1 czyli Podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych BLS Basic Life Support

2 PODSTAWY PRAWNE UDZIELANIA POMOCY USTAWA z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym,art. 4 „...Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego lub jest świadkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego...”

3 PODSTAWY PRAWNE UDZIELANIA POMOCY USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny, art. 162 „...Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3...”

4 W Europie rocznie dochodzi do około 700,000 nagłych zatrzymań krążenia z przyczyn kardiologicznych. Przeżycia do wypisu ze szpitala wynoszą obecnie około 5-10%. Podjęcie RKO przez świadków zdarzenia jest kluczowym działaniem przed przyjazdem karetki pogotowia. Wczesne podjęcie resuscytacji i prawidłowe wykonanie defibrylacji (w ciągu 1-2 minut) skutkuje przeżywalnością powyżej 60%. STATYSTYKI

5 „URATUJ ŻYCIE-TO PROSTE !” Serce jako pompa- zapewnia stały dopływ krwi wraz z tlenem do wszystkich komórek organizmu, zatrzymanie jego pracy skutkuje ich obumieraniem. 4 min –rozpoczęcie procesu uszkodzenia mózgu 10 min – nieodwracalne uszkodzenie mózgu

6 RESUSCYTACJA krążeniowo – oddechowa (RKO) Zespół zabiegów, których zadaniem jest przywrócenie podstawowych czynności organizmu- krążenia krwi i oddychania. REANIMACJA – przywrócenie oddechu, krążenia i świadomości.

7

8 Opóźnienie lub ominięcie któregoś z ogniw zmniejsza szansę przeżycia. Wszystkie ogniwa muszą być jednakowo mocne. Szanse przeżycia osoby z NZK (Nagłe zatrzymanie krążenia) są także zależne od szybkiego wdrożenia trzech pierwszych ogniw łańcucha przez świadków zdarzenia. Wczesne rozpoczęcie RKO przez świadków zdarzenia zwiększa 2-3krotnie szanse przeżycia. ZNACZENIE ŁAŃCUCHA PRZEŻYCIA

9 1 OGNIWO Wczesne rozpoznanie i wezwanie pomocy, aby zapobiec NZK OCEŃ STAN POSZKODOWANEGO (stan świadomości, oddech) WEZWANIE POMOCY= ZAWIADOMIENIE SŁUŻB 112/999 GDY DZWONISZ PO POMOC PODAJ NASTĘPUJĄCE DANE: MIEJSCE ZDARZENIA (ULICA, NR BUDYNKU, CHARAKTERYSTYCZNE MIEJSCA W POBLIŻU) NUMER TELEFONU Z KTÓREGO DZWONISZ RODZAJ ZDARZENIA ILOŚĆ POSZKODOWANYCH OSÓB STAN POSZKODOWANYCH NIGDY NIE ROZŁĄCZAJ SIĘ PIERWSZY !!!!!!!

10 2 OGNIWO Wczesne rozpoczęcie RKO, aby zyskać na czasie ● Oceń bezpieczeństwo ● Oceń przytomność ● Wołaj o pomoc - świadkowie zdarzenia ● Udrożnij drogi oddechowe ● Oceń oddech ● Zadzwoń na nr. alarmowy 112/999 ● 30 uciśnięć klatki piersiowej ● 2 oddechy ratownicze

11 3 OGNIWO WCZESNA DEFIBRYLACJA AED- Automated External Defibrillator Automatyczny Defibrylator Zewnętrzny Defibrylacja jest jednym z kluczowych elementów niewątpliwie poprawiających wyniki leczenia NZK. Pomaga przywrócić prawidłową pracę serca. AED- jest to urządzenie w pełni zautomatyzowane, które za pomocą poleceń głosowych i wizualnych prowadzi przez procedurę bezpiecznej defibrylacji- działanie prądem na mięsień sercowy, celem przywrócenia mu prawidłowej pracy.

12

13 4 OGNIWO – OPIEKA PORESUSCYTACYJNA Szybkie przybycie zespołu ratownictwa medycznego i przewiezienie osoby poszkodowanej do szpitala, celem udzielenia specjalistycznej pomocy wpływa na ostateczny wynik leczenia.

