1 Ewa Pasecka Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE w Wejherowie

2 Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży

3 Stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczące profilaktyki i zwalczania wszawicy

4 Stanowisko Rzecznika Praw Dziecka w sprawie dokonywania w szkołach przeglądów higieny osobistej

5 Stanowisko Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie uprawnień pielęgniarki szkolnej do prowadzenia kontroli higienicznej

6 Wszawica pod względem medycznym zaliczana jest do grupy inwazji pasożytami zewnętrznymi nie znajduje się w wykazie chorób zakaźnych stanowiącym załącznik do obowiązującej ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. nr 234, poz. 1570 z późn. zm.)

7 Wszawica w okresie powojennym wszy przenosiły Rickettsia prowazekii, drobnoustrój wywołujący tyfus plamisty/ dur wysypkowy na terenie Polski od wielu lat nie występują niebezpieczne choroby zakaźne przenoszone przez wszy dlatego wszawica została wykreślona z wykazu chorób zakaźnych

8 Zg ł aszanie wszawicy tym samym, nie istnieje ustawowy obowiązek informowania Państwowej Inspekcji Sanitarnej o przypadkach wszawicy dyrektorzy placówek edukacyjnych oraz podmioty lecznicze nie muszą zgłaszać przypadków wszawicy do Sanepidu, a Inspekcja nie prowadzi działań przeciwepidemicznych

9 Dzia ł ania PIS Do Inspekcji Sanitarnej wpływają jednak skargi lub zapytania od rodziców, dlatego: prowadzone są wizytacje szkół i przedszkoli prowadzone są rozmowy z dyrektorami pedagogami i pielęgniarkami weryfikowane są procedury, które placówka powinna wdrażać w przypadku wszawicy kontrolowany jest stan sanitarny obiektów

10 Dzia ł ania PIS Stacje sanitarno-epidemiologiczne prowadzą również działania edukacyjne w zakresie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży

11 Zapobieganie wszawicy Główna odpowiedzialność za zapobieganie i zwalczanie wszawicy została przesunięta na: placówki oświatowe i oświatowo- wychowawcze ośrodki pomocy społecznej-w sytuacjach stwierdzonych zaniedbań opiekuńczych wobec dziecka

12 Ustawa o systemie oświaty Dz. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami art.39 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty mówi: Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności: sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne Rolą dyrektora jest więc zapewnienie warunków organizacyjnych do bezpiecznego i higienicznego pobytu dzieci w placówce

13 Wspó ł praca Dziecko Szkoła Rodzice

14 Działania profilaktyczne Działania profilaktyczne w placówkach muszą być realizowane systematycznie i w sposób skoordynowany Niezbędna do tego jest współpraca pomiędzy rodzicami, dyrekcją placówki, pedagogiem, nauczycielami i wychowawcami oraz pielęgniarką/higienistką Obejmują one systematyczną akcję oświatową (pogadanki, materiały informacyjne) skierowaną do dzieci i młodzieży oraz rodziców

15 Odpowiedzialność rodziców Podczas rozmów z rodzicami należy podkreślać jak ważne jest informowanie placówki o pojedynczych przypadkach wszawicy Informacja od rodziców pomoże w likwidacji ogniska wszawicy i w efekcie może zapobiegać nawracającemu wzajemnemu zakażaniu się dzieci

16 Co powinna zrobić placówka w przypadku wszawicy? stworzyć warunki do przeglądów czystości skóry głowy i włosów informować rodziców o planowanym przeglądzie informować rodziców o wynikach przeglądu

17 Co powinna zrobić placówka? zalecić rodzicom codzienną kontrolę czystości głów dzieci zawiadomić pomoc społeczną w przypadku uporczywego uchylania się rodziców od zaleceń edukować dzieci, rodziców, opiekunów

