1 dr Anna Białk-Wolf, Mariusz Arent Instytut Badań i Rozwoju Turystyki Medycznej Modele organizacji turystyki medycznej w wybranych krajach UE

2 Plan wystąpienia 1. Pojęcie turystyki medycznej 2. Destynacje turystyki medycznej 3. Modele organizacji w Niemczech, Grecji, Hiszpanii, Łotwie 4. Węgry – europejski lider 5. Podsumowanie – Wnioski – Sytuacja i działania w Polsce Modele organizacji – Wstęp

3 1. Pojęcie turystyki medycznej Turystyka medyczna polega na celowym przemieszczaniu się do obcego państwa w celu poddania się tam planowanemu leczeniu w celu ratowania zdrowia, podniesienia jakości życia lub poprawy wyglądu, z przyczyn finansowych, jakościowych lub z uwagi na niedostępność świadczeń w kraju zamieszkania (wynikającą z braku personelu, wiedzy, sprzętu, procedur, zbyt długiego czasu oczekiwania lub ograniczeń prawnych), niejednokrotnie połączonym ze zwiedzaniem odwiedzanego miejsca. Białk-Wolf (2010) Modele organizacji – 1. Pojęcie turystyki medycznej

4 Kontrowersje wokół pojęcia Zakres pojęcia: – świadczenia w trybie jednodniowym, – czy tylko charakter międzynarodowy – termin „turystyka” Kim jest turysta medyczny? Statystyki dotyczące liczby turystów medycznych Modele organizacji – 1. Pojęcie turystyki medycznej

5 Przyczyny rozwoju turystyki medycznej problemy systemów opieki zdrowotnej, przemiany demograficzne, rozwój tanich form podróżowania, ruchy migracyjne, rozwój Internetu. Modele organizacji – 1. Pojęcie turystyki medycznej

6 Powody uczestnictwa w turystyce medycznej niższe koszty – 44% niedostępność świadczeń w kraju zamieszkania - 33% czas oczekiwania na zabieg – 19 % Fisher/Sood (2014) Modele organizacji – 1. Pojęcie turystyki medycznej

7 2. Destynacje turystyki medycznej Modele organizacji – 2. Destynacje turystyki medycznej

8 Miasto jako destynacja 61 tys. mieszkańców, około 300 klinik stomatologicznych około 1000 dentystów w okolicy (1 na 80 mieszkańców). (wikipedia) Modele organizacji – 2. Destynacje turystyki medycznej Sopron (Węgry) – „stomatologiczna stolica świata”

9 Klinika jako destynacja Modele organizacji – 2. Destynacje turystyki medycznej Klinika Krojanty (Chojnice) Klinika Invicta (Gdańsk)

10 Potrzeba organizacji Destynacja to więcej niż cel podróży, to też produkt turystyczny Produkt turystyki medycznej ma wiele elementów składowych Warunkiem jego kreowania jest koordynacja działań Celem prezentacji jest przedstawienie rozwiązań już stosowanych Modele organizacji – 2. Destynacje turystyki medycznej

11 3. Wybrane modele organizacji Niemcy Turystyka medyczna w Niemczech to 241.000 pacjentów z zagranicy (stacjonarnych i ambulatoryjnych) w 2013 roku Ale tylko ok. 45% to turyści medyczni Główne ośrodki: Monachium, Kolonia, Freiburg Modele organizacji – 3. Niemcy

12 3. Wybrane modele organizacji Berlin jako nowa destynacja Berlin - health capital - 12,5 mln turystów - 130 Klinik - 35. 000 łóżek - 17.00-21.000 pacjentów zagranicznych - Biura obsługi pacjentów międzynarodowych w poszczególnych placówkach Modele organizacji – 3. Niemcy

13 Jak organizują destynację w Berlinie? Analiza zasobów w zakresie struktury i interesariuszy – Wybór klinik (w zakresie organizacji, rynków i świadczeń), które są potencjalnymi partnerami? Struktura dostępnych świadczeń Analiza rynków pochodzenia pacjentów i konkurencyjności regionu Modele organizacji – 3. Niemcy

14 Co ma Berlin? renta z tytułu statusu stolicy atrakcyjność turystyczna (Rosja) internacjonalizacja środowiska medycznego Modele organizacji – 3. Niemcy rozpoznawalność największej kliniki uniwersyteckiej w Europie - Charité istnienie oferty komplementarna wobec turystyki medycznej stosunkowo niskie ceny hoteli, współpraca podmiotów medycznych z hotelami oraz rozwój bazy hotelowej przy klinikach

15 Region Freiburga -Wspólne: działania promocyjne regionu, budowanie marki, katalog usług. -Indywidualnie: pozyskiwanie pacjentów przez członków klastra. Modele organizacji - 3. Niemcy

16 Grecja – powolny start The Greece Health Tourism Confederation (czerwiec 2016) Sygnatariusze: Minister Turystyki, Uniwersytet Patras i regiony Zachodniej Grecji Koncepcja: Oficjalna platforma do rozwoju i promocji greckiego produktu turystyki zdrowotnej. Skład: 28 podmiotów Zadania: Budowanie i promowanie destynacji Kluczowe sektory krajowe: turystyka medyczna, dentystyczna, spa, wellness plus: kulinarna, sportowa, turystyka dla osób niepełnosprawnych, srebrna gospodarka. Modele organizacji –3. Grecja

