1 „Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich” Gary S. Becker’a„Ekonomia to sztuka wydobywania z życia jak się da najwięcej” George Bernard Shaw Opracowała Magdalena Szymczak Metodologia ekonomii

2 Definicje teorii ekonomiiEkonomia bada (zakres badań): Przydziały (alokacje) dóbr materialnych w celu zaspokojeniu potrzeb materialnych (gdzie miejsce na usługi?) Sektor rynkowy Alokacje ograniczonych środków dla osiągnięcia konkurencyjnych ze sobą celów (decyzje o podatku, rozpoczęciu wojny czy założeniu rodziny, liczbie godzin snu) Metodologia ekonomii

3 Definicja podejścia ekonomicznego wg Becker’a:Unikatowy walor podejścia ekonomicznego - pozwala ono na zintegrowanie różnorodnych zachowań ludzkich. Założenia stosowane: Maksymalizujący charakter zachowań ludzkich Występowanie rynków (faktycznych oraz „rynków- cieni” (shadow-markets)- mających różny stopień skuteczności i koordynujących działania różnych uczestników, oraz kształtowanie się na tych rynkach cen (faktycznych i „cen-cieni”, odpowiadających stanowi równowagi Stałość preferencji Metodologia ekonomii

4 Maksymalizujący charakter zachowań ludzkichPostulat zachowań maksymalizujących - zasada racjonalności Podmiot decyzji ma uświadomione jakieś cele, a chęć osiągnięcia ich motywuje jego działania (używa dostępnych środków) Podmiot uszeregowuje cele i intensywność, hierarchie Kalkuluje nakłady i efekty Metodologia ekonomii

5 Występowanie rynków Rynek- miejsce konfrontacji życzeń, potrzeb, aspiracji n uczestników oraz ofert Beckerowska jednostka praktykuje we wszystkich sferach handel, trade-off, podlicza walory i mankamenty np potencjalnych partnerów małżeńskich Istnieją ceny faktyczne i „ceny-cienie”- sektor nierynkowy (miarą kosztu zaniechanych możliwości) Koszty informacji Metodologia ekonomii

6 Tematyka „Ekonomicznej teorii zachowań ludzkich”Cena i Przesąd (Efektywna dyskryminacja) Prawo i Polityka (Konkurencja i demokracja, Zbrodnia i kara. Podejście ekonomiczne) Czas i produkcja gospodarstwa domowego Małżeństwo, rozrodczość i rodzina (Ekonomiczna teoria rozrodczości, Teoria małżeństwa) Interakcje społeczne Metodologia ekonomii

7 Stałość preferencji Koncepcja niezmienności natury ludzkiejStałość preferencji między podstawowymi wartościami Swoisty „ceteris paribus” Co z rewolucjami kultury czy „skokami jakościowymi”? Metodologia ekonomii

8 Teoria małżeństwa (Prawidłowości zachowań matrymonialnych w cyklu życia)Pytania: kiedy zawrzeć małżeństwo, jak długo pozostawać w danym związku, kiedy zawrzeć ponowne małżeństwo kiedy jednostka decyduje się na wejście na rynek matrymonialny, jak prowadzi poszukiwania właściwego partnera Metodologia ekonomii

9 Wnioski z teorii Wiek wejścia na rynek niższy, im większa ilość planowanego potomstwa, im wyższy oczekiwany czas trwania związku w całym okresie trwania życia, im wyższy dochód i im niższy poziom wykształcenia Poszukiwania trwają do momentu, w którym wartość następnego partnera, jest nie wyższa niż koszty czasu i innych nakładów niezbędnych do dodatkowych poszukiwań Metodologia ekonomii

10 Poszukiwania dłuższe im…… większych korzyści oczekuje się z dodatkowego szukania …czas trwania małżeństwa będzie dłuższy …bardziej zróżnicowani są potencjalni partnerzy (społeczeństwa dynamiczne, mobilne, bardziej zróżnicowane- później zawierane związki) Metodologia ekonomii

11 Optymiści czy pesymiści?Osoby wstępujące w związek małżeński wcześnie albo „mają szczęście” w swoich poszukiwaniach albo cechują się nadmiernym pesymizmem Późno natomiast jednostki bez powodzenia lub optymiści Metodologia ekonomii

12 Dobór osób w pary: małżeńskie jest doborem w równowadze, jeśli dla żadnej z wchodzących w grę osób zmiana partnera nie polepszyłaby sytuacji Metodologia ekonomii

13 Podsumowanie: Według Beckera - podejście ekonomiczne dostarcza cennego, jednolitego schematu służącego do zrozumienia wszelkich zachowań ludzkich, choć wiele zachowań jest niezrozumiałych i w ich wyjaśnieniu istotną rolę odgrywają zmienne pozaekonomiczne Choć podejście ekonomiczne dostarcza wszechobejmującego schematu i struktury, to nadaj wiele pojęć i technik czerpanych jest z innych dyscyplin Metodologia ekonomii

14 Dziękuję za uwagę