1 Dochody PUBLICZNE

2 SRODKI PUBLICZNE Najważniejsza część to dochody publiczneNajszersze pojęcie to SRODKI PUBLICZNE Najważniejsza część to dochody publiczne

3 Środki publiczne Art. 5. 1. Środkami publicznymi są:1) dochody publiczne; 2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA); 3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2;

4 Art. 6. 1. Środki publiczne przeznacza się na: 1) wydatki publiczne; 2) rozchody publiczne, w tym na rozchody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. 2. Rozchodami publicznymi są: 1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów; 2) wykup papierów wartościowych; 3) udzielone pożyczki i kredyty; 4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa; 5) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym i płynnością; 6) płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych instytucjach finansowych.

5 Środki publiczne, c.d. 4) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodzące: a) ze sprzedaży papierów wartościowych, b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego, c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków publicznych, d) z otrzymanych pożyczek i kredytów, e) z innych operacji finansowych; 5) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.

6 DOCHODY, PRZYCHODY W SENSIE EKONOMICZNYM PRZYCHODY TO CAŁOŚC WPŁYWÓWDOCHODY TO ZATEM CZĘŚĆ PRZYCHODÓW ALE SZCZEGÓLNA: -DOCHODY NIE PODLEGAJĄ ZWROTOWI ZATEM NIE SĄ DOCHODAMI WPLYWY Z POZYCZEK I KREDYTÓW A TAKŻE PRZYCHODY ZE SPRZEDAZY SKŁADNIKÓW MAJATKOWYCH W rezultacie decyduje kryterium prawne (ustawa o fin.publ.)

7 Wg.ustawy o fin.publ.z 2009r Dochody publiczne Środki z budżetu UEInne środki ze źródeł zagranicznych-nie podlegające zwrotowi Przychody budżetu państwa i budżetów j.s.t. i jednostek zaliczanych do sektora fin.publicznych Przychody jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością

8

9 Dochody publiczne 2. Dochodami publicznymi są:1) daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, a także inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw; 2) inne dochody budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych należne na podstawie odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych; 3) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług świadczonych przez jednostki sektora finansów publicznych;

10 4) dochody z mienia jednostek sektora finansów publicznych, do których zaliczasię w szczególności: a) wpływy z umów najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze, b) odsetki od środków na rachunkach bankowych, c) odsetki od udzielonych pożyczek i od posiadanych papierów wartościowych, d) dywidendy z tytułu posiadanych praw majątkowych; 5) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz jednostek sektora finansów publicznych; 6) odszkodowania należne jednostkom sektora finansów publicznych; 7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora finansów publicznych z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji; 8) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, niestanowiące przychodów w rozumieniu ust. 1 pkt 4 lit. a i b.

11 Dochody publiczne,wg.ustawy o fin.publ.Daniny publiczne -podatki składki, -opłaty -inne świadczenia pieniężne,których obowiązek ponoszenia-na rzecz państwa,j.s.t.,funduszy celowych oraz innych jednostek zaliczanych do sektora fin.publ.-wynika z ustaw innych niż ustawa budżetowa

12 Pozostałe krajowe dochody uzyskiwane przez jednostki sektora fin. publPozostałe krajowe dochody uzyskiwane przez jednostki sektora fin. publ.,np. : Wpływy ze sprzedaży towarów i usług Dochody z mienia, najmu ,dzierżawy Ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw Spadki przejęte, darowizny Dochody ze źródeł zagranicznych nie podlegające zwrotowi, z budżetu UE i innych programów pomocy zagranicznej

13

14 Daniny publiczne a pozostałe dochodyDaniny publiczne-wynikają z przymusu (imperium państwa) Pozostałe dochody-wynikają ze zwykłej działalności jednostek finansów publicznych- dominium (np. sprzedaż, dzierżawa, kredyt, etc.)

15 Wpłaty z zysku NBP? NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Nie jest zaliczany do sektora fin .publicznych! Ale uzyskuje –jak każdy bank centralny-dochody z senioratu (seniorage) czyli tzw .rentę emisyjną Ten zysk podlega wpłatom do budżetu państwa; o wielkości decyduje Rada Polityki Pieniężnej

16 Podsumowanie: dochody publiczneDaniny publiczne Renta emisyjna NBP Środki pochodzące z zagranicy Pozostałe dochody

17 DANINY PUBLICZNE-cechyW FORMIE PIENIĘŻNEJ PRZYMUSOWY CHARAKTER POBORU ARBITRALNY (nie negocjacyjny) TRYB WYMIARU DANINA MUSI MIEĆ PODSTAWĘ PRAWNĄ- klasycznie była nią kiedyś tylko ustawa POBIERANA NA RZECZ SKARBU PAŃSTWA ,JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO BĄDŹ INNEJ JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

18 TYPOWE DANINY PUBLICZNEPODATKI-zawsze charakter nieodpłatny OPŁATY – np.za usługę urzędową,ale cena narzucona arbitralnie SKŁADKI UBEZPIECZENIOWE- pobierane na rzecz konkretnych osób i zapewniają (jakieś) świadczenia lub uprawnienia Uwaga: rozróżniaj „ubezpieczenia społeczne”, gdzie jest składka ale i zagwarantowane świadczenie od „świadczeń” wynikających z polityki społecznej (np. zasiłek dla ubogich)

19 Inne klasyfikacje dochodówDochody zwyczajne -stałe, wpływają regularnie do budżetu państwa lub j.s.t. Dochody nadzwyczajne - przejściowe, nieregularne, mogą być nawet jednorazowe

20 Ze względu na miejsce uzyskaniaDochody krajowe Dochody zagraniczne

21 Dochody bieżące- majątkoweStałe zasilanie budżetu pań stwa i j.s.t. Dochody majątkowe- Ze sprzedaży składników majątku ale nie związane z prywatyzacją np. dywidendy, najem, dzierżawa

22 Dochody z majątku państwa

23

24

25

26

27 Struktura dochodów

28

29 Dochody 2012 r; struktura

30 Dochody budżetu 2014 r

31

32 Struktura dochodów budżetu,2017 r.

33 Spadają dochody podatkowe !

34 Dochody a wydatki budżetu państwa

35

36 Mamy w Polsce ciągle deficyt budżetu!

37 Budżet środków europejskich

38

39 Z uzasadnienia do ustawy budżetowejDOCHODY 2013 r przykład. Z uzasadnienia do ustawy budżetowej

40

41

42

43 Z ustawy budżetowej na 2013 r.

44

45

46 2013 r.; struktura dochodów podatkowych

47

48

49 Niektóre państwa, mające stałe dochody(npNiektóre państwa, mające stałe dochody(np. z eksploatacji surowców) stworzyły majątek kapitałowy :państwowe fundusze inwestycyjne

50 Dane porównawcze ; Tendencja: Rozjezdżanie się dochodów i wydatkówKonkurencja podatkowa o kapitał zagraniczny

51 Dochody/wydatki krajów euro

52 Dochody i wydatki ,budżetu USA

53 Dochody są zawsze za małeW stosunku do potrzeb….