1 Przeobrażenia gospodarczo-społeczne w Europie Zachodniej w XI-XIII wieku

2 Duży wzrost demograficzny

3 Intensyfikacja gospodarki rolnejUpowszechnienie się kultury rolnej. Zastosowanie żelaza w narzędziach rolniczych – pług z żelazną odkładnicą, żelazna siekiera.

4

5

6 Kolonizacja pustek Przyrost ludności, wydłużenie się przeciętnego trwania życia ludzkiego. Wzrost wydajności pracy. Zagospodarowywanie nieużytków, karczowanie lasów. Zakładanie nowych wsi z przywilejami dla ludności osadniczej.

7 Następstwa kolonizacji wsiZmiany form renty feudalnej. Poprawa bytu chłopów. Samorządowy model wspólnoty wiejskiej. Rozwój rzemiosła i wymiany.

8 Rozwój miast i handlu Czynniki miastotwórcze:- oddzielenie się rzemiosła od rolnictwa, - rozwój gospodarki towarowo-pieniężnej, - bliskość szlaków komunikacyjnych, - dawne ośrodki miejskie, - ośrodki władzy książęcej. Konstantynopol, Paryż, Mediolan, Florencja, Wenecja, Genua, Brugia, Gandawa, Kolonia, Lubeka, Hamburg, Praga, Kijów, Nowogród Wielki.

9

10 Lubeka w XIII w.