1 Bezpieczny w sieci

2 Komputer z dostępem do Internetu jest jednym z najczęściej używanych narzędzi służących współczesnemu człowiekowi do pracy, nauki i rozrywki. Jednak nieświadomość pewnych spraw oraz nieodpowiednie poruszanie się po Internecie może stworzyć pewne zagrożenia.

3 Najczęstsze zagrożenia, na jakie narażone są dzieci w kontakcie z Internetem:kontakt z materiałami zawierającymi treści nieodpowiednie do wieku dziecka cyberprzemoc niebezpieczne kontakty nieświadome uczestniczenie w działaniach niezgodnych z prawem uzależnienie od Internetu, zaburzenie relacji z rówieśnikami w realnym świecie nieświadome udostępnianie informacji (np. numerów kart, adresów, haseł)

4 Kontakt z niebezpiecznymi treściami.Do niebezpiecznych treści zalicza się filmy, zdjęcia, teksty: o charakterze pornograficznym, prezentujące przemoc, promujące zagrażające zdrowiu i życiu postawy i zachowania (np.: hazard, używki, uczestnictwo w sektach, anoreksję)

5 Szkodliwe treści  Mogą sprawić, że świat staje się dla dziecka niezrozumiały, zagrażający i przestanie czuć się w nim bezpieczne.  Mogą skłonić dziecko do podjęcia działań na szkodę swoją lub innych ludzi (w tym do działań niezgodnych z prawem).  Mogą doprowadzić do kontaktów z osobami, które mają wobec dziecka złe intencje.  Kontakt z treściami pornograficznymi zaburza rozwój psychoseksualny dziecka.  Kontakt z treściami zawierającymi przemoc czy rasistowskimi może je zachęcić do zachowań agresywnych wobec rówieśników, słabszych czy ludzi innej narodowości, wyznania itd.

6 Jak chronić dzieci przed szkodliwymi treściami?Zwracaj uwagę na to, czym Twoje dziecko zajmuje się w Internecie Rozmawiaj z nim o tym. Ustalcie zasady. Wytłumacz dziecku, dlaczego nie chcesz, by odwiedzało określone strony. Przygotuj młodsze dzieci na to, że mogą trafić w Internecie na „brzydkie” lub „dziwne” strony i naucz, co mają wtedy robić, tj. nie oglądać i natychmiast powiedzieć dorosłemu. Program filtrujący może być pomocnym narzędziem, jednak filtr nigdy nie zastąpi czujnego rodzicielskiego oka i szczerej rozmowy. Najlepsza sytuacja to taka, w której dziecko rozumie, jakie treści są dla niego szkodliwe i samo nie chce mieć z nimi kontaktu. Ważne, by to rodzice, a nie Internet, byli dla dziecka najważniejszym przewodnikiem po świecie.

7 Cyberprzemoc Cyberprzemoc to nowe oblicze przemocy rówieśniczej z wykorzystaniem różnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, jak np.: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, telefony komórkowe.

8 oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woliCyberprzemoc nękanie oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących zdjęć straszenie, szantażowanie

9 Niebezpieczne kontaktyKorzystanie z komunikatorów i czatów przez dzieci i młodzież Wyniki badań pokazują, że systematycznie zwiększa się udział dzieci korzystających z komunikatorów - obecnie posługuje się nimi zdecydowana większość młodych internautów. Wykorzystują je głównie do kontaktów z przyjaciółmi, choć ponad połowa z nich zawiera również za ich pośrednictwem nowe znajomości. Dzieci często podają przez Internet swoje dane, przeważnie adres , ale również numer telefonu lub zdjęcie.

10 Główne źródła zagrożeń, z jakimi można się zetknąć na czacie/komunikatorze:- anonimowość w Internecie ma czasem swoje plusy, ale należy pamiętać, że nigdy do końca nie wiadomo, kim naprawdę jest nasz rozmówca; - rozmawiając z drugą osobą nie widząc jej przy tym i nie pokazując siebie bardzo łatwo kłamać i oszukiwać; rozmówcy często podają inny wiek, niż mają w rzeczywistości, a nawet podszywają się pod innych; - starsi potrafią manipulować dziećmi: znają ulubione tematy dziecięcych rozmów, co pozwala im się zbliżyć do dzieci i pozyskać zaufanie; - niektórzy dorośli starają się rozwinąć znajomość z dzieckiem do celów seksualnych; - rozmowy na czacie/komunikatorze mogą ewaluować do rozmów za pośrednictwem innych metod porozumiewania się, takich jak e, telefony, a także do spotkań;

