1 COMMUNITY COURT (CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ) DOŚWIADCZENIA USA W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMU DROBNEJ PRZESTĘPCZOŚCI Bartosz Pilitowski Posiedzenie Rady Społecznej ds. Strategii Modernizacji Przestrzeni Sprawiedliwości przy Ministrze Sprawiedliwości Warszawa - 19.01.2015

2 Kontekst 1: Strategia Community Court jest wymieniony jako jedna z dobrych praktyk w: Strategii Modernizacji Przestrzeni Sprawiedliwości na lata 2014-2020 podpisanej przez Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego w lutym 2014 r.

3

4 Kontekst 2: Nowelizacja KK Wchodząca w życie 1 lipca 2015 r. nowelizacja KK promuje kary wolnościowe, m.in. karę ograniczenia wolności (prace społeczne) Kto będzie je efektywnie organizował skoro: – mamy najbardziej obciążonych kuratorów w UE – przyjmowanie skazanych jest nieodpłatne i obciążone obowiązkami biurokratycznymi – już dziś efektywność wykonania prac nie przekracza 40%

5 „Justice needs not only to be done, but it needs to be seen to be done”. Sprawcy wielu wykroczeń natychmiast (tego samego lub następnego dnia) wykonują karę. Nieuniknionej karze towarzyszy pomoc, np. skierowanie na szkolenie lub terapię. Zasady Community Court

6 Sąd działa w „symbiozie” z organizacją pozarządową Organizacja zapewnia kontakt sądu z otoczeniem społeczno- instytucjonalnym – samorządem – pomocą społeczną – organizacjami pozarządowymi – grupami mieszkańców Organizacja wspiera sąd m.in. poprzez przeprowadzanie wywiadów z oskarżonymi, opracowywanie planów naprawczych i koordynację prac społecznie użytecznych Organizacja Community Court

7 75% wykonywalność kar społecznie użytecznych; 37,000 godz. prac społecznych warte 270,000 dolarów rocznie; 32% spadek orzekanych kar więzienia; Oszczędność 1,2 mln USD rocznie 64% respondentów zadeklarowało, że jest gotowe płacić wyższe podatki na utrzymanie Midtown Community Court Midtown Community Court - Efekty

8 Projekt: Pilotażowe wdrożenie modelu „Community Court” w Polsce jako instytucjonalnego pomostu pomiędzy wymiarem sprawiedliwości, organami samorządowymi i organizacjami społecznymi ułatwiającego realizację sprawiedliwości naprawczej w praktyce Centrum Sprawiedliwości Naprawczej - polska wersja Community Court

9 poszkodowanych społeczności lokalnej sprawców WYMIARY SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ POLICJA SĄD KURATOR PROKURATURA ETAPY POSTĘPOWANIA KARNEGO WYKONAWCZY SĄDOWY PRZYGOTOWAWCZY MEDIACJA PRACE SPOŁECZNE TERAPIA CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ STWORZENIE INSTYTUCJONALNEGO POMOSTU Centrum Sprawiedliwości Naprawczej

10 POLICJA SĄD KURATOR PROKURATURA CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ STWORZENIE INSTYTUCJONALNEGO POMOSTU Centrum Sprawiedliwości Naprawczej

11 POLICJA SĄD KURATOR PROKURATURA W post. przygotowawczym: Diagnozowanie sprawców (przeprowadzanie wywiadów) Udzielanie informacji stronom Prowadzenie mediacji Niezależnie: Przekazywanie informacji zwrotnej – prognoz i analiz kryminologicznych MOŻLIWY ZAKRES DZIAŁANIA CENTRUM S.N. CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ Centrum Sprawiedliwości Naprawczej

12 SĄD W postępowaniu sądowym: Diagnozowanie sprawców (przeprowadzanie wywiadów) Udzielanie informacji stronom Prowadzenie mediacji Udział w post. jako strona społeczna i prezentowanie propozycji planu naprawczego (w tym kar, środków karnych, warunków probacji maksymalizujących naprawczy efekt wyroku) MOŻLIWY ZAKRES DZIAŁANIA CENTRUM S.N. CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ POLICJA KURATOR PROKURATURA Centrum Sprawiedliwości Naprawczej

13 POLICJA SĄD KURATOR PROKURATURA W postępowaniu wykonawczym: Przyjmowanie do wykonania kar ograniczenia wolności i prac społecznie użytecznych Kierowanie do placówek i nadzór nad wykonaniem prac Pozyskiwanie nowych placówek Wykonywanie dozoru warunkowego umorzenia postępowania i warunkowego zawieszenia wykonania kary Oddziaływanie wychowawcze Udzielenie właściwej pomocy lub kierowanie do placówek pomocowych i terapeutycznych MOŻLIWY ZAKRES DZIAŁANIA CENTRUM S.N. CENTRUM SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ Centrum Sprawiedliwości Naprawczej

14 Model Community Court vel. Centrum Sprawiedliwości Naprawczej ORG SPOŁ Sąd Społeczność lokalna Pomoc społeczna Organizacje pozarządowe Samorząd Media Organy ścigania Sąd

15 Dziękuję za uwagę! Bartosz Pilitowski, [email protected]@courtwatch.pl www.sprawiedliwoscnaprawcza.pl www.courtwatch.pl 15