1 BUDOWA, WŁAŚCIWOŚCI ORAZ ROLA TŁUSZCZÓW W ORGANIŹMIE

2 TŁUSZCZE Zwyczajowa nazwa grupy lipidów, estrów glicerolu i kwasów tłuszczowych, głównie triacylogliceroli. Reszty kwasowe występujące w cząsteczkach tłuszczów zawierają zwykle od 12 do 18 atomów węgla. glicerol + kwas tłuszczowy tłuszcz + woda

3 Budowa tłuszczy Są naturalnymi związkami organicznymi zbudowanymi z atomów węgla, tlenu i wodoru o bardzo zróżnicowanej budowie. Są również grupą związków chemicznych związanych z kwasami tłuszczowymi i jednego tylko alkoholu glicerolu (gliceryny).

4 Ogólny wzór tłuszczów CH2 O C R1 O CH O C R2 CH2 O C R3 O OGDZIE: R1, R2, R3- grupy węglowodorowe pochodzące od kwasów tłuszczowych (mogą być jednakowe, lub różne) O O O

5 Podział tłuszczów Ze względu na pochodzenie (roślinne, zwierzęce)Ze względu na obecność wiązań podwójnych Ze względu na stan skupienia (stałe, ciekłe)

6 Podział tłuszczów ze względu na pochodzenie i stan skupieniaTŁUSZCZE ROŚLINNE ZWIERZĘCE STAŁE Masło kakaowe, masło orzechowe Masło, smalec , słonina, łój CIEKŁE Oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, olej sojowy, olej słonecznikowy Tran

7 Tłuszcz roślinny - olej

8 Tłuszcz zwierzęcy - masło

9 Ze względu na obecność wiązań podwójnychnienasycone, w których występują reszty kwasów tłuszczowych posiadających w łańcuchu węglowodorowym wiązania podwójne; tłuszcze te występują w dużych ilościach w roślinach i zwykle w temperaturze pokojowej są ciekłe nasycone, w których występują reszty kwasów tłuszczowych posiadających w łańcuchu węglowodorowym wyłącznie wiązania pojedyncze; tłuszcze te są produkowane przede wszystkim przez organizmy zwierząt

10 Kwasy tłuszczowe Nienasycone Nasycone

11 Rola tłuszczów Niektóre kwasy tłuszczowe biorą także udział w syntezie niektórych hormonów tkankowych, m.in. Prostaglandyn Są one głównym źródłem glicerolu i kwasów tłuszczowych, z których organizm syntezuje inne lipidy Tłuszcze wchodzą w skład tkanki tłuszczowej która stanowi izolację cieplną Dostarczenie znacznej ilości energii Z jednego grama tłuszczu organizm ludzki uzyskuje około 37,7 kJ energii, a więc w przybliżeniu dwa razy więcej niż z białka i sacharydów. Są także głównym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K)

12 Tkanka tłuszczowa

13 Tkanka tłuszczowa w skórze człowieka

14 Proporcje tłuszczów w diecie36% - tłuszcze jednonienasycone (dawka minimalna) 30% - tłuszcze nasycone (dawka maksymalna) 18% - tłuszcze wielonienasycone (dawka minimalna) 9% - glicerole 6% - transizomery (dawka maksymalna)

15 Tabela z zawartością % tłuszczów w wybranych produktach

16 WŁAŚCIWOŚCI TŁUSZCZÓWTłuszcze zwierzęce- masło i smalec- są ciałami stałymi, a tłuszcz roślinny- olej słonecznikowy – jest cieczą Wszystkie tłuszcze mają charakterystyczny zapach i barwę Nie rozpuszczają się w wodzie olej rozpuszcza się w wodzie Masło po ogrzaniu szybko się topi

17 Źródła: Internet (strona Google) ;Podręcznik do klasy trzeciej gimnazjum „Ciekawa chemia” część 3 wyd. WSiP autor Hanna Gulinska, Jarosław Haładuda, Janina Smolińska ; Encyklopedia PWN –

18 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ OPRACOWANE PRZEZ: ANETĘ KONIECZNĄ MARIĘ TEPER