1 Doświadczenia z chemii Katarzyna Drygaś Zespół Szkół Nr 2 w Nisku Kl. III b

2 Spis treści 1.Doświadczenia przeprowadzone w domu: -Ognioodporna chusteczka -Czy świeca może pływać? -Czy cukier może płonąć? -Niewidoczne pismo -Wulkan chemiczny 2. Doświadczenia przeprowadzone w szkole: -Pożeracz papieru -Dyskoteka w probówce - Magiczny obrazek

3 Ognioodporna chusteczka Odczynniki i sprzęt Moneta dwuzłotowa, chusteczka do nosa, palące się łuczywko Wykonanie W chusteczkę do nosa ciasno zawijamy dwuzłotową monetę. Musimy zwrócić uwagę, by płótno naciągnięte na powierzchni monety było bez fałd. Dotykamy do chusteczki palące się łuczywko (papieros). Chusteczce nie stało się nic. Metal odprowadzi ciepło palącego się łuczywka, a na materiale nie będzie nawet śladu spalenizny. Dzięki działaniu metalu nie została przekroczona temperatura zapłonu płótna.

4 Czy świeca może pływać? Odczynniki i sprzęt 2 małe słoiki po dżemie, 2 małe świeczki, olej opałowy lub nafta, woda Wykonanie Do jednego słoika po dżemie nalewamy jedną trzecią jego objętości wody, a do drugiego - taką samą ilość oleju opałowego lub nafty. Do słoika z wodą dla odróżnienia można dodać kilka kropli kolorowego atramentu. Do każdego słoika wkładamy małą świeczkę. W wodzie świeca pływa, w oleju tonie. Wyjmujemy świeczki i wlewamy wodę do słoika z olejem i wkładamy świeczkę. Obserwacje Ciecze nie mieszają się ze sobą. Olej pływa na powierzchni wody. Po włożeniu świeczki zaczyna tonąć, dopóki nie osiągnie warstwy wody. Tam przestaje się zanurzać i pozostaje zawieszona pośrodku słoika. Wyjaśnienie Litr oleju jest lżejszy niż litr wody. Naukowo można powiedzieć, że olej ma mniejszą gęstość niż woda. Określona objętość materiału, z którego wykonana jest świeca, jest lżejsza od objętości wody, a cięższa od takiej samej objętości oleju. Z tego właśnie powodu świeca pływa po powierzchni wody, a tonie w oleju. To Ci wyjaśnia również katastrofę tankowca na morzu.

5 Czy świeca może pływać?

6 Niewidoczne pismo Odczynniki i sprzęt Ocet, świeca, papier do pisania, stalówka lub cienko zaostrzony patyk Wykonanie Piszemy lub rysujemy na czystym papierze stalówka lub patyczkiem zanurzonym w occie. Kiedy wyschnie, papier z tajemniczym tekstem umieszczamy nad płomieniem świecy (w odległości ok. 5 cm nad nim). Pojawi się ciemnobrązowy tekst. Dla bezpieczeństwa doświadczenie należy przeprowadzić na metalowej płytce lub w zlewie.

7 Wulkan chemiczny Odczynniki: proszek do pieczenia, kwas octowy Sprzęt: kolba, zlewka (słoik), piasek Wykonanie: Kolbę szklaną obsyp piaskiem. Postaraj się, aby Twoja "góra" miała kształt stożka podobny do wulkanu. Do kolby wsyp paczkę małego proszku do pieczenia i zalej kwasem octowym. Na efekt nie będziesz długo czekał. Z kolby wylewa się pieniąca i sycząca lawa.

8 Pożeracz papieru Odczynniki: saletra potasowa (30%), woda Sprzęt: palnik, szpilka, papier (do drukarki), stalówka, tektura, deseczka lub talerzyk Wykonanie: Do eksperymentu potrzebujesz około 30% roztwór saletry potasowej w wodzie. Na papierze namaluj nim, używając stalówki (możesz wykrzystać zaostrzony patyczek), jakąś figurę geometryczną, o niezbyt skomplikowanym kształcie. Gdy skończysz swoje dzieło, zaznacz jedno miejsce, w którym będziesz zapalał swój "obrazek". Zanim zrobisz następny krok, pozwól aby Twoje dzieło wyschło. Przygotowany obraz połóż go na kawałku tektury (może być też deseczka lub talerzyk). Weź w szczypce szpilkę, rozgrzej ją w płomieniu palnika i przyłóż do zaznaczonego miejsca. Od tego momentu czerwony punkcik będzie poruszał się po Twojej kartce, trasą przez Ciebie wcześniej wyznaczoną.

9 Pożeracz papieru

10 Dyskoteka w probówce Odczynniki: gliceryna, manganian (VII) potasu Sprzęt: wysoka zlewka Wykonanie: Do wysokiego naczynia wlej glicerynę (wystarczy do ok.1cm wysokości zlewki) i wsyp kilka kryształków manganianu (VII) potasu. Iskry i trzaski, które się pojawią, zrobią na Tobie niesamowite wrażenie.

11 Dyskoteka w probówce

12 Magiczny obrazek Odczynniki: siarczan miedzi (II), amoniak Sprzęt: słoik z przykrywką, zlewka, małe naczynko mieszczące się do słoika, pędzelek Wykonanie: Sporządź roztwór siarczanu miedzi. Na kartce wykonaj pędzelkiem prosty rysunek. Do małego naczynka nalej kilka mililitrów amoniaku i wstaw do słoja. Mokry rysunek ostrożnie włóż do słoika i przykryj wieczkiem. Po chwili niemal bezbarwny obrazek zacznie wyraźnie błękitnieć,aż stanie się intensywnie niebieskim. Prawdziwa magia. Pamiętaj! Ze względu na zapach amoniaku, to doświadczenie wykonaj w przewiewnym miejscu.

13 Magiczny obrazek

14 Bibliografia -http://www.miasto.zgierz.pl/gim1/index.html - Samodzielnie przeprowadzone doświadczenia