1 FINANSE MIĘDZYNARODOWEDr Katarzyna Sum Katedra Finansów Międzynarodowych Szkoła Główna Handlowa w Warszawie FINANSE MIĘDZYNARODOWE Finanse międzynarodowe
2 Materiały dostępne na:Na początek Materiały dostępne na: Kontakt: Konsultacje: po umówieniu mailowym Finanse międzynarodowe
3 Warunki zaliczenia przedmiotuTest wielokrotnego wyboru Zakres egzaminu- tematy objęte sylabusem dostępne na stronie Finanse międzynarodowe
4 Finanse międzynarodowe 120180-1165Ogólny zarys wykładu Międzynarodowe rynki finansowe Bilans płatniczy Współczesne problemy z zakresu finansów międzynarodowych Finanse międzynarodowe
5 Literatura podstawowaP. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 Finanse międzynarodowe
6 Pojęcie i funkcje rynku finansowegoPrzepływ oszczędności z gospodarstw domowych do przedsiębiorstw Alokacja oszczędności Oferowanie instrumentów umożliwiających zarządzanie finansowe Finanse międzynarodowe
7 Klasyfikacja rynków finansowychRynek pieniężny Rynek kapitałowy Rynek walutowy Rynek instrumentów pochodnych Finanse międzynarodowe
8 Rynek transakcji kasowych i terminowychRynek transakcji kasowych (spot)- transakcja dokonana w ciągu 2 dni roboczych- instrumenty pierwotne Rynek transakcji terminowych (forward)- transakcja odroczona do 30,90 lub 180 dni- instrumenty pochodne Finanse międzynarodowe
9 Finanse międzynarodowe 120180-1165
10 Finanse międzynarodowe 120180-1165Rynek pieniężny Umożliwia zarządzanie płynnością instytucji Krótkoterminowe pożyczki i depozyty (do 1 roku) Uczestnicy- banki Finanse międzynarodowe
11 Rynek pieniężny- instrumentyKrótkoterminowe (do 3 miesięcy) Repurchase agreement (repo) –zawarcie dwóch przeciwstawnych transakcji na rynku spot i forward Długoterminowe (3 miesiace-1 rok) Bony skarbowe- emitowane przez rządy Certyfikaty depozytu- emitowane przez banki Bony komercyjne – emitowane przez firmy Finanse międzynarodowe
12 Finanse międzynarodowe 120180-1165Rynek kapitałowy Umożliwia pozyskanie lub alokację kapitału Pozyskiwanie długoterminowego kapitału Rynek akcji i obligacji Uczestnicy Rynek akcji- emitenci (firmy) nabywcy instytucjonalni i indywidualni Rynek obligacji- emitenci (rządy), nabywcy instytucjonalni Finanse międzynarodowe
13 Finanse międzynarodowe 120180-1165Rynek walutowy Umożliwia wymianę walut w celu dokonywania płatności międzynarodowych Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Finanse międzynarodowe
14 Finanse międzynarodowe 120180-1165Rynek walutowy Transakcje spot Transakcje walutowe Futures Transakcje walutowe Swap Opcje walutowe Finanse międzynarodowe
15 Rynek instrumentów pochodnychUmożliwia uczestnikom rynku zabezpieczenie przed ryzykiem zmian cen Cena instrumentów oparta na cenie instrumentu bazowego Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Finanse międzynarodowe
16 Rynek instrumentów pochodnychTransakcje Forward Swapy Opcje Finanse międzynarodowe
17 Pośrednicy na rynkach finansowychBanki komercyjne Banki inwestycyjne Fundusze inwestycyjne i firmy ubezpieczeniowe Fundusze hedgingowe Finanse międzynarodowe
18 Pozyskanie kapitału- banki vs rynki finansoweRynki finansowe mogą podjąć większe ryzyko niż banki Niższa premia za ryzyko + brak konieczności depozytu zabezpieczającego niższy koszt pozyskania kapitału Rynki finansowe są bardziej zorientowane na przyszłość niż banki Monitorowanie efektywności firmy przez inwestorów Finanse międzynarodowe
19 Obecne tendencje na rynkach finansowychWzrost płynności rynków finansowych Wzrost znaczenia instrumentów pochodnych Wzrost znaczenia rynków kapitałowych Finanse międzynarodowe
20 Dzienny obrót na rynku walutowymŹródło: BIS Finanse międzynarodowe
21 Rynek walutowy-liczbyTylko 10% transakcji związanych z handlem, 90% spekulacja Centra finansowe: Londyn 36% wartości transakcji Nowy Jork 18% wartości transakcji Tokio 6% wartości transakcji Finanse międzynarodowe
22 Rynek walutowy-liczbyTransakcje na rynku spot 37% obrotu na rynku walutowym 48% wzrost w latach Transakcje na rynku forward 63% obrotu na rynku walutowym 7% wzrost w latach Finanse międzynarodowe
