1 Brueghel Kornelia Rybicka Komplementarność wiedzy wyjaśniającej i interpretacyjnej w kształceniu polonistycznym XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej Uczenie się i egzamin w oczach uczniów. Łomża, 5 - 7.10.2007

2 Patafizyka - Patafizyka - imaginacyjna nauka służąca wykpiwaniu naukowego sposobu myślenia i uczonych rozpraw. Alfred Jarry „Newton” William Blake Czesław Miłosz - Uczeni... Nauka dba o pozbawianie nas iluzji. Nawet nie wiadomo, czemu jej tak na tym zależy.... Humaniści kontra przyrodnicy Umberto Eco „Niech Bóg nas chroni od jednostronności i Newtona rojeń!"

3 Humaniści i przyrodnicy Newton - Goethe MEFISTOFELES... Jam cząstka cząstki dawnej jedni wielkiej, Cząstka ciemności, światła rodzicielki, Butnego światła, które Matce Nocy Odmawia dziś znaczenia, miejsca, mocy, A samo przez to większe się nie stanie: Do ciał przykute, pada tylko na nie, Z ciał promieniuje, ciała zdobi chwałą,... J. W. Goethe, Faust I. Newton, Opticks J. W. Goethe, Zur Farbenlehre

4 Olga Tokarczuk, Bieguni Orhan Pamuk, Śnieg „Przypomniało mi to jako żywo pewną starą rycinę z wędrowcem, który dotarł na koniec świata....” logika pamięć marzenie

5 Cykl Kolba Obszary wiedzy szkolnej przetwarzanie odbiór obserwacja działanie intelekt emocje aktywne eksperymentowanie abstrakcyjna konceptualizacja konkretne doświadczenie refleksyjna obserwacja

6 „Siedziałem naprzeciw niej jak na rozżarzonych węglach; byłem milion lat świetlnych od pozycji pierwszej i wiedziałem, że jak zrobię choć jeden ruch, by się do niej przybliżyć, jak choć jednym nieopatrznym gestem zasygnalizuję, że chcę przesiąść się z fotela na kanapę - usłyszę: nie.” „Nigdy żadna z moich uczennic nie wchodziła w grę. Nigdy! Nawet cienia myśli. Dla starego nauczyciela, który nigdy nie myśli o kobietach, myślenie o uczennicach jako o kobietach było poza kategoriami i po tysiąckroć nie wchodziło w grę. Ciemna strona Księżyca. Światło gwiazdy, które za milion lat świetlnych dotrze do Ziemi.” Jerzy Pilch, Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści Polecenie Oceń poprawność metafory z użyciem „lat świetlnych” w każdym z tych fragmentów. Uzasadnij swój sąd.

7 O ile w pierwszym z fragmentów użycie terminu „lata świetlne” może być uzasadnione określeniem niepokonywalnej bariery, o tyle w drugim fragmencie jest to już oczywiste nadużycie. Wykorzystano „lata świetlne” w kontekście wskazującym jednostkę czasu, podczas gdy jest to jednostka określająca odległość. Moje wątpliwości związane są z pierwszy fragmentem, ponieważ Pilch użył określenia,,lata świetlne” jako odległości, a to jest przecież czas. Nie zgadzam się z metaforą w drugim fragmencie. Mężczyzna starszy, w dodatku nauczyciel (!) niby nie myśli o kobietach, lecz te krążą mu po głowie. To trochę dziwne. Mam wątpliwości do drugiego tekstu. Nauczyciel i w dodatku stary nie powinien przecież myśleć o swoich uczennicach jak o kobietach. To niemoralne. Moim zdaniem, użycie,,lat świetlnych” nie jest właściwym krokiem. Twierdzę, że nadużycie języka fizycznego może po prostu skomplikować odbiór utworu literackiego, który powinien być zrozumiały dla czytelnika. Przykłady Zgadzam się z poprawnością obu metafor, gdyż czas i różnica wieku może być wielką przeszkodą w miłości, lecz czasem miłość zwalcza wszystkie problemy i trudności do pełnego szczęścia.

8 Czy ilustracja umieszczona na obwolucie książki Granice złożoności jest wizualną interpretacją tytułu? Uzasadnij swoją opinię w 2-3 zdaniach.

9 Myślę, że ilustracja ta nie jest wizualną interpretacją tytułu, przez wzgląd na mieszaninę kolorów, powodującą wrażenie kiczu, absurdu. Tak, ponieważ przedstawia ziemię i słońce, a procesy, które między nimi przebiegają, są tak złożone, najbardziej jak można. Tak, na okładce dokładnie są naznaczone granice między Ziemią a Księżycem. Są one jednak przedstawione w jednej płaszczyźnie. Nie znam książki, więc nie wiem, czy okładka jest wizualizacją tytułu. Bardzo udana wizualizacja tytułu. Przedstawione na niej elementy nie są gładkie, tak więc można powiedzieć, że będą się zazębiać. Według mnie tak, ponieważ na obrazie ma to jakąś spójność. Poza tym widać granice poszczególnych fragmentów ilustracji, nie ma zbyt dużo wolnej przestrzeni. Przykłady Tak, ilustracja ta przedstawia bowiem złożenie kilku obiektów fraktalnych (a więc nieskończenie złożonych), jednocześnie ukazując przedstawienie przestrzeni kosmicznej będącą czasem metaforą nieskończoności. Ilustracja jest interpretacją tytułu, okazuje bowiem fantasmagoryczne przenikanie się struktur. Granice czasu i przestrzeni zostają zderzone na pierwszym planie, w tle zaś pozostaje inna, nieprzebyta przestrzeń.

10 Ty tu płaczesz, a tam tańczą. A tam tańczą w twojej łzie. (...) Ten lekkoduch wodór z tlenem. Te gagatki chlor i sód. (...) Ty tu płaczesz, w to im grasz. Eine kleine Nachtmusik. Kim jesteś, piękna maseczko. Wisława Szymborska, Ruch. Wyjaśnij, dlaczego Szymborska połączyła „wodór z tlenem” oraz „chlor i sód”

11 Szymborska powiązała ze sobą te pierwiastki, ponieważ: wodór i tlen są stosunkowo lekkie, zaś chlor i sód, ponieważ uważa je za szkodliwe. Pierwiastki wymienione przez Szymborską tworzą związki chemiczne znane każdemu człowiekowi, tak więc są łatwe do odczytania. Szymborska zrobiła tak, ponieważ woda może symbolizować radość i życie dostatnie, sól zaś symbolizuje smutek i cierpienie Powiązała je w celu nadania tekstowi wymiaru naukowego. Wodór i tlen zostały przez poetkę połączone, dlatego że uważa je za lekkoduchy, gdyż są gazami, a,,sód i chlor” są ciałami stałymi, gdyż są gagatkami. Szymborska powiązała te pierwiastki ze sobą, ponieważ tlen i wodór tworzą wodę potrzebną do życia, a chlor i sód traktowane są jako symbol szczęścia w życiu. Połączyła wodór z tlenem oraz sód i chlor, ponieważ wchodzą one w skład łzy.

12 wstęga Möbiusa = holizm w kształceniu