1 Dariusz Krzyżański CMF PŁ Wspinaczka a fizyka

2 Bezpieczna wspinaczkaBezpieczna czy nie? sprzęt umiejętności punkty asekuracyjne pogoda zdarzenia losowe

3 Sprzęt lina uprząż buty przyrząd asekuracyjny karabinki i ekspresytaśmy kości, heksy itp.. friendy haki linki pomocnicze kask magnezja

4 Podstawowe zjawiska i wielkości fizyczne związane ze wspinaniemGrawitacja, ruch, tarcie, sprężystość Siła, energia, moment siły, prędkość, masa, długość

5 Dlaczego wytrzymałość podłużna 22 kN ?Jakie informacje można odczytać z karabinka i innego sprzętu wspinaczkowego H HMS Dlaczego wytrzymałość podłużna 22 kN ? wytrzymałość podłużna 22 kN (min. 22) wytrzymałość poprzeczna 10 kN wytrzymałość przy otwartym zamku 9 kN (min.7)

6 Lina Dynamiczna, statyczna, cienka, gruba, stalowa? DYNAMICZNAśrednica liny (mm) 10.2 mm masa (g/m) 66 g/m siła graniczna (kN) 8 wydłużenie dynamiczne (%) 34 ilość odpadnięć UIAA 12-13 wydłużenie statyczne (%) 7.4 posuw oplotu (mm) 0

7 Siła graniczna Siła graniczna < 12 kNJaką linę nazwiemy dynamiczną? Siła graniczna < 12 kN Współczynnik odpadnięcia = długość lotu długość pracującej liny

8 Pomiar siły granicznejL = 2.5 m F < 12 kN L/L  40% F m = 80 kg

9 W obu przypadkach naprężenie liny wynosi F

10 Dlaczego wytrzymałość podłużna 22 kN ?2F Norma: F < 12 kN Zwykle: F < 10 kN F F

11 Pomiar wydłużenia statycznego i liczby odpadnięćm = 80 kg WO = 1.77 t = 5 min min. 5 upadków m = 80 kg L/L  10%

12

13 Uprząż 15 kN (1÷3 min) EN C 10 kN (3 min) 7.5 kN

14 Testowanie uprzęży YatesASTM F1772/ (Climbing Harnesses) Test statyczny pionowy 16 kN Test statyczny poziomy 10 kN

15 Testowanie sprzętu

16 Wybrane węzły 21 % 23 % 35 % Ósemka Skrajny tatrzański Wyblinka(ratowniczy) 23 % Wyblinka 35 % 21 %

17 Loty

18 Stałe punkty asekuracyjneRing Spit 25 kN jaskiniowe 15 kN 30 kN 20 kN ( kN)

19 Asekuracja własna - kości

20 Asekuracja własna - heksyF

21 Asekuracja własna - heksyF

22 Asekuracja własna - friendy

23 Asekuracja własna - friendyT Al FCsin Granit  T = FCsin FCcos FC T  TSMax TSMax = FCcos FCsin  FCcos tg  m  < 18

24 Asekuracja własna - friendy13,75

25 Asekuracja własna - friendyT T T F F = 2 T T  m N T= N tgg tgg  m = F / 2 tgg N  F / 2 m

26 Asekuracja własna - friendy

27 Asekuracja – przyrządy asekuracyjneHMS

28 

29 Stanowisko R Rcos(a/2) F Rcos(a/2) = F/2     R  

30 Buty

31 he test setup was designed and built by Steven Won, a physicist at CERN (Granite)  (Plastic) Evolv TRAX XT-5 0.68 1.14 La Sportiva FriXion RS 0.67 1.02 Mad Rock Formula #5 0.54 0.96 Mad Rock FX5 0.64 1.04 Stealth C4 0.58 1.01 Stealth HF 1.06 Stealth Onyx 1.10 Vibram XS 0.60 Vibram XSV 0.57 1.17