1 Dorota Beata Wojewódzka Materiały do ćwiczeń słuchowych dla osób ogłuchłych zaopatrzonych w implanty ślimakowe lub aparaty słuchowe
2 Cel pracy Zasadniczym celem pracy jest przygotowanie uporządkowanego materiału językowego do wykorzystania przez różne grupy pacjentów (implantowanych i aparatowanych)
3 Program rehabilitacji osób korzystających z implantu ślimakowego Detekcja Dyskryminacja Identyfikacja Rozumienie mowy w zestawach półotwartych (wskazówka tematyczna) Rozumienie mowy w zestawach otwartych Rozumienie mowy i dźwięków użytecznych na tle dźwięków zakłócających
4 Etapy treningu Nauka detekcji - obecności lub braku dźwięku w otoczeniu Czy słyszę to widzę? Czy słyszę to czego nie widzę, lecz wiem, że słychać? Czy słyszę to czego się nie spodziewam? Czy wiem, kiedy dźwięk się zaczyna i kończy? Czy wiem, ile było dźwięków? Czy wiem, skąd dochodzi dźwięk?
5 Etapy treningu Dyskryminacja (różnicowanie ) Czy słyszę dźwięki z otoczenia czy ludzkie głosy? Jaki głos słyszę – kobiety, mężczyzny, dziecka? Czy jest to głos ludzki czy muzyka? Czy dźwięk nie będący mową jest wydawany przez człowieka, zwierzę czy jest dźwiękiem mechanicznym? Czy dźwięk jest krótki czy długi, ciągły czy przerywany? Czy dźwięk jest cichy, umiarkowany czy głośny? Czy dźwięk jest wysoki czy niski? Czy dwa wypowiedziane słowa lub zdania są takie same czy różne?
6 Etapy treningu Identyfikacja (rozpoznawanie) Jaki to dźwięk z otoczenia? Co słyszę? Które to słowo lub zdanie, którego się spodziewam i wiem, że np. jest długie i że jest pytaniem?
7 Identyfikacja na podstawie długości wyrazu. Wyrazy rozpoczynają się od aliteracji. Zadaniem pacjenta jest w wskazanie odpowiedniego wyrazu nr1sylabowy2sylabowy3sylabowy4sylabowy5sylabowy 1makmatkamagazynmargarynamakulatura 2nocnocniknarcyznarzeczonynasłonecznienie 3panpieniądzpolicjapiramidapasteryzacja 4tłumtenistelefontowarzyskitrygonometria 5dzikdziennikdzianinadziecinadadziesięciolecie 6fachfutrofaworytfizjologiafatamorgana 7sądsondasekundaseparatkasentymentalny 8placpałacpozycjapanaceumpanoramiczny 9koskozakuzynkakaznodziejakonkurencyjny 10rógradioreklamaromantycznyrekomendacja
8 1. A. Przy naszej ulicy jest skrzynka pocztowa. B. Obok mojego domu budowano bank. 2. A. Nasz pies głośno szczeka. B. Mój kot bywa leniwy. 3. A.W pobliskiej księgarni jest dużo książek. B. Tutaj nie ma wyboru, idę dalej. 4. A. W kiosku sprzedają znaczki. B. W piekarni kupuję bułki. 5. A. Otworzyłem puszkę groszku. B. Ugotuję jutro knedle. 6. A. Zosia skacze na skakance. B. Paweł gra na bębenku. 7. A. W łazience jest czysto. B. Podłoga była brudna. 8. A. Krzyś głośno płacze. B. Mama myje. 9. A. To już koniec! B. Idę do domu! 10. A. Otwórz drzwi! B. Domknij okno! Dyskryminacja lub identyfikacja zdań na podstawie głosek o różnej wysokości. Zadaniem pacjenta jest wskazanie odpowiedniego zdania.
9 Zgubiłeś klucze na tej wycieczce./? Jestem sama./? Sądzisz, że można to tak zostawić./? To jest dla ciebie./? Nie odrobiłaś lekcji, chociaż cię prosiłam./? Chcesz mnie zmusić do tego./? Dziś masz dyżur./? Widziałaś ten film./? Musisz już iść do domu./? Byłaś tam wczoraj./? Identyfikacja, w zestawie zamkniętym, pytań i stwierdzeń. Zadaniem pacjenta jest ocena, czy usłyszane zdanie było pytaniem czy twierdzeniem
10 Etapy treningu Rozumienie mowy w zestawach półotwartych Czy rozumiem to co słyszę, jeśli równocześnie patrzę? (obrazek, sytuacja) Czy rozumiem to co słyszę, jeśli nie patrzę lecz znam temat rozmowy?
11 Słowo kluczowe podawane pacjentowi: prosta matematyka Dwa dodać dwa równa się… Osiem dodać dwa równa się dziesięć. Dwa dodać trzy to nie jest sześć. Pięć odjąć jeden równa się cztery. Sześć podzielić na dwa równa się trzy. Jeden i trzy daje cztery. Trzy razy dwa równa się sześć. Sześć dodać sześć to nie jest trzynaście. Cztery dodać trzy równa się siedem. Dziesięć odjąć jeden równa się dziewięć. Zdania powiązane tematycznie ze słowem kluczowym. Zadaniem pacjenta jest powtórzenie usłyszanych zdań
12 Etapy treningu Rozumienie mowy w zestawach otwartych Czy rozumiem to co słyszę, jeśli nie patrzę i nie znam tematu rozmowy? Czy rozumiem to co słyszę, jeśli słucham nie patrząc w obecności dodatkowych dźwięków zakłócających?
13 Łatwe opowiadanie z interakcją: Zwykle kończę pracę o godzinie 17tej. Do domu wracam około 17.30. Po powrocie z pracy lubię mieć czas na relaks: przejrzenie stron internetowych, poczty elektronicznej i rozmowę z synem. Około godziny 19-tej, kiedy wszyscy są już w domu, jemy gorącą kolację. Pytania podtrzymujące rozmowę: 1.O czym mówiłem? 2.O której godzinie kończysz pracę? 3.Pracujesz daleko od domu? 4.Co robisz po powrocie do domu? 5.Masz dzieci? 6.O której jesz kolację? Łatwe opowiadanie z interakcją. Zadaniem pacjenta jest aktywne słuchanie, a później odpowiedź na pytania