1 Dziecko pozbawione opiekiKonsekwencje emocjonalno-społeczne Opracowała: Agnieszka Salwa, ŚCDN w Kielcach

2 Rodzina Podstawowe środowisko wychowawcze, w którym dziecko kształtuje swoją osobowość Uczy się istnieć w społeczeństwie Czerpie wzory zachowań Uczy się wartości

3 Rodzina migracyjna Najlepszy przypadek – 1 rodzic (ogół migracji – 65% panowie, migracje pow. 2 m-cy – 73%) Gorszy wariant opieki – dziadkowie Zły – starsze rodzeństwo Najgorszy – sąsiadka, koleżanka, dalsi krewni, samodzielnie

4 Rodzina migracyjna Rodzina migracyjnaW przypadku ojców decyzje migracyjne nie mają związku z wiekiem dzieci Niezmiernie rzadko zdarzają się wyjazdy kobiet mające dziecko do 4 r. ż. Największe spiętrzenie migracji występuje wśród rodziców obecnych 10 – 13-latków

5 Adaptacja do rozłąki Kto wyjeżdża Motywy wyjazduCzy rozstanie było wspólną decyzją Jak długo ma trwać rozłąka Relacje między partnerami przed wyjazdem Kontakt z rodzicem W jakich warunkach i pod czyją opieka znajdzie się dziecko Wiek dziecka Ilość dzieci w rodzinie Czy wyjazd spełnia oczekiwania Perspektywy powrotu

6 WIEK SZKOLNY Dzieciństwo 1/6 życia Dynamicznie się rozwija AutorytetPrace domowe Motywacja do nauki Telewizor

7 WIEK SZKOLNY Żywe, sprzeczne emocje bez śladu cierpliwościTęsknota – brak poczucia bezpieczeństwa Żal, złość, poczucie opuszczenia – obojętność, „niezależność uczuciowa” Brak bliskości, przytulania – deficyt miłości, dziecko czuje się niekochane niepotrzebne, niechciane

8 DZIECKO Nie zawsze rozumie sytuacje w których uczestniczy – czuje się winne Zapamiętuje „emocjonalnie” Uczy się, że świat jest zagrażający – generalizuje Brak stabilizacji i ciągłości stylów wychowywania Radość spotkań powiązana z nieuchronnością rozstania

9 ZŁOŻONOŚĆ DORASTANIA Czas intensywnych przemian biologicznych, psychologicznych i społecznych Odpowiadają one za: zmianę wyglądu zewnętrznego, ukształtowanie się orientacji płciowej i poczucie własnej tożsamości

10 Typowe są postawy buntu negacja norm i autorytetów postawa prowokacjibiało-czarne widzenie świata poczucie niekompetencji dążenie do inności szukanie sensu życia

11 Rozwój psychiczny Myślenie o sobieokreślenie siebie na podstawie własnych refleksji i opinii znaczących osób odnalezienie swej tożsamości, akceptacja jej uwolnienie się od więzów z rodzicami, poprzez samodzielne dawanie sobie rady

12 Rozwój psychiczny Buntsposób na wyrażenie swej odrębności i decydowanie o sobie palenie tytoniu używanie alkoholu używanie innych środków psychoaktywnych

13 Rozwój psychiczny Czas poznawania siebieposzukiwania sensu własnego istnienia okres eksperymentowania ze sobą smakowanie doznań w sytuacjach zagrożenia wagary diety odchudzające

14 Rozwój psychiczny Potrzeba autonomiiobejmuje sferę decyzyjną: dziewczęta i chłopcy pragną sami decydować o swoich sprawach, sposobie spędzania wolnego czasu, wydawania pieniędzy, ubierania się, doboru koleżanek i kolegów priorytet wartości materialnych zachowania ryzykowne wczesna aktywność seksualna zachowania agresywne i przestępcze

15 Rozwój społeczny Grupa rówieśniczastanowi dla nastolatka oparcie, pozwala mu zrozumieć siebie, obdarza poczuciem przynależności i świadomością, że nie jest sam równocześnie może stanowić poważne źródło konfliktów i stresów

16 Rozwój emocjonalny Siła i żywość przeżyćprzeżycia w tym okresie osiągają stopień wysokiego napięcia: smutek przeżywany bywa głęboko i często ma charakter tragedii, radość osiąga wysokie szczyty uniesienia

17 Rozwój emocjonalny Labilność emocjonalnałatwość przechodzenia od jednego nastroju do innego – dorastający łatwo przerzucają się od radości do smutku, od entuzjazmu do zniechęcenia, od radości do rozpaczy

18 Rozwój emocjonalny Chwiejność emocjonalnaprzejawianie krańcowo przeciwnych skłonności i upodobań np. raz garnie się do ludzi, poszukuje ich towarzystwa, innym razem stroni od nich i pragnie samotności

19 Rozwój emocjonalny Bezprzedmiotowość uczućdoznanie uczucia radości czy smutku często nie wiąże się z niczym konkretnym dorastający sam nie wie, dlaczego jest mu smutno czy wesoło

20 Rozwój emocjonalny Maskowanie uczućprzybieranie wobec dorosłych sztucznej pozy, głębokiego ukrywania swoich istotnych przeżyć, do skrytości i nieufności – gdyż w przekonaniu dorastającej młodzieży oni tzn. dorośli – ich i tak nie rozumieją

21 Rozwój emocjonalny Uczucie strachu i niepokojujako obawa spotykania się z ludźmi, przebywania z osobami ważniejszymi lub mającymi przewagę, obawa przed występowaniem w większym towarzystwie, występowania przed całą klasą

22 Rozwój emocjonalny ZłośćPod wpływem złości młodociani reagują zazwyczaj agresją Złość i agresja to dwa podstawowe sposoby na ujawnienie lęku – alarm, że dzieje się coś złego Autoagresja Dolegliwości somatyczne Stany depresyjne

23 Relacje między „nieobecnym” rodzicem a nastolatkiemPowierzchowność, formalność – brak tematów do rozmowy Poczucie odtrącenia – niskie poczucie własnej wartości Kompensacja – wysokie kieszonkowe, bogate prezenty Brak prawidłowych wzorów postępowania i pełnienia ról społecznych

24 Dziękuję za uwagę