1 Bilans płatniczy i współzależności makroekonomiczne

2 Bilans płatniczy i pieniądz krajowy:M = Got. + Depozyty M = Rezerwy walutowe + Kredyt krajowy  M =  R +  K

3 Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej:YPKB = C + I + G + X – Im X – Im =BH BH = YPKB – C – I – G C + I + G = A BH = YPKB – A YDNB = YPKB + r B* B* - aktywa zagraniczne netto

4 oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej cd.Bob = BH + r B* Bob = YPKB – A + rB* Bob = YDNB – A NX = Bob NX = [(YDNB – T – C) – I] – (T – G) NX = (Spr – I) + (T – G) NX = Spr – I + Spu NX = S - I

5 oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej i pozycja kapitałowaBP = Bb + Bk = 0 Bb = - Bk Bk = - (B* - B*-1 ) B* - aktywa zagraniczne netto;  B* - B*-1 < 0 napływ kapitału   B* - B*-1 > 0 odpływ kapitału  Bb = B* - B*-1

6 Stopa procentowa i międzynarodowe przepływy kapitału, dóbr i usług (model małej gospodarki)NX = S – I(r) S NX nadw. r r*1 r0 r*2 I(r) NX def. I,S

7 Polityka fiskalna i bilans płatniczy:r I,S S1 S2 problem bliźniaczego deficytu r* NX def.

8

9 zmiana funkcji inwestycjir I,S S NX def. r* I’(r) I(r)

10 Polityka fiskalna zagraniczna:

11 Międzynarodowe przepływy kapitałuPrzepływy kapitału finansowego; Przepływy te mogą być interpretowane jako handel międzyokresowy: przedmiotem handlu jest konsumpcja teraźniejsza wymieniana na konsumpcję przyszłą. Pożyczkobiorca uzyskuje większa konsumpcję teraźniejszą, a w zamian pożyczkodawca większą konsumpcję w przyszłości.

12 Międzynarodowe przepływy kapitałuW gospodarce następuje wymiana między konsumpcją dzisiejszą i oszczędnościami dla przyszłości; środki mogą być albo konsumowane, albo oszczędzane. Występowanie oszczędności i inwestycji oznacza zawsze mniejszą konsumpcję bieżącą. Tę koncepcję przedstawia międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych. Jej kształt odzwierciedla o ile wzrośnie produkcja i konsumpcja w przyszłości jeśli zmniejszy się bieżącą konsumpcję a zaoszczędzoną w ten sposób dochód przeznaczy się na inwestycje będące źródłem wzrostu przyszłej produkcji i konsumpcji.

13 Międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych

14 Determinanty międzyokresowej wymianyCeną pożyczenia jednej jednostki produktu dla dzisiejszej konsumpcji jest produkt, który musi być przeznaczony na spłatę długu w przyszłości: 1 + r; gdzie r jest realną stopą procentową; Jest to koszt alternatywny konsumpcji jednej jednostki dzisiaj określony wielkością przyszłej konsumpcji, która musi być przeznaczona na spłatę długu. Stąd relatywna cena bieżącej konsumpcji w wyrażeniu przyszłej dana jest wzorem:

15 Międzyokresowe ograniczenie budżetowe

16 Determinanty międzyokresowej wymiany cd.

17 Wymiana zagraniczna i przepływy kapitałuW gospodarce otwartej nierównowaga Bob i równoważące ją międzynarodowe przepływy kapitału można interpretować jako międzyokresową wymianę konsumpcji: Jeśli relatywna cena przyszłej konsumpcji w warunkach autarkii jest niższa niż jej cena zagranicą (rA > r, a więc:1/(1+rA)<1/(1+r) [aby uzyskać jednostkę przyszłej konsumpcji poświęca się z bieżącej mniej] opłaca się importować bieżącą konsumpcję z zagranicy, co implikuje deficyt BoB, w zamian eksportując konsumpcję w przyszłości (spłacając pożyczkę z oprocentowaniem 1+r), co implikuje nadwyżkę BoB w przyszłości.

18 Ilustracja graficzna:

19 Kurs walutowy nominalny i realny:e cena waluty zagranicznej w walucie krajowej; Pi = e P*i P = e P e = P/ P* er = e P*/ P realny kurs walutowy er jest relatywną ceną „koszyka referencyjnego” dóbr i usług w dwóch krajach er  NX; np.: er NX

20 realny kurs walutowy i równowaga płatnicza:S-I er NX(er) NX

21 Realny kurs walutowy PLN (2000=100 wzrost oznacza aprecjację) i bilans obrotów bieżących (w % PKB) w Polsce w latach Żródło: IFS, IMF, lipiec 2006

22 Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy:zmniejszenie oszczędności krajowych: S’-I S-I er NX(er) er er’ NX NX’ NX

23 wzrost zagranicznej stopy procentowejS-I(r*1) S-I(r*2) er NX(er) er2 er1 r*1 < r*2 wzrost zagranicznej stopy procentowej (np.. wskutek ekspansywnej polityki fiskalnej zagranicą) prowadzi do spadku krajowych inwestycji co przesuwa bilans oszczędności i inwestycji w kierunku nadwyżki, a więc także przez mechanizm deprecjacji realnego kursu walutowego także bilans obrotów bieżących (NX rośnie) NX

24 Źródło: WEO, IMF, April 2007

25

26 Aktywa zagraniczne netto

27 Zmiany pozycji kapitałowejNFA – aktywa zagraniczne netto (pozycja kapitałowa); B* – zmiana zewnętrznego zadłużenia; Bbt = B*t NFAt – NFAt-1 = B* + ZK ZK – zyski kapitałowe Bh = Towary + Usługi + Transfery bieżące B* = Bh + itA Bt-1*A – itP Bt-1*P

28 Zmiany pozycji kapitałowej cd.Dzieląc obie strony przez Y: nfat – nfat-1 = Bht + małe litery oznaczają relację do Y rtA , rtP nominalna stopa zwrotu włączając : itA , itP oraz zyski kapitałowe odpowiednio od aktywów i zobowiązań w stosunku do zagranicy; gt stopa wzrostu Y

29