1 Dr Krzysztof Jonas 1
2 Karta podatkowa. Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych. Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych. Zasady ogólne – podatkowa księga przychodów i rozchodów. 2
3 Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. Warunki opodatkowania: 1. Złożenie wniosku – PIT 16 2. Prowadzenie działalności w zakresie wymienionym w załącznikach do ustawy 3. Nie korzystanie z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na umowę o pracę oraz usług innych podmiotów z wyjątkiem usług specjalistycznych. 3
4 4. Nieprowadzenie innej pozarolniczej działalności gospodarczej (są wyjątki m.in. najem, dzierżawa) 5. Współmałżonek nie prowadzi działalności w tym samym zakresie 6. Nieprodukowanie wyrobów opodatkowanych akcyzą. 7. Zgłoszona działalność nie jest prowadzona poza RP. 4
5 Cechy charakterystyczne opodatkowania kartą podatkową Cechy charakterystyczne opodatkowania kartą podatkową: Ściśle określony rodzaj czynności, które wolno wykonywać w ramach prowadzonej działalności Np. gręplarstwo to „usługowe zgrzeblenie różnych surowców włókienniczych, w szczególności wełny. Gręplowanie różnych materiałów i odpadów produkcyjnych pochodzenia włókienniczego.” Określona ilość pracowników jaką wolno zatrudnić do wykonywania działalności. 5
6 I tak np. przy gręplarstwie wolno zatrudnić maksymalnie 2 osoby, do limitu nie wlicza się współmałżonka oraz niepełnoletnich członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Nie wlicza się do limitu pracowników również: osób zatrudnionych w celu nauki zawodu, 4 bezrobotnych skierowanych do odbywania stażu 3 bezrobotnych lub absolwentów zarejestrowanych min. 6 miesięcy Pracowników zatrudnionych do sprzedaży wyrobów, utrzymania czystości w zakładzie, prowadzenia kasy, itp. Pod warunkiem pisemnego określenia zakresu czynności. 6
7 Stały podatek, którego kwota ustalana jest w drodze decyzji naczelnika U.S. Wniosek o zastosowanie tej formy opodatkowania składa do urzędu właściwego wg miejsca położenia zakładu, siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika. Wniosek należy złożyć przed rozpoczęciem prowadzenia działalności (nowy podmiot) lub przed 20 stycznia (podmiot już istniejący na innej formie opodatkowania) 7
8 Decyzja ustalająca wysokość podatku wydawana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik może zrzec się opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dnia od daty doręczenia decyzji. Musi wówczas wybrać jedną z pozostałych form opodatkowania. Wysokość stawki podatku zależna jest w większości przypadków od ilości zatrudnianych pracowników oraz wielkości miejscowości w której działalność jest prowadzona. 8
9 Stawka karty może ulegać obniżeniu Stawka karty może ulegać obniżeniu: - o 20% jeśli podatnik ukończył do 1.01. danego roku 60 lat życia lub jest osobą niepełnosprawną (lekki stopień) jeśli nie zatrudnia pracowników - o 10% na każdego zatrudnionego niepełnosprawnego (lekki stopień) - o 50% na wniosek podatnika w drodze decyzji U.S. - o 80% jeśli podatnik jest równocześnie zatrudniony na umowę o pracę na pełny etat, wykonuje usługi i nie zatrudnia pracowników. 9
10 Stawka karty może ulegać podwyższeniu Stawka karty może ulegać podwyższeniu. - W razie zatrudniania pełnoletnich członków rodziny – stawka rośnie od 40% do 10% zależnie od ilości pracowników - w razie rozwiązania umowy o pracę z zatrudnionymi bezrobotnymi lub absolwentami przed upływem 3 miesięcy od zawarcia umowy o pracę – stawkę podwyższa się o 50% do czasu upływu 3 miesięcy 10