11 Zasady bezpiecznego korzystania z czatów i komunikatorów:- jeśli dziecko chce się spotkać z osobą poznaną przez Internet, powinno Cię o tym poinformować, a na ewentualne spotkanie udać się tylko w towarzystwie rodzica bądź innej zaufanej osoby dorosłej. odmawiania podawania internetowym znajomym swoich danych osobowych - nazwiska, adresu, numeru telefonu, wieku, a także wysyłania swoich zdjęć; - posługiwania się nickiem (pseudonimem), najlepiej takim, który nie zdradza wieku (niewskazane jest dodawanie roku urodzenia lub wieku np. ania1998, jaś10); -nie odpowiadać na wulgaryzmy i prowokujące zaczepki, blokować niechcianych rozmówców, a niepokojące treści zgłaszać dorosłym; -przy rejestracji nie podawać więcej informacji o sobie, niż jest to konieczne – podawanie pełnych i szczegółowych danych osobowych przy rejestracji na komunikatorze nie jest i nie powinno być wymagane

12 Grooming - to szczególna kategoria relacji tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia i wykorzystania. Etapy groomingu: proces zaprzyjaźniania się, działania, których celem jest tworzenie relacji z dzieckiem, ocena ryzyka odkrycia znajomości, zasada wzajemności, nawiązanie więzi emocjonalnej, wyobrażenie spotkania w rzeczywistości. Stąd już tylko krok do zaproszenia dziecka na spotkanie w realnym świecie.

13 Dzieci zachowują się w Internecie tak, jak w świecie realnym - są ufne, nie przewidują konsekwencji.Czynniki ryzyka: Bardziej narażone na stanie się ofiarami nadużyć w Internecie są dzieci, które: Nie mają zaspokojonych emocjonalnych potrzeb; Są ciche – zdolne do trzymania w tajemnicy tego, co im się przydarzyło; Potrzebujące uwagi; Młodsze – nie rozumieją, co się dzieje, nie dziwią się, ufają; Odrzucone przez inne dzieci, potrzebujące przyjaciół; Mające niskie poczucie własnej wartości; Ufne, uległe, podatne na manipulacje; Wychowujące się w rodzinie rozbitej – potrzebują uwagi;

14 Co zrobić, aby dziecko nie padło ofiarą groomingu?Co zrobić, aby dziecko nie padło ofiarą groomingu? - porozmawiaj z dzieckiem o tym, jakie kontakty wolno mu nawiązywać za pomocą Internetu, określ, które są niebezpieczne; - zapewnij, że warto żebyś Ty lub inne dorosłe osoby wiedziały o każdej osobie, z którą nawiązuje ono kontakt przez Internet; powiedz, że cokolwiek zdarzy się niebezpiecznego w Internecie najważniejsze jest, aby dziecko Ci o tym opowiedziało; Jeśli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko nawiązało z kimś bliski kontakt w Sieci i jest on dla niego szkodliwy – skontaktuj się z helpline.org.pl

15 Fazy uzależnienia od InternetuProces rozwoju uzależnienia od Internetu przebiega zasadniczo w trzech fazach. Objawy i przebieg każdej z nich są do siebie podobne u różnych osób. Fazy, przez które przechodzą internauci coraz bardziej uzależniając się wyglądają następująco:

16 I faza - zaangażowania - użytkownik zapoznaje się z Internetem i jego możliwościami. Zainteresowanie, fascynacja i uczucie przypływu sił są szczególnie atrakcyjne po ciężkim, wymagającym odprężenia dniu. Kontakty nawiązywane za pomocą Internetu sprawiają, że znika nuda i poczucie osamotnienia. Może pojawiać się nawet uczucie podobne do euforii, a także uczucie spokoju w trakcie lub bezpośrednio po surfowaniu.

17 II faza - zastępowania - intensywne uczucia występujące w poprzedniej fazie zastępowane są przez redukcję dyskomfortu. Uzależniony zaczyna odczuwać potrzebę podtrzymywania znajomości zawartych przy pomocy Internetu. Powoli zagłębia się w internetową wspólnotę rezygnując na rzecz tej aktywności z osób czy zajęć, będących do tej pory częścią jego życia. Jego myśli są pochłonięte przez rzeczywistość sieci, nawet wtedy, gdy z niego nie korzysta (często także podczas rzeczywistych spotkań towarzyskich).

