1 „Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie”Stanisław Jachowicz
2 Tropem polskiego Wergiliusza
3 Samuel ze Skrzypny Twardowski -szlachcic, sarmata, wybitny poeta baroku, dzierżawca i zarządca Zdun
4 Projekt jednodniowej wycieczki rowerowej śladami Samuela ze Skrzypny TwardowskiegoCele wycieczki: poznanie sylwetki wybitnego twórcy polskiego baroku poznanie walorów turystyczno-krajoznawczych Zdun i okolic upowszechnianie zasad ochrony środowiska naturalnego oraz umiejętności korzystania z zasobów przyrody upowszechnianie form aktywnego wypoczynku integracja grupy
5
6 Wyposażenie uczestnika wycieczki
7
8 Zduny
9
10 ratusz wybudowany w 1684 rokupięciokolumnowy podcień od strony zachodniej
11 budynek narożny z roku według legendy nocował w nim król Jan Kazimierz, kiedy uciekał przed wojskami szwedzkimi na Śląsk
12 kamieniczka z przełomu XVII/XVIII wiekuod 1985 roku Izba Muzealna wystawa poświęcona Samuelowi Twardowskiemu
13
14
15 kościół poewangelicki z lat 1789-92wewnątrz zachowane empory obecnie dom przedpogrzebowy
16
17 dawna szkoła ewangelicka z lat 1819-21w bibliotece zbiór książek na temat Samuela ze Skrzypny Twardowskiego
18
19 kościół parafialny świętego Jana Chrzciciela z lat 1719-33wyposażenie barokowe: bogato rzeźbiona ambona i chrzcielnica
20 w ołtarzu bocznym „Pieta” z XVII wieku
21 ołtarz główny z obrazem „Koronacja NMP"po bokach święty Piotr i święty Paweł flankowani kolumnami korynckimi
22 pomnik z 1999 roku poświęcony ofiarom II wojny światowej i okresu komunizmuw bieżącym roku umieszczono na nim zdjęcie Franciszka Jaskólskiego „Zagończyka” – Żołnierza Wyklętego
23 święty Jan Nepomucen
24 średniowieczne grodzisko stożkowe o średnicy 43m i wysokości do 1,5m – miejsce, w którym stał dwór Piotra Sieniuty; tutaj Samuel Twardowski pisał „Wojnę domową z Kozaky i Tatary”
25
26 oznakowanie ścieżki przyrodniczejoznaczenie granic rezerwatu
27 Rezerwat przyrody „Mszar Bogdaniec”powstał w 1996 roku dla ochrony torfowiska wysokiego i przejściowego występują w nim 44 gatunki ptaków rzadkie mchy i porosty stanowiska rosiczki okrągłolistnej liczne stanowiska żmii zygzakowatej
28 Ptaki rezerwatu
29 Płazy rezerwatu
30 Gady
31
32 Ekologiczna ścieżka przyrodniczarezerwat przyrody „Mszar Bogdaniec” – rezerwat przyrody „Baszków” – Piaski długość – 4280m 7 przystanków przystanek dodatkowy A – krzyż napoleoński przystanek dodatkowy B – zespół archeologiczny Piaski – Rochy koło Zdun
33 Przystanek dodatkowy A – krzyż napoleoński
34
35
36
37
38
39 Rezerwat „Baszków” powstał w 1959 roku dla ochrony stanowiska długosza królewskiego występują w nim 144 osobniki długosza rezerwat porasta wilgotny bór sosnowy z domieszką brzozy, świerka i olchy na terenie rezerwatu rosną też: borówka czarna, jarząb pospolity, konwalijka dwulistna i orlica pospolita powierzchnia 3,97 ha rezerwat florystyczny
40 Rośliny rezerwatu
41 Baszków nazwa od imienia Baszkodo 1757 roku dwie wsie: Baszków i Włodyka właściciele: Leszczyńscy, Sułkowscy, Mielżyńscy, książę Henryk von Reuss, od 1913 roku Olgierd Czartoryski ZESPÓŁ PAŁACOWY obecnie Dom Pomocy Społecznej; park pałacowy z 1830 roku na miejscu dawnego ogrodu włoskiego zdjęcie: Bartosz Jastrzębski (2006)
42 w parku pomnik żołnierzy radzieckich, których ekshumowano i pochowano na wspólnym cmentarzu w Rawiczu
43 Dom myśliwski wybudowany w 1929 roku w formie dworku
44 drewniany krzyż na masywnym cokole z datą 1851
45 Kościół parafialny NMP Wniebowziętej (klasycystyczny)powstał w latach 1828 – 1829 z fundacji Mielżyńskich jednonawowy z kwadratową wieżą nakrytą baniastym hełmem od strony wschodniej późnoklasycystyczna chrzcielnica z 1855 roku
46 rzeźby św. Stanisława Biskupa Męczennika i śwrzeźby św. Stanisława Biskupa Męczennika i św. Wojciecha – patronów Polski wykonane przez Marcina Rożka w 1919 roku
47 obraz „Wydobycie z rzeki zwłok św. Jana Nepomucena”
48 „Tylko pod tym krzyżem, tylko pod tym znakiem Polska jest Polską, a Polak Polakiem”
49 Kobylin – prawa miejskie w 1303 rokuratusz z roku 1849
50 fasada kościoła Narodzenia Pańskiego i Matki Boskiej przy Żłóbku po przebudowie w 1720 rokukościół połączony jest z klasztorem franciszkanów w podziemiach pochowany jest Samuel ze Skrzypny Twardowski
51 nagrobek kasztelana Jana Konarskiego w przedsionku kościoła
52 tablica upamiętniająca w przedsionku kościoła odsłonięta 11 listopada 2000 roku
53 drewniana dzwonnica o konstrukcji ryglowej z pierwszejdrewniana dzwonnica o konstrukcji ryglowej z pierwszej połowy XVIII wieku
54
55
56 Górka – wieś wzmiankowana w 1253 rokukapliczka typu słupowego dwupoziomowa – u góry Jezus Chrystus, poniżej Matka Boska
57 Zalesie Wielkie wieś wzmiankowana w 1310 rokuw 1661 roku mieszkał tutaj i zmarł Samuel ze Skrzypny Twardowski w 1875 roku urodził się Cyryl Ratajski
58 Kościół MB Królowej Polski (neogotycki)wybudowany w latach 1880 – 90, najpierw ewangelicki, od 1946 roku katolicki w 1996 roku wmurowano tablicę poświęconą Cyrylowi Ratajskiemu
59
60 a co jeszcze łączy Zduny z Zalesiem Wielkim?w latach kościół MB Królowej Polski został powiększony od strony południowej, nową część zbudowano z cegieł wyprodukowanych w cegielni w Zdunach (obecnie nieczynnej)
61 wczesną wiosną przy kościele można zaobserwować skupiska setek kowali
62 Dziękuję za uwagę Małgorzata Szymczak