11 Obniżka podatku z tytułu nieprowadzenia działalności. Jeśli przerwa trwa nieprzerwanie 10 dni i podatnik zawiadomi U.S. max. w dniu rozpoczęcia przerwy to stawkę karty obniża się o 1/30 stawki za każdy dzień przerwy. W przypadku choroby – zawiadomienie składa się w 1 dniu po zwolnieniu. Ulga po 1/30 za każdy dzień nieprowadzenia działalności przysługuje również w miesiącu rozpoczęcia i zakończenia działalności. 11
12 Odliczenia od podatku. TYLKO Od stawki karty można odliczyć TYLKO składkę zdrowotną w wymiarze 7,75% podstawy wymiaru składki. Płatność podatku. Karta podatkowa jest płatna do 7 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni za wyjątkiem grudnia, który jest płatny do 28 grudnia. Karta podatkowa jest dochodem budżetu gminy. 12
13 Obowiązki podatnika. W przypadku zatrudniania pracowników – prowadzenie ewidencji zatrudnienia wraz z indywidualnymi kartami przychodów i przechowywanie ich w miejscu prowadzenia działalności Prowadzenie ewidencji dla potrzeb podatku VAT Wystawianie na żądanie klienta rachunków lub faktur i przechowywanie ich przez 5 lat licząc od końca roku w którym je wystawiono. 13
14 Powiadamianie U.S. o wszelkich zmianach mogących mieć wpływ na stawkę podatku lub zastosowanie tej formy opodatkowania. Złożenie po zakończonym roku podatkowym deklaracji o wysokości zapłaconej i odliczonej składki zdrowotnej - PIT 16A. W przypadku pozostawania w nowym roku na tej samej formie opodatkowania opłacanie podatku w ubiegłorocznej wysokości do momentu otrzymania nowej decyzji. 14
15 W przypadku: Podania we wniosku PIT 16 danych niezgodnych ze stanem faktycznym Nieprowadzenia lub nierzetelnego prowadzenia ewidencji zatrudnienia Nie powiadomienia U.S. o zmianach mogących mieć wpływ na opodatkowanie lub wysokość stawki Wystawiania rachunków lub faktur niezgodnie ze stanem faktycznym U.S. stwierdza wygaśnięcie decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. 15
16 Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. Podatek ten dotyczy osób duchownych osiągających przychody z opłat otrzymywanych w związku z pełnionymi funkcjami o charakterze duszpasterskimi. 16
17 Przepisy prawne są skonstruowane w odniesieniu do Kościoła Rzymsko Katolickiego. Stawka podatku ustalana jest w drodze decyzji U.S. za każdy rok odrębnie. Jeżeli liczba wyznawców na danym terenie stanowi mniejszość w ogólnej liczbie mieszkańców osoba duchowna ma obowiązek dołączyć do wniosku o opodatkowanie oświadczenie o liczbie wyznawców. 17
18 Stawki podatku są określone dla proboszczów i wikariuszy – w odniesieniu do innych wyznań stosuje się te stawki odpowiednio do osób sprawujących porównywalne funkcje. Podatek jest opłacany kwartalnie w terminie do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału z wyjątkiem 4 kwartału, który jest płatny do 28 grudnia. Podatek jest dochodem Budżetu Państwa. 18
19 Stawka podatku dla proboszczów zależy od liczby mieszkańców danej parafii. Stawka podatku dla wikariuszy zależy od liczby mieszkańców parafii i wielkości miejscowości w której parafia się znajduje. Osoby duchowne mogą zrzec się tego opodatkowania do dnia 20 stycznia, do dnia poprzedzającego rozpoczęcie wykonywania funkcji duszpasterskich lub do 14 dni od dnia otrzymania decyzji od U.S. Wówczas są zobowiązane do założenia p.k.p.i.r. i opodatkowania na zasadach ogólnych. 19
20 Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych. Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. nr 144 poz. 930 z 1998 r. ze zm. 20
21 Podatnik może opłacać ryczałt jeśli: W roku poprzednim uzyskał przychody z działalności (sam lub w spółce) niższe niż równowartość 150.000 euro (limit na 2016r. 633.555 zł wg kursu na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego, 1 euro= 4,223 zł) Rozpoczyna działalność – bez względu na wysokość przychodów w 1 roku Nie korzysta z okresowych zwolnień z podatku dochodowego przyznanych na podstawie odrębnych przepisów 21
