1 Doradca zawodowy zorientowany na efekt funkcja doradcy zawodowego w doświadczeniach wdrażania usługi zlecania działań aktywizacyjnych osób długotrwale bezrobotnych Nowoczesne kształcenie z tradycjami

2 Zakład Doskonalenia Zawodowego w Warszawie:stowarzyszenie oświatowe 150 lat doświadczenia posiada sieć placówek na terenie województw mazowieckiego i łódzkiego – Warszawa, Legionowo, Pruszków, Garwolin, Ciechanów, Siedlce, Radzymin, Wyszków, Płock, Kutno realizuje zadania z zakresu kształcenia, doradztwa zawodowego, pośrednictwa pracy i aktywizacji zawodowej instytucja rynku pracy organ prowadzący dla szkół zawodowych i ogólnokształcących organizator kształcenia „od przedszkola do magistra” organizator różnorodnych szkoleń i kursów zawodowych realizator ponad 50 projektów współfinansowanych z EFS realizator zlecania działań aktywizacyjnych na Mazowszu

3 Zlecanie działań aktywizacyjnych – podstawowe informacjeusługa „Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych” zleceniodawca Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie (PZP) podstawa ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy źródło finansowania Fundusz Pracy okres realizacji usługi – , przy czym okres realizacji działań aktywizacyjnych do liczba uczestników 1200 osób długotrwale bezrobotnych, dla których ustalono II i III profil pomocy powiaty objęte usługą: m.st. Warszawa (400 osób), wołomiński (400 osób), szydłowiecki (200 osób), ostrołęcki (200 osób) kadra doradcy zawodowi, pośrednicy pracy, inni specjaliści średnia liczba uczestników przypadająca na opiekuna 50 osób

4 Zlecanie działań aktywizacyjnych – zakres usługiorganizacja i prowadzenie Punktów Aktywizacji w Warszawie, Wołominie, Radzyminie, Ostrołęce, Szydłowcu przeprowadzenie diagnozy sytuacji zawodowej przygotowanie projektu działań aktywizacyjnych realizacja działań aktywizacyjnych przez okres 360 dni prowadzenie pośrednictwa pracy monitorowanie uczestnika po podjęciu odpowiedniej pracy przez okres 180 dni Zlecanie działań aktywizacyjnych – efekty wskaźnik podjęcia odpowiedniej pracy – 50% wskaźnik utrzymania odpowiedniej pracy – 30%

5 Asystent aktywizacji kluczowa kadra zaangażowana do realizacji usługi posiadająca formalne przygotowanie z zakresu doradztwa zawodowego Asystent aktywizacji – wymagania formalne kwalifikacje ukończone studia wyższe lub podyplomowe z zakresu doradztwa zawodowego doświadczenie w aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych lub pozostających bez zatrudnienia co najmniej 2 lata dodatkowo kursy i szkolenia budujące warsztat pracy doradcy zawodowego Asystent aktywizacji – realne doświadczenie zawodowe doradca zawodowy powiatowy urząd pracy doradca zawodowy projekty współfinansowane z EFS, w tym realizowane przez podmioty ngo, publiczne, komercyjne

6 Asystent aktywizacji – zakres zadańprzeprowadzenie diagnozy sytuacji zawodowej - wywiad, WKP, test Oceny Motywacji do Poszukiwania Pracy, checklista, analiza dokumentów, dotyczących kształcenia i zatrudnienia, analiza SWOT realizacja działań aktywizacyjnych - utrzymywanie stałego kontaktu co najmniej raz w tygodniu, doradztwo zawodowe, przygotowanie portfolio, grupowe zajęcia aktywizacyjne, inne monitorowanie bezrobotnego w trakcie trwania zatrudnienia - utrzymywanie stałego kontaktu z bezrobotnym i okresowego z pracodawcą współpraca z zespołem pośredników - dobór ofert zatrudnienia i kierowanie bezrobotnych do odpowiedniej pracy prowadzenie dokumentacji w przypisanym zakresie w formach elektronicznych i tradycyjnych