17 Hiszpania – centralny portal Diagnoza: 100 tys. turystów zdrowotnych / rok - przychód około 500 mln EURO. Cel: 200 tys. / rok Hiszpański rząd promocji kraju także jako destynacji turystyki medycznej pod marką Spaincares. Finansowanie: Ministerstwo Turystyki Strategiczny związek Federacji: o Hiszpańskiej Federacji Szpitali Prywatnych (FNCP) o Hiszpańskiego Stowarzyszenia Medical Spa (ANBAL) o Hiszpańskiej Konfederacji Hoteli i Domów Turysty (CEHAT) o Hiszpańskiej Konfederacji Agencji Podróży (CEAV) o Regionalne organizacje związane z turystyką zdrowotną o Stowarzyszenie Transportu Medycznego Oferta: 50 klinik, plus medyczne spa, domy opieki oraz hotele Modele organizacji – 3. Hiszpania

18 Łotwa – sieć klastrów Dane: 2,3 mln mieszkańców, 69 instytucji medycznych 23 (publicznych). 20 szpitali (17 regionalnych i 3 uniwersyteckie). Bardzo dobrze rozwinięta jest sieć prywatnych klinik i laboratoriów. „Lativa – best enyojed slowly” (od 2010 r.) Badania, Diagnoza, Strategia, Zalecenia Łotewski Klaster Turystyki Zdrowotnej (8 – 30) Zadania klastra: szkolenie, przygotowanie oraz marketing kompleksowego produktu. Baltic care in Latvia (8-16) Każdy z członków jest prezentowany pod względem swojej głównej specjalizacji. Nie ma dwóch podmiotów oferujących taką sam usługę. Klaster komplementarny. Efekty: kliniki (BCiL) w 2015 obsłużyło 8900 pacjentów z zagranicy co dało wzrost o 10% w porównaniu do 2014 roku. Całkowity przychód wyniósł 1.350 mln EURO (wzrost o 6,5%) w porównaniu do 2014 roku. Modele organizacji – 3. Łotwa

19 4. Węgry – europejski lider 40% turystów stomatologicznych w Europie wybiera Węgry (1 miejsce w Europie), 15-17% udział w światowym rynku (2 miejsce na świecie), 1 miejsce Meksyk 20-22% rynku, Badania z 2010 r. (dane o przychodach), ponad 500 klinik dentystycznych z 2600 zarejestrowanych w kraju obsługiwało zagranicznych pacjentów. Modele organizacji – 4. Węgry RokStomatologiczni turyści (szacunki) Przychód główny Przychód dodatkowy 2007/2008100 tys.--- 200960 tys.250 mln $45 mln $ 201070 tys.--- 201180 tys.--- Źródło: Badania Węgierskiego Urzędu Skarbowego z 2010r.

20 Węgry – główne kierunki rozwoju do 2010 r. Przygraniczne miasta na Węgrzech: o Sopron, Gayor, Mosonmagyarovar, o Heviz (jezioro Balaton), Budapeszt, UK, podaż specjalistów, media masowe, internet. Modele organizacji – 4. Węgry

21 Węgry – główne kierunki rozwoju do 2010 r. Hotel Pannonia z Soporn (klinika dentystyczna na 1 piętrze) Modele organizacji – 4. Węgry

22 Węgry – rozwój w czasie 2000 -2007 Pierwszy gabinety w UK Wejście do UE Tanie latanie Zainteresowanie rządu 2010 Partia Fidesz wygrywa wybory Badania US Nowa strategia promocji kraju 2011 Biuro Turystyki Medycznej Organizacja branżowa Dofinansowanie do 2014 10 mln$ wsparcia Zewnętrzne punkty Modele organizacji – 4. Węgry

23 Węgry – założenia programu Cel- podbój świata. Własny produkt. Promowanie usługi pod jedną marką. Nowoczesny system one-stop (ujednolicona, uproszczona procedura postępowania z pacjentami zagranicznymi). Wprowadzanie systemu kontroli jakości i akredytacji w branży. Hub dentystyczny będący miejscem przepływu klientów do klinik. Wspólne, zewnętrzne call center dla pacjentów i punkt informujący dla klinik. Edukacja klinik w zakresie polityki ofertowej (nie dla konkurowania ceną). Założenia a realizacja. Modele organizacji – 4. Węgry

24 5. Podsumowanie prezentowanych modeli świadomość sytuacyjna, przewidywanie trendów, rozpoznanie potencjału, konsolidacja wokół lidera, zgodne współdziałanie, szeroka platforma współpracy, zasoby gospodarcze, różna formy organizacji, organizacja jest uwarunkowana danym systemem opieki zdrowotnej. Modele organizacji – 5. Podsumowanie

25 Główne problemy wg badań IBiRTM Brak realnego współdziałania Członkowie nie widzą wspólnego interesu Brak zaufania Obawy przed konkurencją Problem finansowania Modele organizacji – 5. Podsumowanie

26 Co dalej? Warto wiedzieć co mamy Zwiększać świadomość dotyczącą potencjału i korzyści Znajdować partnerów WSPÓŁPRACOWAĆ ! Modele organizacji – Zakończenie

27 Dziękujemy za uwagę Modele organizacji – Zakończenie Dane kontaktowe Instytut Badań i Rozwoju Turystyki Medycznej – ibirtm.pl dr Anna Białk-Wolf – [email protected] Mariusz Arent – [email protected] Bibliografia: Białk-Wolf, A. (2010). Potencjał rozwojowy turystyki medycznej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Usług 591(53): 653-662. Fisher, C., Sood, K. (2014). What Is Driving the Growth in Medical Tourism?, Health Marketing Quarterly, 31: 246–262.