1 Ewaluacja wewnętrzna w przedszkolu w roku 2016/2017Dr Renata Stoczkowska
2 Podstawa prawna ewaluacji wewnętrznej: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Dz.U poz. 1270 W terminie do dnia 15 września roku szkolnego powstaje plan nadzoru, który zawiera przedmiot ewaluacji wewnętrznej oraz termin jej przeprowadzenia. W terminie do dnia 31 sierpnia, Dyrektor przedstawia na zebraniu rady pedagogicznej, wyniki i wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego. Ewaluację wewnętrzną przeprowadza się w odniesieniu do zagadnień uznanych w szkole lub placówce za istotne w jej działalności. Dyrektor przeprowadza ewaluację wewnętrzną i wykorzystuje jej wyniki do doskonalenia jakości pracy szkoły lub placówki.
3 5 najczęstszych błędów popełnianych w procesie ewaluacji1. Wybranie zbyt obszernego lub niezrozumiałego przedmiotu ewaluacji 2. Prowadzenie ewaluacji bez założeń badawczych – brak projektu lub nieprecyzyjny projekt 3. Tworzenie narzędzi badawczych nie mających związku z projektem ewaluacji 4. Brak oceny podjętych działań - przeprowadzenie badań diagnostycznych a nie ewaluacyjnych 5. Zakończenie ewaluacji na przygotowaniu raportu – brak upowszechnienia wniosków, dyskusji RP, wdrożenia rekomendacji w życie
4 Przykład Przedmiot: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się CHCĄC ZREALIZOWAĆ TAK SZEROKI TEMAT DZIELIMY GO NA WĘŻSZE ZAGADNIENIA: Wspomagania rozwoju i edukacji dzieci Indywidualizacja pracy Stosowane metody pracy Stosowanie nowatorskich rozwiązań
5 Przykład Przedmiot: Rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci w przedszkoluzagadnienia szczegółowe: rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci przez działania ogólnoprzedszkolne rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci podczas zajęć edukacyjnych przygotowanie dzieci do samodzielnego korzystania z książek w przyszłości.
6 Projekt ewaluacji - czyli Co? Pod jakim kątem? Jak? Kogo? Ile?Przedmiot ewaluacji Szczegółowe zagadnienia Cele ewaluacji Pytania kluczowe Kryteria i wskaźniki Metody i techniki zbierania danych dobór próby Formy komunikowania wyników NARZĘDZIE I NARZĘDZIE II Narzędzie III NIE MOŻNA ZACZĄĆ OD ANKIETY!
7 Przykład Fragment projektu nt. : Rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci w przedszkolu Pytanie kluczowe: 2. W jaki sposób rozwijane są zainteresowania czytelnicze podczas zajęć edu.? Kryteria: tworzenie sytuacji eduk. zachęcających do kontaktu z książką i przygotowujących do nauki czytania Wskaźniki: 1. Potwierdzenie przez N i R zachęcania dzieci przez nauczycielki do kontaktu z książką, podtrzymywania zainteresowania literaturą dziecięcą. 2. stwierdzenie podczas obserwacji zajęć eduk. wybranych oddziaływań dyd. takich jak: odwoływania się do pozytywnych wzorców zachowań opisanych w lit., wskazywanie książek jako źródeł wiedzy; Metody: Badanie ankietowe N i R; obserwacja zajęć
8 Jak dobieramy metody/ techniki badawcze?kryterium Pod jakim kątem? wskaźniki Po czym poznam? metoda/technika W jaki sposób? Przykład 1 obserwacja badanie ankietowe nauczycieli, rodziców wywiad z dziećmi , technika niedokończonych zdań, „buźki” 1. atrakcyjność zajęć Zachowania dzieci Opinia o zachowaniach dzieci Opinia dzieci
9 Jak dobieramy metody/ techniki badawcze?wskaźniki metoda/technika kryterium Przykład 3 2. Oddziaływanie na dzieci Wiedza dzieci, prace dzieci Zaobserwowane u dzieci potrzeby kontaktu z książką opinia nauczycieli o rozwijaniu kompetencji czytelniczych przez dzieci quiz, analiza dokumentów obserwacja wywiad z nauczycielami
