1 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Dr Tomasz Dorożyński Dr Wojciech Urbaniak Katedra Wymiany Międzynarodowej UŁ Łódź, 7 czerwca 2011 r.

2 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Celem tej części badania była ocena działalności instytucji otoczenia biznesu (IOB) w zakresie przyciągania i utrzymania bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w regionie łódzkim.

3 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Na potrzeby tego badania przyjęto, że instytucje otoczenia biznesu to podmioty, które oferują przedsiębiorcom różnego rodzaju usługi wspierające prowadzenie działalności gospodarczej. Pomoc ta może być udzielana odpłatnie lub nieodpłatnie dla przedsiębiorstw tworzących się lub istniejących, w celu stymulowania ich rozwoju.

4 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" W regionie łódzkim, a zwłaszcza w Łodzi, aktywnie działa wiele instytucji otoczenia biznesu. Świadczą one różnorodne usługi wspomagające przedsiębiorców na wszystkich etapach prowadzania działalności gospodarczej. Niektóre z nich mają w swojej ofercie usługi związane z obsługą inwestorów zagranicznych, aczkolwiek zwykle są to produkty skierowane także do inwestorów krajowych. Część z nich bierze udział w projektach związanych np. z kojarzeniem partnerów handlowych, organizowaniem targów i misji gospodarczych, promowaniem regionu. Dzieje się tak wówczas, gdy działania te są współfinansowane ze środków publicznych, w tym z funduszy unijnych. Problemem pozostaje nierównomierne rozmieszczenie tych instytucji w regionie. W niektórych powiatach i gminach dostęp do specjalistycznych usług biznesowych jest utrudniony lub wręcz niemożliwy. Ponadto większość instytucji koncentruje się na świadczeniu usług komercyjnych, które przynoszą im wymierne korzyści.

5 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" W ramach badania przeprowadzono wywiady z przedstawicielami czternastu instytucji otoczenia biznesu, mającymi swoje siedziby na obszarze województwa łódzkiego. Zastosowano celowy dobór próby oraz metodę badania w postaci indywidualnego wywiadu pogłębionego (wywiad ekspercki). Wywiady zrealizowano w okresie od września do listopada 2010 r. z wykorzystaniem kwestionariusza. Instrument badawczy składał się z metryczki oraz z 25 pytań merytorycznych. W kwestionariuszu dominowały pytania otwarte, ze względu na cel tej części badania - uzyskanie opinii przedstawicieli instytucji otoczenia biznesu na temat sposobów wspierania zagranicznych inwestycji bezpośrednich w regionie łódzkim.

6 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" 1.Wśród różnych form wsparcia dominuje doradztwo, szkolenia oraz działania informacyjno – promocyjne. 2.Inne formy pomocy dla biznesu takie jak: opieka poinwestycyjna, organizacja targów i misji, organizacja wizyt lokalizacyjnych, realizowane są tylko przez nieliczne instytucje. 3.Formą wsparcia finansowego ukierunkowanego na małe i średnie firmy są fundusze poręczeniowe i pożyczkowe, tworzone przez niektóre z badanych instytucji. 4.Instytucje otoczenia biznesu dążą do przyciągania inwestorów bez względu na to czy reprezentują kapitał krajowy czy zagraniczny. Niektóre, mniejsze nastawione są jednak wyłącznie na podmioty krajowe. 5.Żadna z badanych instytucji nie wspiera wyłącznie inwestorów zagranicznych.

7 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" 6. Większość instytucji otoczenia biznesu współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego w zakresie przyciągania inwestorów, w tym zagranicznych. 7. Najczęściej to potencjalny inwestor inicjuje współpracę z instytucją, wykorzystując rekomendacje innych przedsiębiorstw zagranicznych obecnych w Polsce. 8. W ocenie IOB główne bariery napływu BIZ to: prawo i procedury, administracja, infrastruktura, tereny inwestycyjne.

8 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" 1.Zwiększyć możliwość finansowania projektów na rzecz przyciągania i utrzymania inwestorów zagranicznych w regionie przy współudziale środków zewnętrznych, np. funduszy strukturalnych UE, programów wspólnotowych, funduszy celowych. 2.Usprawnić współpracę z instytucjami otoczenia biznesu, zwłaszcza na poziomie lokalnym, poprzez ich zapraszanie i angażowanie do wspólnych projektów. 3.Utworzyć forum na rzecz inwestycji zagranicznych w regionie z udziałem instytucji otoczenia biznesu, przedsiębiorców, uczelni wyższych, ekspertów i przedstawicieli innych zaangażowanych podmiotów. 4.Inicjować tworzenie i wspierać funkcjonowanie instytucji otoczenia biznesu w powiatach i gminach najbardziej oddalonych od stolicy regionu lub w tych, w których dotychczas takie podmioty nie działają. 5.Zwiększyć udział instytucji otoczenia biznesu w kształceniu pracowników administracji publicznej oraz w aktywizowaniu osób bezrobotnych i przygotowaniu ich do potrzeb regionalnego rynku pracy, np. poprzez kierunki zamawiane i programy szkoleniowe współfinansowane ze środków publicznych.

9 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" 6. Uruchomić granty dla instytucji otoczenia biznesu na projekty badawcze w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych. 7. Przeznaczyć środki publiczne na programy przyciągające inwestorów zagranicznych do regionu i przydzielać je instytucjom otoczenia biznesu w drodze konkursu. Środki te należałoby rozliczać nie za zrealizowane projekty, ale za osiągnięte rezultaty. W konkursach należy promować najskuteczniejsze instytucje (system motywacyjny). 8. Wykorzystać do promocji regionu i nawiązywania kontaktów z potencjalnymi inwestorami kontakty międzynarodowe pracowników instytucji otoczenia biznesu, ich udział w partnerskich projektach ponadnarodowych, współpracę w badaniach naukowych (tzw. ambasador regionu). 9. Wspierać udział instytucji otoczenia biznesu w projektach i w sieciach międzynarodowych, np. poprzez pomoc samorządu w organizacji konferencji, seminariów, wizyt studyjnych partnerów zagranicznych.

10 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" 1.Skoordynować działalność, np. poprzez utworzenie regionalnej rady instytucji otoczenia biznesu. 2.Wzmocnić współpracę z PAIiIZ, która posiada doświadczenie w obsłudze inwestorów zagranicznych w Polsce. 3.Uruchomić w regionie programy kształcenia i szkolenia nt. bezpośrednich inwestycji zagranicznych i innych form wymiany z zagranicą, w szczególności skierowane do pracowników administracji publicznej. 4.Wzmocnić system kształcenia kadr instytucji otoczenia biznesu oraz wprowadzić system oceny ich kwalifikacji. 5.Tworzyć struktury kooperujące z przedsiębiorstwami, np. w ramach regionalnych i lokalnych systemów organizacji produkcji.

11 Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Biuro projektu Uniwersytet Łódzki 90-255 Łódź, ul. POW 3/5 Katedra Wymiany Międzynarodowej pok. B 206 oraz D 315 tel. (42) 635-48-10 e-mail: [email protected]@uni.lodz.pl www.biz.uni.lodz.pl