22 Nie osiąga przychodów z prowadzenia apteki, lombardu, kantoru czy wolnego zawodu innego niż wymieniony w art. 4 ust.1 pkt 11 Nie świadczy usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy Nie prowadzi handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych Nie wytwarza wyrobów opodatkowanych akcyzą (wyjątek: wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii) 22
23 Nie dokonał zmiany działalności z samodzielnej na spółkę z małżonkiem lub odwrotnie lub z działalności wykonywanej przez 1 z małżonków na działalność wykonywaną przez 2 jeśli przed zmianą opłacano podatek dochodowy na zasadach ogólnych W roku podatkowym lub poprzednim nie wykonywał w ramach umowy o pracę czynności wchodzących w zakres działalności (możliwość złożenia pisemnego oświadczenia) jeżeli: 23
24 Osoby fizyczne osiągające przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu (bez działów specjalnych i wyrobów opodatkowanych akcyzą) jeżeli: 1) sprzedaż nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych bez osobowości prawnej lub na rzecz osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie działalności gospodarczej 2) działalność polega na przetwarzaniu produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż odbywa się bez zatrudniania osób na umowę o pracę, zlecenia, o dzieło i podobnych 24
25 3) sprzedaż następuje wyłącznie w miejscach w których te produkty zostały wytworzone lub na targowiskach (bez sprzedaży dokonywanej w budynkach lub ich częściach) 4) jest prowadzona ewidencja sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych odrębnie z każdy rok podatkowy obejmująca: numer kolejny wpisu, datę uzyskania przychodu, kwotę przychodu, przychód narastająco od początku roku. Przychody z danego dnia są ewidencjonowane w dniu sprzedaży a ewidencje należy posiadać w miejscu sprzedaży Za produkt roślinny z własnej uprawy uważa się również mąkę wytworzoną ze zboża pochodzącego z własnej uprawy. 25
26 Stawki ryczałtu: 20 % - wolne zawody (art. 4 ust.1 pokt 11 17 % - usługi wg art. 12 ust. 1 pkt 2 8,5 % - usługi, gastronomia w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu ponad 1,5%, wytwarzanie wyrobów z materiału powierzonego, prowizja komisanta, kolportera 5,5 % - produkcja, budownictwo, transport o ładowności pow. 2 ton 26
27 3 % - handel, gastronomia, sprzedaż środków trwałych i WNiP oraz wyposażenia i składników majątku których okres użytkowania jest równy lub krótszy niż rok 2% - przychody ze sprzedaży przetworzonej w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu 10 % (art. 12 ust. 10) – przychody ze zbycia praw majątkowych lub nieruchomości będących środkami trwałymi lub WNiP 27
28 Ewidencja przychodów. Obowiązek założenia ewidencji powstaje w momencie uzyskania przychodu. Ewidencję, faktury na sprzedaż oraz dowody zakupu surowców i towarów należy przechowywać w miejscu prowadzenia działalności, siedzibie lub biurze podatkowym. Dodatkowo należy prowadzić również wykaz środków trwałych i WNiP oraz ewidencję wyposażenia i ewidencję zatrudnienia. 28
29 Jeśli podatnik uzyskuje przychody opodatkowane różnymi stawkami ewidencje należy prowadzić w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności. W przeciwnym razie stawka karna wynosi 8,5% od całości przychodu lub 17% czy 20% w przypadku uzyskiwania przychodów opodatkowanych tymi stawkami. Jeśli podatnik zaprzestanie prowadzenia ewidencji lub nie można jej uznać za dowód w postępowania podatkowym U.S. ustala przychód w drodze oszacowania. Stawka ryczałtu wynosi wówczas 5x stawki ryczałtu max. 75% podatku. 29
