1 Gdzies we Wszechswiecie…

2 W Galaktyce Drogi Mlecznej…

3 W naszym Układzie Słonecznym…

4 Znajduje się Ziemia…

5 Europa…

6 Polska…

7 Malopolska…

8 Powiat suski…

9 Gmina Jordanów…

10 A w niej:

11 Łętownia Historia Turystyka Położenie Klimat Widoki Wykonali

12 Historia      W XIV w. tereny te należały do rodziny Jordanów, która wywodzi się od niemieckiego kolonisty Wilhelma. Jego potomkowie dorobiwszy się majątku w kopalniach soli, kupili w 1342 r. od króla Kazimierza Wielkiego sołectwo wsi Myślenice i uzyskali zgodę na kolonizację okolicznych lasów.     Osadę Łętownia założył Kazimierz Wielki mocą przywileju wydanego w Żarnowcu dnia 27 sierpnia 1365 r. Historyczny teren wsi obejmował nie tylko obszar dzisiejszej Łętowni, ale także część Tokarni, Więciórki, Bogdanówki i Skomielnej Czarnej, założone w XV-XVII stuleciu. Pierwsi mieszkańcy wsi to wolni łowcy, pasterze i drwale.     Od XIV w. Łętownia z sąsiednimi wioskami należała do parafii w Pcimiu. W 1439 r. Katarzyna, wdowa po szlachetnym Zbyszku z Myślenic, oddaje Łętownię Janowi z Brzezia w zamian za Kojszówkę, z dopłatą 300 grzywien. Następnie dobra te trafiają w ręce Marcina Birowy z Przybienic, który mocą przywileju Kazimierza Jagiellończyka z 1451 r. przeniósł Łętownię z prawa polskiego na niemieckie, a następnie sprzedał ją wraz z Porębą, Trzemeśnią i Banowicami Andrzejowi z Jurczyc za 400 grzywien. Później dobra te przejął Jan Stojowski ze Stojowic, który w 1467 r. odstąpił większość z nich Andrzejowi Banowskiemu z Banowic. Ten z kolei sprzedał Łętownię za 85 florentów węgierskich żupnikowi krakowskiemu, a zarazem wójtowi myślenickiemu, Mikołajowi Jordanowi. Jordan wystawił we wsi prywatną kaplicę, której istnienie dało podstawy do podjęcia przezeń w 1488 r. starań o oderwanie się parafii w Łętowni od Pcimia, co przeprowadzono dnia 10 listopada 1492 r. dekretem kardynała Ferdynanda Jagiellończyka, mimo sprzeciwu Błażeja, plebana pcimskiego. Do nowej parafii należą wsie: Tokarnia, Więcierża, Skomielna Czarna, Naprawa, Wysoka, Bystra, Toporzysko, Chrobacze, Malejowa, Skomielna Biała, Zaryte, Rdzawka, chwilowo Rabka, Spytkowice i Jordanów. W 1504 r. Aleksander Jagiellończyk potwierdził nadanie wsi Mikołajowi Jordanowi. W 1539 r. Łętownia przejął syn Mikołaj - Wawrzyniec Spytek Jordan. Na przełomie XV i XVI w. właścicielem Łętowni był Kacper Zebrzydowski żonaty z Anną córką Wawrzyńca Spytka Jordana.   Dalej

13 Historia     Według inwentarza dóbr koronnych z dnia 11 maja 1643 r. w Łętowni było: 27 kmieci, 24 zagrodników, 11 zarębników, 50 komorników. Czynne były dwa młyny. W pierwszej połowie XVIII wieku właścicielami Łętowni są hrabiowie Sierakowscy spokrewnieni z rodziną Stanisława Kostki, w wyniku I rozbioru Polski ich dobra przeszły pod panowanie Austrii. Pierwszy kościół parafialny w Łętowni zbudowano w związku ze staraniami o ustanowienie parafii ok r. (wcześniej kaplica husycka) na Glinikach. Drugi kościół zniesiono w XV wieku (obok dworu, w tym miejscu rosną dęby znajdujące się pod ochroną nad strażnicą). W roku 1760 rozebrano go i przeniesiono do sąsiedniego Krzeczowa, gdzie stoi do dnia dzisiejszego. Fundatorką nowego, dotychczas istniejącego Kościoła, którego budowę rozpoczęto około 1760 r. jest Barbara Lisicka, żona Jana Lisickiego, który w pierwszej połowie XVIII w. był sołtysem Łętowni. Lisicki był znanym w okolicy hulaką, który zasłynął tym, że w 1734 r. w karczmie w Bystrej popijał ze słynnym zbójnikiem Józefem Baczyńskim. Jak zeznawał potem harnaś, wieczór zakończyli we dworze w Sidzinie, gdzieśmy pili, tańcowali, broń moję Imci Pan Lisicki oglądał, ja też jego. Stąd posłaliśmy po księdza, który do na przyszedł i popochociliśmy sobie. Posłał też ksiądz po półgarnca wina, ktoreśmy wypili. Ta znajomość nie uratowała dziedzica przed obrabowaniem dworu i plebani w Łętowni przez kompanię Baczyńskiego, kiedy ta wracała do swych kryjówek w okolicach Tokarni. Menu

