1 Ekonomia eksperymentalnaJoanna Kulesza Anna Gurba Na podstawie Kopczewski T. „Podejście eksperymentalne pomiaru norm i preferencji społecznych” oraz wybranych publikacji

2 Plan Podstawowe pojęcia Twórcy ekonomii eksperymentalnejPrezentacja wybranych eksperymentów Wnioski

3 Eksperyment Eksperyment to w naukach przyrodniczych i społecznych zbiór działań wzbudzających w obiektach materialnych określone reakcje i zjawiska w warunkach pozwalających kontrolować wszelkie istotne czynniki, które poddaje się dokładnej obserwacji. Eksperymenty wykonuje się w celu potwierdzenia lub sfalsyfikowania określonej teorii

4 Ekonomia eksperymentalnaEkonomia eksperymentalna jest bardzo młodą, lecz ostatnio coraz dynamiczniej rozwijającą się dziedziną nauk ekonomicznych Eksperymenty ekonomiczne są narzędziem badawczym, mogą także służyć jako instrument wspomagający edukację ekonomiczną

5 Zapoczątkowanie nurtu ekonomii eksperymentalnejChamberlain wykorzystywanie ekonomii eksperymentalnej jako narzędzia pedagogicznego pierwsze badania w 1948r. wśród studentów mające na celu poznanie różnych mechanizmów działania struktur rynkowych

6 Zapoczątkowanie nurtu ekonomii eksperymentalnej c.d.Reinhard Selten(1930) i John Nash (1928) rola eksperymentu klasowego w teorii gier (Nagroda Nobla 1994r.) Vernon Smith(1927) i David Kahneman(1934) opracowanie metodologii eksperymentu jako narzędzia analizy ekonomicznej (Nagroda Nobla 2002r.)

7 Eksperymenty przeprowadzone przez studentów WNECzy studia ekonomiczne obniżają kapitał społeczny?

8 „Bąble spekulacyjne” Obserwacja zachowań studentów na giełdzie Wyniki:gracze trudno dawali się wciągnąć w spekulacje giełdową, co spowodowało, że dydaktyczny efekt nie został osiągnięty, gdyż nie powstał bąbel spekulacyjny

9 „Papierowa rzeka” Problem brakujących rynków Gracze:grupy dwuosobowe, z których jeden wykonuje złożone obliczenia za pomocą ołówka na kartce papieru natomiast drugi, składa samoloty na tych samych kartkach pod warunkiem, że kartki są czyste Wyniki: brak zdolności negocjacyjnych uczestników spowodował, że nie doszło do powstania nowego rynku.

10 „Podwójny monopol” Zawarcie transakcji pomiędzy hurtownikami a detalistami Gracze: hurtownicy – sprzedawcy detaliści – kupujący Wyniki: wymuszanie obniżki cen na hurtownikach przez konsekwentne rezygnowanie z transakcji.

11 Model Hotellinga Symulacja wyboru lokalizacjiUstalenie przez dwóch graczy położenia geograficznego fabryki Wyniki: brak kooperacji między studentami

12 „W poszukiwaniu renty”Uzyskanie koncesji Wyniki: brak kooperacji między studentami oraz elementarnych umiejętności ekonomicznego myślenia

13 Optymalny kontrakt dla kontrolerów w komunikacji publicznejEksperymentalne testowanie modelu principal – supervisor – agent (MZK – kontroler – pasażer) Wyniki: zmiana systemu wynagradzania kontrolerów istotnie zwiększa wpływy przedsiębiorstwa przez zwiększenie liczby kupowanych biletów i wpływów z licencji. Ponadto rozwiązanie takie zapobiega korupcji.

14 Obserwacje z przeprowadzonych eksperymentówBrak zdolności kooperacji, małe zaufanie do innych uczestników gry Brak umiejętności pracy grupowej Zła interpretacja wiedzy ekonomicznej i kalkulacyjny sposób podejmowania decyzji

15 Podsumowanie Obecnie, eksperymenty ekonomiczne używane są często do analizy popytu i podaży na danym rynku, do symulowania aukcji, przetargów i kalkulacji przychodów z nich. Badane są też mechanizmy głosowania, interakcje strategiczne pomiędzy kilkoma graczami (np. negocjacje), spekulacja, arbitraż i inne decyzje podejmowane w warunkach niepewności i ryzyka.

16 Dziękujemy za uwagę