1 Gdańsk, 13 maja 2016 r. Koncepcje delimitacji Obszaru Metropolitalnego Warszawy
2 Jak definiować Obszar Metropolitalny Warszawy? obszar funkcjonalny – obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych, stanowiący zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi jednolitymi celami rozwoju miejski obszar funkcjonalny ośrodka wojewódzkiego – typ obszaru funkcjonalnego obejmującego miasto będące siedzibą władz samorządu województwa lub wojewody oraz jego bezpośrednie otoczenie powiązane z nim funkcjonalnie;
3 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Programowanie Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego Warszawski Obszar Funkcjonalny (ZIT) Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków wyznaczania obszarów funkcjonalnych i ich granic Podział województwa mazowieckiego Ustawa o związkach metropolitalnych
4 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Prace badawcze w ramach projektu „Programowanie Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy – PROM” (2014 r.) Cel delimitacji: Weryfikacja delimitacji dokonanej w 2006 r. na potrzeby studium planu zagospodarowania OMW Wyznaczenie obszaru analiz dla dalszych etapów projektu (diagnoza społeczno-gospodarcza, Strategia Rozwoju OMW do roku 2030) Czynniki delimitacyjne: Sytuacja społeczno-ekonomiczna i zagospodarowanie przestrzenne gmin województwa mazowieckiego Powiązania wynikające z zasięgu infrastruktury technicznej Dynamika zjawisk społeczno-gospodarczych w woj. mazowieckim Analiza struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa
5 Programowanie Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy - PROM
6 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Plan zagospodarowania przestrzennego zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego z 2014 r. Cel delimitacji: Wyznaczenie granic jednego z Obszarów Strategicznej Interwencji na potrzeby prowadzenia polityki rozwoju i zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego Czynniki delimitacyjne: Punktem wyjścia delimitacja dokonana w 2006 r. na potrzeby studium planu zagospodarowania OMW Korekty polityczne na etapie konsultacji zapisów Planu (poszerzenie obszaru)
7 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego
8 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Prace przygotowawcze do programowania Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (2013 r.) Cel delimitacji: Wyznaczenie obszaru realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Czynniki delimitacyjne: Punktem wyjścia delimitacja prof. Śleszyńskiego wykonana na potrzeby MR (ówcześnie MRR) w 2013 r. Dodatkowe czynniki delimitacyjne: dostępność transportowa gmin do Warszawy (czas dojazdu do centrum miasta) powiązania w zakresie transportu publicznego (wspólny bilet) zamożność gmin (dochody własne per capita)
9 Warszawski Obszar Funkcjonalny Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych
10 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Projekt rozporządzenia ministra infrastruktury w sprawie szczegółowych warunków określania obszarów funkcjonalnych i ich granic (2015 r.) Cel delimitacji: Delimitacja obszaru na potrzeby uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego miejskiego obszaru funkcjonalnego ośrodka wojewódzkiego będącego częścią planu zagospodarowania przestrzennego województwa
11 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Czynniki delimitacyjne: Liczba osób wyjeżdżających do pracy najemnej do miasta rdzeniowego w 2011 r. Liczba zameldowań na pobyt stały z miasta rdzeniowego w latach 2003-2012 Dochody z tytułu udziału w podatku PIT per capita w wieku produkcyjnym w 2012 r. Liczba firm na 1000 mieszkańców w 2012 r. Udział firm innowacyjnych i specjalistycznych Udział gruntów zabudowanych i zurbanizowanych w powierzchni gminy w 2012 r. Liczba mieszkań oddanych na 1000 mieszkańców w latach 2003-2012 Gminy otoczone ze wszystkich stron przez gminy spełniające kryteria wskaźnikowe Gminy miejskie graniczące z MOF OW Gminy graniczące z miastem rdzeniowym Gminy „obwarzanki” gmin spełniających kryteria wskaźnikowe
12 Projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków określania obszarów funkcjonalnych i ich granic
13 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Wniosek do KE w sprawie podziału województwa mazowieckiego na dwie jednostki statystyczne poziomu NUTS2 Cel delimitacji: Podział woj. mazowieckiego na potrzeby programowania perspektywy finansowej 2021-2027 Czynniki delimitacyjne: Zgodne z zasadami wyznaczania jednostek NUTS o charakterze nieadministracyjnym uwzględnienie granic jednostek o charakterze administracyjnym na poziomie powiatów ograniczenie dotyczące liczby mieszkańców (0,8-3 mln) uwzględnienie kryteriów geograficznych, społeczno-ekonomiczne, historyczne, kulturowe lub uwarunkowań środowiska naturalnego Dodatkowe kryterium delimitacji – utrzymanie ciągłości terytorialnej „regionalnej” jednostki NUTS 2 pozostałej po wydzieleniu NUTSa „metropolitalnego”
14 Podział województwa mazowieckiego na dwie jednostki poziomu NUTS 2
15 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Ustawa z dnia 9 października o związkach metropolitalnych Cel delimitacji: Powołanie Związków Metropolitalnych Czynniki delimitacyjne: KPZK oraz plan zagospodarowania przestrzennego województwa powiązania funkcjonalne oraz zaawansowanie procesów urbanizacyjnych jednorodność układu osadniczego i przestrzennego, uwzględniającego więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe.
16 Obszar Metropolitalny Warszawy – koncepcje delimitacji Źródło delimitacji: Ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim Cel delimitacji: Powołanie Związku Metropolitalnego Czynniki delimitacyjne: Istniejące formy współpracy gmin powiązania funkcjonalne oraz zaawansowanie procesów urbanizacyjnych jednorodność układu osadniczego i przestrzennego, uwzględniającego więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe.
17 Ustawa o związkach metropolitalnych ?
18 Jakie elementy brać pod uwagę przy delimitacji obszarów metropolitalnych – pytania do dyskusji Czynniki jednolite dla całego kraju, czy indywidualnie ustalane dla każdego obszaru? Czynniki obiektywne (wskaźniki), czy subiektywne (wola polityczna)? Czynniki statycze, czy dynamika zmian? Czynniki historyczne, czy delimitacja na przyszłość? Jakie czynniki powinny decydować o „przeglądzie” delimitacji i jak często to robić? Co z granicami województw?
19 Kamil Przyborowski Urząd m.st. Warszawy Wydział Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych [email protected] www.omw.um.warszawa.pl