1 Co to jest 5-ASA? 5-ASA to: kwas 5-aminosalicylowy(mesalazyna, mesalamima) aktywna podjednostka sulfasalazyny lek przeciwzapalny

2 Jak działa 5_ASA ?

3 W jakiej postaci występuje 5-ASA ?Tabletki powlekane Granulki Czopki Wlewki / żel Pianka Saszetki

4 Jakie ma znaczenie postać leku?Czopki - podaż leku do 20 lub 35 cm Wlewki - podaż leku do esicy (u 92%) max. do zagięcia śledzionowego (u 50%) Pianka – jw. + dodatkowy objaw niepożądany Tabletki – największy zasięg

5

6 Jakie ma znaczenie moc pojedynczej dawki ?ułatwia wypełnianie zaleceń lekarskich w odniesieniu do poszczególnych postaci (compliance) (tabl. 0,25 vs. 0,5 czopki 0,25 vs. 1,0)

7 Jakie ma znaczenie rodzaj otoczki leku?Eudragid-S rozpuszcza się w pH >6 Eudragid-L rozpuszcza się w pH >7 Etyloceluloza uwalnia 5-ASA niezależnie od pH i pasażu Sulfasalazyna 5-ASA uwalniane są przez bakterie

8 Czym 5-ASA różni się od sulfasalazyny?5-ASA to lek SASP to pre-lek

9 Czym 5-ASA różni się od sulfasalazyny? c.d.

10 Pre-leki z 5-ASA (doustne)Sulfasalazyna (5-ASA + sulfapirydyna) Olsalazyna (Dipentium®) (5-ASA + 5-ASA) Balsalazyd (Colazal®) (5-ASA + 4-amino-benzylo-alanina)

11 Leki z 5-ASA (doustne) Tabletki powlekaneEudragid-L (Salofalk®,Claversal®) Eudragid-S (Asakol®, Jucolon®) Eudragid-L/S (Asamax®) Kapsułki z mikrogranulami (Pentasa®)

12 Czym 5-ASA różnią się od sulfasalazyny ?profilem wskazań dawkowaniem profilem działań niepożądanych kosztami leczenia

13 Jak zmienia się pH treści w przewodzie pokarmowym ?Żołądek pH Dwunastnica i jelito czcze pH 5,5 - 7,0 Jelito kręte pH 6,5 - 7,5 Kątnica pH 5,5 - 7,5 Jelito grube i odbytnica pH 6,1 - 7,5* * - na powierzchni błony śl. pH 7,1 -7,5

14 Jejenum pH Ileum pH Stomach pH

15 Co wpływa na pH treści jelitowej ?HCl soku żołądkowego Dwuwęglany soku trzustkowego Dwuwęglany soku jelitowego

16 Co wpływa na pH treści jelitowej ? c.dKwaśne metabolity węglowodanów (zużywanych przez bakterie) Krótkołańcuchowe kwasu tłuszczowe (upośledzone wchłanianie) Octowy Propionowy Masłowy Dwuwęglany (upośledzone wydzielanie) Amoniak - metabolit białek Błonnik (pektyny)

17 Czy zdrowi i chorzy pod tym względem się różnią ?CU – b.z. lub zmienne wartości pH u części pacjentów (niekiedy pH <5.5, zwykle w kątnicy i wstępnicy) CD - zmienne dane

18 Jak można zmierzyć pH zawartości jelit ?Teleradiometrycznie (kapsułka) Sonda dojelitowa zaopatrzona w balonik W czasie kolonoskopii Badanie wycinków Badanie materiału operacyjnego

19 Jak zmiany pH wpływają na biodostępność leków ?Teoretycznie mogą zmniejszyć uwalnianie leku z postaci tabletek powlekanych, ale badania pH z użyciem kapsułki dowodzą że u większości pacjentów wartość pH umożliwia uwolnienie leku.

20 Jak zmiany pH wpływają na biodostępność leków ?Zbyt niskie pH może też hamować metabolizm bakterii rozkładających wiązania dwuazowe (w SASP, olzasazynie i balsalazydzie).

21 Jak czas pasażu wpływaj na biodostępność leków ?Zbyt szybki czas pasażu (nasilona biegunka) zmniejsza biodostępność 5-ASA z SASP lub olsalazyny oraz z tabletek powlekanych i granulek.

22 Czy preparaty dostępne różnią się skutecznością ?Nie wykazano istotnych przewag któregokolwiek z nich w porównywalnych grupach pacjentów.

23 Kiedy może wystarczyć stosowanie SASP ?w rzutach lekkich i średnio-ciężkich w chorobie ograniczonej do jelita grubego w leczeniu objawów stawowych w podtrzymywaniu remisji CU W okrężniczej lokalizacji CD

24 Kiedy można spodziewać się efektu leczenia ?Po 4 – 26 dniach stosowania leku – zwykle po ok. 3 tygodniach. W artropatii po ok.. 10 tygodniach

25 Jaki jest skutek zaprzestania leczenia w remisji CU ?Pacjenci z colitis ulc. stosujący stale >2,0g/d SASP lub >1,0 5ASA: 4-krotnie rzadziej mają nawrót choroby

26 Kiedy korzytniej stosować 5-ASA ?w przypadku nietolerancji SASP mimo próby desensytyzacji w zaburzeniach płodności po SASP w ciąży jeśli trzeba stosować duże dawki leku jeśli są objawy niedoboru folianów z myślą o profilaktyce nowotworu jelita grubego

27 Kiedy korzytniej stosować 5-ASA w CD ?jeśli zmiany zapalne są także w jelicie cienkim w okresie pooperacyjnym w chorobie Crohn’a (>3g/d)

28 Czy skuteczność 5-ASA zależy od wielkości dawki ?Dawki większe (np.4,0g/d p.o. są skuteczniejsze niż małe 2,0g/d) Wlewki z 5-ASA - 1,0/d tak jak 4,0/d

29 PORADNIK DLA PACJENTÓW ZAPALENIEM JELITA GRUBEGOZ WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO Krzysztof Wojciechowski, Julita Perczyńska

30

31 PENTASA Delivery System                                                                            

32                                                                                                                                                       

33