30 Do ulg odpisywanych od przychodu zalicza się: - Darowizna - Ulga na Internet - Składki na ubezpieczenia społeczne - Ulga rehabilitacyjna - Ulga na zakup nowych technologii - Straty z lat ubiegłych. Do ulg odpisywanych od podatku zalicza się składki na ubezpieczenie zdrowotne 30
31 Ryczałt opłacany jest miesięcznie do 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Wyjątkiem jest grudzień płatny do 31 stycznia roku następnego. Podatnik, którego przychody nie przekroczyły w roku poprzednim 25.000 euro (106.092,50 zł) może wybrać formę opłacania podatku kwartalnie. Wówczas podatek jest płatny do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału. Deklarację takiego wyboru należy złożyć do 20 stycznia. 31
32 Po zakończonym roku podatnik ma obowiązek złożyć zeznanie PIT 28 wraz z załącznikami do 31 stycznia. Jeżeli podatnik z jakiegoś powodu utraci prawo do ryczałtu ma obowiązek od dnia utraty przejść na p.k.p.i.r. i opłacać podatek na zasadach ogólnych. 32
33 Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz. U. nr 152 poz. 1475 ze zm. Rozporządzenie z 31 marca 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia p.k.p i r. (Dz. U. z 2016r. Poz. 467) 33
34 Podatkową księgę prowadzą: Osoby fizyczne Spółki cywilne i jawne osób fizycznych Spółki partnerskie Jeśli przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów, i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły max. 1.200.000 euro (5.092.440) Osoby wykonujące działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia zawartych na podstawie odrębnych umów Osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej, jeśli zgłosiły zamiar prowadzenia ksiąg Osoby duchowne, które zrzekły się opłacania zryczałtowanego podatku 34
35 Podatnik ma obowiązek powiadomienia U.S. o założeniu księgi do 20 stycznia lub w dniu rozpoczęcia działalności. Powierzenie księgi biuru podatkowemu wymaga powiadomienia U.S. w terminie 7 dni od daty zawarcia umowy z biurem. W szczególnych przypadkach U.S. może zwolnić podatnika z prowadzenia księgi całkowicie lub częściowo. 35
36 Podatnik jest obowiązany prowadzić księgę rzetelnie i niewadliwie. Niewadliwość – zgodność z przepisami rozporządzenia i objaśnieniami do niego Rzetelność – zgodność z rzeczywistością Przepisy rozporządzenia określają sytuacje szczególne w których księga jest uznawana za rzetelną pomimo błędów i tak: niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodu nie przekraczają łącznie 0,5% przychodu wykazanego w księdze za dany rok podatkowy lub wykazanego w roku podatkowym do dnia stwierdzenia błędów, lub 36
37 brak właściwych zapisów jest związany z nieszczęśliwym wypadkiem lub zdarzeniem losowym, które uniemożliwiło podatnikowi prowadzenie księgi, lub błędy spowodowały podwyższenie kwoty podstawy opodatkowania, z wyjątkiem błędów polegających na niewykazaniu lub zaniżeniu kosztów zakupu materiałów podstawowych, towarów handlowych oraz kosztów robocizny, lub podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty błędnych zapisów w księdze przed rozpoczęciem kontroli, lub błędne zapisy są skutkiem oczywistej omyłki, a podatnik posiada dowody księgowe odpowiadające warunkom określonym w rozporządzeniu 37
38 Zapisy w księdze mają być dokonywane w języku polskim i walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały. Podstawą zapisów są dowody księgowe, czyli: Faktury VAT (w tym korygujące i inne) Dokumenty celne Inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji i jej przebieg zawierające: Wiarygodne określenie stron Datę wystawienia dowodu i datę operacji Przedmiot, ilość i wartość operacji Podpisy osób uprawnionych 38