10 Związek projektu ewaluacji z narzędziami oraz raportemNARZĘDZIA BADAWCZE PROJEKT EWALUACJI Pytania szczegółowe wskaźniki Pytania kluczowe kryteria Odpowiedzi na pytania kluczowe RAPORT Ocena działań
11 Związek projektu z narzędziami - przykładPytanie kluczowe: W jaki sposób przedszkole przygotowuje dzieci do samodzielnego korzystania z książek? Kryterium: kształtowanie nawyku korzystania z biblioteki Pytamy w narzędziach Nie pytamy w narzędziach Czy nauczyciel współpracuje z biblioteką,? Czy w ciągu półrocza był z dziećmi w bibliotece co najmniej 2 razy? Czy wypożycza z dziećmi książki? Rodziców Czy chodzą z dziećmi do biblioteki? Czy czytają dzieciom codziennie? Czy należy czytać dzieciom? Ponieważ: - to nie dotyczy działań przedszkola. - nie jest to przedmiotem TEGO badania,
12 Badania DIAGNOZA EWALUACJA Jak jest? Jak jest? Jak MY to oceniamy?Problem badawczy: W jaki sposób rozwijane są zainteresowania czytelnicze podczas zajęć edukacyjnych? Pytanie kluczowe: W jaki sposób rozwijane są zainteresowania czytelnicze podczas zajęć edukacyjnych? Analizujemy odpowiedź przez pryzmat kryterium : K1. tworzenie podczas zajęć sytuacji dyd. zachęcających do kontaktu z książką; K2. oddziaływanie na dzieci
13 Elementy raportu z ewaluacjiStrona tytułowa (tytuł, rok, nazwiska autorów) Założenia metodologiczne (PROJEKT: cele, pytania kluczowe, kryteria , wskaźniki, metody i techniki, narzędzia badawcze) Opis wyników (wykresy, tabele, komentarze, odpowiedzi na pytania kluczowe) Wnioski Rekomendacje Spis treści Skrócona wersja raportu Podstawa prawna Przyjęta definicja ewaluacji Krótki opis przedmiotu badań wraz z uzasadnieniem wyboru Załączniki (np. narzędzia badawcze)
14 Odpowiedź na pytanie kluczoweW przedszkolu stwierdzono następujące działania służące rozwijaniu zainteresowań czytelniczych dzieci: prowadzenie zajęć edukacyjne, czytanie dzieciom, …... Z uwagi na stwierdzenie więcej niż 5 rodzajów pracy w zakresie rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci, działania te oceniono jako różnorodne. Pytanie kluczowe: Jakie podjęto w przedszkolu działania służące rozwijaniu zainteresowań czytelniczych dzieci? Kryterium: różnorodność działań
15 Tworząc wnioski i rekomendacje można posłużyć się pytaniami pomocniczymi:Co wynika z badań? Jaka jest sytuacja? Jakie stwierdzono zjawiska, mechanizmy, nowe problemy? Jakie warto lub można podjąć działania? Jakie planuje się zmiany? Co, kto i kiedy mógłby lub powinien zrobić?
16 Przykład Przedmiot: Organizacja uroczystości przedszkolnychRekomendacje Wnioski 1. Rodzice i nauczyciele wymieniają szereg korzyści wynikających z organizacji imprez przedszkolnych. 2. Rodzice i nauczyciele dostrzegają potencjalne możliwości integrowania się społeczności podczas imprez, ale brakuje konkretnych zabaw, zadań ect. 1. W celu wzmocnienia pozytywnych relacji podczas uroczystości zostaną zaplanowana i wprowadzone w każdej grupie 2 zabawy integracyjne lub zadania (N-R-Dz) sprzyjające poznaniu się nauczycieli i rodziców raz wzajemnemu poznaniu się rodziców. 2. W kolejnym roku szkolnym rodzice otrzymają znacząco więcej informacji na temat imprez i uroczystości, w których uczestniczą ich dzieci, a które nie są bezpośrednio skierowane do rodziców. 3. Każda z takich imprez zostanie krótko przedstawiona na gazetce w holu przedszkola oraz na stronie internetowej przedszkola. 3. Najmniej pozytywnych opinii wyrazili rodzice o tych uroczystościach przedszkolnych, w których uczestniczą ich dzieci, a które nie są bezpośrednio skierowane do rodziców.
