1 E DUKACYJNE F ORUM K WALIFIKACJI Z AWODOWYCH Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.4 Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie Poddziałanie 3.4.3 Upowszechnianie uczenia się przez całe życie M ULTIMEDIALNY K ATALOG Z AWODÓW ZAWÓD: OPIEKUN OSOBY STARSZEJ
2 ZADANIA ZAWODOWE ŚRODOWISKO PRACY PREDYSPOZYCJE KARIERA ZAWODOWA MASZYNY I NARZĘDZIA OPIEKUN OSOBY STARSZEJ WARUNKI FIZYCZNE LITERATURA CZY WIESZ, ŻE …?
3 C ZYM ZAJMUJE SIĘ OPIEKUN OSOBY STARSZEJ ? ZADANIA ZAWODOWE : pomoc osobie starszej w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak sprzątanie, gotowanie, zmywanie, pranie, prasowanie, robienie zakupów, załatwianie bieżących spraw w urzędach czy na poczcie, pomoc osobie starszej w utrzymaniu higieny osobistej (ubieranie, czesanie, mycie), przygotowywanie i podawanie podopiecznemu posiłków, dbanie o stan zdrowia zarówno psychiczny jak i fizyczny (podawanie leków, zmiana opatrunków), organizowanie czasu wolnego podopiecznemu (czytanie, spacery).
4 Miejsce wykonywania pracy Charakter pracy W tym zawodzie można pracować zarówno w zespole (z innymi specjalistami: pielęgniarką, fizjoterapeutą, psychologiem), ale również i samodzielnie. W swojej pracy opiekun osoby starszej wykorzystuje takie przedmioty jak m.in. basen sanitarny, termometr lekarski, ciśnieniomierz, przybory kuchenne i inne. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY OPIEKUNA OSOBY STARSZEJ ? Opiekun osoby starszej wykonuje swoją pracę głównie w pomieszczeniach.
5 J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY OPIEKUNA OSOBY STARSZEJ ? Możliwości zatrudnienia Opiekun osoby starszej może pracować w domach pomocy społecznej, hospicjach, oddziałach geriatrycznych i rehabilitacyjnych, Caritasie, Polskim Czerwonym Krzyżu, sanatoriach, firmach świadczących usługi opiekuńcze osobom starszym. Stanowiska pracy samodzielne stanowisko opiekuna osoby starszej, praca w zespole z lekarzem, pielęgniarką, psychologiem, fizjoterapeutą.
6 Czas pracy Praca opiekuna osoby starszej ma charakter zmianowy, obejmuje zarówno dyżury nocne, jak i weekendowe oraz świąteczne. Opiekun osoby starszej może również mieszkać z osobą starszą wymagającą opieki i w związku z tym zajmować się nim 24 godziny na dobę. Zarobki Średnia kwota zarobków w tym zawodzie kształtuje się na poziomie 1 850zł do 2 700zł brutto. Zarobki uzależnione są od miejsca zatrudnienia ( www.wynagrodzenia.pl ). www.wynagrodzenia.pl Czynniki zagrażające zdrowiu Do czynników szkodliwych w zawodzie opiekuna osoby starszej zaliczamy: kontakt ze strzykawkami, duży wysiłek fizyczny. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY OPIEKUNA OSOBY STARSZEJ ?
7 J AKICH MASZYN I NARZĘDZI UŻYWA OPIEKUN OSOBY STARSZEJ ? Materac przeciwodleżynowy Termometr lekarski Ciśnieniomierz Basen sanitarny
8 M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY wyrób przeznaczony do stosowania w jednostkach leczniczych i warunkach domowych do obsługi ludzi obłożnie chorych, służy do oddawania kału i moczu. Basen sanitarny
9 M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY specjalistyczny materac zmniejszający ryzyko powstania odleżyn u osób przewlekle chorych, unieruchomionych na długi czas w łóżku. Materac przeciwodleżynowy
10 M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY przyrząd przeznaczony do pomiaru temperatury ciała. Termometr lekarski
11 M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY przyrząd zakładany na przedramię lub nadgarstek, służący do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz pulsu. Ciśnieniomierz
12 J AKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN POSIADAĆ OPIEKUN OSOBY STARSZEJ ? Osoba wykonująca zawód opiekuna osoby starszej powinna interesować się osobami starszymi, zmianami zachodzącymi w organizmie osoby w podeszłym wieku, zasadami żywienia oraz pielęgnacji. Przydatne bywa również posiadanie prawa jazdy kat. B. Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są: cierpliwość, poszanowanie godności drugiej osoby, poczucie odpowiedzialności, obowiązkowość, opiekuńczość, bezkonfliktowość, empatia, wyrozumiałość, życzliwość, podzielność uwagi, uprzejmość, samokontrola.