23 Finanse międzynarodowe 120180-1165Typy transakcji Hedging - zakład o kierunek zmian cen lub wykupienie „ubezpieczenia” Spekulacja i arbitraż- poszukiwanie nadzwyczajnych zysków Finanse międzynarodowe
24 Dzienny obrót na rynku walutowym wg instrumentuŹródło: BIS Finanse międzynarodowe
25 Finanse międzynarodowe 120180-1165Swapy walutowe Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą po kursie spot przy jednoczesnym zawarciu transakcji odwrotnej po kursie forward w określonym czasie w przyszłości „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: firma chcąca zainwestować USD w papiery wartościowe denominowane w EUR potrzebująca USD ponownie za 3 miesiące Finanse międzynarodowe
26 Kontrakty walutowe futuresInstrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą w określonym czasie w przyszłości po określonym kursie „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: Arbitrażysci spodziewający się znacznej zmienności kursu spot Finanse międzynarodowe
27 Finanse międzynarodowe 120180-1165Opcje walutowe Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty po określonym kursie Wykupienie „ubezpieczenia” przeciw zmianom kursu Opcje put i call Wystawca opcji jest zobowiązany do kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty jeżeli właściciel opcji chce zrealizować swoje prawo Finanse międzynarodowe
28 Finanse międzynarodowe 120180-1165Opcje walutowe Przykład: Otrzymanie płatności w walucie obcej w nieokreślonym czasie przyszłości- opcja put Dokonanie płatności w walucie obcej nieokreślonym czasie przyszłości- opcja call Banki komercyjne oraz instytucje zarządzające dużymi inwestycjami za granicą Finanse międzynarodowe
29 Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnychŹródło: BIS Finanse międzynarodowe
30 Instrumenty pochodne oparte na stopie procentowejForward rate agreement (FRA) Interest rate swap (IRS) Opcje na stopę procentową Finanse międzynarodowe
31 Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnych wg instrumentuFinanse międzynarodowe
32 Forward rate agreementInstrument będący umową o rozliczenie różnicy pomiędzy stopą procentową forward w dniu zawarcia umowy i stopą procentową w dniu rozliczenia umowy Przykład: zawarcie kontraktu FRA przy założeniu 3 miesięcznej lokaty w bonach skarbowych w celu zabezpieczenia się przed niekorzystną zmianą stopy procentowej Finanse międzynarodowe
33 Swap na stopę procentowąInstrument będący umową o periodyczne rozliczanie różnicy pomiędzy długoterminową stopą procentową w dniu zawarcia kontraktu a krótkoterminową stopą procentową w przyszłych okresach Przykład: zawarcie kontraktu swap przy nabyciu 5 letnich obligacji, których kupno chcemy finansować 3 miesięczną odnawialną pożyczką Finanse międzynarodowe
34 Opcje na stopę procentowąInstrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek do złożenia depozytu / ulokowania kredytu po określonej stopie procentowej Drogi instrument Konieczność faktycznego wykupienia „ubezpieczenia” przed zmianą cen W praktyce inwestorzy kupują i wystawiają opcje jednocześnie Finanse międzynarodowe
35 Finanse międzynarodowe 120180-1165Spekulacja Możliwość stosowania dźwigni Możliwość złożenia małego depozytu Dzienne rozliczanie transakcji Wzrost ryzyka wzrost potencjalnych zysków i strat Finanse międzynarodowe
36 Rynek instrumentów pochodnych-problemyNiewłaściwe użycie instrumentów pochodnych Niewłaściwa dystrybucja ryzyka na rynku finansowym Niewłaściwa ocena ryzyka Przykład: Spekulacje na opcjach walutowych w latach Finanse międzynarodowe
37 Finanse międzynarodowe 120180-1165Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy.Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006 Triennial Central Bank Survey, Foreign exchange and derivatives market activity in April 2010, Monetary and Economic Department, Bank of International Settlements, 2010. Finanse międzynarodowe