1 Dlaczego boimy się promieniotwórczości?Rodzaje promieniowania jądrowego Zastosowanie izotopów Energetyka jądrowa
2 Rodzaje promieniowania jądrowegoPrzemianie nietrwałych jąder pierwiastków promieniotwórczych towarzyszy emisja promieniowania Promieniowanie – przenoszenie energii przez fale elektromagnetyczne lub strumień cząstek elementarnych atomu lub drobin (np. jonów) Promieniotwórczość (radioaktywność) – rozpad jąder atomowych niektórych pierwiastków, któremu towarzyszy promieniowanie. Pierwiastki chemiczne, których jadra ulegają rozpadowi, to pierwiastki promieniotwórcze Pierwiastki promieniotwórcze tworzące związki chemiczne, to substancje promieniotwórcze.
3 Rodzaje radioaktywnościNaturalna – polega na samorzutnej przemianie jąder pierwiastków promieniotwórczych występujących w przyrodzie w stanie wolnym lub w związkach chemicznych Sztuczna – polega na przemianie promieniotwórczej nietrwałych jąder otrzymanych w sposób sztuczny w wyniku zamierzonych reakcji jądrowych Odkrywcami zjawiska promieniotwórczości są: Maria Skłodowska – Curie Piotr Curie Henri Becquerel
4 Rodzaje promieniowaniaRozpadowi podlegają jądra atomów: o dużych liczbach masowych (Z > 82, 83) jądra o nadmiernej ilości neutronów w stosunku do liczby protonów zbyt małej ilości neutronów w stosunku do liczby protonów rozpad jądra atomów nietrwałych jest wynikiem dążności do uzyskania struktury jądra o trwałej strukturze.
5 Rodzaje promieniowaniaOdchylenie promieniowania w polu magnetycznym
6 Przenikliwość promieniowaniaStrumień neutronów – promieniowanie najbardziej szkodliwe i przenikliwe
7 Przemiana alfa (α) Polega na emisji z jądra atomowego dodatnio naładowanej α składającej się z dwóch protonów i dwóch neutronów: w rzeczywistości Cząstki alfa mają niewielki zasięg i małą energię, promieniowanie może zatrzymać kartka papieru
8 Przemiana alfa (α) - przykłady
9 Przemiana beta minus (β-)Polega na emisji cząstki β- w wyniku rozpadu neutronu na proton i elektron: Promieniowanie beta ma większą energię i większy zasięg niż promieniowanie alfa, można go zatrzymać blacha z Al
10 Przemiana gamma (γ) Reguła przesunięćPolega na emisji energii w postaci fali elektromagnetycznej Promieniowanie gamma ma dużą energię i największy zasięg oraz przenikliwość, można je zatrzymać kilkucentymetrową warstwa ołowiu Promieniowanie gamma zwykle towarzyszy przemianie alfa i gamma Reguła przesunięć W wyniku przemiany alfa – powstaje jądro atomu pierwiastka, którego liczba atomowa Z jest przesunięta w lewo o dwa miejsca w układzie okresowym pierwiastków. W wyniku przemiany beta – powstaje jądro atomu pierwiastka, którego liczba atomowa Z jest przesunięta w prawo o jedno miejsce w u.o.p. chem.