14 GDY DOCHODZI DO NAGŁEGO ZATRZYMANIA KRĄŻENIA... Wykorzystujemy algorytm BLS. ● Oceń bezpieczeństwo ● Oceń przytomność ● Wołaj o pomoc ● Udrożnij drogi oddechowe ● Oceń oddech ● Zadzwoń na nr. alarmowy 112/999 ● 30 uciśnięć klatki piersiowej ● 2 oddechy ratownicze ● 30 uciśnięć klatki piersiowej

15 BLS Czy jest bezpiecznie ? Przed podjęciem czynności ratunkowych należy sprawdzić i zadbać o bezpieczeństwo własne, ratowanego i świadków zdarzenia. OCENA MIEJSCA ZDARZENIA : w zależności od sytuacji w której się znajdujemy, musimy upewnić się, iż udzielanie pomocy jest bezpieczne,np: -w przypadku zdarzeń drogowych – zabezpieczenie poprzez oznaczenie trójkątem ostrzegawczym, założenie kamizelki odblaskowej. - pożar: dym, opary, wysoka temperatura - niebezpieczne źródła prądu -możliwość zawalenia się budynku/pomieszczenia -obecność zwierząt. NIEBIEZPIECZNIE – NIE WCHODŹ - POWIADOM SŁUŻBY

16 BLS Czy jest bezpiecznie ? Celem ochrony przed krwią, wydzielinami osoby poszkodowanej. Środki ochrony osobistej: rękawiczki, maseczki do sztucznego oddychania.

17 BLS OCENA PRZYTOMNOŚCI PODEJDŹ DO POSZKODOWANEGO ZŁAP GO ZA RAMIONA, DELIKATNIE POTRZĄŚNIJ I ZAPYTAJ GŁOŚNO: „CO SIĘ STAŁO?”, „ HALO, CZY PAN/PANI MNIE SŁYSZY” ODPOWIADA- PRZYTOMNY- MA ZACHOWANNY ODDECH- pozycja bezpieczna NIE ODPOWIADA- NIEPRZYTOMNY

18 BLS WOŁANIE O POMOC WOŁAJ O POMOC Świadkowie zdarzenia mogą pomóc w wezwaniu służb ratunkowych, bądź w razie konieczności wykonywania resuscytacji mogą ją również wykonywać. Poproś świadków, aby pozostali z Tobą- możesz potrzebować ich pomocy.

19 BLS UDROŻNIENIE DRÓG ODDECHOWYCH I OCENA ODDECHU Jeżeli poszkodowany leży w innej pozycji, obróć go na plecy. UMIEŚĆ SWOJĄ RĘKĘ NA CZOLE POSZKODOWANEGO I DELIKATNIE ODCHYL GŁOWĘ POSZKODOWANEGO DO TYŁU PALCE DRUGIEJ DŁONI UMIEŚĆ NA ŻUCHWIE POSZKODOWANEGO, A NASTĘPNIE UNIEŚ JĄ DO GÓRY W CELU UDROŻNIENIA DRÓG ODDECHOWYCH (umożliwienia swobodnego przepływu tlenu, zapobieganie zapadaniu się języka) Przyczyną niedrożności mogą być: ciała obce (sztuczna szczęka, pokarm), wymiociny, krew, obrzęk tkanek miękkich

20 BLS OCENA ODDECHU UTRZYMUJĄC DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH OCEŃ ODDECH WZROKIEM: obserwujemy ruchy klatki piersiowej SŁUCHEM: wysłuchujemy szmery oddechowe poszkodowanego DOTYKEM: ruch powietrza na swoim policzku Sprawdź czy w ustach poszkodowanego nie znajdują się ciała obce - jeśli tak -usuń je. Ocena oddechu trwa do 10 sekund. Jeżeli w ciągu 10 sekund pojawią się 2 lub mniej oddechów- traktujemy je jako brak oddechu! (osoba dorosła oddycha 12-20 razy na minutę) Oddech zachowany – pozycja bezpieczna. BRAK ODDECHU- WEZWANIE SŁUŻB-UCIŚNIĘCIA KLATKI PIERSIOWEJ

21 BLS WEZWANIE FACHOWEJ POMOCY Poproś osobę, którą wzywałeś do pomocy aby Zadzwoniła pod numer 112 / 999, lub jeśli jesteś sam, zrób to osobiście, podając informacje dotyczące zdarzenia, jego miejsca i stanu poszkodowanego- nie rozłączaj się !