13 J AKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W TYM ZAWODZIE ? Do wykonywania zawodu opiekuna osoby starszej niezbędna jest wytrzymałość fizyczna i psychiczna, zdrowy kręgosłup, dobry wzrok i słuch, ogólna sprawność fizyczna oraz swobodne komunikowanie się. Do przeciwwskazań w wykonywaniu zawodu opiekuna osoby starszej należą: zaburzenia niewielkiego i dużego stopnia kończyn dolnych, ograniczona zręczność rąk, zaburzenia dużego stopnia narządu słuchu, wzroku, węchu oraz smaku, zaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa, problemy z układem mięśniowym, kostno-stawowym oraz nerwowym, zaburzenia psychiczne, słaba budowa ciała, niska ogólna wydolność fizyczna, zaburzenia mowy, choroby zakaźne.
14 I NFORMACJE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Istnieje możliwość wykonywania zawodu przez osoby z niepełnosprawnością, o ile pozwalają jej na to warunki zdrowotne. W zawodzie opiekuna osoby starszej może pracować osoba posiadająca lekki stopień niepełnosprawności. Ostateczną decyzję o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w zawodzie opiekuna osoby starszej podejmuje zawsze lekarz medycyny pracy.
15 JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE? 1. Studia wyższe zawodowe (licencjat/magisterskie), np. Pielęgniarstwo, Fizjoterapia, Dietetyka, Andragogika, Terapia zajęciowa, Pedagogika. 1. Studia wyższe zawodowe (licencjat/magisterskie), np. Pielęgniarstwo, Fizjoterapia, Dietetyka, Andragogika, Terapia zajęciowa, Pedagogika. Aby podjąć naukę na studiach wyższych należy zdać egzamin maturalny. 3. Kursy i szkolenia kwalifikacyjne. 2. Studia podyplomowe, np. Psychofizjoterapia w opiece paliatywnej i chorobach przewlekłych, Opieka geriatryczna z elementami fizjoterapii, Psychologia zdrowia i rehabilitacji, Gerontologia z elementami opieki paliatywnej. 2. Studia podyplomowe, np. Psychofizjoterapia w opiece paliatywnej i chorobach przewlekłych, Opieka geriatryczna z elementami fizjoterapii, Psychologia zdrowia i rehabilitacji, Gerontologia z elementami opieki paliatywnej. Liceum (3 lata) / Technikum (4 lata) Opiekun osoby starszej JAK ZOSTAĆ OPIEKUNEM OSOBY STARSZEJ ? Szkoła Policealna (2 lata) Egzamin potwierdzający kwalifikację Z.7. Szkoła Policealna (2 lata) Egzamin potwierdzający kwalifikację Z.7. GIMNAZJUM
16 C ZY WIESZ, ŻE …? C IEKAWOSTKI Opieka nad osobami starszymi w Polsce sprawowana jest poprzez dwa uzupełniające się systemy: system opieki zdrowotnej oraz system pomocy społecznej. Pierwszym specjalistycznym ośrodkiem geriatrycznym w Polsce był szpital geriatryczny w Katowicach, który powstał w 1961 r. Pierwszy termometr wynalazł w 1593 roku włoski naukowiec Galileusz.
17 „Organizacja opieki nad osobami starszymi w Polsce i Europie”, K.Szczerbińska, „Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku”, K. Kędziora-Kornatowska, M. Muszalik, „Podstawy opieki paliatywnej”, K. Walden- Gałuszko, „Fizjologia starzenia się: profilaktyka i rehabilitacja”, red. A. Marchewka, Z. Dąbrowski, J.A. Żołądź, „Senior w domu: opieka długoterminowa nad niesprawnym seniorem”, red. J. Twardowska- Rajewska. C O CZYTAĆ ? L ITERATURA FACHOWA
18 B IBLIOGRAFIA Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowana na podstawie dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn. zmianami. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie CKE, http://www.cke.edu.pl/index.php/informatory-left/egzamin-zawodowy http://www.cke.edu.pl/index.php/informatory-left/egzamin-zawodowy Materiały projektu „Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego”, www.gimnazjum2.lublin.pl/efs/prezentacja www.gimnazjum2.lublin.pl/efs/prezentacja Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w zawodzie. „Podręcznik oceny zawodów z punktu widzenia różnych rodzajów niepełnosprawności. Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego” ( http://wupszczecin.home.pl/poradnik_gci/5_zeszyty_info rmacyjno_metodyczne/zeszyt_14.pdf ). http://wupszczecin.home.pl/poradnik_gci/5_zeszyty_info rmacyjno_metodyczne/zeszyt_14.pdf www.wynagrodzenia.pl (Raport Sedlak&Sedlak). www.wynagrodzenia.pl
19 WYWIAD Z OPIEKUNEM OSOBY STARSZEJ
20
21 SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.