1
2 Dolina Środkowej Noteci jest częścią Pradoliny Wisły. W latach 1773-74, po wybudowaniu Kanału Bydgoskiego Noteć od Bydgoszczy do ujścia w Santoku stała się drogą wodną łączącą Wisłę z Odrą. W późniejszych latach jej bieg został wyprostowany. Liczne zakola zostały odcięte od głównego nurtu i stały się ostoją ptactwa. Zapraszam do obejrzenia doliny z lotu ptaka.
3 Dolina Noteci to obszar, w którego krajobrazie dominują łąki i trzcinowiska, a malowniczości dodają mu liczne starorzecza, kanały i rowy odwadniające. To prawdziwe ptasie królestwo. Przy odrobinie szczęścia na nadnoteckich mokradłach spotkać możemy rzadkie ptaki wodne bąka i kropiatkę. Rzekę zamieszkują natomiast chronione gatunki ryb: bolenie, piskorze i głowacze białopłetwe. W ramach Europejskiej Sieci Natura 2000 Dolina Noteci stanowi specjalny obszar ochrony siedlisk. Na kolejnym zdjęciu widok na dolinę na wysokości Miasteczka Krajeńskiego.
4
5 Posuwać się będziemy razem z biegiem rzeki. Jesteśmy na północ od Chodzieży na prawym brzegu Noteci. Uprawy warzyw tworzą tu malowniczą mozaikę.
6 To już okolice Dziembówka. Obszar ostoi Dolina Noteci obejmuje część doliny Noteci między miejscowościami Wieleń a Bydgoszczą i zajmuje powierzchnię 47 658 ha. Jesteśmy w połowie tego obszaru.
7 Ujście. To tutaj Noteć znacznie zwiększa ilość prowadzonej wody. W tym miejscu wpada Gwda do Noteci. To ta pokręcona rzeka w prawym-górnym rogu. Na lewo (ten prosty odcinek wody) port Ujście. Kiedyś nawet wykorzystywany, teraz stoi umarty.
8 To tutaj ponieśliśmy taką klęskę w wojnie ze Szwedami, że nie upamiętnia jej w odróżnieniu od innych klęsk, żaden pomnik. No chyba, że potraktować jako pomnik ten komin huty szkła. Huta produkuje butelki do piwa Carlsberg. Piwo duńskie, ale Dania to też Skandynawia.
9 Śluza Nowe poniżej Ujścia. Niegdyś w bagiennej dolinie Noteci dominowały lasy łęgowe wierzbowo-topolowe. Zostały one zlikwidowane przez rozwijające się rolnictwo i przekształcone w żyzne łąki łęgowe. Fragmenty takich lasów, zbliżone do naturalnych, zachowały się jeszcze w okolicach śluz: Nowe, Lipica i Rosko.
10 Jak widać lasów tych pozostało bardzo niewiele. W celu ochrony unikalnych walorów Doliny Noteci w 1989 roku utworzono na tym terenie obszar chronionego krajobrazu Dolina Noteci (powierzchnia 13000 ha). W granicach ostoi istnieją także dwa rezerwaty przyrody: Czapliniec Kuźnicki (5,45 ha; 1988) i Łąki Ślesińskie (42 ha; 1975).
11 Fragment lasu łęgowego w okolicy śluzy Nowe.
12 Przy śluzie uchodzi do Noteci Krępica, na której znajduje się kompleks dużych stawów rybackich. To ten zygzaczek u góry zdjęcia.
13 Niegdyś w bagiennej dolinie Noteci dominowały lasy łęgowe wierzbowo- topolowe. Zostały one zlikwidowane przez rozwijające się rolnictwo. Noteć poniżej Ujścia.
14 Noteć ma 391,3 km. długości. Powierzchnia dorzecza wynosi 17300 km².
15 Przeprawa promowa w okolicy Walkowic.
16 Śluza na wysokości Walkowic (13). Za wioską istnieje duża kopalnia piasku i żwiru.
17 Prace regulacyjne na Noteci Dolnej przeprowadzono w latach 1863-1915. W rezultacie tych prac, między Nakłem, a ujściem Drawy zbudowano 14 stopni wodnych oraz wykonano 105 przekopów likwidujących zakola rzeki o promieniu poniżej 180 m, skracając bieg Noteci na tej przestrzeni ze 169,8 km na 140,1 km.
18 Część tych zakoli przez ponad 100 lat zarosła roślinność, inne, pogłębiane i oczyszczane służą za małe stawy.
19 Rzeka dzięki stopniom wodnym, płynie wolno. Zarasta przez to rzęsą i inną roślinnością wodną. Pływanie po tej zupie nie należy do łatwych. Na dodatek Noteć jako droga wodna straciła znaczenie podobnie jak większość polskich rzek. Transport śródlądowy to nie nasza specjalność.
20 Za to rolnictwo w dolinie rozwija się coraz lepiej. Dotacje unijne robią swoje. Do tego dochodzą uprawy energetyczne i uprawa konopi. Niestety tylko na płyty izolacyjne dla budownictwa.
21 Romanowo Górne i Dolne - jedna z najdłuższych wiosek w Polsce. Ustępuje tylko Zawoi. Leży na wschodnim skraju doliny. Na tym odcinku Noteć płynie z północy na południe. Jak się wyjdzie na podwórko, to można iść i iść.
22 Az do Noteci.
23 Śluza Lipica na wysokości Romanowa Dolnego.
24 Czarnków. Tutaj też kiedyś funkcjonował niewielki port rzeczny. Projektowana jest jego reaktywacja. Most na drodze do Trzcianki niedawno pewien kierowca chciał zabrać ze sobą.
25 Pianówka. Wieś położona jest u podnóża pięknych wzgórz morenowych z zamkiem w Goraju. Noteć płynie na tym odcinku południowym skrajem doliny.
26 Prom na wysokości Ciszkowa.
27 Tutaj dopiero wcześniejszą Noteć pokręciło. Te malownicze starorzecza znajdują się na wysokości wsi Gulcz.
28 No i wersja powyżej zakoli, typowo niemiecka -zero fantazji.
29
30 Pola pomiędzy Gulczem a Roskiem.
31 Kolejna śluza pomiędzy Gulczem a Roskiem.
32 A tu przykład gospodarczego wykorzystania takich starych zakoli. Stawy na północ od Roska.
33 Za Notecią miejscowość Nowe Dwory.
34 Wieleń - miejscowość nad rzeka, ale jak większość polskich miast od rzeki odwrócona. Rzeka sobie, miasto sobie.
35 Opuszczamy Wieleń.
36 Okolice Herburtowa.
37
38 Pociąg z Krzyża do Poznania.
39 Rolnicze obrazki.
40
41
42 Most kolejowy w okolicy Drawskiego Młyna. Tu kończymy wycieczkę. Nieopodal do Noteci wpada Drawa w okolicy Krzyża.
43 Tekst i zdjecia: [email protected]