1 DZIAŁANIE PRĄDU ELEKTRYCZNEGO NA ORGANIZM CZŁOWIEKACzłowiek może zostać porażony prądem elektrycznym, jeżeli jego ciało stanie się częścią obwodu elektrycznego popłynie przez nie prąd elektryczny o odpowiednio dużej wartości. Może się to wydarzyć, kiedy człowiek - w wyniku błędu, lekkomyślności lub uszkodzenia izolacji – dłonią lub dowolną inną częścią ciała dotyka przewodu lub części przewodzącej urządzenia znajdującej się pod napięciem. Skutki rażenia prądu zależą od: rodzaju prądu (prąd stały, zmienny), natężenia, czasu, drogi przepływu prądu, rezystancji ciała człowieka, warunków środowiskowych. Najbardziej niebezpieczny dla człowieka jest prąd przemienny o częstotliwości Hz. Prąd powoduje: Zakłócenia pracy serca i układu nerwowego, układu oddechowego, skurcze mięśni, poparzenia zewnętrzne i wewnętrzne.
2 Rodzaje przewodów w domowej instalacjiBrązowy – L fazowy (świeci próbnik prądu) Niebieski – N neutralny –napięcie OV względem ziemi Żółto – zielony – PE uziemienie (nie płynie nim normalnie prąd, podłączamy go do metalowych części obudowy urządzeń (pralki, lodówki itp.) Prąd płynie normalnie przewodami L i N, w czasie awarii, gdy napięcie dostanie się na obudowę urządzenia, płynie na moment przewodem E powodując wyłączenie bezpieczników. Najlepiej mieć w domu wyłączniki różnicowo – prądowe – wyłączają prąd w ułamku sekundy przy „uciekającym” z prawidłowego obiegu prądzie rzędu 0,03A
3 Sposoby porażenia prądemprąd płynie przez człowieka, tym mniejszy im lepsza izolacja z butów i podłogi) do porażenia nie dochodzi – człowiek dotyka się przewodu neutralnego (napięcie między ziemią 0V) śmiertelne zagrożenie – prąd płynie przez człowieka z przewodu L do przewodu N. Niebezpieczeństwo jest tym większe im większy prąd przepłynie i im dłuższy czas . śmiertelne zagrożenie – prąd płynie przez człowieka od przewodu L do wodociągu.
4 Wartość skuteczna prądu płynącego przez człowieka w mAObjawy 0…0,5 prąd niewyczuwalny 0,6…1,6 prąd wyraźnie wyczuwalny (swędzenie, łaskotanie) 1,6…3,5 cierpnięcie dłoni i przegubów, lekkie sztywnienie rąk 3,5…15 silne sztywnienie rąk, ból przedramion, skurcze dłoni i drżenie rąk; przy wzroście wartości prądu coraz silniejsze skurcze mięśni palców i ramion, zaciskanie się rąk obejmujących przedmiot i niemożność samodzielnego oderwania się. 15…25 nie kontrolowane skurcze, utrudniony oddech, wzrost ciśnienia krwi; prąd nie powoduje groźnych następstw przy czasie przepływu nie dłuższym niż kilkanaście sekund. 25…50 bardzo silne skurcze mięśni rąk i klatki piersiowej; nieregularność pracy serca, przy dłuższym działaniu prądu w górnym zakresie – migotanie komór serca 50…70 migotanie komór sercowych, porażenie mięśni oddechowych, przy dłuższym działaniu śmierć przez uduszenie Powyżej 70 przy dłuższym działaniu prądu zwykle śmierć
5 Prąd płynący przez człowieka zależy od napięcia i oporu I=U/ROpór człowieka zależy od grubości i suchości skóry – gdy jesteśmy zdenerwowani, spoceni opór skóry maleje i prąd jest większy. W związku z tym napięcie bezpieczne dla człowieka w warunkach niekorzystnych to 25V dla prądu zmiennego i 50V dla stałego. Pamiętaj! Nie wolno dotykać osoby porażonej bo sami możemy ulec porażeniu, należy wyłączyć dopływ prądu i udzielić pierwszej pomocy, wezwać pomoc medyczną.
6 Pamiętaj! Zachowuj ostrożność korzystając z urządzeń elektrycznych Nie dotykaj mokrymi dłońmi urządzeń elektrycznych i nie podłączaj ich do prądu w pobliżu wody Jeżeli masz zamiar obejrzeć wnętrze urządzenia, odłącz je od prądu. Urządzenia z metalową obudową podłączaj tylko do gniazda z uziemieniem (bolcem) Korzystając z urządzeń przestrzegaj zasad bezpieczeństwa.