1 Elastyczne formy zatrudnienia czy „umowy śmieciowe”?

2 Jaka jest skala wykorzystywania tych umów?Czy są one szansą na wejście na rynek pracy, czy pułapką? Czy ich stosowanie chroni nas przed wysokim bezrobociem w kryzysie? Jak poprawić istniejący stan? Czy popularność tych umów w Polsce wynika ze wzrostu niepewności wywołanej kryzysem?

3 Elastyczne formy zatrudnienia czy „umowy śmieciowe”?Rodzaje czasowego zatrudnienia: umowa o pracę na czas określony. umowa o dzieło, umowa zlecenie, praca tymczasowa (agencje pracy tymczasowej) Wymuszanie przez pracodawców samozatrudnienia

4 Źródlo: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat.

5 Procentowy udział umów cywilnoprawnych wśród zatrudnionych w różnych kategoriach wiekowychŹródło: Raport „Młodzi 2011”

6 Umowy czasowe: pomost czy pułapkaZ analizy wynika, iż każda z form czasowego zatrudnienia dawała 40 proc. szans zatrudnienia na czas nieokreślony. W przypadku osób bezrobotnych było to 13 proc. szans, a tych, które były dwa lata temu bierne zawodowo – 6 proc. szans. (Diagnoza Społeczna 2011) W zależności od kraju szanse na przekształcenie umowy czasowej na stałą są zróżnicowane i wynoszą od 1/3 w Hiszpanii i Francji do 2/3 w Holandii i Wielkiej Brytanii (Employment in Europe 2010) Według raportu Państwowej Inspekcji Pracy, w pierwszym półroczu 2011 o 70 proc. wzrosła liczba osób, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne zamiast umów o pracę, a w ramach umów cywilnoprawnych świadczyło pracę 29 proc. osób objętych kontrolą od stycznia do maja 2011 r., podczas gdy w 2009 odsetek ten wynosił 18,9%.

7 Umowa o pracę na czas określonyStosowane są standardy kodeksu pracy (płaca minimalna, ubezpieczenie społeczne, urlop wypoczynkowy i zdrowotny, BHP) Krótszy okres wypowiedzenia: 2 tygodnie Umowy na czas nieokreślony, uzależniony jest od okresu zatrudnienia u danego wynosi odpowiednio: 2 tygodnie przy przepracowaniu okresu krótszego niż 6 miesięcy, 1 miesiąc przy przepracowaniu okresu co najmniej 6 miesięcy, 3 miesiące przy przeprowadzeniu co najmniej 3 lat Zgodnie z Kodeksem Pracy, 3 kolejna umowa o pracę staje się automatycznie umową na czas nieokreślony (regulacja zawieszona na czas kryzysu) Zgodnie z przygotowywanym w Sejmie projektem, maksymalny okres zatrudnienia na umowy czasowe wyniesie 24 miesiące.

8 Źródło: A. Kiersztyn, Niepewność zatrudnienia, POLPAN, s. 8.

9 Umowa o dzieło

10 Umowa zlecenie

11 Umowa o dzieło a UOP Umowa zlecenie a UOP

12 Nadużywanie umów cywilnoprawnychO kwalifikacji umowy (umowa o pracę czy umowa zlecenie) nie decyduje nazwa nadana jej przez strony, ale treść. Kontrolą kwalifikowalności umów zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy

13 Skutki nadużywania umów czasowych (dualny rynek pracy)Dla pracowników / zleceniobiorców: … Dla pracodawców/zleceniodawców Dla gospodarki: Niższe bezrobocie ??? (honeymoon effect) Wysoka wrażliwość bezrobocia na zmiany koniunktury Niższe tempo wzrostu produktywności  wolniejszy rozwój gospodarczy

14 Wyjaśnienie popularności umów czasowychDążenie do obniżenia kosztów Obniżenie ryzyka działalności gospodarczej Ryzyko koniunktury – niestabilność popytu Ryzyko konkurencji Ryzyko związane z kontrahentami Ryzyko podatkowe Ryzyko związane z pracownikami