39 Do innych dowodów księgowych należą: Dzienne zestawienie dowodów Noty księgowe Dowody przesunięć Dowody opłat pocztowych i bankowych Inne Na udokumentowanie niektórych kosztów dowodem księgowym może być również dowód wewnętrzny wystawiony przez podmiot dokonujący zakupu. 39
40 Dowód wewnętrzny może dotyczyć np.: 1) Zakupu bezpośrednio od producenta krajowego lub hodowcy produktów roślinnych lub zwierzęcych 2) Zakupu od ludności roślin zielarskich i ziół dziko rosnących, jagód, owoców leśnych i grzybów 3) Wartości produktów roślinnych lub zwierzęcych z własnej hodowli lub uprawy 4) Zakupu materiałów pomocniczych w jednostkach handlu detalicznego 5) Zakupu od ludności odpadów poużytkowych 40
41 Sposób prowadzenia księgi. Księga musi być zbroszurowana i posiadać ponumerowane karty. Musi być prowadzona wg wzoru określonego w rozporządzeniu. Zakup materiałów podstawowych i towarów – wpisany do księgi niezwłocznie po zakupie, przed przekazaniem do sprzedaży, produkcji czy magazynu. Pozostałe wydatki – raz dziennie po zakończeniu dnia Przychody – raz dziennie po zakończeniu dnia Istnieją liczne wyjątki od tych reguł. 41
42 Od 8.04.16 obowiązuje nowy wzór p.k.p. i r. Wyodrębniono w nim osobną kolumnę nr 16 – koszty działalności badawczo rozwojowej (art. 26e uopdoof). Do końca 2016 r. podatnicy mogą stosować dotychczasowy wzór księgi. Bezwzględny obowiązek prowadzenia księgi wg nowego wzoru mają podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą po wejściu w życie rozporządzenia. Koszty działalności badawczo rozwojowej są związane z nową ulgą badawczo rozwojową wprowadzoną od 1 stycznia 2016r. 42
43 Działalność badawczo rozwojowa to działalność twórcza mająca na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie ich do tworzenia nowych zastosowań. Istota tej ulgi sprowadza się do tego, iż koszty kwalifikowane dwukrotnie obniżają dochód do opodatkowania: - jako koszty uzyskania przychodów, - jako odliczenie od dochodu (częściowe) Odliczeniu od dochodu podlega: - 30% kosztów dotyczących wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności badawczo rozwojowej oraz związanych z nimi składek na ubezpieczenie społeczne, - 20% pozostałych kosztów kwalifikowanych 43
44 Podatnicy prowadzący księgę mają obowiązek sporządzić i wpisać do księgi spis z natury: towarów handlowych materiałów podstawowych i pomocniczych, półproduktów i produktów w toku, Wyrobów gotowych, Odpadów, Wyposażenia (tylko przy likwidacji), na dzień 1 stycznia każdego roku, a także przy zmianie wspólnika, zmianie udziałów czy likwidacji działalności 44
45 Formuła obliczania dochodu. Uproszczona: przychody – koszty = dochód Pełna: Koszty uzyskania przychodów: Spis z natury na początek okresu +wydatki na zakup materiałów i towarów +wydatki pozostałe - spis z natury na koniec okresu Przychody – koszty uzyskania przychodów = dochód 45
46 Podatek dochodowy ustalany jest albo wg skali podatkowej albo wg podatku liniowego. Podatnik, który wybrał opodatkowanie wg skali podatkowej może skorzystać z odliczeń od dochodu i od podatku. Oprócz wspomnianych odliczeń przysługuje również ulga prorodzinna w związku z wychowaniem dzieci: - do ukończenia 25-go roku życia uczących się jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów, które podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 uopdoof - bez względu na ich wiek, jeżeli otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny bądź rentę socjalną. 46
47 Obliczenie podatku wg skali. P.O do 85528 – podatek 18% - 556,02 Ponad 85528 – 32% nadwyżki + 14839,02 47