18 Informacja czy zgoda? Nie ma konieczności uzyskiwania od rodziców /opiekunów każdorazowo pisemnej zgody na przeprowadzenie kontroli czystości głowy dziecka Należy przyjąć, że zgoda rodziców na objęcie dziecka opieką (w tym również opieką zdrowotną przez pielęgniarkę /higienistkę w placówce) jest równoznaczna z wyrażeniem zgody na dokonanie w przypadku uzasadnionym przeglądu higienicznego głowy dziecka

19 Zasady kontroli higienicznej w placówce o terminie planowanej kontroli higienicznej należy powiadomić rodziców /opiekunów dziecka kontrola musi być prowadzona w sposób indywidualny (POSZANOWANIE GODNOŚCI) w wydzielonym pomieszczeniu, z dostępem do ciepłej wody, mydła i ręczników jednorazowych

20 Zasady kontroli higienicznej w placówce Osoba, która przeprowadza kontrolę powiadamia o jej wynikach dyrektora placówki Informacja dla dyrektora (zgodnie ze standardem poufności) obejmuje: - fakt wystąpienia wszawicy - skalę zjawiska w danej grupie dzieci - nie może obejmować danych personalnych dziecka

21 Zasady kontroli higienicznej w placówce Równocześnie, indywidualnie, pielęgniarka (lub w sytuacji braku pielęgniarki lub higienistki w placówce - opiekun dziecka) zawiadamia rodziców o konieczności podjęcia niezwłocznych zabiegów higienicznych skóry głowy W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działania i monitoruje skuteczność ich działań

22 Sprzeciw rodziców Istnieje możliwość, że niektórzy rodzice wyrażą sprzeciw wobec informacji o kontroli higienicznej swojego dziecka, bądź nie podejmą niezbędnych działań higienicznych W takim przypadku, należy zawiadomić dyrektora placówki, o obawach co do właściwego wykonywania obowiązków rodzicielskich wobec dziecka W przypadku uporczywego uchylania się rodziców dziecka od działań mających na celu ochronę jego zdrowia i dbałości o higienę, dyrektor zawiadamia pomoc społeczną

23 Sprzeciw rodziców Brak działań rodziców może bowiem rodzić podejrzenie o zaniedbywanie przez nich dziecka Brak współpracy z rodzicami nie może być przez władze szkolne lekceważony W sytuacji, kiedy rodzice nie mogą lub nie są w stanie sprostać zadaniu sprawowania opieki nad dzieckiem w sposób, który chroni jego dobro - niezbędne jest udzielenie tej rodzinie pomocy opiekuńczo-wychowawczej w trybie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

24 Absencja dziecka Brak jest podstaw do wydania decyzji administracyjnej nakazującej dziecku z wszawicą wstrzymanie się od uczęszczania do placówki oświatowej Decyzja o pozostaniu dziecka w domu do czasu usunięcia wszy znajduje się całkowicie w gestii jego rodziców lub opiekunów

25 Absencja dziecka Zaleca się, aby działania higieniczne przeciw wszawicy były podjęte przez rodziców lub opiekunów niezwłocznie, a czas nieobecności dziecka w placówce był możliwie najkrótszy Dostępne na rynku preparaty wymagają kilkudziesięciominutowych zabiegów co umożliwia dziecku uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych już następnego dnia

26 Postępowanie w przypadku wszawicy Poinformowanie dyrektora i rodziców o przypadkach wszawicy Zalecenie rodzicom codziennej kontroli czystości głów dzieci Poinformowanie rodziców o planowanej w placówce kontroli czystości Przeprowadzenie kontroli czystości skóry głowy i włosów

27 Postępowanie w przypadku wszawicy Poinformowanie dyrektora o wynikach kontroli Poinformowanie rodziców o wynikach kontroli Zalecenie zabiegów usuwających wszy i gnidy dla dzieci dotkniętych wszawicą

28 Postępowanie w przypadku wszawicy Monitorowanie skuteczności działań rodziców- kontrole higieniczne w placówce Współpraca z Ośrodkami Pomocy Społecznej w przypadkach uchylania się rodziców od zaleceń EDUKOWANIE PEDAGOGÓW, DZIECI I RODZICÓW

29 I po WSZYstkim