1 CIĄŻA EKTOPOWA

2 Ciąża ektopowa - to ciąża rozwijająca się poza jamą macicy.Jajowodowa jajnikowa brzuszna szyjkowa

3 Zachorowalność POLSKA - 0.5 / 100 ciąż USA - 1.5 / 100 ciążJAMAJKA / 100 ciąż

4 W ostatnim okresie stwierdza się zwiększenie częstości występowania ciąży ektopowej.Stwierdza się podwojenie, a nawet potrojenie wskaźników opisujących występowanie ciąży ektopowej 150 ciąż ektopowych / kobiet 1-2 ciąże ektopowe / żywych urodzeń 1% wszystkich ciąż

5 Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia ciąży ektopowejPID w wywiadzie przebyte zabiegi chirurgiczne w obrębie miednicy mniejszej patologia jajowodów przebyta ekspozycja na DES ( diethylostilbestrol ) palenie papierosów większa liczba partnerów seksualnych

6 Lokalizacja ciąży ektopowej92-98 % jajowód 60 % bańka 25 % cieśń 10 % lejek 2 % cz. śródścienna % jajnik 1.5 % jama brzuszna % szyjka macicy możliwość współistnienia ciąży ektopowej i wewnątrzmacicznej

7

8

9

10 Objawy kliniczne są zróżnicowaneCiąża jajowodowa pęknięta ciąża cieśniowa pęka ~ 6 hbd ciąża bańkowa pęka ~ hbd poronienie trąbkowe ~ 6 – 8 hbd Ciąża jajowodowa przewlekła samowyleczenie w 20%

11 Badanie podmiotowe i przedmiotoweobjawy subiektywne i prawdopodobne ciąży bóle w podbrzuszu, zazwyczaj jednostronne krwawienie z macicy zaznaczona obrona mięśniowa, tkliwy narząd płciowy macica nieco powiększona, rozpulchniona miękki opór w przydatkach o nieregularnym kształcie obniżone sklepienie

12 Ostre objawy kliniczneostry, przeszywający ból w podbrzuszu utrata przytomności , zasłabnięcie parcie na odbytnicę, na mocz obrona mięśniowa, objawy otrzewnowe ból ramion, kłucie przy oddychaniu objawy wstrząsu hipowolemicznego

13 Badania diagnostyczneUltrasonografia przezpochwowa Ultrasonografia przezbrzuszna -HCG w surowicy krwi Badanie histopatologiczne wyskrobin z jamy macicy doczesna bez kosmków, objaw Arrias Stella Laparoskopia - metoda diagnostyczna i terapeutyczna

14

15 Badanie USG zmiany w przydatkach (pęcherzyk ciążowy, krwistek)brak pęcherzyka ciążowego w jamie macicy (pęcherzyk pseudociążowy) płyn w zatoce Douglasa (krew) krew pod kopułą wątroby

16 Laparoskopia operacyjna jest w chwili obecnej metodą z wyboru w leczeniu pacjentek z ciążą jajowodową, jajnikową i śródścienną ze względu na możliwość maksymalnie zachowawczego postępowania oraz szybki powrót pacjentki do pełnej aktywności życiowej. Jedynym przeciwwskazaniem do laparoskopii jest zły stan ogólny (wstrząs hipowolemiczny)

17 Laparoskopowe metody leczenia ciąży ektopowejodessanie afektu ze światła jajowodu nacięcie jajowodu wycięcie jajowodu

18

19 znacznej destrukcji jajowodu Leczenie zachowawcze powinno być zawsze postępowaniem z wyboru z wyjątkiem sytuacji: znacznej destrukcji jajowodu zwiększonego ryzyka wystąpienia kolejnej ciąży ektopowej

20 Salpingektomia koagulacja jedno- i dwubiegunowa laser pętla Roederainstrument przecinający ( Multifire Endo GIA-TM 30 )

21 jednorazowe podanie metotrexatuNależy kontrolować stężenie -HCG po oszczędzającej w przebiegu pooperacyjnym w razie konieczności powtórna laparoskopia bądź leczenie farmakologiczne jednorazowe podanie metotrexatu

22 Rozpoznanie różnicowe ciąży ektopowejzmiany pozapalne przydatków poronienie niezupełne lub całkowite nieprawidłowe krwawienia z jamy macicy pęknięcie lub skręcenie torbieli jajnika guz jajnika endometrioza chirurgiczne przyczyny ostrego brzucha

23 Ciąża jajnikowa Ciąża brzuszna Ciąża szyjkowazagnieżdżenie zygoty na powierzchni jajnika lub w jajniku Ciąża brzuszna rozwój zygoty w obrębie jamy otrzewnej Ciąża szyjkowa implantacja i rozwój zygoty w szyjce macicy bez zajęcia trzonu

24 Etiologia ciąży szyjkowejurazy chirurgiczne przebyte poronienia wielorodność wiek wady rozwojowe, mięśniaki macicy atrofia, stan zapalny endometrium szybki pasaż zygoty

25 Rozpoznanie różnicowe ciąży szyjkowejporonienie szyjkowe mięśniak szyjki macicy nowotwór złośliwy szyjki

26 Farmakologiczne leczenie ciąży ektopowej50 mg metotrexatu / m2 powierzchni ciała 1 mg metotrexatu / kg masy ciała jednorazowa dawka metotrexatu podana domięśniowo jest skuteczna w około 85 % przypadków

27 Kryteria kwalifikujące do leczenia metotrexatemJajowód o średnicy < 3 cm wolny płyn w jamie otrzewnej < 100 ml brak czynności serca zarodka -HCG < mIU dobry stan ogólny pacjentki ciąża szyjkowa

28 Podjęcie próby farmakologicznego leczenia metotrexatem może mieć szczególne znaczenie w przypadku ciąży szyjkowej, albowiem dotychczas jedynym skutecznym postępowaniem przy tej lokalizacji ciąży ektopowej było wycięcie macicy.