZECIWPOŻAROWE, PRZECIWPOŻAROWE ZAOPATRZENIE WODNE, WYPOSAŻENIE W GAŚNICE.
10 Podstawowe zagrożenia i priorytety w zabezpieczeniu przeciwpożarowym obiektu.Należy zawrzeć najważniejsze zagrożenie dla bezpieczeństwa budynku w tym cechy charakterystyczne mogące utrudnić funkcjonowania systemów bezpieczeństwa jak również elementy stanowiące szczególne zagrożeni pożarowe.
11 Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru.Zawiera informacje o organizacji postępowania na wypadek powstania pożaru np. sposób alarmowania zagrożonych osób, Ilość osób mogących współdziałać przy alarmowania i ich obowiązki, ewentualne inne czynności konieczne do wykonania przez osoby pracujące w budynku np. ochronę budynku wynikające ze specyfiki budynku lub jego otoczenia.
12 Instalacja sygnalizacji pożaruZawiera opis instalacji sygnalizacji pożaru w którym najważniejsze jest: Zakres ochrony, Przyjęty system instalacji, Miejsce lokalizacji centrali pożarowej lub panelu sterowania oraz dostęp do nich, Przyjęty system dozoru (z obsługą lub bezobsługowy), Przekazywane informacje osobom obsługującym centralę pożarową, Instalacje monitorowane przez centralę pożarową, Instalacje sterowane przez centralę, Sposób komunikowania się centrali z obsługą (wyświetlane informacje, drukarki, tablice synoptyczne), Sposób wywoływania alarmu II-go stopnia, Ogólny algorytm współdziałania.
13 Instalacja dźwiękowego systemu ostrzegawczegoZawiera zwięzły opis instalacji dźwiękowego systemu ostrzegaczego w którym najważniejsze jest: Zakres dozoru, Podział na strefy dozorowe, Miejsce lokalizacji centrali oraz mikrofonu strażaka.
14 Instalacja wentylacji pożarowejZawiera bardziej lub mniej szczegółowy opis instalacji wentylacji pożarowych w budynku wykonany w oparciu o projekt oraz analizę CFD wentylacji pożarowej. Opis ten powinien zawierać: Opis i charakterystykę każdej z instalacji wentylacji pożarowych w budynku, Przepisane z projektów i symulacji charakterystyki najważniejszych elementów i parametrów instalacji jak również założeń przyjętych do ich projektowania, Przepisany z projektów sposób działania wentylacji pożarowych.
15 Scenariusz dla poszczególnych stref pożarowychZawierać powinien jak najbardziej szczegółowy sposób sterowania - działania poszczególnych urządzeń, instalacji oraz ich części składowych takich jak: Działanie centrali w tym powiadomienie obsługi, Czas na potwierdzenie alarmu oraz czas do alarmu II stopnia, Oddziaływanie na wentylację bytową, Sterowanie zamknięciami pożarowym drzwi i bramy pożarowe, Sterowanie klapami przeciwpożarowymi, Sterowanie poszczególnymi wentylatorami wentylacji pożarowej, Sterowania klapami dymowymi, Sterowanie DSO lub sygnalizatorami optyczno – akustycznymi, Sterowanie windami, Sterowanie kontrolą dostępu, Sterowanie bramami wjazdowymi do garażu, Sterowanie szlabanami na drodze pożarowej, Sterowanie oznakowaniem.
16 Odpowiedzialność i zagrożeniaOdpowiedzialność projektanta, rzeczoznawcy czy autora scenariusza? Osoby niepełnosprawne. Zachowanie osób podczas pożaru, Możliwość prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych.
17 Porady praktyczne Patrz na budynek i przewiduj rozwój wypadków.Staraj się zmusić projektantów do wykonania kompletnych projektów zawierających uzgodnienia rzeczoznawcy ds. ppoż. Korzystaj z projektu i nie zmieniaj samowolnie przyjętych rozwiązań. Podpisz każdą stronę. W razie potrzeby poproś o wyjaśnieni projektów lub nawet o ich poprawienie.
18 Gdzie powinien znajdować się scenariuszProjekt budowlany – warunki ochrony przeciwpożarowej. Projekt instalacji sygnalizacji pożaru. Projekt instalacji wentylacji – w zakresie wentylacji. Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego.
19 Życzę bezpiecznej i owocnej pracy mgr inż. Paweł JabłońskiDziękuję za udział w szkoleniu Życzę bezpiecznej i owocnej pracy Opracowanie mgr inż. Paweł Jabłoński