1 CHARAKTERYSTYKA UCZNIÓWZ UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM

2 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNAw stopniu lekkim jest najłagodniejszą formą niedorozwoju umysłowego. Dzieci z tą niepełnosprawnością nie różnią się pod względem rozwoju fizycznego od swoich rówieśników w normie intelektualnej, mają natomiast odchylenia w funkcjonowaniu określonych funkcji psychofizycznych

3 PROCES NAUCZANIA I UCZENIA SIĘDla procesu nauczania i uczenia się pierwszorzędne znaczenie ma poziom sprawności procesów poznawczych. Poznawanie otaczającej rzeczywistości odbywa się za pośrednictwem: poznania zmysłowego ( postrzegania) poznania umysłowego ( myślenia) manipulacji ( praktycznej działalności), które u uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim są zaburzone.

4 SPOSTRZEGANIE niedokładne, często wybiórczewolniejsze tempo spostrzegania i jego zwężony zakres trudności w analizowaniu kształtu i materiału spostrzeganego przedmiotu ( różnicowanie barw, odrębności przedmiotów, powiązanie w całość określonych elementów) znaczne zaburzenie procesu analizy i syntezy poziom poznania zmysłowego można określić cytując słowa H. Borzyszkowskiej: „dziecko upośledzone umysłowo mało widzi - kiedy patrzy i mało słyszy - kiedy słucha”

5 UWAGA zaburzenia koncentracji uwagiuwaga jest krótkotrwała, mało podzielna i łatwo ulega zakłóceniu ( odwracalna) trudności w wykonywaniu zadań wymagających zwracania uwagi na kilka czynności jednocześnie trudności w skoncentrowaniu uwagi, gdy wymagane jest odniesienie się do abstrakcji

6 PAMIĘĆ pamięć logiczna w dużym stopniu zaburzonastosunkowo dobra pamięć mechaniczna odtwarzanie zapamiętanych informacji odbywa się według zapamiętanej kolejności częste nie rozumienie treści wyuczonych na pamięć nieumiejętność wybiórczego stosowania zapamiętanych wiadomości

7 MOWA stosunkowo dobrze rozwinięta mowa odtwórcza natomiast słabo funkcja twórcza mowy trudności w rozumieniu znaczenia wypowiedzi oraz w samodzielnym tworzeniu opowiadań ( twórcze stosowanie mowy) ubogie słownictwo i trudności w uzewnętrznianiu swoich myśli zwłaszcza, gdy treść wypowiedzi  jest oderwana od społecznego kontekstu, gdy nie dotyczy codziennych doświadczeń 

8 MYŚLENIE bardzo zaburzone myślenie abstrakcyjne i słowno-pojęciowe - ich rozwój bardzo często zatrzymuje się na poziomie myślenia konkretno – obrazowego duże trudności z abstrahowaniem, uogólnianiem, tworzeniem pojęć, wnioskowaniem czy przewidywaniem ( myśleniem przyczynowo-skutkowym) schematyzm myślenia duże trudności z porównywaniem, dostrzeganiem różnic i podobieństw, związków pomiędzy zjawiskami i przedmiotami, przeprowadzaniem operacji logicznych, analizy i syntezy trudności w wydawaniu sądów i wyciąganiu wniosków trudności w wyrażaniu swoich myśli i rozumieniu wypowiedzi innych osób osoby są mało pomysłowe, myślowo bierne, nie wykazują zainteresowań poznawczych

9 ZACHOWANIE SPOŁECZNE uczniowie  podejmują działania pod wpływem aktualnego nastroju, emocji, nie przewidując dokładnie skutków swoich decyzji mają znacznie mniej zainteresowań, a te, które posiadają, są dość powierzchowne i charakterystyczne dla dzieci w młodszym wieku wykazują brak samodzielności i inicjatywy, szybko zniechęcają się, rezygnują, co może być połączone z płaczem w kontaktach z innymi czasem bierni, zahamowani, niepewni siebie, zalęknieni, a czasem występują zachowania skrajnie przeciwne, jak brak dystansu, lepkość uczuciowa, natrętne zachowanie w niepomyślnych warunkach i przy braku dostatecznej opieki łatwo ulegają złym wpływom

10 TRUDNOŚCI SZKOLNE Najczęściej występujące trudności szkolnedzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim to: zaburzenie orientacji przestrzennej słaby poziom sprawności grafomotorycznej słaba koncentracja uwagi wolne tempo pracy zaburzenia rozumienia znaczenia wypowiedzi zaburzenia analizy i syntezy ( wzrokowej, słuchowej, wzrokowo-słuchowej) trudności w rozpoznawaniu liter oraz w czytaniu

11 trudności w rozumieniu przeczytanego tekstuistotnie zaburzony poziom rozumienia wszelkich reguł, zasad, definicji utrudnione tworzenie pojęcia liczby ograniczony poziom pamięciowego wykonywania działań matematycznych brak zrozumienia treści zadań tekstowych i trudności w ich rozwiązywaniu zaburzenia wyobraźni przestrzennej utrudniające rozumienie i wykonywanie zadań geometrycznych trudności w orientowaniu się w stosunkach czasowych i posługiwaniu się nimi

12 brak umiejętności posługiwania się mapą i jej odczytywaniaduże kłopoty w powiązaniu nowych informacji z poprzednio zapamiętanymi słaby poziom stosowania umiejętności w praktyce mała samodzielność w wykonywaniu wszelkich zadań niski poziom motywacji często występująca nadpobudliwość psychoruchowa lub zahamowanie brak krytycyzmu, egoizm znaczna impulsywność mała wrażliwość na potrzeby innych podatność na negatywne wpływy otoczenia

13 WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEMstosować metody praktycznego działania zamiast metod werbalnych nie odpytywać „na wyrywki”, gdyż odtwarzanie zapamiętanych informacji odbywa się według zapamiętanej kolejności sprawdzać stopień opanowania wąskiego zakresu wiadomości lub pojedynczej umiejętności stosować większą liczbę powtórzeń, aby utrwalić zapamiętane informacje cyklicznie powracać do już zapamiętanych informacji czy wyuczonych umiejętności treści nauczania przekazywać w oparciu o materiał konkretny, przystępny (obrazy, ilustracje, etykiety z nazwami, plany z aplikacjami, rysunki, schematy, symbole, atrapy, małe modele), częste odwoływanie się do przykładu

14 wskazane jest wiązanie teorii z praktyką (zastosowanie w życiu codziennym)stosować zasadę indywidualizacji, czyli dostosowanie zadań do potrzeb, możliwości i tempa pracy danego ucznia należy wydawać proste polecenia, mówić prostym językiem należy wyszczególniać najważniejsze rzeczy z danego zakresu materiału wskazane jest odchodzenie od pracy indywidualnej na rzecz wspólnego rozwiązywania zadań szkolnych - pomoc i wsparcie ze strony nauczyciela należy przydzielać takie zadania, które gwarantują pozytywne efekty nawet niewielkie postępy ucznia powinny być wzmacniane pozytywnie, natomiast brak postępów nie powinien podlegać wartościowaniu negatywnemu

15 ZAPAMIĘTAĆ!!! UCZEŃ UPOŚLEDZONY UMYSŁOWO W STOPNIU LEKKIM OSIĄGA W WIEKU LAT WIEK INTELIGENCJI 8-12 LAT