22 BLS 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ UKLĘKNIJ OBOK POSZKODOWANEGO UŁÓŻ NADGARSTEK JEDNEJ RĘKI NA ŚRODKU KLATKI PIERSIOWEJ UŁÓŻ NADGARSTEK DRUGIEJ RĘKI NA GRZBIECIE PIERWSZEJ RĘKI,SPLEĆ PALCE OBU DŁONI POCHYL SIĘ NAD POSZKODOWANYM I NA WYPROSTOWANYCH RAMIONACH ZA BLOKOWAN YCH W STAWACH ŁOKCIOWYCH USTAW RĘCE PROSTOPADLE DO MOSTKA I 3O RAZY UCISKAJ KLATK Ę PIERSIOWĄ NA G ŁĘBOKOŚĆ 5-6 CM, Z CZĘSTOTLIWOŚCIĄ 100-120/MIN PO KA ŻDYM UCIŚNIĘCIU ZWOLNIJ NACISK NA KLATKĘ PIERSIOW Ą, NIE ODRYWAJĄC DŁONI OD MOSTKA

23 BLS 2 ODDECHY RATOWNICZE PO WYKONANIU 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ WYKONAJ 2 ODDECHY RATOWNICZE UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE ( ODCHYLENIE GŁOWY, UNIESIENIE ŻUCHWY) KCIUKIEM I PALCEM WSKAZUJĄCYM DŁONI UŁOŻONEJ NA CZOLE ZACIŚNIJ SKRZYDEŁKA NOSA WEŹ NORMALNY ODDECH I SWOIMI USTAMI OBEJMIJ SZCZELNIE USTA POSZKODOWANEGO WDMUCHUJ POWOLI POWIETRZE DO UST POSZKODOWANEGO PRZEZ OKOŁO 1 SEK – DO CZASU WIDOCZNEGO UNIESIENIA SIĘ KLATKI PIERSIOWEJ( podczas wykonywania oddechu obserwuj klatkę piersiową osoby poszkodowanej) Po wykonaniu 2 oddechów ratowniczych kontynuuj uciśnięcia klatki piersiowej stosunku 30:2 i kontynuuj ten schemat aż do:

24 BLS 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ Kontynuuj wykonywanie resuscytacji krążeniowo- oddechowej w stosunku 30:2 do czasu: Przybycia wykwalifikowanej pomocy, wyczerpania sił własnych, wystąpienia niebezpieczeństwa, pojawienia się oznak życia u poszkodowanego ( oddech, ruch, mowa). Jeżeli poszkodowany zacznie oddychać,poruszy się, otworzy oczy- ułóż go w pozycji bezpiecznej

25 POZYCJA BEZPIECZNA / BOCZNA USTALONA Jest stosowna u osób nieprzytomnych z zachowanym prawidłowym oddechem. Zapobiega : zapadaniu się języka aspiracji treści pokarmowej

26 Wyprostuj nogi poszkodowanego Bliższą rękę poszkodowanego zginamy i układamy na klatce piersiowej. Przeciwną do niej nogę uginamy w kolanie. Łapiąc za zgiętą rękę i nogę przyciągamy poszkodowanego w swoją stronę. Lewą rękę podkładamy pod policzek poszkodowanego, a prawą opieramy za jego plecy. Odchyl głowę poszkodowanego do tyłu, celem udrożnienia dróg oddechowych.

27

28 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ PYTANIA? Na podstawie – Wytycznych Resuscytacji Europejskiej Rady Resuscytacji 2010

29