1 Endometrioza Ewa Barcz Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska

2 Endometrioza - definicja"Endometriosis" -Sampson schorzenie, w którym struktury błony śluzowej trzonu macicy stwierdza się poza jej jamą. ektopowe endometrium charakteryzuje się strukturą histologiczną błony śluzowej macicy oraz wykazuje jej czynność

3 Częstość występowania endometriozy% - Ranney ( 1980 ) 5/1000 przyjęć do szpitala - Kramer (1987) 6% ze kobiet, które przeszły zabiegi chirurgiczne w szpitalach armii amerykańskiej - Wheeler (1988) 1 - 7 % kobiet w wieku rozrodczym ( lat) Barbieri (1990)

4 Endometrioza jest chorobą o nieznanej histogenezie i etiologii.

5 Etiopatogeneza endometriozyteoria transplantacyjna Sampsona (1921) teoria metaplastyczna Meyera (1919) zaburzenia w środowisku płynu otrzewnowego (zab. immunologiczne, hormonalne, teoria genetyczna) etiologia jatrogenna

6 Wzrost częstości występowania endometriozy.wynik rzeczywistego wzrostu częstości schorzenia ? wynik doskonalszych metod diagnostycznych ?

7 Czynniki ryzyka endometriozywiek rozrodczy dobre warunki socjoekonomiczne wczesna menarche cykl miesiączkowy: < 27 dni, miesiączka trwająca > 7 dni genetyczne

8 Lokalizacja ognisk endometriozy wg SemmaWięzadła krzyżowo - maciczne 62,9 % Jajniki ,1 % Zatoka Douglasa ,4 % Załamek pęcherzowo - maciczny ,3 % Torbiele czekoladowe ,8 % Więzadła obłe ,0 % Mesosalpinx ,0 % Ogniska na jelitach ,9 %

9 Objawy kliniczne oraz częstość występowania1. Dysmenorrhea % 2. Dyspareunia % 3. Bóle podbrzusza % 4. Niepłodność % 5. Nieregularne miesięczki % 6. Cykliczna hematuria lub dysuria < 2 %

10 pogrubienie więzadeł krzyżowo-macicznych > 60%Zmiany stwierdzane w badaniu ginekologicznym i częstość ich występowania: pogrubienie więzadeł krzyżowo-macicznych > 60% utrwalone tyłozgięcie macicy % guz przydatków %

11 Metody diagnostyczne USG laparoskopia cystoskopia rektoskopiabadanie histopatologiczne badania immunologiczne

12 Endometrioza jajnikowaEndometrioza powierzchniowa endometrioza głęboka torbiele endometrioidalne endometrioza naciekająca

13 Endometrioza otrzewnowamikroskopowa zmiany subtelne bezbarwne jasne pęcherzyki, czerwone pęcherzyki i zmiany „płomieniopodobne” ogniskowo rozszerzone naczynia i wybroczyny ubytki otrzewnej, obszary zmętnienia otrzewnej zmiany typowe czarne ogniska zmiany zwłókniałe

14 Stopień I (zmiany minimalne) 1 - 5 punktów Klasyfikacja endometriozy wg rozległości stopnia zaawansowania zmian chorobowych (Amerykańskie Towarzystwo Płodności) 1985: Stopień I (zmiany minimalne) punktów Stopień II (zmiany łagodne) punktów Stopień III (zmiany umiarkowane) punktów Stopień IV (zmiany ciężkie) > 40 punktów

15 Niepłodność w zmianach minimalnych i łagodnychbrak owulacji i nieprawidłowe dojrzewanie pęcherzyków gorsza jakość oocytów i zarodków niewydolność ciałka żółtego zespół LUF zwiększona synteza prostaglandyn zaburzenia w układzie immunologicznym zaburzenia funkcji jajowodów

16 Niepłodność w zaawansowanych postaciach endometriozyzrosty okołojajowodowe zrosty okołojajnikowe niedrożność jajowodu torbiele endometrialne

17 Cel leczenia endometriozylikwidacja ognisk endometriozy ustąpienie zespołu bólowego przywrócenie płodności

18 Leczenie operacyjne: wycięcie zmiany elektrokoagulacja laseroterapiahormonalne skojarzone

19 Farmakologiczne leczenie endometriozy:Gestageny Preparaty estrogenowo-progestagenowe Danazol Analogi gonadoliberyny

20 Laparoskopowe leczenie endometriozy otrzewnowej.wycięcie zmiany koagulacja lub waporyzacja obowiązuje postępowanie przeciwzrostowe