18 III faza - ucieczki - uzależnienie pogłębia się prowadząc do silnej i coraz większej potrzeby oraz chęci korzystania z Internetu. Sieć przestaje być jedynie narzędziem do komunikacji, rozrywki czy zdobywania potrzebnych informacji. Staje się miejscem ucieczki od świata realnego i codziennych problemów. Po powrocie do rzeczywistości problemy te wracają ze zdwojoną siłą, pogłębia się depresja i poczucie samotności. Uzależniony odczuwa coraz większe wyrzuty sumienia z powodu zaniedbywania codziennych obowiązków i bliskich mu osób. Nieprzyjemne odczucia i chęć ich zredukowania powodują coraz częstsze i dłuższe sesje w sieci. Po ich przerwaniu (odstawieniu) odczuwa efekty odstawienia podobne do tych pojawiających się u alkoholików, czyli poirytowanie, niepokój, a nawet panikę. Ponadto pojawia się zaprzeczanie swoim faktycznym problemom związanym z używaniem Internetu.

19 Skutki nadużywania Internetu występujące u dzieci:Odcięcie emocjonalne od świata zewnętrznego; Zmniejszenie liczby bezpośrednich kontaktów rówieśniczych; Zwiększająca się skłonność do wycofywania się z kontaktów interpersonalnych w realnym świecie w sytuacji wystąpienia trudności z nimi związanych; Podwyższone ryzyko kontaktu z treściami niewłaściwymi dla młodych ludzi i uznania ich za „normalne”, np. gry komputerowe gloryfikujące przemoc czy wulgarny język, treści destrukcyjnie wpływających na rozwój osobowości i kontakty międzyludzkie; Zmiana języka (jego zubożenie, techniczny slang, używanie skrótów); Uzależnienie od gier komputerowych (częściej dotyczy dzieci) oraz od Internetu (częściej dotyczy młodzieży); Dotyczące zdrowia: brak troski o zdrowie („zarywanie” nocy, zaniedbywanie posiłków) i higienę osobistą, pogorszenie wzroku, bóle głowy, mięśni, pleców i kręgosłupa, podatność na infekcje, podrażnienia skóry (spowodowane kontaktem z duża ilością cząsteczek kurzu dodatnio zjonizowanych przez kineskop monitora), nadpobudliwość, bezsenność.

20 Zasady bezpieczeństwa mogące pomóc w zapobieganiu uzależnieniu dziecka od InternetuCzas spędzany przez dzieci w Internecie musi być określony - pół godziny, godzina dziennie jest zupełnie wystarczająca. Komputer powinien być ustawiony tak, by dorośli mieli możliwość sprawdzania co robi przy nim dziecko. Dzieci nie powinny używać Internetu pod nieobecność rodziców, w czasie przeznaczonym na naukę, ruch na świeżym powietrzu, posiłki, sen. Uzgadniamy, co robi dziecko w sieci – małe dzieci potrzebują pełnej kontroli rodzica, starsze – zasad dotyczących czasu i sposobu używania Internetu.

21 Oznaczenia gier komputerowych- system PEGI Dyskryminacja (ze względu na rasę, religię) Gry, które zachęcają do uprawiania hazardu lub go uczą. Wulgarny język Nagość i/lub zachowania o charakterze seksualnym. Gra zawiera elementy przemocy. Nawiązania do narkotyków, pokazane zażywanie narkotyków. Gra może przestraszyć młodsze dzieci.

22 Oznaczenia gier komputerowych-wiek dziecka Gra nie powinna być udostępniona dla dziecka poniżej podanego roku życia.

23 Oznaczenia gier komputerowych - system amerykański ESRBReklamy, zwiastuny gier Tylko dla osób dorosłych Dla małych dzieci Dla wszystkich Dla nastolatków Dla wszystkich powyżej 10 roku życia Dla nastolatków powyżej 17 lat

24 Warte polecenia: Film „Sala samobójców” Książka „Cyfrowa demencja” Książka „Dziecko w sieci” Film „Obietnica”

25 Przydatne strony:

26 Prezentacja wykonana przez: mgr Magdalenę Wróblewską mgr Małgorzatę Abramowską