14 Turystyka Warto odwiedzic- Agroturystyka Warto odwiedzic - Kościół pw. Św. App. Szymona i Judy Tadeusza - Kapliczka na Glinikach - Długowieczne Dęby - Kapliczka na groniu Menu

15 Turystyka Dojazd do Łętowni Folwark Agroturystyka Menu

16 Folwark DOM POMOCY SPOŁECZNEJ Łętownia os."Folwark" tel. (018) Dom Opieki Społecznej w Łętowni obok swojej działalności statutowej prowadzi także działalność usługową w postaci wynajmu pomieszczeń do wypoczynku w swoich sześciu domkach campingowych. Jednorazowo może tam zamieszkać 36 osób. Domki posiadają wysoki standard. Wypoczywający mogą korzystać z sali kominkowej znajdującej się w DOS, odbywać spacery po starym parku a także wędrować po okolicy. Przy DOS jest parking na samochody oraz miejsce na ognisko. Korzystający z noclegów mogą przyrządzać posiłki w własnym zakresie korzystając z zaplecza kuchennego, w które jest wyposażony każdy domek lub stołować się u gospodarzy po sąsiedzku Wróć Menu

17 Agroturystyka Dojazd MenuGRUBAREK HALINA Łętownia 204 os. "U kościelnych" tel. (018) Gospodarstwo, które prowadzi Pani Halina posiada certyfikat gospodarstwa ekologicznego. W domu 5 pokoi zostało wydzielonych dla gości, w których może odpoczywać jednorazowo 17 osób. Wyżywienie oparte jest na świeżych, zdrowych produktach pochodzących z własnego gospodarstwa. Otaczający teren prowokuje do odbywania spacerów i wycieczek. Przy domu parking i plac zabaw. Dojazd Menu

18 Dojazd do Łętowni Wróć Menu

19 Dojazd do agroturystykiWróć Menu

20 Kościół Obecny kościół w Łętowni wzniesiony został w 2. poł. XVIII w., w miejsce poprzedniego przeniesionego do Krzeczowa. Jest to obiekt drewniany o konstrukcji zrębowej, oszalowany. Złożony z nawy i prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Przy nawie dwie kaplice od południa i północy w formie transeptu a od zachodu wysoka wieża konstrukcji słupowo-ramowej, zwieńczona hełmem baniastym z latarnią. Kościół nakryty jest dachami dwuspadowymi, krytymi gontem, z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą. Na wschodniej ścianie prezbiterium znajduje się późnobarokowy krucyfiks z XVIII w. oraz wycięte w desce postacie Matki Boskiej, śś. Jana Ewangelisty i Marii Magdaleny. Wnętrze nakryte sklepieniami kolebkowymi, w nawie z odcinkami stropowymi po bokach, podpartymi na czterech słupach. Na belce tęczowej barokowy krucyfiks oraz pochodzące z tego samego czasu rzeźby Matki Boskiej, św. Jana Ewangelisty i św. Marii Magdaleny. Chór muzyczny z XVIII w. wsparty na dwóch słupach, na nim organy w obudowie z XVII w. Ściany wewnątrz pokrywa rokokowa polichromia o motywach architektoniczno-roślinnych. Wyposażenie kościoła utrzymane jest głównie w stylu rokoka. Pięć ołtarzy rokokowych: główny z obrazem patronów kościoła śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza z XVIII w., dwa boczne w nawie pochodzące z kościoła w Skalbmierzu z 2. poł. XVIII w. oraz dwa w kaplicach z obrazami św. Walentego z XVII w. i Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVIII w. Ponadto rokokowe: ambona z 1779 r., chrzcielnica przyścienna i konfesjonał z obrazem św. Piotra w zaplecku. Dwa dalsze konfesjonały barokowe z XVII w., Stacje Męki Pańskiej malowane na płótnie, w rokokowych ramach oraz rzeźby Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Chrystusa Zmartwychwstałego z XVIII w. Wróć Menu