7 Zadania zespołów asystentów aktywizacji i pośredników pracyzadania zespołu pośredników pracy zadania zespołu asystentów aktywizacji

8 Zakres działań doradcy zawodowego na rzecz osób wymagających włączenia społecznegoszeroka diagnoza sytuacji zawodowej, z uwzględnieniem m.in. potencjału i sytuacji społecznej zapoznanie z realiami rynku pracy , w tym oczekiwania pracodawców, specyfika obszarów pracy, wymagane kwalifikacje i kompetencje, konkurencyjność, szeroki kontekst rynku pracy realne samookreślenie promocja własnej osoby na rynku pracy wykorzystanie w rozwoju zawodowym „szczęśliwych zbiegów okoliczności” czy „przypadkowych zdarzeń” wspieranie i monitorowanie po podjęciu pracy współpraca z innymi specjalistami i faktyczne łączenie potencjałów

9 Zorientowanie na efektosiągnięcie efektów poprzez realizacje założonych wskaźników zatrudnieniowych przy wykorzystaniu przygotowanych rodzajów aktywizacji przygotowanie, motywowanie i monitorowanie uczestnika współpraca z pośrednikiem pracy kontakt z pracodawcą odpowiedzialność za efekt działań „Pozorne” zorientowanie na proces działanie typu „celem porady jest udzielenie porady (poradnictwo)” brak faktycznej odpowiedzialności za poradę brak doświadczenia autentycznych metod badania skuteczności poradnictwa relacja oparta o budowanie atmosfery, a nie o efekt, w tym zatrudnieniowy brak przełożenia treści porady na praktyczne działania podejmowane na rynku pracy brak umiejętności współpracy z pracodawcami

10 Klika przyczyn trudności w realizacji doradztwa zawodowegodoświadczenie wypływające z pracy w dwóch modelach doradztwa zawodowego: model „formalno – urzędowy” bardzo duża liczba klientów i wynikająca z tego koncentracja na realizacji formalnych procedur oraz dokumentacji model „projektowo – szkolny” skoncentrowany na budowaniu atmosfery i przeprowadzeniu określonej liczby godzin i procedur bez faktycznego badania użyteczności i skuteczności niska powszechność modelu „zorientowanego na efekt” – działania silnie nakierowane na doprowadzenie do zatrudnienia (wywołanie zmiany) podział zadań pośrednictwo pracy – doradztwo zawodowe model wszechstronnego wsparcia – doradca, opiekun, asystent …

11 Klika przyczyn trudności w realizacji doradztwa zawodowegojak sprawić by klient chciał i potrafił skorzystać z porady? kompetencje profesjonalnego „pomagacza” – asertywność, komunikatywność, otwartość, zdolności analityczne, umiejętność przekładania planów na praktykę, dobra organizacja pracy, autentyczność, spontaniczność niskie upowszechnienie usług poradnictwa zawodowego obiegowa opinia o braku użyteczności usługi – oczekiwanie, iż rozwiązaniem problemu bezrobocia jest przedstawienie oferty pracy brak świadomości w czym może pomóc doradca zawodowy brak umiejętności radzenia sobie negatywnymi emocjami przerzucanie odpowiedzialności na klienta frustracja i wypalenie zawodowe

12 Klika przyczyn trudności w realizacji doradztwa zawodowegowarsztat pracy doradcy zawodowego przygotowanie interdyscyplinarne: pedagogika, psychologia, socjologia, praca socjalna, polityka społeczna, ekonomia, marketing, inne kształcenie ustawiczne nastawione na budowanie warsztatu pracy bez względu na udział funduszy UE (dotyczy doradców zawodowych funkcjonujących poza instytucjami) doświadczenie zawodowe inne niż doradztwo zawodowe: pośrednictwo pracy, praca socjalna, streetworking, outplacement, jobscout, doradztwo personalne, kadry, inne predyspozycje indywidualne: osobowość, temperament czy przygotowanie - doradca klienta bez przygotowania kierunkowego zmienność, płynność, względność, globalizacja, ponowoczesność …

