1 CHEMIA ORGANICZNA WYKŁAD 7

2 Etery

3 Synteza eterów

4 Synteza - metoda przemysłowa

5 ZADANIE DOMOWE Jakie produkty otrzymamy, gdy będziemy ogrzewaćmieszaninę alkoholu etylowego i n-propylowego z katalityczną ilością kwasu siarkowego?

6 Alkoholany

7 Synteza Williamsona

8 Planowanie syntezy WilliamsonaSN E

9 Planowanie syntezy Williamsona

10 Związki Grignarda Victor Auguste Grignard 1871 – 1935Nagroda Nobla z chemii w 1912

11 Związki Grignarda THF – TetraHydroFuran Chlorek etylomagnezowyBromek izopropylomagnezowy Jodek fenylomagnezowy

12 Związki Grignarda - reakcje

13 Kwasy karboksylowe R = alkil, aryl Kwas mrówkowy Kwas octowyKwas propionowy Kwas masłowy R = alkil, aryl Kwas walerianowy

14 Kwasy karboksylowe Kwas benzoesowy Kwas m-toluilowy Kwas salicylowyKwas izoftalowy Kwas ftalowy Kwas tereftalowy

15 Kwasy karboksylowe Wiązania wodorowe

16 Jonizacja kwasów karboksylowychTabela. Stałe dysocjacji wybranych kwasów (T = 25 °C) Lp. Wzór Ka pKa 1. HClaq. 10  -7,00 2. H2SO4 1 000 -3,00 3. HCOOH 17,7810-5 3,75 4. CH3COOH 1,7410-5 4,76 5. CH3CH2COOH 1,3810-5 4,86 6. Cl3CCOOH 19 952,6210-5 0,70 Dla kwasu mrówkowego T = 20 °C; dla kwasu siarkowego podana wartość dla pierwszego stopnia dysocjacji

17 Każdy czynnik powodujący stabilizację anionu Jonizacja kwasów karboksylowych Każdy czynnik powodujący stabilizację anionu powoduje zwiększenie kwasowości Struktury nierównoważne Struktury równoważne

18 Jonizacja kwasów karboksylowych3,75 4,76 4,19

19 Jonizacja kwasów karboksylowych3,14

20 Jonizacja kwasów karboksylowych3,47

21 Sole kwasów karboksylowych

22 Sole kwasów karboksylowych0,127 nm 0,123 nm 0,136 nm

23 E211 Sole kwasów karboksylowych Octan sodu Palmitynian soduBenzoesan sodu

24 Pochodne kwasów karboksylowych

25 Pochodne kwasów karboksylowych Estry

26 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa w grupie acylowejGrupa acylowa Węgiel w grupie acylowej ma hybrydyzację sp2 Kąty pomiędzy wiązaniami mają 120° Fragment cząsteczki obejmujący bezpośrednie otoczenie węgla grupy acylowej jest płaski Atom tlenu ma skłonność do przyciągania elektronów

27 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa w grupie acylowejAtak nukleofila na trygonalny substrat Produkt przejściowy tetraedryczny Ładunek ujemny na atomie tlenu Stan przejściowy częściowy ładunek na atomie tlenu zmiana geometrii cząsteczki Produkt trygonalny

28 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa w grupie acylowejKataliza kwasowa

29 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa w grupie acylowej - synteza estrów

30 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa w grupie acylowej - hydroliza kwasowa estrów

31 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Estryfikacja – stan równowagitermodynamiczna stała równowagi równanie van’t Hoffa

32 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Estryfikacja – stan równowagiSposoby przesuwania równowagi w kierunku produktów Zastosowanie nadmiaru jednego z substratów Odbieranie ze środowiska reakcji tworzącego się estru Odbieranie ze środowiska reakcji tworzącej się wody

33 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Estryfikacja – reaktywnośćReaktywność alkoholi > 1° > 2° > 3° Reaktywność kwasów karboksylowych > > > >

34 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Inne metody otrzymywania estrówChlorek kwasowy Inne odczynniki chlorujące

35 ZADANIE DOMOWE Jakie produkty powstaną w reakcji kwasu benzoesowego z trójchlorkiem fosforu?

36 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Inne metody otrzymywania estrówCzęsto jako zasadę stosuje się pirydynę lub trietyloaminę Reakcję taką nazywa się metodą Schottena-Baumanna

37 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Inne metody otrzymywania estrówAlkoholiza bezwodników kwasów karboksylowych

38 Pochodne kwasów karboksylowych Substytucja nukleofilowa Inne reakcje w grupie acylowej

39 K O N I E C