21 Kapliczka na Groniu Wróć Menu Najbardziej na zachód wysunięty wierzchołek w grzbiecie Stołowej Góry, na granicy Łętowni, Skomielnej Czarnej, Osielca i Wieprzca. Nazwa oznaczająca kopulastą górę bądź wzgórze (rum. Gruzu – pagórek), która rozpowszechniła się za sprawą pasterzy wołoskich, bywa także odnoszona do całego grzbietu Stołowej Góry. Położone na przełęczy pomiędzy Groniem a Stołową Górą osiedle Groń należy do Łętowni. W czasie wojny stanowiło ono punkt kontaktowy ruchu oporu. Latem 1944 r. stacjonował tu oddział AK „Harnaś” por. Henryka Gallasa ps. Hańcza. W 1997 r. nad osiedlem Groń zbudowano kaplicę (o kształcie hełmu żołnierskiego) Sanktuarium Pamięci Czynu Żołnierskiego AP OP „Harnaś” 3 Pułku Strzelców Podhalańskich. Każdego roku w ostatnią niedzielę sierpnia o godz organizowane są tu uroczyste msze święte. Ostatnie z domostw osiedla zostało opuszczone w 2002 r., po tym jak gospodarz, działając w obronie własnej, śmiertelnie postrzelił zakradającego się nocą napastnika (sprawa ta była swojego czasu nagłośniona w mediach). Wróć Menu

22 Kapliczka Wróć Menu

23 DĘBY Zabytkowe dęby znajdują się na osiedlu Zagrody Wyżne Wróć Menu

24 Położenie Współrzędne geograficzne: 49041’ N 19052’ E Menu

25 Klimat  Łętownia znajduje się w obrębie klimatów górskich i podgórskich. W ogólnej sumie wszystkich mas powietrza napływających w ciągu roku dominuje powietrze polarno-morskie (60%) o dużej zawartości pary wodnej. Najczęściej jest ono notowane latem i jesienią, z maksimum w lipcu. W okresie zimowym przynosi odwilż. Często napływa nad ten obszar również powietrze polarno-kontynentalne (25%). W lecie jest ono ciepłe, w zimie chłodne. Jesienią i zimą powstają w nim inwersje temperatury z zamgleniami, szczególnie w dolinach, powodując tzw. morza mgieł (charakterystyczna cecha Beskidu Wyspowego). Najrzadziej notowane są masy powietrza zwrotnikowego (8%) i arktycznego (7%).     Przeważają tu wiatry południowo-zachodnie, zachodnie i południowe. Jesienią i zimą zaznacza się również oddziaływanie wiatrów halnych. Ich wpływ uwidacznia się we wzroście temperatury oraz w zmianie grubości pokrywy śnieżnej. W rocznym rozkładzie prędkości wiatrów zaznacza się wyraźne maksimum w zimie i minimum w lecie.     Średnia temperatura roku wynosi od +8ºC w pogórskiej części wsi do +5ºC na najwyższych szczytach. Wyższe temperatury roczne jak i dobowe notuje się na stokach o ekspozycji południowej. Najwyższe średnie temperatury miesięczne przypadają na lipiec, najchłodniejszym miesiącem jest styczeń. Średnie temperatury roku, jak i poszczególnych miesięcy, wykazują zmiany w profilu pionowym. W miarę wzrostu wysokości n.p.m. ich wartości stają się coraz niższe, średnio o 0,5ºC na każde 100 m wzniesienia. Długość okresu wegetacyjnego wynosi od dni w dolinie Łętówki do poniżej 180 dni na grzbietach górskich.     Roczna suma opadów waha się od 800 mm w dolinie Łętówki do ponad 1000 mm wyższych partiach gór. Na rozkład opadów wpływa wysokość nad poziomem morza i przebieg pasm górskich w stosunku do przeważającego napływu mas powietrza. Stoki dowietrzne otrzymują większy opad aniżeli stoki zawietrzne, znajdujące się w tzw. cieniu opadowym. Ponadto doliny wąskie i głęboko wcięte odznaczają się mniejszą sumą opadów. Miesiącem najobfitszym w opady jest lipiec (w dolinie Raby ponad 150 mm). Opady półrocza letniego mają przeważnie charakter ulewny. Najwyższe dobowe sumy opadów przekraczają 50 mm.     Długość zalegania pokrywy śnieżnej wynosi od ok. 100 dni w niższych partiach i na stokach południowych do ok. 150 na szczytach gór. Dłużej śnieg utrzymuje się na stokach północnych oraz w wąskich i głębokich dolinach. Maksymalną grubość pokrywa śnieżna osiąga w lutym i marcu.     Menu

26 Widoki Menu

27 Menu

28 Menu

29 Menu

30 Menu

31 Menu

32 Menu

33 Menu

34 Menu

35 Menu

36 Menu

37 Menu

38 Menu

39 Menu

40 Prezentacje przygotowali-Klimala Kamil -Korbel Szymon Specjalne podziękowania dla -Patronów medialnych -Tadeusza Kołodziejczyka -Dominika Nosidlaka Menu