17 Przykłady rekomendacji czyli jakie można wprowadzić zmiany?Przeprowadzić szkolenie RP lub członków zespołu Wprowadzenie jednej nowej metody aktywizującej przez każdą nauczycielkę Przeprowadzenie co najmniej 1 raz w miesiącu zajęć na temat …. Zorganizowanie 2 w ciągu półrocza zajęć otwartych dla rodziców przez każdą nauczycielkę Zorganizowanie (wspólnie z ….) …. festynu, przedstawiania, wycieczki ect. Uwzględnienie wyników badań w ….. / sugestii rodziców takich jak… Przygotowanie gazetek tematycznych dla rodziców Opracowanie (zweryfikowanie) …… programu współpracy, zasad promocji przedszkola, kalendarza spotkań… Wzbogacenie sposobów komunikacji z rodzicami o wymianę i Przeprowadzenie badań pogłębionych nt.:…..
18 Jak wykorzystać wyniki i wnioski z badań do rozwoju przedszkola?CO ROBIĆ? Przedstawić RP wyniki w sposób przejrzysty; zwizualizowany; krótko Upowszechnić wyniki i wnioski Zainicjować dyskusję nad potrzebnymi i możliwymi zmianami; zaplanować czas na dyskusję, skorzystać z dostępnych technik pracy Sprowokować dyskusję w społeczności Podjąć uchwałę rady pedagogicznej na temat wdrażania rekomendacji; od kiedy do kiedy, przez kogo? Przygotować harmonogram działań. Zdecydować się na zmiany Wprowadzić uchwalone zmiany w życie. Realizować harmonogram. Monitorować działania
19 Podsumowanie 1. W jaki sposób zaprojektować proces ewaluacji, by uniknąć 5 najczęstszych błędów? 2. Jakich użyć metod badawczych, by odpowiadały tematowi ewaluacji? 3.Jak przygotować poprawne narzędzia ewaluacyjne? 4. Jaki jest związek projektu ewaluacji z narzędziami badawczymi oraz raportem z ewaluacji? 5. Pięć niezbędnych elementów raportu z ewaluacji 6. Jak wykorzystać wyniki wnioski do rozwoju przedszkola?
20
21 Kryteria ewaluacji: powszechność, adekwatność, przydatność,przystępność, różnorodność, rytmiczność skuteczność spójność trafność, trwałość, uwzględnianie… (czegoś), użyteczność (próba zaspokojenia potrzeb), wielość, wykorzystanie, zgodność z…, adekwatność, atrakcyjność, celowość, dostępność, elastyczność, jawność, koszty realizacji, możliwość... (wykonania czegoś), niezbędność oddziaływanie (korzyści dla dzieci), opinia na temat .....,
22 Wskaźniki – czyli po czym poznamy, że zjawisko zaistniało?opinie (rodziców, nauczycieli) potwierdzające (np.wzrost aktywności dzieci) określone zachowania dzieci obserwowane podczas zajęć); liczba odbytych godzin szkoleń…, liczba rodzajów działań większa niż .., liczba dzieci, które…, dostępność zajęć dodatkowych…, liczba środków dyd. w stosunku do liczby dzieci, frekwencja np. 90% obecności na zebraniach/imprezach.
23 Metody/techniki zbierania danychklasyczne alternatywne analiza SWOT, debata, rybi szkielet, quiz technika niedokończonych zdań ocena za pomocą cyfr, symboli, kolorów, obrazków, buziek kwiat ewaluacyjny gadająca ściana, kosz i walizeczka, fotodokumentacja, tarcza strzelecka termometr sortowanie badanie ankietowe wywiad (indywidualny, grupowy) obserwacja analiza dokumentów