13 Elementy przydatne doradcy zawodowemubardzo dobra podbudowa teoretyczna w zakresie szeroko rozumianych nauk społecznych (interdyscyplinarność) – nie ma lepszej podstawy dla praktyki niż teoria ustawiczne rozwijanie warsztatu pracy, nowe metody nie tylko z zakresu doradztwa zawodowego m.in.: coaching, terapia, praca socjalna, doradztwo personalne („mozaika kompetencji”) znajomość aktualnych trendów rynku pracy (być „na bieżąco”) integracja środowiska doradców zawodowych i innych specjalistów pracujących w obszarze rynku pracy z różnych sektorów – publiczny, komercyjny, ngo (wspólne szkolenia, autentyczna wymiana doświadczeń, „wzajemne praktyki”) nacisk na rozwijanie kluczowych umiejętności: skuteczna komunikacja, asertywność, analizowanie informacji, wyciąganie wniosków i umiejętność ich zastosowania obligatoryjność doświadczenia zawodowego z zakresu co najmniej pośrednictwa pracy „kształcenie dualne” – równoległe kształcenie teoretyczne i praca w różnych sektorach i na różnych stanowiskach związanych z rynkiem pracy

14 Doradca zawodowy czy doradca „życiowy”? „Wydaje się oczywiste, że pomoc doradcza w takiej sytuacji jest nieodzowna. Czy jednak poradnictwo zawodowe jest w stanie sprostać oczekiwaniom klienta? Zdecydowanie tradycyjne poradnictwo zawodu musi w obliczu tych wyzwań reformować swoje oblicze lub całkowicie zmienić metodologię pracy. Dobór zawodu doskonale pasującego do klienta w tych warunkach nie ma najmniejszego sensu. Być może szeroka diagnoza predyspozycji stanie się sprawą drugorzędną, gdy zrezygnujemy z zasady dopasowania. Czy w czasach kryzysu lub rozmycia dotychczasowych wartości będących podstawą planowania własnego życia, doradcy zawodowi nie powinni ustąpić miejsca psychoterapeutom humanistycznym i egzystencjalnym, psychoanalitykom i psychologom interwencji kryzysowej?” Michał Skarżyński „Doradca zawodowy w dobie postmodernizmu” Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr

15 Odpowiedź poradnictwa zawodowego na wyzwania nowoczesnego świata oraz potrzebę rozwoju przez całe życie – nieustanna zmiana i globalizacja Zaprzeczenie planowaniu i dopasowaniu John Krumboltz - koncepcja planowania szczęśliwych zbiegów okoliczności otwartość na nieplanowane szczęśliwe zbiegi okoliczności – nie planować angażowanie się w różne aktywności i bycie „wśród ludzi” – źródło szansy być przygotowanym na błędy, porażki i dokonywanie korekt umiejętność wykorzystywanie i włączania szczęśliwych zbiegów okoliczności do kariery zawodowej Vance Peavy – poradnictwao socjodynamicznego zwiększenie zdolności klienta do formułowania celów wzrost zdolności klienta do satysfakcjonującego udziału w życiu społecznym określenie posiadanych zasobów, potencjału i możlwiości zaplanowanie kolejnego kroku (epizodu) w karierze zawodowej

16 Co dalej doradco zawodowy?bardzo duży popyt (boom) na pracę doradców zawodowych kształtuje głównie rynek projektów współfinansowanych z EFS co powoduje, że dla wielu doradców zawodowych brak projektów = brak pracy mała powszechność usług poradnictwa zawodowego, którą wzmacnia obiegiwania opinia o niskiej użyteczności poradnictwa zawodowego elastyczność pozwalająca na dostosowanie się do wymogów rynku pracy – łączenie kwalifikacji doradcy zawodowego z innymi kwalifikacjami np.: pracownika socjalnego trwałe włączanie poradnictwa zawodowego do oferty instytucji sektora integracji i pomocy społecznej

17 Dziękuję za uwagę Katarzyna Karczmarczyk-TokarskaZakład Doskonalenia Zawodowego w Warszawie ul. Podwale – 252 Warszawa zdz.edu.pl